Laserowa modyfikacja właściwości warstwy wierzchniej wspomagana nagniataniem

• Autorzy: Radziejewska J.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Praca zawiera wyniki badań teoretycznych i eksperymentalnych nad nową hybrydową obróbką metali i stopów, polegającą na laserowej modyfikacji warstwy wierzchniej połączonej z nagniataniem. Idea obróbki hybrydowej oparta jest na lase-rowym ulepszaniu warstwy wierzchniej i wygładzaniu jej powierzchni poprzez pla-styczne odkształcanie w wysokiej temperaturze oraz redukcji rozciągających naprę-żeń w warstwie wierzchniej poprzez obróbkę plastyczną w niskiej temperaturze. Zarówno laserowa modyfikacja warstwy wierzchniej, jak i nagniatanie na gorąco i nagniatanie na zimno, wykonywane są w jednym przejściu na stanowisku lasero-wym. Przedstawiono wyniki obliczeń rozkładu temperatury w strefie obróbki, któ-ry umożliwia wyznaczenie stref nagniatania na gorąco i na zimno. Zaproponowano model procesu topnienia z uwzględnieniem oddziaływania tlenu, wyjaśniający roz-bieżności wyników teoretycznych i doświadczalnych dotyczących grubości strefy przetopienia. W ramach pracy opracowano projekt stanowiska do powierzchniowego mikro-nagniatnia powierzchni metodą ślizgową, toczną i mikro-młoteczkowaniem, przystosowanych do pracy na obrabiarce laserowej. Przeprowadzono badania stanu warstwy wierzchniej po obróbce hybrydowej. Przedstawiono analizę struktury geo-metrycznej powierzchni, mikrostruktury materiału oraz naprężeń własnych. Wyzna-czono związki pomiędzy najistotniejszymi cechami wytworzonej warstwy wierzch-niej a parametrami obróbki hybrydowej. Ponadto praca zawiera wyniki badań wybranych właściwości użytkowych modyfikowanych warstw: odporności na zużycie erozyjne, ścierne i sztywności kontaktowej. Wykazano, że opracowana metoda obróbki hybrydowej zapewnia lep-sze cechy wytworzonych warstw aniżeli stopowanie laserowe.

EN

The work presented a new hybrid treatment that was designed and elabo-rated for metals and alloys. The treatment, simultaneously combining the laser melt-ing with the burnishing process, was performed at the laser stage. The aim of the hybrid treatment was to reduce surface roughness formed in the laser process and induce compressive stresses. A surface smoothing effect, resulted from plastic de-formation in high temperature while reducing the tensile stresses within surface layer, was due to cold work. The work presented a research on designing the stage for three different types of burnishing: slide, rolling and micro-hammering. They were adapted for work di-rectly on the laser station. The theoretical analysis of a distribution of temperature in the treatment zone was done. The new model of laser melting of surface, with taking oxygen into account, was elaborated. It allowed to explain the divergence between theoretical and experimental results. The experimental studies on the influence of parameters of the burnishing process on surface layer properties were conducted. The results of roughness mea-surements, material microstructure and microhardness of surface layers after hybrid process were presented. The research has shown that the new hybrid treatment assured an improvement of modified layer properties, such as: residual stresses, roughness, wear erosive resistance and contact stiffness. This has a high importance in exploitation processes.

Słowa kluczowe

PL

obróbka metali; obróbka plastyczna; obróbka laserowa; obróbka hybrydowa; nagniatanie

EN

burnishing; mechanical working; plastic treatment; hybrid treatment; laser beam machining

• Wydawca: Instytut Podstawowych Problemów Techniki PAN
• Czasopismo: Prace Instytutu Podstawowych Problemów Techniki PAN
• Rocznik: 2011
• Tom: nr 3
• Strony: 1--325
• Opis fizyczny: Bibliogr. 225 poz., il.

Twórcy

autor

Radziejewska J.

Bibliografia

• 1. Kaczmarek F., Wstęp do fizyki laserów. Wydanie II, PWN, Warszawa, 1986.
• 2. Loosen P., Poprawe R., Laser Machining of Metal – State of the Art and Recent Development, 12th International Symposium for Electromachining (ISEM), Aachen 11-13 May, 1998.
• 3. Domański R., Promieniowanie laserowe – oddziaływanie na ciała stałe, WNT, Warszawa, 1990.
• 4. Kujawski A., Lasery, WPW, Warszawa, 1986.
• 5. Ready A., Effects of High-Power Radiation, Academic Press, NY,1971.
• 6. Ursu I., Mihailescu I.N., Popa Al., Prokhorov A.M., Konov V.I., Ageev V.P., Tokarev V.N., CO2 – Laser Radiation Absorption by Metal Gratings, Appl. Phys. Lett., 45, 4, 1984.
• 7. Ready J.F., LIA Handbook of Laser Materials Processing. Laser Institute of America, Magnolia Publishing Inc., 2001.
• 8. Abilsitow G.A., Andriahin W.M., Safonow A.N., Modifikowanie Powerhnostej Materiałow s Pomoszczju Lazernogo Izłuczenia, Izwestia Akademii Nauk SSSR, 8, 1983.
• 9. Burakowski T., Wierzchoń T., Inżynieria Powierzchni Metali, WNT, Warszawa, 1995.
• 10. Kusiński J., Lasery i ich zastosowanie w inżynierii materiałowej, Akapit, Kraków, 2000.
• 11. Arutiunian R.W., Baranow Iu., Bolszow L.A., Maljuta D.D., Sebrant A.Iu., Wozdejstwie Łazernogo Izłuczenia na Materiały, Nauka, Moskwa, 1989.
• 12. Bałow W.P., Geminow N., Iwanova W.S., Jatronov D.A., Powyszenie Żaroprocznosti Austenitnoj Stali Posredstwom Łazernowo Nanecenija Pokrytia, Fizyka i Chimia Obrabotki Materiałow, 6, 1986.
