Ojcowski Park Narodowy

• Autorzy: Zachariasz A.

Warianty tytułu

EN

Ojcowski National Park

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule zaprezentowano zagadnienia ochrony walorów krajobrazowych Ojcowskiego Parku Narodowego i jego otuliny od momentu jego utworzenia w 1956 r. Opierając się na kolejnych ustawach o ochronie przyrody omówiono prawne podstawy tworzenia, funkcjonowania oraz ochrony parku oraz jego otuliny, szczególnie w aspekcie planowania przestrzennego. Przedstawiono także zasady sporządzania planu ochrony dla parku narodowego - dokumentu planistycznego przygotowywanego obligatoryjnie zgodnie z ustawą o ochronie przyrody (2004). Omówiono niezatwierdzony plan ochrony dla Ojcowskiego Parku Narodowego oraz przykładowe miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego sporządzone dla otuliny parku. Rozważano zagadnienia nasilającej się w ostatnim czasie presji urbanizacyjnej na tereny chronione o wysokich walorach krajobrazowych.

EN

This paper presents the issues of landscape value protection of the Ojcowski National Park and its surroundings since the Park.s establishment in 1956. Based on subsequent nature protection regulations, the author discusses legal grounds of the Park establishment, operation and protection, in particular in the context of spatial planning. The author also presents the principles governing the development of a National Park Protection Plan which is a mandatory planning document based on the Nature Protection Act of 2004. The Ojcowski National Park Protection Plan pending approval and selected local physical plans prepared for the National Park surroundings are also discussed. The issues of recent growing urban development pressure on the protected areas representing high landscape values are mentioned.

Słowa kluczowe

PL

krajobraz; ochrona krajobrazu; planowanie przestrzenne; plany ochrony; walory krajobrazowe

EN

landscape; landscape protection; landscape values; plans of protection; spatial planning

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Czasopismo Techniczne. Architektura
• Rocznik: 2008
• Tom: R. 105, z. 1-A
• Strony: 5--27
• Opis fizyczny: Bibliogr. 30 poz.,Il., tab.,

Twórcy

autor

Zachariasz A.

