Problemy spawania stali T24 przeznaczonej na ściany szczelne kotłów energetycznych

Zeman, M.; Łomozik, M.; Brózda, J.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Problemy spawania stali T24 przeznaczonej na ściany szczelne kotłów energetycznych

Autorzy

Zeman M. , Łomozik M. , Brózda J.

Wybrane pełne teksty z tego czasopisma

Identyfikatory

Warianty tytułu

Issues of welding of T24 steel designed for waterwalls of power boilers

Języki publikacji

Abstrakty

Przedstawiono problemy związane z wykonawstwem ścian szczelnych z nowoczesnej stali 7CrMoVTiB10-10 (T24) metodą spawania łukiem krytym i TIG. Podano wyniki badań wytrzymałościowych i strukturalnych materiałów podstawowych i dodatkowych zastosowanych do wykonania złączy spawanych oraz wyniki badań spawalności i odporności na pękanie stali T24. Omówiono potencjalne przyczyny pęknięć występujących w złączach spawanych oraz przydatność stali T24 na odpowiedzialne elementy ścian szczelnych nowoczesnych kotłów energetycznych. Artykuł poświęcony jest pamięci doc. dr inż. Jerzego Brózdy, wybitnego specjalisty w zakresie spawalności stali konstrukcyjnych, który wniósł nieoceniony wkład w wyjaśnienie przyczyn pękania ścian szczelnych ze stali T24.

It has been presented the issues connected with the manufacture of waterwalls made of modern 7CrMoVTiB10-10 (T24) steel by submerged and TIG welding methods. It has been given the results of mechanical testing and structural examination of parent materials and welding consumables used for the manufacture of welded joints as well as the results of weldability and crack resistance testing for T24 steel. It has been discussed possible reasons of cracking in welded joints as well as the usability of T24 steel for construction of responsible elements of waterwalls in advanced power boilers. The paper is dedicated to memory of Dr. eng. Jerzy Brózda, an outstanding specialist in the field of weldability of constructional steels, who has had an inestimable share in explanatation of reasons of T24 steel waterwalls cracking.

Słowa kluczowe

spawanie stal T24 kocioł energetyczny stal konstrukcyjna złącze spawane badanie

welding T24 steel power boiler constructional steel welded joint test

Wydawca

Sieć Badawcza Łukasiewicz - Górnośląski Instytut Technologiczny

Czasopismo

Biuletyn Instytutu Spawalnictwa w Gliwicach

Rocznik

2011

Tom

R. 55, nr 5

Strony

25--31

Opis fizyczny

Bibliogr. 24 poz., rys., tabl.

Twórcy

autor

Zeman M.

autor

Łomozik M.

autor

Brózda J.