• 13. Dowden John (ed), The Theory of Laser Materials Processing. Heat and Mass Transfer in Modern Technology, Springer, 2009.
• 14. Meijer J., Laser Beam machining (LMB), state of the art and new opportunities. Journal of Material Processing Technology 149, 2004.
• 15. Gładusz G.G., Krasickaja L.S., Lewczenko E.B., Czerniakow A.L., Termokapilliarnaja Konwekcija w Żidkosti pod Dejstwiem Moszcznogo Lazernogo Izłuczenija, Kwantowaja Elektronika, 9, 4, 1982.
• 16. Arutiunian R.W., Baranow Iu., Bolszow L.A., Maljuta D.D., Sebrant A.Iu., Wozdejstwie Łazernogo Izłuczenia na Materiały, Nauka, Moskwa, 1989.
• 17. Viedenov A.A., Gładusz G.G., Fizyczeskie Processy pri Łazernoj Obrabotke Materiałow, Energoatomizdat, Moskwa 1985.
• 18. Skripczenko D.I., Smirnow W.N., Grigoriew S.W., Issledowanije Poteri Energii na Otrażenie pri Obrabotke Materiałow Moszcznym Łazernym Isłuczeniem, Fizyka i Chimia Obrabotki Materiałow, 6, 1986.
• 19. Ugłow A.A., Smurow I.Iu., Wołkow A.A., Kulbackij E.B., Tiepłofiziczeskie Processy Wostanowlenia pri Impulsnom Lazernom Nagrewe, InżyniernoFizyczeskij Żurnał, 1, 1988.
• 20. Dutta Majumdar J., Manna Sadhana I., Laser processing of materials,Journalof Materials Processing Technology, 28, 3, 2003.
• 21. Leontiew .A., Czekanowa N.T., Han M., Łazernaja Powerchnostnaja Obrabotka Metallow i Spławow, Metallurgia, Moskwa, 1986.
• 22. Kruth J.P., Tonshoff H.K., Klocke F., Surface and Sub-Surface Quality in Material Removal Processes for Tool Making, 12th International Symposium for Electomachining (ISEM), Aachen 11-13 May, 1998.
• 23. Kawalec M., Jankowiak M., Kształtowanie struktury stereometrycznej powierzchni w procesie hartowania laserowego stali na tokarce. Materiały konferencyjne, Wybrane Zagadnienia Obróbek Skoncentrowaną Wiązką Energii (EM 2003), Bydgoszcz, 2003.
• 24. Abbas G., West D.R., Laser Surface Cladding of Stellite and Stellite-SiC Composite Deposits for Enhanced Hardness and Wear, Wear, 143, 1991.
• 25. Belmondo A., Castagna M., Wear-Resistant Coatings by Laser Processing, Wear, 64, 1979.
• 26. Belockij A.W., Kowalienko W.S., Wolgin W.I., Pszenicznyj W.I., Issledowanie Wozmożnosti Legirowania Powierchnosti Żeleza Molibdenom pri Wozdejstwii Izłuczenia OKG, Fizyka i Chimia Obrabotki Materiałow, 3, 1977.
• 27. Handzel-Powierża Z., Radziejewska J., Badania nad zastosowaniem wiązki laserowej do modyfikacji warstwy wierzchniej stali, Postępy Technologii Maszyn i Urządzeń, 1, 1992.
• 28. Major B., Ebner R., Wołoszyński W., Materiały uzyskiwane technikami laserowymi: laserowym stopowaniem, spawaniem laserowym, osadzaniem laserem pulsacyjnym, Sympozjum Naukowo Techniczne: Technika Laserowa w Inżynierii Powierzchni Materiałów, Warszawa, 1997.
• 29. Molian P., Rajasekhara H., Laser Melt Injection of BN Powders on Tool Steels I:Microhardness and Structure, Wear, 114, 1987.
• 30. Zirianow W.W., Wlijanie Razmera i Formy Obrazcow na Procznostnyje Harakteristiki Materiałow s Diffuzionnymi Pokrytiami, InżyniernoFizyczeskij Żurnał, 1, 1988.
• 31. Astapcik S.A., Babuskin V.B., Ivasko V.S., Przemiany strukturalne i fazowe przy laserowej obróbce stali i stopów, MOCiP, 103-105, 1990.
• 32. Payne D.A., Ham I., Microhardness of Laser Treated Carbide Coatings on Metal Cutting Tools, Wear, 33, 1975.
• 33. Napadłek W., Przetakiewicz W., Bojar Z., Raczkowski D., Kalita W., Hartowanie laserowe wybranych części silnika wykonanych z żeliwa szarego niskostopowego, Przegląd Mechaniczny, 7-8, 1995.
• 34. Kusiński J., Przybyłowicz K., Strukturalne aspekty laserowego przetapiania stopów żelaza, Obróbka Powierzchniowa – II Ogólnopolska Konferencja, Kule k/Częstochowy, 1993.
• 35. Hegge H.J., De Hosson .Th.M., The Relationship Between Hardness and Laser Treatment of Hypo-Eutectoid Steels, Scripta Metallurgica, 21, 12, 1987.
• 36. Hegge H.J., De Hosson .Th.M., Microstructure of Laser Treated AluminumAlloy, Acta Metall. Mater., 38, 12, 1990.
• 37. Abilsitow G.A., Andriahin W.M., Safonow A.N., Modifikowanie Powerhnosti Materiałow s Pomoszczju Lazernogo Izłuczenia, Izwestia Akademii Nauk SSSR, 8, 1983.
• 38. Arata Y., Surface Hardening of Titanium by Laser Nitriding, Plasma, Electron Beam Technology, 1993.
• 39. Radziejewska J., Laserowe wzbogacanie warstwy wierzchniej w wolfram, Inżynieria Materiałowa, 3, 1991.
• 40. Arrata Y., Application of Laser Material Processing Heat Flow in Laser Hardening, Plasma, Electron Beam Technology, 1993.
