Hormeza zjawisko powszechne i powszechnie nieznane

• Autorzy: Dobrzyński L.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Hormeza jest zjawiskiem reakcji organizmu na małe dawki toksyn, a także promieniowania jonizującego. W przeciwieństwie do dość powszechnej opinii, że małe dawki powodują jedynie proporcjonalnie mniejsze zagrożenia dla zdrowia niż dawki duże, badania naukowe pokazują, że siły obronne organizmu działają w taki sposób, który pozwala na wystąpienie korzystnych dla organizmu skutków małych dawek. W niniejszym artykule przedstawiono przegląd tego zagadnienia, którego istota jest bardzo ważna m. in. w tworzeniu systemu ochrony zdrowia.

Słowa kluczowe

PL

hormeza; toksyny; promieniowanie; system ochrony zdrowia; efekt hormetyczny; NOAEL; ocena ryzyka

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Nukleoniczne
• Czasopismo: Postępy Techniki Jądrowej
• Rocznik: 2006
• Tom: z. 1
• Strony: 9--15
• Opis fizyczny: Bibliogr. 25 poz., rys.

Twórcy

autor

Dobrzyński L.

• Instytut Fizyki Doświadczalnej, Uniwersytet w Białymstoku

Bibliografia

• 1. Robert Ehrlich, Nine Crazy Ideas In Science, Princeton, University Press, 2001
• 2. E. J. Calabrese, "Paradigm lost, paradigm found: the re-emergence of hormesis as a fundamental dose response model In the toxicological sciences", Environmental Pollution 138 (2005) 378-411
• 3. E. J. Calabrese, "Historical Blunders: How Toxicology Got the Dose-Response Relationship Half Right", Cellular and Molecular Biology 51 (2005) 643-654
• 4. E. J. Calabrese, R. Blain, "The occurence of hormetic dose response in the toxicological literature, the hormesis data-base: an overview", Toxicology and Applied Pharmacology 202 (2005) 289-301
• 5. Z. Jaworowski, "Radiation folly" w Environment and Health. Myths and Realities, K. Okonski and J. Morris, Eds., Int. Policy Press (2003) 68-86
• 6. Sources and Effects of lonizing Radiation, Raport Komitetu Naukowego Narodów Zjednoczonych ds Skutków Promieniowania Atomowego - UNSCEAR, United Nations (1994)
• 7. Z. Jaworowski, "Radiation Risk and Ethics", Physics Today 52 (9) (1999) 24-29
• 8. E. J. Calabrese, L. A. Baldwin, "Defining hormesis", Human Ex. Toxicol. 21 (2002) 91-97
• 9. E. J. Calabrese, R. R. Cook, "Hormesis: how it could affect the risk assessment process", Human&Exper, Toxicol. 24 (2005) 265-270
• 10. M. Tubiana, A. Aurengo, "Dose-effect relationship and estimation of the carcinogenic effects of Iow doses of ionizing radiation", I. J. L R. 2 (2005) 134-151
• 11. L. Dobrzyński, "Biologiczne skutki promieniowania jonizującego", Postępy Techniki Jądrowej 44 (2001) 14-29
• 12. Z. Jaworowski, "Radiation Risk and Ethics", Physics Today, September (1999) 24-29
• 13. D. Axelrod, K. Burns, D. Davis, N. von Larebeke, "Hormesis" - An Inappropriate Extrapolation from the Specific to the Universal", Int. J. Occup. Environ. Health 10 (2004) 335-339
• 14. J. Calabrese, "Hormesis - Basic, Generalizable, Central to Toxicology and a Metod to lmprove the Risk-assesment Process", Int. J. Occup. Environ. Health 10 (2004) 466-467
• 15. T. D. Luckey, lonising Radiation and Hormesis, CRC Press, Boca Raton, FL(1980)
• 16. T. D. Luckey, Radiation Hormesis, CRC Press, Inc., Boca Raton, FL (1991),
• 17. S. Kondo, Health Effects of Low-Level Radiation, Kinki University Press, Osaka, Japa (1993)
• 18. M. Pollycove, L. E. Feinendegen, "Radiation-induced versus endogenous DNA damage: possible effect of inducible protective responses in mitigating endogenous damage", Human&Experimental Toxicology 22 (2003) 290-306
• 19. L. E. Feinendegen, V. P. Bond, C. A. Sondhaus, "The dual response to Iow-dose irradiation: induction vs. Prevention of DNA damage", w Biological Effects of Low Dose Radiation, T. Yamada et al. Eds, Elsevier Science B. V. (2000), 3-16
• 20. S. A. Amundson, K. T. Do, L. Vinikoor i in., "Stress specific signatures: expression profiling of p53 wild-type and null human cells", Oncogene 24 (2005) 4572-4579
• 21. N. C. Choi, A. R. Timothy, S. D. Kaufman, R. W. Carey, A. C. Aisenberg, "Low dose fractionated whole body irradiation in the treatment of advanced non-Hodgkin's lymphoma", Cancer 43 (1979) 1636-1642
• 22. K. Sakamoto, M. Myogin, Y. Hosoi "Fundamental and clinical studies on cancer control with total or upper haif body irradiation", J. Jpn. Soc. Ther. Radiol. Oncol. 16 (1997) 161-175
• 23. K. Suzuki, S. Kodama, M. Watanabe, "Suppressive effect of Iow-dose preirradiation on genetic instability induced by X-rays in normal human embryonic cells", Radiat. Res. 150 (1998)656-662
• 24. R. L Dixon, J. E. Gray, B. R. Archer, D. J. Simpkin, "Modern Radiation Protection Standards: Their Evolution from Science to Philosophy", J. Rad. Prot. Dosimetry^S (2004) 16-22
• 25. H. Inhaber, "Are we paying Too Much to Reduce Radiological Risk?", Nuclear News 43 (10) (2000) 33-35