Zanieczyszczenia organiczne w glebach użyźnianych osadami ściekowymi. Część I. Przegląd badań

• Autorzy: Oleszczuk P.

Warianty tytułu

EN

Organic pollutants in sewage sludge-amended soil. Part I. General remarks

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Osad ściekowy jest uciążliwym odpadem, którego zagospodarowanie stanowi ważny problem, ponieważ zawarte w nim zanieczyszczenia znacznie ograniczają jego wykorzystanie. Grupą zanieczyszczeń powszechnie występującą w osadach ściekowych są zanieczyszczenia organiczne. Ich los w glebie, tj. trwałość, przemieszczanie się, wymywanie, pobieranie przez rośliny oraz degradacja, zależy od wielu czynników, takich jak właściwości gleby/osadu ściekowego właściwości zanieczyszczeń obecność innych związków. Przedstawiony przegląd literatury dotyczy obecności i przemian zanieczyszczeń organicznych w osadach ściekowych, glebach i glebach użyźnionych osadami ściekowymi.

EN

Sewage sludge is arduous waste which poses serious problems in management. Pollutants which appear in it considerably limit its application. The group of pollutants commonly occurring in sewage sludge are persistent organic pollutants (POPs). Their fate and behaviour in the soil, ie their persistence, mobility, leaching plant uptake and biodegradation depends on various factors such as soil/sewage sludge properties, contaminants properties, others compounds. The present article gives a review of the literature on the presence and behaviour of persistent organic pollutants in the sewage sludges, soil and sewage sludge-amended soils.

Słowa kluczowe

PL

zanieczyszczenia organiczne; użyźnianie gleb; osad ściekowy; ocena ryzyka; związki endokrynalne

EN

organic pollutants; soil fertilization; sewage sludge; risk assessment; endocrine disrupting compounds

• Wydawca: Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Chemia i Inżynieria Ekologiczna
• Rocznik: 2007
• Tom: Vol. 14, nr S1
• Strony: 65--76
• Opis fizyczny: Bibliogr. 48 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Oleszczuk P.

• Pracowania Rekultywacji Gleb i Gospodarki Odpadami, Instytut Gleboznawstwa i Kształtowania Środowiska, Akademia Rolnicza w Lublinie, ul. S. L.eszczyńskiego 7, 20-069 Lublin, tel. [phone] wew. 158,