• 41. Major B., Ciach R., Handzel-Powierża Z., Radziejewska J., Structure Modification by Laser Remelting, Proceedings of 5 th Int. Conf. on Welding and Melting by Electron and Laser Beams, Jule, 1993.
• 42. Picraux S.T., Pope L.E., Tailored Surface Modification by Ion Implantation and Laser Treatment, Sciences, 226, 1984.
• 43. Fraś E. Krystalizacja metali. WNT, Warszawa, 2003.
• 44. Kusiński J., Przybyłowicz K., Strukturalne aspekty laserowego przetapiania stopów żelaza, Materiały konferencyjne Obróbka Powierzchniowa – II Ogólnopolska Konferencja, Kule k/Częstochowy, 1993.
• 45. Strutt P.R., Nowotny H., Tuli M., Kear B.H., Laser Surface Melting of High Speed Tool Steels, Materials Science and Engineering, 36, 1978.
• 46. Gremand M., Carrard M., Kurz W., Microstructure of Rapidly Solified Al-Fe Alloys Subjected to Laser Surface Treatment, Acta Metall. Mater., 38, 12, 1990.
• 47. Kear B.H., Breinan E.M., Greenwald L.E., Laser Glazing – a new Process for Production and Control of Rapidly Chilled Metallurgical Microstructures, Metals Technology, 4, 1979.
• 48. Napadłek W., Przetakiewicz W., Bojar Z., Raczkowski D., Kalita W., Hartowanie laserowe wybranych części silnika wykonanych z żeliwa szarego niskostopowego, Przegląd Mechaniczny, 7-8, 1995.
• 49. Górka A., Model tworzenia warstwy dyfuzyjnej Fe-Cr przy nagrzewaniu wiązką laserową żelaza z powłoką chromu galwanicznego, Rozprawa Doktorska, Wojskowa Akademia Techniczna, Warszawa, 1986.
• 50. Grigorijanc A.G., Safonow A.H., Metody Powerhnostnoj Łazernoj Obrabotki, Łazernaja Technika i Technologia, 1990.
• 51. Arutiunian R.W., Baranow Iu., Bolszow L.A., Maljuta D.D., Sebrant A.Iu., Wozdejstwie Łazernogo Izłuczenia na Materiały, Nauka, Moskwa, 1989.
• 52. Wiedenow A.A., Gładusz G.G., Drobiazko .W., Lebczenko E.B., Fizyczeskije Processy pri Głubokom Proniknowenii Łazernogo Łucza w Metally, Izwestia Akademii Nauk SSSR, 8, 1983.
• 53. Arata Y., Development of Ultra High Energy Density Heat Source and its Application to Heat Processing. Osaka, Published by Okada Memorial Japan Society for the Promotion of Welding, 1985.
• 54. Bauerle D., Laser chemical processing; an overview to the 30th anniversary. Appl. Phys. A, 101, 2010.
• 55. Kowalienko W.S., Wołgin W.I., Osobiennosti Łazernogo Legirowanija Powierchnosti Żeleza Vanadiem, Fizyka i Chimia Obrabotki Materiałow, 3, 1978.
• 56. Radziejewska J., Skrzypek, S. Microstructure and residual stresses in surface layer of simultaneously laser alloyed and burnished steel. Journal of Materials Processing Technology, Vol. 209, 2009.
• 57. Wilden J., Bergmann J.P., Dolles M., New perspectives to improve properties of laser cladded coatings, Proceedings of the LANE’04, Erlangen, 2004.
• 58. Grigorijanc A.G., Safonov A.H., Metody powierhnostnoj lazernoj obrabotk,. Lazerna Technika i Technologia, Moskwa, 1989.
• 59. Kovalienko W.S., Uproczenie detalej luczom lasera, Technika, Kijev, 1981.
• 60. Gripenberg H. et al., Prediction and Measurement of Residual Stresses in Cladded Steel, Materials Science Forum, 404-407, 2002.
• 61. Robinson J.R., Van Brussel A. B., De Hosson J. Th.M., Reed R.C., X ray measurement of residual stresses in laser melted Ti-6Al-V alloy, MaterialScience and Engineering A208, 1996.
• 62. Gireń B.G., Szkodo M., Steller J., The influece of residual stresses on cavitation resistance of metals – an analysis based on invesigations of metals remelted by laser beam and optical discharge plasma, Wear, 233-235, 1999.
• 63. Grum J., Sturm R., A new experimental technique for measuring strin and residual stresses during a laser remelting process, Journal of Materials Processing Technology, 147, 2004.
• 64. Grum J., Znidarsic M., Strain Measurement during Laser Surface Cladding of Low Carbon Steel and Analysis of Residual Stresses, Materials Science Forum, 404-407, 2002,.
• 65. Cheng W., Finnie I., Gremaud M., Rosselet A.,. Streit R.D., The Compliance Method for Measurement of Near Surface Residual Stresses – Application and Validation for Surface Treatment by Laser and Shot-Peening. Trans. Of the ASME JOURNAL of Eng. Materials and Technology, 116, 1994.
• 66. Komorek Z., Bojar Z., Stabilność strukturalna warstwy wierzchniej żarowytrzymałych stopów niklu po obróbce laserowej, Sympozjum Naukowo Techniczne, Technika laserowa w Inżynierii Powierzchni Materiałów, Warszawa, 1997.
• 67. Petitbon A., et al, Laser Surface Treatment of Ceramic Coatings, Mat. Science and Engineering, A121, 1989.
• 68. Bruckner F., Lepski D., Beyer E., FEM calculation of thermally induced stress In laser claded coatings, F. Vollerstsen (ed) Proc LIM, Lasers in Manufacturing, Munich, 2007.
• 69. Bruckner F., Lepski D., Beyer E., Modeling the influence of process parameters and additional heat sources on residual stresses in laser cladding, Journal of Thermal Spray Technology, 16, 2007.
• 70. Kahlen F.J., Kar A., Residual stresses in laser-deposited metal parts, Journal Laser Applications, 13, 2001.