Zakład Badań Spawalności i Konstrukcji Spawanych, Instytut Spawalnictwa, Gliwice

Bibliografia

1. Brózda J.: Stale żarowytrzymałe nowej generacji, ich spawalność i własności złączy spawanych. Część I. Cel stosowania stali żarowytrzymałych nowej generacji, ich charakterystyka i wynikające korzyści. Biuletyn Instytutu Spawalnictwa, 2004, nr 1, str. 41-49.
2. Hauser H.: Filler metals for welding T/P23 and T/P24 steels. Referat wygłoszony na seminarium RAFAKO w dniu 15.01.2008.
3. Bendick W., Fuchs R., Hahn В., Hauser H., Vaillant J., Weber J.: Application capability and welding of modern heat-resistant steels (T/P91, T/P23, T/P24) for the maintenance and refurbishment of power station components. Referat wygłoszony na seminarium RAFAKO w dniu 06.11.2003.
4. Brózda J.: Sprawozdanie końcowe z realizacji projektu badawczego pt. "Opracowanie charakterystyk spawalności i wytycznych do technologii spajania nowej generacji stali żaroodpornych" finansowanego prze Komitet Badań Naukowych (nr projektu PBZ-KBN 12/Т08/ Tl0/99), Gliwice, 2002.
5. Brózda J., Zeman M., Pasternak J.: Application of creep resisting steels for supercritical parameters and properties of welded joints. Proceedings of the 8th Liege Conference - Materials for advanced power engineering 2006, Part III, pp. 1331-1340. Forschungszentrum Jülich, 2006.
6. Vallourec & Mannesmann Tubes. The T23/T24 Book. New grades for waterwalls and superheaters. 2nd Edition, 2000.
7. VdTÜV - Werkstoffblatt, WB 533,533,06.2008, Warmfester Stahl 7CrMoVTiB 10-10, Werkstoff - Nr. 1.7378.
8. Zeman M i inni: Pęknięcia w spoinach ścian szczelnych ze stali 7CrMoVTiB 10-10 (T24) - studium przypadków i wyniki badań. Praca badawcza Instytutu Spawalnictwa nr B-192/2010.
9. PN-EN 12952-2:2004 "Kotły wodnorurkowe i urządzenia pomocnicze. Część 2: Materiały na części ciśnieniowe kotłów i wyposażenie".
10. Tasak E., Ziewiec A.: Pękanie spoin w procesie krzepnięcia. Przegląd Spawalnictwa, 2007, nr 1.
11. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady nr 97/23/ WE z dnia 29.05.1997 w sprawie zbliżenia przepisów prawnych państw członkowskich dotyczących urządzeń ciśnieniowych.
12. VdTÜV-Werkstoffblatt 533,09.2001 Warmfester Stahl 7CrMoVTiB 10-10 (Werkstoff-Nr 1.7378) - z póŸniejszymi zmianami w 12.2003,06.2006,09.2007,09.2009.
13. Karta materiału VdTLJV 533/3 06.2006, projekt rew.02 Stal żarowytrzymała 7CrMoVTiB 10-10 (materiał nr 1.7378).
14. Arndt I., Haarmann К., Kottmann G., Vaillant J., С., Bendick W., Kubła К., Arbab A., Deshayes F.: The Т23/ T24 Book. New grades for waterwalls and superheaters. Materiały informacyjne firmy Vallourec & Mannesmann Tubes, 2000.
15. Tasak E., Adamiec J., Ziewiec A.: Pękań ie złączy ze stal i bainitycznej 7CrMoVTiB 10-10, materiały prywatne oraz referat wygłoszony na Konferencji "Powerwelding 2010" w Ustroniu.
16. Hahn B., Heuser H.: Erfahrungen aus der schweisstech- nischen Verarbeitung der neuen Kraftwerksstähle T/P23 und T/P24 (7CrWMoVNb9-6 und 7CrMoVTiB10-10). Referat wygłoszony na Konferencji Spawalniczej "Powerwelding 2010", Ustroñ, 9-10.09.2010.
17. Brózda J.: Stale bainityczne i ich spawanie. Seminarium "Materiały i technologie spawalnicze dla energetyki" organizowane w Instytucie Spawalnictwa, 09.2010 r.
18. PN-EN ISO 17642-2:2005: Badania niszczące spoin w metalach. Badania pękania na zimno złączy spawanych. Metody spawania łukowego. Część 2: Próby z utwierdzeniem własnym.
19. PN-EN ISO 17641-2:2005: Badania niszczące spoin w metalach. Badania pękania na gorąco złączy spawanych. Metody spawania łukowego. Część 2: Próby z utwierdzeniem własnym.
20. Weld cracking. An excerpt from the fabricator's and erector's guide to weld steel construction, http://content.lin- colnelectric.com/pdfs/knowledge/articles/content/weld- cracking.pdf.
21. Gawrysiuk W., Więcek M., Adamiec J.: Spawanie ścian szczelnych ze stali w gatunku T/P24 (7CrMoVTiB 10- 10) Fakty i mity. Materiały z XVII Międzynarodowej Konferencji "Spawanie w energetyce", Turawa, 2010.
22. Adamiec J., Więcek M., Gawrysiuk W.: Doświadczenia przy spawaniu łukiem krytym paneli ścian szczelnych kotłów z bainitycznej stali 7CrMoVTiB 10-10. Materiały z XVII Międzynarodowej Konferencji "Spawanie w energetyce", Turawa, 2010.
23. PN-CR ISO 15608:2002 Spawanie. Wytyczne systemu podziału materiałów metalowych na grupy.
24. PN-EN ISO 15614-1:2008/A 1:2010: Specyfikacja i kwalifikowanie technologii spawania metali. Badanie technologii spawania.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-article-BOS4-0029-0016