Five-parametric matrix to estimate the risk connected with water supply system operation

• Autorzy: Rak J. , Tchórzewska-Cieślak B.

Warianty tytułu

PL

Pięcioparametryczna matryca szacowania ryzyka związanego z funkcjonowaniem systemu zaopatrzenia w wodę

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Risk is a basic category connected with the safety of technical system operation. One of the most often used methods that has a universal character is the so-called matrix of risk which belongs to the quality and quantity methods for risk estimation. The matrix of risk combines the point scale of the probability of an undesirable event occurring with the scales of other parameters that characterise the risk connected with water supply system (WSS) operation. In this paper, we present a short characteristic of the matrix methods allowing the risk associated with WSS operation to be estimated. The five-parametric method has been discussed in detail. In this method, use is made of the probability of an undesirable event P, the scale of losses S, a number of endangered people N, WSS protection level O and the exposure to a danger E. The novelty is the statement that protection O is inversely proportional to the size of risk. The more expanded the system of protective barriers, the lesser the risk of threat in WSS. Three levels of risk have been assumed: tolerable, controlled and unacceptable

PL

Ryzyko jest podstawową kategorią związaną z bezpieczeństwem funkcjonowania systemów technicznych. Jedną z najczęściej stosowanych metod o uniwersalnym charakterze jest tzw. matryca ryzyka, która należy do jakościowo-ilościowych metod oceny ryzyka. Matryca ryzyka łączy punktową skalę prawdopodobieństwa wystąpienia zdarzenia niepożądanego ze skalami innych parametrów charakteryzujących ryzyko związane z funkcjonowaniem systemu zaopatrzenia w wodę (SZW). Przedstawiono krótką charakterystykę matrycowych metod szacowania ryzyka w funkcjonowaniu SZW. Szczegółowo omówiono metodę pięcioparametryczną. W skład pięcioparametrycznej matrycy ryzyka wchodzą: prawdopodobieństwo zdarzenia niepożądanego (P), wielkość strat (S), liczba mieszkańców zagrożonych (N), stopień ochrony SZW (O) i czas ekspozycji na zagrożenia (E). Zaproponowano formułę szacowania ryzyka. Nowością jest stwierdzenie, że ochrona (O) jest odwrotnie proporcjonalna do wielkości ryzyka. Im bardziej rozbudowany jest system barier ochronnych, tym mniejsze ryzyko wystąpienia zagrożenia SZW. Przyjęto trzy poziomy ryzyka: tolerowane, kontrolowane i nieakceptowalne.

Słowa kluczowe

EN

water supply; matrix of risk; risk estimation

PL

matryca ryzyka; system zaopatrzenia w wodę; ocena ryzyka

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
• Czasopismo: Environment Protection Engineering
• Rocznik: 2006
• Tom: Vol. 32, nr 2
• Strony: 37--46
• Opis fizyczny: bibliogr.8 poz.

Twórcy

autor

Rak J.

autor

Tchórzewska-Cieślak B.

• Ignacy Łukasiewicz Technical University in Rzeszów, 35-959 Rzeszów, ul. Wincentego Pola 2

Bibliografia

• [1] KEMPA E.S., Analiza ryzyka w systemach oczyszczania wód, Ochrona Środowiska, 1993, 3(50), Wydaw. PZITS O/Dolnośląski, Wrocław, 1993, s. 5–10.
• [2] LUBOWIECKA T., WIECZYSTY A., Ryzyko w systemach zaopatrzenia w wodę, Monografia Komitetu Gospodarki Wodnej PAN Ryzyko w gospodarce wodnej, praca pod redakcją M. Maciejewskiego, z. 17, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa, 2000, s. 113–141.
• [3] RAK J., Istota ryzyka w funkcjonowaniu systemu zaopatrzenia w wodę, Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, 2004. s. 1–113.
• [4] RAK J., Metoda analizy barier zabezpieczeń do oceny ryzyka skażenia wody w podsystemie dystrybucji, BEL Studio Sp. z o.o., Warszawa, XIII Międzynarodowa Konferencja Eksploatacja infrastruktury w sytuacjach kryzysowych, Wojskowa Akademia Techniczna, Warszawa–Rynia, 18–20 października 2004, t. 1, s. 279–288.
• [5] RAK J., Metody matrycowe oceny ryzyka w systemach zaopatrzenia w wodę, Ośrodek Informacji “Technika Instalacyjna W Budownictwie”, INSTAL, 2004, z. 3, s. 42–45.
• [6] RAK J., Ryzyko w funkcjonowaniu operatora SZW – analiza ergonomiczna, Wydawnictwo Sigma NOT, Gaz, Woda i Technika Sanitarna, Warszawa, 2003, nr 6, s. 211–214.
• [7] RAK J., TCHÓRZEWSKA-CIEŚLAK B., Riziki pri ekspłuatacje sistiemi wodopostaczannja, Wydawnictwo Ekoinform, Rinok Instaljacyjnyj, Lwów, 2003, nr 5, 6, s. 8–9, 14–15.
• [8] RAK J., TCHÓRZEWSKA-CIEŚLAK B., Czteroparametryczna matryca szacowania ryzyka w funkcjonowaniu systemu zaopatrzenia w wodę, Gaz, Woda i Technika Sanitarna, 2005, nr 2, Wydawnictwo Sigma NOT, Warszawa, s. 6–7.