• 71. Nickel A.H., Barnett D.M., Prinz, F.B., Thermal stresses and deposition patterns in layered manufacturing, Materials Sci. and Eng., A317, 2001.
• 72. Ignatiev M., Kovalev E., Melekhin I., Sumurov I. Yu., Surlese S., Investigation of the hardening of titanium alloy by laser nitriding, Wear, 166, 1993.
• 73. De Hosson J. Th. M., Noordhuis J., Surface Modification by Means of Laser Melting Combined with Shot Peening. Material Science and Engineering, A121, 1989.
• 74. Anthony T.R., Cline H.E., Surface Rippling Induced by Surface-Tension Gradients During Laser Surface Melting and Alloying, Journal Appl. Phys., 48, 9, 1977.
• 75. Urpin W.A., Jakowlew D.G., Wozbużdenie Kapilliarnyh Wołn w Niejodnorodno Progretych Żidkih Plenkah, Journal of Technical Physics, 59, 2, 1989.
• 76. Dutta P., Joshi Y., Janaswami R., Thermal modeling of GTAW process with non axisimetric boundary conditions, Numerical Heat Transfer, A27, 1995, 499-518.
• 77. Chande T., Mazumder J., Estimating effects of processing conditions and variable properties upon pool shape, cooling rates, and absorptioncoefficient in laser welding. Journal Appl. Phys., 56, 1984.
• 78. Chan C., Mazumder J., Chen M.M., Effect of surface tension gradient driven convection in laser melt pool -3-dimentional perturbation model, JournalAppl. Phys., 64, 1998.
• 79. Chen S.C., Cahill D.G., Grigoropoulos C.P., Melting and surface deformation in pulsed laser surface modification of Ni-P disks, Journal Heat Mass Transfer, 44, 2000.
• 80. Iwamoto M., Ye M., Grigoropuulos C.P., Greif R., Numerical analisis of pulse laser heating for the deformation of metals, Numer. Heat Transfer AAppl. 34, 2008.
• 81. Fun H.G., Tsai H.I., Na S.J., Heat transfer and fluid flow in a partially or fully penetrated weld pool in gas tungsten arc welding, Int. Journal Heat Mass Transfer, 44, 2001.
• 82. Sim B.C., Kim W.S., Melting and dynamic surface deformation in laser surface heating. Int. Journal Heat and Mass Trasfer, 2005, 48.
• 83. Ha E.J. Kim W.S., A study of low-power density laser welding process with evolution of free surface, Int. Journal of Heat Fluid Flow, 26, 2005.
• 84. Lindgren L.E., Finite element modeling and simulation of welding, Journal Term Stress, 24, 2001.
• 85. Kim Y.-D., Kim W.-S., A numerical analysis of heat and fluid flow with a deformable curved free surface in laser melting process, Int. Journal of Heat and Fluid Flow 29, 2008.
• 86. Kou S., Wang Y.H., Weld poll convection and its effect, Welding Journal, 65, 1986.
• 87. Cline H.E., Anthony T.R., Heat Treating and Melting Material with a Scanning Laser or Electron Beam, Journal Appl. Phys., 48, 9, 1977.
• 88. Radziejewska J., The geometric surface structure after laser alloying, Proceedings of Int. Conf. On Measurements of Sculptured Surfaces, 24-26 11, Kraków, 1997.
• 89. Radziejewska J., Struktura geometryczna powierzchni po stopowaniu laserowym. Postępy Technologii Maszyn i Urządzeń, 4, 1997.
• 90. Radziejewska J., The application of the surface topography measurement for the laser alloying process description. Proceedings of X International Colloquium on Surfaces, January 2000, Chemnitz.
• 91. Radziejewska J., Chropowatość i falistość powierzchni po stopowaniu po stopowaniu laserowym, Wybrane zagadnienia obróbek skoncentrowaną wiązką energii, praca zbiorowa pod redakcją M. Styp-Rekowskiego, Bydgoszcz, 2003.
• 92. Radziejewska J., Surface layer morphology due to laser alloying process,Journal of Engineering Manufacture Part B, Proc. IMechE., 220, 2006.
• 93. Ukar E. Lamikiz A. et al, Laser polishing of too steel with CO2 laser and high-power diode laser. International Journal of Machine Tools & Manufacture, 50, 2010.
• 94. Radek N., Wajs E., Luchka M., The WC-Co electrospark alloying coatings modified by laser treatment. Powder Metallurgy and Metal Ceramics, 47, 2008, 3-4, 197-201.
• 95. Tokarev V.N., Marine W., Prat C., Sentis M., „Clean” Processing of Polymers and Smoothing of Ceramics by Pulsed Laser Melting, Journal Appl. Phys., 77, 9, 1995.
• 96. Ursu I., Mihailescu I.N., Popa Al., Prokhorov A.M., Konov V.I., Ageev V.P., Tokarev V.N., CO2- Laser Radiation Absorption by Metal Gratings, Appl. Phys. Lett., 45, 4, 1984.
• 97. Skripczenko D.I., Smirnow W.N., Grigoriew S.W., Issledowanije Poter Energii na Otrażenie pri Obrabotke Materiałow Moszcznym Łazernym Isłuczeniem, Fizyka i Chimia Obrabotki Materiałow, 6, 1986.
• 98. Gao Y., Wu B., Zhou Y., Tao S., A two-step nanosecond laser surface texturing process with smooth surface finishing, Applied Surface Science, 257, 2011.
• 99. Oliverira V., Ausset S., Vilar R., Surface micro/nonostructuring of titanium under stationary and non-stationary femsecond laser irradiation, Applied Surface Science, 225, 2009.
• 100. Lewczenko E.B., Czerniakow A.L., Nieustoicziwost Powierchnostnyh Wołn w Nieodnorodno Nagretoj Żidkosti, Żurnal Eksperimentalnoj i Teoreticzeskoj Fiziki, 8, 1981.
