Zwierzyniecki Park Kulturowy w Krakowie

• Autorzy: Zachariasz A.

Warianty tytułu

EN

Zwierzyniecki Cultural Park in Kraków

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W rozdziale zaprezentowano zagadnienia ochrony walorów krajobrazowych zachodniej części Krakowa fragmentu tzw. zachodniego klina zieleni. Omówiono miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego opracowane dla tego terenu w latach 2004-2006, w których część zapisów została zaskarżona przez mieszkańców i uchylona decyzją sądu. Przedstawiono zasady tworzenia parku kulturowego - jednej spośród czterech form ochrony zabytków. Park kulturowy - obszarowa forma ochrony zabytków - to novum, które w ustawodawstwie polskim funkcjonuje od 2003 r. Tu w zachodniej części Krakowa właśnie tę formę ochrony wprowadzono w celu zapewnienia zintegrowanej ochrony wybitnych walorów krajobrazowych. Podjęto Uchwałę Rady Miasta o powołaniu Zwierzynieckiego Parku Kulturowego (2006). Jednak uchwała ta po zaskarżeniu do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego również została uchylona, a pomimo odwołań decyzja w 2007 r. została utrzymana przez Najwyższy Sąd Administracyjny. W pracy rozważano problemy ochrony zintegrowanej, gdyż teren objęty jest również formą ochrony przyrody, jaką jest park krajobrazowy, oraz zagadnienia nasilającej się presji urbanizacyjnej na tereny o wysokich walorach krajobrazowych.

EN

This paper presents the issues relating to the protection of landscape values of the west side of Kraków, the portion of the so-called western green edge. The author discusses Local Physical Plans prepared for that area for the period of 2004-2006. Some of the planning decisions were sued by the local residents and repealed by the court. The principles of Cultural Park development are presented. The Cultural Park is one of four forms of landmark protection. It concerns an area protection and it is a novelty in the Polish regulations, introduced in 2003. Here, in the western part of Kraków, that form of protection was selected to ensure integrated control of outstanding landscape values. The City Council approved the Resolution Regarding Establishment of the Zwierzyniecki Cultural Park in 2006. However, the Resolution was sued to the Regional Court of Administration and was first repealed. Then, despite appeals, the Resolution was upheld by the Supreme Court of Administration in 2007. This paper discusses the integrated protection issues, as the area is also covered by the Landscape Park regulations, as well as the problems of increasing pressure of urban development on the areas representing high landscape values.

Słowa kluczowe

PL

krajobraz; miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego; ochrona krajobrazu; planowanie przestrzenne; walory krajobrazowe

EN

landscape; landscape protection; local land use plan; spatial planning; value of landscape

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Czasopismo Techniczne. Architektura
• Rocznik: 2008
• Tom: R. 105, z. 1-A
• Strony: 77--99
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz.,

Twórcy

autor

Zachariasz A.

• Instytut Architektury Krajobrazu, Wydział Architektury, Politechnika Krakowska

Bibliografia

• [1] Baranowska-Janota M., Czy chcemy chronić krajobraz Dzielnicy VII?, Kurier Zwierzyniecki, nr 3(118), maj 2004, s. 3.
• [2] Bogdanowski J., Kompozycja i planowanie w architekturze krajobrazu, Kraków 1976.
• [3] Bogdanowski J., Metoda jednostek i wnętrz architektoniczno-krajobrazowych (JARK-WAK) w studiach i projektowaniu, Kraków 1990.
• [4] Böhm A., Planowanie przestrzenne dla architektów krajobrazu. O czynniku kompozycji, Kraków 2006.
• [5] Bryant C.R., Russwurm L.H., Mc Lellan A.G., The City’s Countryside. Land and its management in the rural - urban fringe, London, New York 1982.
• [6] Dylewski R., Nowakowski M., Szopa M., Poradnik urbanisty. Standardy, przykłady, przepisy, Warszawa 2003.
• [7] Garvin A., Parks, Recreation and Open Spaces. A Twenty-First Century Agenda, Chicago 2000.
• [8] Gospodarka przestrzenna gmin, Poradnik, t. I, Kraków 1998.
• [9] Jak ocenić ekorozwój na szczeblu lokalnym: Jednolite wskaźniki europejskie, Wskazówki metodyczne, Polskie Biuro Regionalnego Centrum Ekologicznego na Europę Środkową i Wschodnią, 05.2001.
• [10] Kaczorowska M.K., Park kulturowy jako forma ochrony zespołów urbanistycznych. Kraków Zwierzyniec, Ochrona Zabytków, nr 1/2007, s. 101-116.
• [11] Kształtowanie Systemu Przyrodniczego Miasta, red. B. Szulczewska, J. Kaftan, Warszawa 1996.
• [12] Mironowicz I., Technika zapisu planistycznego, Kraków 2005.
• [13] Myczkowski Z., Park kulturowy jako forma obszarowej ochrony zabytków, Ochrona Zabytków, nr 2/2007, s. 105-116.
• [14] Plan Ochrony Zwierzynieckiego Parku Kulturowego (opr. J.K.), Urbanista, nr 6/2007, s. 18-24.
• [15] Platt R.H., The Open Space Decision Process, Research Paper 142, Department of Geography, University of Chicago, 1972.
• [16] Szulczewska B., Teoria ekosystemu w koncepcjach rozwoju miast, Warszawa 2002.
• [17] Woolley H., Urban open spaces, London 2003.
• [18] Zachariasz A., Zieleń jako współczesny czynnik miastotwórczy ze szczególnym uwzględnieniem roli parków publicznych, Kraków 2006.
• [19] Zasady tworzenia parku kulturowego, zarządzania nim oraz sporządzania planu jego ochrony, oprac. zespół: Z. Myczkowski, M. Łuczyńska-Bruzda, J. Środulska-Wielgus, K. Wielgus, U. Forczek-Brataniec, K. Stokłosa, A. Skrzyńska, A. Böhm (główny konsultant), wykonano w Instytucie Architektury Krajobrazu Politechniki Krakowskiej na zlecenie Krajowego Ośrodka Badań i Dokumentacji Zabytków, Kraków 2005; www.kobidz.pl