Oxfordian and Kimmeridgian of the northeastern margin of the Holy Cross Mountains, Central Poland

• Autorzy: Gutowski J.

Warianty tytułu

PL

Oksford i kimeryd pólnocno-wschodniego obrzezenia Gór Świętokrzyskich

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Opracowanie przedstawia syntezę lito- i biostratygrafii utworów górnojurajskich północno-wschodniego obrzeżenia Gór Świętokrzyskich odsłaniających się między Dobrutem i Wierzbicą, w okolicach Iłży, w dolinie Kamiennej od Przepaści, przez Bałtów po Skarbkę oraz nad Wisłą w Zawichoście i Rachowie. Na podstawie 76 profili z odsłonięć i otworów wiertniczych wyróżniono 13 nieformalnych jednostek stratygraficznych. Obejmują one zarówno osady dolnego i niższej części środkowego oksfordu wykształcone w facji gąbkowej i mikrytowej otwartego szelfu, jak i utwory płytkowodnej facji platformy węglanowej, tworzone od przełomu poziomów transversarium i bifurcatus, a wykształcone początkowo jako wapienie biogeniczne z koralami, a następnie wapienie onkolitowe, oolitowe oraz laminaty i wreszcie (od poziomu divisum) - muszlowce ostrygowe i margle. Na podstawie kolekcji amonitów obejmującej 94 okazy udokumentowano następujące poziomy amonitowe: mariae, cordatum, plicatilis, transversarium, bifurcatus, planula, hypsalocyclum oraz divisum. W wyniku neokimeryjskiego ścięcia erozyjnego utwory neokomu lub albu kontaktują z różnymi ogniwami górnej jury. Najgłębiej neokimeryjska erozja sięgnęła w rejonie Ożarowa, gdzie piaskowce albu kontaktują bezpośrednio z muszlowcami ostrygowymi poziomu divisum.

EN

In Late Jurassic the area of Central Poland was a part of the northern Tethyan shelf which developed in the margins of the East European Craton. The present day NE margin of the Holy Cross Mountains was situated in a proximal part of thhis shelf. The Oxfordian sedimentationbegan with open shelf, sponge-algal mudstones of the mariae, cordatum, and plicatilis Zones. During the latest transversarium and bifurcatus Chrons, shallow water biogenic and oncolitic facies developed. They were, in turn, replaced during the Late Oxfordian and the Early Kimmeridigian by oolitic-bioclastic grainstones and laminites. During the divisum Chron and the Late Kimmeridgian oyster shellbeds and clays were deposited. Within the studied sequence thirteen lithostratigraphic units are esablished and described. The collected ammonite fauna document the following ammonite zones: mariaem cordatum, plicatilis, transversarium, bifurcatus, planula, hypselocyclum and divisum.

Słowa kluczowe

PL

litostratygrafia; biostratygrafia; amonit; oksford; kimeryd; osad górnojurajski; Góry Świętokrzyskie

EN

stratigraphy; ammonite; Oxfordian; Kimmeridgian; Upper Jurassic deposit; Holy Cross Mountains

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Kwartalnik Geologiczny
• Rocznik: 1998
• Tom: Vol. 42, nr 1
• Strony: 59--72
• Opis fizyczny: fot., wykr., bibliogr. 63 poz.

Twórcy

autor

Gutowski J.

• ul. Podkowiańska 4, 05-822 Milanówek, Poland