• 101. Pantelenko F., Sieniawski J., Konstantinow W., Wytwarzanie techniką laserową powłok ochronnych z borem na tytanie i stali węglowej, Obróbka Powierzchniowa – II Ogólnopolska Konferencja, Kule k/Częstochowy, 1993.
• 102. Kowalienko W.S., Wołgin W.I., Osobiennosti Łazernogo Legirowanija Powierchnosti Żeleza Vanadem, Fizyka i Chimia Obrabotki Materiałow, 3, 1978.
• 103. Belmondo A., Castagna M., Wear-Resistant Coatings by Laser Processing, Wear, 87, 1979.
• 104. Agarwal S.C., Ocken H., The Microstructure and Galling Wear of a LaserMelted Cobalt- Base Hardfacing Alloy, Wear, 140, 1990.
• 105. Radziejewska J., Kalita W., Bartoszewicz A., Proceedings of Laser Technologies in Welding and Materials Processing, Katsiveli Crimea, Ukraina, May 2005, 162-164.
• 106. Draper C.V., Laser surface alloying, the state of the art. Journal of Metals, 34, 1982.
• 107. Major B., Ebner R., Wołoszyński W., Materiały uzyskiwane technikami laserowymi, laserowym stopowaniem, spawaniem laserowym, osadzaniem laserem pulsacyjnym, Sympozjum Naukowo Techniczne: Technika laserowa w inżynierii powierzchni materiałów, Warszawa, 1997.
• 108. Fastow M., Bamberger M., Laser Nitriding of AISI 4340 Steel, Scripta Metallurgica, 22, 1988.
• 109. Pantelenko F., Sieniawski J., Konstantinow W., Wytwarzanie techniką laserową powłok ochronnych z borem na tytanie i stali węglowej. Obróbka Powierzchniowa – II Ogólnopolska Konferencja, Kule k/Częstochowy, 1993.
• 110. Steen W.M., Laser material processing. Springer-Verlag, London 1991.
• 111. Przybyłowicz K., Kusiński J., Krehlik R., Malczyk B., Zwiększenie żywotności narzędzi skrawających poprzez obróbkę laserową, Studia i Materiały, tom IV, 2, 1998.
• 112. Radziejewska J., Hoffman J., Kalita W. Odporność na zużycie ścierne warstwy wierzchniej modyfikowanej wiązką laserową, Przegląd Mechaniczny, 13-14, 1996.
• 113. Przybyłowicz J., Kusiński J., Przybyłowicz K., Nowe kierunki w rozwoju powłok absorpcyjnych przy nagrzewaniu laserowym stali, Obróbka Powierzchniowa – II Ogólnopolska Konferencja, Kule k/Częstochowy, 1993.
• 114. Li Z., Zou J., Xu Z., Effect of Laser Processing on the Cavitations Erosion of Cr-Mo-Cu Alloy Cast Iron, Wear, 119, 1987.
• 115. Tomlinson W.J., Cash M., Bransden A.S., Dry Sliding Wear of Grey Iron Laser Surface Alloyed With 14%-40% Chromium, Wear, 142, 1991.
• 116. Bałow W.P., Geminow .N., Iwanowa W.S., Jatronow D.A., Powyszenie Żaroprocznosti Austenitnoj Stali Posredstwom Łazernowo Nanecenija Pokrytia, Fizyka i Chimia Obrabotki Materiałow, 6, 1986.
• 117. Gusenkov A.A., Petrova I.M., Polakov A.N., Wpływ powierzchniowych obróbek laserowych i plazmowych na wytrzymałość zmęczeniową stali konstrukcyjnych, MOCiP, 101-102, 1989.
• 118. Cerny I., Furbacher I., Linhart V., Influence of Laser Hardening on Fatique Properties of Carbon Steels, Surface Treatment Effects, 9, 2001.
• 119. Bobyrew W.A., Bunkin F.W., Kiriczenko N.A., Lukjanczuk B.S., Simakin A.W. Osobennosti Wospłamenenija I Gorenija Titana w Okiclitelinoj Srede pod Dejstwiem Izłuczenija CO2-Łazera, Kwantowaja Elektronika, 9, 4, 1982.
• 120. Komorek Z., Bojar Z, Stabilność strukturalna warstwy wierzchniej żarowytrzymałych stopów niklu po obróbce laserowej, Sympozjum Naukowo Techniczne: Technika laserowa w Inżynierii Powierzchni Materiałów, Warszawa 1997.
• 121. Szirokow. W., Sobolewskij A.T. Powyszenie Żarostojkosti Titanowych Spławow Legirowaniem, Fizyko-Chimiczeskaja Mechanika Materiałow, 1, 1989.
• 122. Stokes P.S., Stott F.H., Wood G.C., The influence of Laser Surface Treatment on the High-Temperature Oxidation of Cr2O3 Forming Alloy, Mat. Science and Eng., A121, 5, 1989.
• 123. Wu W., Streiff R, Maocai W., Effect of Laser Surface Modification on HighTemperature Oxidation and Corrosion Behavior of Alloys and Coatings,Mat. Science and Eng. A121, 5, 1989.
• 124. Huntz A.M., Puig T., et al., Laser Melting of an NiCr Alloy Precoated with Carbon: High-Temperature Oxidation and Wear Resistance, Mat. Science and Eng., A121, 5, 1989.
• 125. Polański R., Promieniowanie laserowe- oddziaływanie na ciała stałe, WNT, Warszawa, 1990.
• 126. Shercliff H.R., Ashby MF., Master plots for predicting the case-depth in laser surface treatments, Cambridge University Engineering Publication Cued-Mat/TR134, 1986.
• 127. Carslaw HC., Jager J.C., Conduction of heat in solids, Oxford Science Publication; Oxford, 1997.
• 128. Yokoya S., Matsunawa A., Surface tension driver flow in semi-cylindrical basin. Trans Japan Weld. Soc., 16, 1983.