Bibliografia

• [1] La Guardia M.J., Hale R.C., Harvey E., Bush E.O., Mainor T.M. i Gaylor M.O. J.: Resid. Sci. Tech., 2004, 1, 111-122.
• [2] Sumpter J.P. i Johnson A.C.: Environ. Sci. Technol., 2005, 39, 4321-4332.
• [3] Seńczuk Z. (red.): Toksykologia. Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa 1994.
• [4] Baran S. i Oleszczuk P.: Acta Agrophys., 2001, 48, 7-16.
• [5] Namieśnik J. i Jamrógiewicz Z.: Fizykochemiczne metody kontroli zanieczyszczeń środowiska. WNT, Warszawa 1998.
• [6] Maliszewska-Kordybach B.: Trwałość wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w glebach. IUNG, Puławy 1993.
• [7] Beck A.J., Johnson D.L. i Jones K.C.: Sci. Total Environ., 1996, 185, 125.
• [8] Knypl M.A. i Knypl E.T.: Dioksyny w różnych strategiach postępowania z odpadami. Materiały Seminarium „Proekologiczna Gospodarka Odpadami w Gminie". Oświęcim 1997.
• [9] Baran S. i Turski R: Wybrane zagadnienia z utylizacji i unieszkodliwiania odpadów. Wyd. Akademii Rolniczej, Lublin 1999.
• [10] KPGO. Krajowy plan gospodarki odpadami. Monitor Polski, Dziennik Urzędowy RP, Nr 11, uchwała Nr 219 Rady Ministrów z dnia 29 października 2002 r. w sprawie krajowego planu gospodarki odpadami.
• [11] Wilson S.C., Duarte-Davidson R. i Jones K.C.: Sci. Total Environ., 1996, 185, 45-57.
• [12] Sauerbeck D.: Ęffects of agricultural practices on the physical, chemical and biological properties of soils. Part Il - Use of sewage sludge and agricultural wastes [w:] H. Barthand, P. L'Hermite (Eds), Scientific Basis for Soil Protection in the European Community. Elsevier Applied Science, Barking (UK) 1987, 181-210.
• [13] Baran S., Bielińska J.E. i Wiśniewski J.: Fol. Univ. Agricult. Stetin, Agricult., 1998, 72, 11-19.
• [14] Baran S., F1is-Bujak M., Turski R. i Żukowska G.: Roczn. Glebozn., 1996, 3/4, 123-129.
• [15] Manoli E. i Samara C.: J. Environ. Qual., 1999, 28, 176-187.
• [16] Janoszka B., Bąkowski W. i Bodzek D.: Ochr. Środow., 1993, 1-2, 39-44.
• [17] Bodzek D., Janoszka B., Dobosz C., Warzecha L. i Bodzek M.: J. Chromatogr. A, 1997, 774, 177-192.
• [18] Oleszczuk P.: J. Environ. Sci. Health A, 2006, 41, 1119-1217.
• [19] Frost P., Camenzind R., Magert A., Bonjour R. i Karlaganis G.: J. Chromatogr. A., 1993, 643, 379-388.
• [20] Webber M.D., Rogers H.R., Watts C.D., Boxall A.B.A., Davis R.D. i Scoffin R.: Sci. Total Environ., 1996, 185, 27-44.
• [21] Moreda J.M., Arranz A., Fdez De Betono S., Cid A. i Arranz J.F.: Sci. Total Environ., 1998, 220, 33-43.
• [22] Janoszka B., Bodzek D. i Bodzek M.: Arch. Ochr. Środow., 1997, 23. 55-65.
• [23] Kucharski J., Wyszkowska J., Nowak G. i Harms H.: Polish J. Soil Sci., 2000, 33. 31-36.
• [24] Perez S., Farre M., Wicia M.J. i Barceló D.: Chemosphere, 2001, 45, 705-712.
• [25] Smith K.E.. Green M., Thomas G.O. i Jones K.C.: Environ. Sci. Technol., 2001, 35, 2141-2150.
• [26] Stevens J.L., Northcott G.L., Stern G.A., Tomy G.T. i Jones K.C.: Environ. Sci. Technol.. 2003, 37, 462-467.
• [27] Petersen S.O., Henriksen K., Mortensen G.K., Krogh P.H., Brandt K.K., Sorensen J., Madsen T., Petersen J. i Gron C.: Soil Tillage Res., 2003, 72, 139-152.
• [28] Jensen J. i Jepsen S.-E.: Waste Manage., 2005, 25. 239-247.
• [29] Jarde E. Mansuy L. i Faure P.: Water Res., 2005, 39, 1215-1232.
• [30] Helaleh M.I.H., Al-Omair A., Nisar A. i Gevao B.: J. Chromatogr. A, 2005, 1083, 153-160.
• [31] Vacha R., Horvóthova V, i Vyslouźilova M.: Plant Soil Environ., 2005, 51, 12-18.
• [32] Baran S. i Oleszczuk P.: Polish J. Environ. Stud., 2003, 12,523-529.
• [33] Pickeriug A.D. i Sampter J.P.: Environ. Sci. Technol., 2003, 37A, 331-336.
• [34] Marttinen S.K., Kettmien R.H., Sormunen K.M i Rintala J.A.: Water Res., 2003, 37. 1385-1393.
• [35] Kbrner W., Bolz U., Suf3muth W., Hiller G., Schuller W., Hanf V. i Hagenmaier H.: Chemosphere, 2000, 40, 1131-1142.
• [36] Clark B.. Henry G.L.H. i Mackay D.: Environ. Sci. Technol., 1995, 29, 1488-1494.
• [37] Schnaak W., Kiichler Th., Kujawa M., Henschel K.-P., Suf3enbach D. i Donau R.: Chemosphere, 1997, 35,5-11.
• [38] Pryor S.W., Hay A.G. i Walker L.P.: Environ. Sci. Technol., 2002, 36, 3678-3682.
• [39] Fountoulakis M., Drillia P., Pakou C., Kampioti A., Stamatelatou K. i Lyberatos G.: J. Chromatogr. A, 2005, 1089, 45-51.
• [40] European Union Draft Directive on Sewage Sludge. Brussets, 27/04/2000, 1-20.
• [41] Hesselsy3e M., Jensen D., Skals K., Olesen T., Moldrup P., Roslev P., Mortensen G.K. i Henriksen K.: Environ. Sci. Technol., 2001, 35, 3695-3700.
• [42] Telscher M.J.H., Schuller U., Schmidt B. i Schaffer A.: Environ. Sci. Technol., 2005, 39, 7896-7900.
• [43] Jacobsen A.M., Mortensen G.K. i Bruun H.H.C.: J. Environ. Qual., 2004, 33, 232-240.
• [44] Rhind S.M., Kyle C.E., Telfer G., Duff E.I. i Smith A.: Environ. Health Peispec., 2005, 113, 447-453.
• [45] Schulz D.: Chemosphere, 1993, 27, 501-5 10.
• [46] Miege C., Dugay J. i Hennion M.-C.: J. Chromatogr. A, 1998, 823, 219-230.
• [47] Ryan J.A., Bell R.M., Davidson J.M. i O'Connor G.A.: Chemosphere, 1988,17, 2299.
• [48] Fairbanks B.C., O'Connor G.A. i Smith S.E.: J. Environ. Qual., 1987, 16, 18.