• Instytut Architektury Krajobrazu, Wydział Architektury, Politechnika Krakowska

Bibliografia

• [1] Badania naukowe w południowej części Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, materiały konferencyjne, red. J. Partyka, Ojców 2001.
• [2] Baranowska-Janota M., Plan ochrony Zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych Województwa Małopolskiego, [w:] Badania naukowe w południowej części Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, materiały konferencyjne, red. J. Partyka, Ojców 2001, 18-23.
• [3] Bogdanowski J., Kompozycja i planowanie w architekturze krajobrazu, Kraków 1976.
• [4] Bogdanowski J., Metoda jednostek i wnętrz architektoniczno-krajobrazowych (JARK-WAK) w studiach i projektowaniu, Kraków 1990.
• [5] Böhm A., Planowanie przestrzenne dla architektów krajobrazu. O czynniku kompozycji, Kraków 2006.
• [6] Cichocki Z., Plany ochrony parków krajobrazowych i narodowych a planowania przestrzenne w gminach, [w:] Plany, decyzje i ochrona środowiska, Zeszyt ZOIU, nr 2/05, Wrocław 2005, 105-113.
• [7] Domański B., Partyka J., Ojcowski Park Narodowy w świadomości mieszkańców. Analiza konfliktu, [w:] Percepcja i waloryzacja środowiska naturalnego i antropogenicznego, red. B. Jałowiecki, Warszawa 1992, 79-99.
• [8] Łuczyńska-Bruzda M., Wartości kulturowe Ojcowskiego Parku Narodowego. Analiza form, problemy ich zachowania, Teka Komisji Urbanistyki i Architektury, T. XII, 1978, 63-74.
• [9] Łuczyńska-Bruzda M., Charakterystyka przestrzenna parków narodowych w Polsce i wynikające z niej zadania planowania przestrzennego, Ochrona Przyrody, nr 34, 1969, 7-65.
• [10] Łuczyńska-Bruzda M., Ochrona krajobrazu w Ojcowskim Parku Narodowym, Teka Komisji Urbanistyki i Architektury, T. XVII, 1983, 115-121.
• [11] Łuczyńska-Bruzda M., Ojcowski Park Narodowy ma zatwierdzony plan zagospodarowania przestrzennego, Parki Narodowe, biuletyn informacyjny, rok II 1964, nr 3-4, Warszawa 1964, 32-34.
• [12] Łuczyńska-Bruzda M., Skuteczność planowania przestrzennego Ojcowskiego Parku Narodowego, Kraków 1981.
• [13] Łuczyńska-Bruzda M., Wybrane metody planowania przestrzennego parków narodowych, Teka Komisji Urbanistyki i Architektury, T. II, 1968, 117-128.
• [14] Między ochroną przyrody a gospodarką - bliżej ochrony. Konflikty człowiek przyroda na obszarach prawnie chronionych w Polsce, red. A. Hibszer, J. Partyka, Sosnowiec-Ojców, 2005.
• [15] Musielewicz Z., Rola planów ochrony parków krajobrazowych w kształtowaniu przestrzeni gmin w zespole Jurajskich Parków Krajobrazowych województwa małopolskiego, [w:] Między ochroną przyrody a gospodarką - bliżej ochrony. Konflikty człowiek przyroda na obszarach prawnie chronionych w Polsce, red. A. Hibszer, J. Partyka, Sosnowiec-Ojców 2005, 190-201.
• [16] Novák Z., Ideowe i realizacyjne założenia Jurajskiego Parku Krajobrazowego, Architektura, z. 8, 1963, 301-302.
• [17] Partyka J., O Ojcowskim Parku Narodowym słów kilka w świetle pięćdziesięciu lat jego istnienia, Jurajskie Krajobrazy, 1/2007, Towarzystwo na Rzecz Ochrony Przyrody, 10-14.
• [18] Partyka J., Pierwsze doświadczenia w ochronie czynnej na terenie Ojcowskiego Parku Narodowego, [w:] Badania naukowe w południowej części Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, materiały konferencyjne, red. J. Partyka, Ojców 2001, 481-485.
• [19] Partyka J., Zmiany użytkowania ziemi na obszarze Ojcowskiego Parku Narodowego w ciągu XIX i XX w., Prądnik. Prace i Materiały Muzeum im prof. Władysława Szafera, nr 15, 2005, 7-138.
• [20] Partyka J., Żółciak J., Konfl ikt człowiek - przyroda na przykładzie Ojcowskiego Parku Narodowego, [w:] Między ochroną przyrody a gospodarką - bliżej ochrony. Konflikty człowiek przyroda na obszarach prawnie chronionych w Polsce, red. A. Hibszer, J. Partyka, Sosnowiec-Ojców 2005, 49-53.
• [21] Partyka J., Żółciak J., Przystanek 8. Cianowice, [w:] Konflikty człowiek-przyroda na obszarach prawnie chronionych w Polsce, streszczenia wystąpień i przewodnik sesji terenowej, Sosnowiec-Ojców 2005, 8-9.
• [22] Prawo o ochronie przyrody. Komentarz, pod red. J. Sommera, Wrocław 1997.
• [23] Radecki W., Ustawa o ochronie przyrody. Komentarz, Warszawa 2008.
• [24] Richling A., Solon J., Ekologia krajobrazu, wyd. II rozszerzone, Warszawa 1996.
• [25] Richter S., Szafer W., Projekt rezerwatu w dolinie Prądnika, Ochrona Przyrody, nr 4, 1924, 92-97.
• [26] Simonides D., Ochrona przyrody, Warszawa 2008.
• [27] Solon J., Czy obecna ustawa o ochronie przyrody jest dobrym narzędziem do rozwiązywania konfliktów „człowiek-przyroda” w polskich parkach narodowych?, streszczenie, [w:] Konflikty człowiek-przyroda na obszarach prawnie chronionych w Polsce, streszczenia wystąpień i przewodnik sesji terenowej, Sosnowiec-Ojców 2005, 8-9.
• [28] Solon J., Czy obecna ustawa o ochronie przyrody jest dobrym narzędziem do rozwiązywania konfliktów „człowiek-przyroda” w polskich parkach narodowych?, [w:] Między ochroną przyrody a gospodarką - bliżej ochrony. Konflikty człowiek przyroda na obszarach prawnie chronionych w Polsce, red. A. Hibszer, J. Partyka, Sosnowiec-Ojców, 2005, 9-17.
• [29] Waszkiewicz M., Ojcowski Park Narodowy - 50 lat i starczy, Jurajskie Krajobrazy, 1/2007, Towarzystwo na Rzecz Ochrony Przyrody, 15-22.
• [30] Wycichowska B., Zawłaszczanie krajobrazu kulturowego chronionego przez samorządy gminne. Bilans strat na przykładzie Parku Krajobrazowego Wzniesień Łódzkich, [w:] Zarządzanie krajobrazem kulturowym i kształtowanie społecznych postaw proekologicznych, streszczenia referatów, Kraków 2008, 138.