• 129. Chande T., Mazumder J., Mass-transport in laser surface alloying-ironnickel system, Appl. Phys. Lett., 41, 1982.
• 130. Willis D.A. Xu X., Transport phenomena and droplet formation during pulsed laser interaction with thin films, Journal Heat Transfer, 122, 2000.
• 131. Chan C., Mazumder J., Chen M.M., A 2-dimensional transient model for convection in laser melted pool. Metall. Trans A Phys Metall Mater., 15, 1984.
• 132. Chan C., Mazumder J., Chen M.M., 3-dimentional axisymetrical model for convection In laser-melted pools. Materials Sci. Technology, 3, 1987.
• 133. Chan C., Mazumder J., Chen M.M., Efect of surface tension gradient driven convection in laser melt pool -3-dimentional perturbation model, Journal Appl. Phys. 64, 1998.
• 134. Mazumder J., Stern WM., Heat transfer model for CW laser material processing. Journal Appl. Phys., 51, 1980.
• 135. Chakraborty S., Sakar P., Dutta P., Scaling analysis of momentum and heat transport in gas tungsten arc welding pools, Science and Technology of Welding and Joining, 7, 2002.
• 136. Robert A., Debroy T., Geometry of laser spot Welds from Dimensionless Numbers, Metallurgical and Materials Transactions B, 32B, 2001.
• 137. P. Mohan Raj, Sarkar S., Charaborty S., Pradip Dutta, Three-dimensional computational model ling of momentum, heat and mass transfer In laser surface alloying with distributed melting of alloying element. Int. Journal of Numerical Methods for heat &Fluid Flow, 11, 2, 2001, 576-599.
• 138. Dutta J., Majumdar I., Manna Sadhana, Laser processing of materials, 28, Parts 3, 2003.
• 139. Semak VV, Damkroger B., Kempka S., Temporal evolution of the temperature field in the beam interaction zone during laser material processing, Journal Phys. D 32, 1999.
• 140. Mackwood A.P., Crafer R.C., Thermal modeling of laser welding and related process: a literature review. Optic&Laser Technology, 37, 2005.
• 141. Joshi Y., Dutta P., Espinosa P., Schupp P., Non axisymetric convection in stationary gas tungsten arc weld pools, Transaction of ASME Journal of Heat Transfer, 119, 1997.
• 142. Chakraborty S., Sakar P., Dutta P., Scaling analysis of momentum and heat transport in gas tungsten arc welding pools. Science and Technology of Welding and Joining 7, 2002.
• 143. Atthey D.R., A mathematical model for fluid flow in weld pool at high currents. Journal of Fluid Mechanics 98, 1980.
• 144. Aboutatelebi M., Hassan R.M., Guthrie R.I.L., Numerical study of coupled turbulent flow and solidification for steel slab clusters. Numerical Heat Transfer, A 28, 1995.
• 145. Shy W, Pang Y., Hunter G., Wei B.D.y., Chen M.H., Modeling of turbulent transport and solidification during continuous ingolt casting, Int. Journal of Heat and Mass Transfer 15, 1992.
• 146. Hong K., Weckman D.C., Strong A.B., The influence termofluids phenomena in gas tungsten Arc welding in high and low thermal conductivity metals,Canadian Metallurgicall Quartely, 37, 3-4, 1998.
• 147. Charabotrty N., The influence of turbulence on molten pool transport during melting and solidification processes in continuous condition mode laser welding of coper-nikel dissimilar couple, App. Thermal Eng. 29, 2009.
• 148. Zacharia T., David S.A., Vitek J.M., Effect of evaporation and temperature dependent material properties on weld pool development, Metall. Trans. B, 1991, 22B.
• 149. Heiple C.R., Ropper J.R., Mechanism for minor elements effect on GTA fusion zone geometry, Weld Journal, 61, 1982.
• 150. Han L., Liou FW, Phatak KM., Modeling of laser cladding with powder injection, Metall. and Materials Transactions, B 35, 2004.
• 151. Ehlen G., Ludwig A., Sahm P.R., Simulation of Time-Dependent Pool Shape during laser spot welding: Transient Effects. Metallurgical and Materials Transaction A 34A, 2003.
• 152. Mishara S., Debroy T., A heat-transfer and fluid flow based model to obtain a specific weld geometry using various combinations of welding variables,Journal Appl. Phys., 98, 2005
• 153. Didenko T, Kusiński J., Turbulentny model transport masy w procesie laserowego przetapiania żeliwa sferoidalnego, Inżynieria Materiałowa, 5, 2005.
• 154. Didenko T., Kusiński J., Wielofazowy model transportu masy i ciepła w procesie laserowego przetapiania żelaza armko z naniesioną powłoka chromu. Inżynieria Materiałowa 5, 2006, 346-367.
• 155. Didenko T., Laserowa obróbka przetopieniowa – modelowanie i weryfikacja eksperymentalna kształtu i wielkości strefy przetopionej oraz rozmieszczenia domieszek. Praca doktorska, Kraków, 2006.
• 156. Heiple C.R., Roper J.R., Surface Active Element Effects on shape of GTA, Laser and Electron Beam Welds, Welding Journal, 62, 1983.
• 157. Brimacombe J.K., Weinberg F., Observations of Surface Movements of Liquid Copper and Ti., Metallurgical Transaction, 3, 1972, 2298 – 99.
• 158. Xue X.M., Jiang H.G., Sui Z.T., Ding B.Z., Hu Z.Q., Heat and fluid flow in Pulse d Current GTA Weld pool, Metall. Trans. B. 27, 1996.
• 159. Roper J.R., Olsen D.L., Capillarity effects in GTA weld penetration of 21-6-9 stainless steel, Welding Journal, 57, 1978.
• 160. Keene B.J., Mill K.C., Brooks J., The thermodynamic stability of the thin films of fluid in uniform shearing motion, Mater. Sci. Technology, 1, 1985.
• 161. Keene B.J., Mills K.C., Bryant J.W., Hondros E.D., Effect of surface activate elements on surface tension of iron, Can. Metall., 21, 1982.
• 162. Lancaster J.F., Mills K.C., International Institute of Welding Recommendation, 212-16.
• 163. Mills K.C., Keene B.J., Factors affecting variable weld penetration, Int. Matter. Rev. 35, 1990.
• 164. Hsieh R.I., Pan Y.T., Liou H. Y., The study of minor elements and shelding gas on penetration In TIG welding of type 304 stainless steel, Journal of Materials Engineering and Performance, 8, 1999, 68-74.
• 165. Phanikumar G. Chattopadhyay K. Pradip Dutta, Modeling of transport phenomena in laser welding of dissimilar metals. Int. Journal of Numerical Methods for Heat & Fluid Flow, 11, 2, 2002.
• 166. Przybylski W., Technologia obróbki nagniataniem. WNT,1987.
• 167. Tubielewicz K., Analiza zjawisk towarzyszących odkształceniu warstwy wierzchniej w procesie nagniatania, Wydawnictwo Politechnika Częstochowska, 1990.
• 168. Tubielewicz K., Technologia nagniatania żeliwnych części maszynowych, Wydawnictwo Politechnika Częstochowska, Częstochowa, 2000.
• 169. Kukiełka L., Teoretyczne i doświadczalne podstawy powierzchniowego nagniatania tocznego z elektrokontaktowym nagrzewaniem, WSI, 1994.
• 170. Kukiełka L., Kułakowska A., Patryk R., Problematyka kształtowania jakości technologicznej części w procesie nagniatania powierzchniowego. Pomiary, Automatyka Kontrola, 54, 4, 2008.
• 171. Wyrzykowski J.W., Pleszakow E., Sieniawski J., Odkształcanie i pękanie metali. WNT, Warszawa, 1999
• 172. Polański Z., Sokołowski T., Okoński S., Dogniatanie toczne powierzchni walcowych zewnętrznych. Krążkowanie i kulowanie. Normatywy technologiczne, Warszawa, 1974.
• 173. Tubielewicz K., Tatar K., Odporność na zużycie żeliwa po obróbce nagniataniem. Technologia obróbki przez nagniatanie. Bydgoszcz SIMP ATR, 1984.
• 174. Drozd M.S., Fiedorov A.B., Sibiakin J. I., Rasczet głubiny rosprostranienia płasticznych deformacji. Wiestnik Masziniostrojenia, 1, 1972.
• 175. Przybylski W., Jezierski J., Metody obliczania głębokości warstwy umocnionej po dogniataniu powierzchniowym, Przegląd Mechaniczny, 4, 5 ,1977.
• 176. Panszew D.D., Uprocznienie detalej obratkoj szarikami. Maszinostrojenie, Moskwa, 1968.
• 177. Klocke, F., Liermann, J., Roller burnishing of hard turned surfaces, Int. Journal Mach. Tools Manuf. 38 (5), 1996.
• 178. Loh, N.H., Tam, S.C., Effects of ball burnishing parameters on surface finish—a literature survey and discussion. Precis. Eng. 10 (4), 1988.
• 179. Shiou F-J., Hsu C-Ch., Surface finishing of hardened and tempered stainless tool steel using sequential ball grinding, ball burnishing and ball polishing processes on a machining centre. Journal of Materials Processing Technology, 205, 2009.
• 180. Franzen V., Trompeter M., Brosius A., Tekkaya A. E., Finishing of thermally sprayed tool coatings for sheet metal forming operations by roller burnishing, Int. Journal Mater. Form, 3, Suppl. 1, 2010.
• 181. Haradaa Y., Fukauaraa K., Kohamadab S., Effects of microshot peening on surface characteristics of high-speed tool steel, Journal of Materials Processing Technology, 201, 2008.
• 182. Harada Y., Mori K., Effect of processing temperature on warm shot peening of spring steel, Journal of Materials Processing Technology, 162–163, 2005.
• 183. Wick A., Schulze V., Vohringer O., Effects of warm peening on fatigue life and relaxation behavior of residual stresses in AISI 4140 steel, Materials Science and Engineering, A293, 2000.
• 184. Menig R., Schulze V., Vohringer O., Optimized warm peening of the quenched and tempered steel AISI 4140, Materials Science and Engineering, A335, 2002, 198–206.
• 185. Cheng W., Finnie I., Gremaud M., Rosselet A., Streit R.D., The Compliance Method for Measurement of Near Surface Residual Stresses-Application and Validation for Surface Treatment by Laser and Shot-Peening, Transactions of the ASME, 116, 1994.
• 186. Jankowiak M., Laserowe wspomaganie toczenia twardej ceramiki Si3N4.Wybrane Zagadnienia Obróbek Skoncentrowaną Wiązką Energii, Konferencja EM 2003, Bydgoszcz, 2003.
• 187. Tsai, C.-H., Ou, C.-H., Machining a smooth surface ceramic material by laser fracture machining technique, Journal Mater. Processing Technology, 155–156, 2004.
• 188. Tian, Y., Shin, Y.C., Laser-assisted burnishing of metals, Int. Journal Machine Tools Manufacture, 47 (1), 2007.
• 189. Projekt badawczy 5T07D02223, Kształtowanie warstwy wierzchniej w procesie obróbki laserowo-mechanicznej, Kierownik J. Radziejewska, 2002-2005.
• 190. Projekt badawczy N50302432/3472, Optymalizacja parametrów obróbki laserowo-mechanicznej nagniataniem ze względu na stan WW. Kierownik J. Radziejewska, 2007-2010.
• 191. Jendrzejewski R. et al, Characterization of the laser-clad Stellite layers for protective coatings, Materials and Design, 23, 1998.
• 192. Dobrzański L., Hajduczek E., Marciniak J., Nowosielski R. Metaloznawstwo i obróbka cieplna materiałów narzędziowych, WNT, Warszawa, 1990.
• 193. Polijaniuk A., Handzel-Powierża Z., Radziejewska J., Influence of Laser Treatment on Contact Stiffness. Proc. of the LANE ’94, Erlangen, Germany, 1994.
• 194. Radziejewska J., Kalita W., Badanie wpływu parametrów obróbki hybrydowej na mikrostrukturę warstwy wierzchniej, Przegląd Spawalnictwa, 10, 2009.
• 195. Peklenik J., Developments in surface characterization and measurements by means of random process analysis, Proceedings of the Institution of Mechanical Engineers, 182, part 3K, 1967-1968.
• 196. Williamson J.B.P., Microtopography of surfaces, Proceedings of the Institution of Mechanical Engineers, 182, part 3K, 1967-1968.
• 197. Stout K.J. et al., The Development of methods for the Characterization of roughness in three dimensions, In: Publication No. EVR 15178EN, Commission of the European Communities, 1993.
• 198. Nowicki B., Struktura geometryczna, chropowatość i falistość powierzchni.WNT, Warszawa, 1991.
• 199. Radziejewska J., Wpływ stopowania laserowego na strukturę geometryczną i stan warstwy wierzchniej. Rozprawa doktorska. Instytut Mechaniki Precyzyjnej, Warszawa, 1999.
• 200. Polański Z., Planowanie eksperymentu w nauce, PWN, Warszawa, 1981.
• 201. Mańczak K., Metody identyfikacji wielowymiarowych obiektów sterowania, WNT, Warszawa 1970.
• 202. Filipowski R., Application of matrix calculus for determining the coefficients of the linear regression for varying degrees of a matrix describing the set of normal equations. The Archive of Mechanical Engineering, 43, 1, 1996.
• 203. Launder B.E., Spalding B.D., Mathematical models of turbulence. Academic Press, New York, 1972.
• 204. McNallan M.J. Debroy T., Metal Trans., 22B, 1991.
• 205. Metallic Materials Properties Development and Standardization (MMPDS) April 2008, www.knowel.com
• 206. Chan C., Mazumder J., Chen M.M., 3-dimentional axisymetrical model for convection In laser-melted pools. Materials Sci. Technology, 3, 1987.
• 207. Chan C., Mazumder J., Chen M.M., Effect of surface tension gradient driven convection in laser melt pool -3-dimentional perturbation model. JournalAppl Phys, 64 1998.
• 208. Tyrkiel E., Termodynamika, WPW, Warszawa, 1981.
• 209. Hsieh R-I., Pan Y-T., Liou H-Y., The study of Minor Elements and Shielding Gas on penetration In TIG Welding of Type 304 Stainless Steel, Journalof Materials Engineering and Performance, 68, 1999.
• 210. Tseng K-H., Hsu Ch-Y., Performance of active TIG process in austenitic stainless steel welds, Journal of Materials Processing technology, 211, 2011.
• 211. Dong W., Lu S., Li D., Li Y., Modeling of the Weld Shape Development During the Autogenous Welding Process by Coupling Welding Arc with Weld Pool. Journal of Materials Engineering and Performance, 19(7), 2010.
• 212. Sahoo P., Debroy T., McNallan M., Surface Tension of Binary Metal Surface Active Solute System under condition relevant to welding metallurgy, Metall. Trans., B 19, 1988.
• 213. Yao M.X., Wu J.B.J., Xie Y., Wear, corrosion and cracking resistance of some W-or Mo containing alloys, Materials Science and Engineering A 407, 2005.
• 214. Persson D.H.E., Jacobson S., Hogmarc S., Effect of temperature on friction and galling of laser processed Norem 02 and Stellite 21, Wear 225, 2003.
• 215. Skrzypek S.J., Baczmański A., Wesołowski Z., Zowczak W., Residual macrostresses of metal plates after laser forming, Proc. of XVI-th Physical Metallurgy and Material Science Conf. on Advanced Materials and Technologies AMT’2001, Gdańsk-Jurata, Poland, Inżynieria Materiałowa, 22, 5, 2001.
• 216. Skrzypek S.J., Karp J., Chrusciel K., Improvement and Computerization in Residual Macrostresses Measurement by the sin2ψ Method, Przegląd Mechaniczny, 20, 1989.
• 217. Skrzypek S.J., Nowe możliwości pomiaru makro-naprężeń własnych w materiałach przy zastosowaniu dyfrakcji promieniowania X w geometrii stałego kąta padania, Rozprawy i monografie 108, Uczelniane Wyd. Nauk.-Dydaktyczne AGH, Kraków, 2002.
• 218. Shivamurthy R.C., et al. Influence of microstructure on slurry erosive wear characteristics of laser surface alloyed 13Cr-4Ni steel, Wear, 267, 2009.
• 219. Demkin M.B., A device for measuring the deformation at the point contact of two surfaces under compression, Bull. Izobretanii, 19, 1959.
• 220. Szulc S., Stefo A., Nowicki B. Obróbka powierzchniowa. PWN, Warszawa, 1970.
• 221. Yao M.X. Wu J.B.J., Xie Y., Wear, corrosion and cracking resistance of some W-or Mo containing alloys, Materials Science and Engineering A 407, 2005, 234-244.
• 222. Radziejewska J., Nowicki B., Kalita W., Mikromłoteczkowanie powierzchni elementów hartowanych laserowo, Obróbka Elektroerozyjna, EM’06 Bydgoszcz – Wiktorowo, 24-26 05 2006.
• 223. Radziejewska J., Nowicki B., Kalita W., Bartoszewicz A., Surface layer properties after simultaneous laser-mechanical treatment, Proceedings ofLaser Assisted Net Shape Engineering, Lane 2007, Erlangen, 2007.
• 224. Radziejewska J., Nowicki B., Kalita W., Laser burnishing method for surface laser modification, Journal of Engineering Manufacture Proceedings of the IMechE Part B., 222, B7, 2008.
• 225. Radziejewska J., Influence of laser-mechanical treatment on surface topography, erosive wear and contact stiffness, Materials and Design, 32, 2011.