Temperatura i wilgotność powietrza w warstwie przygruntowej w okresie wegetacyjnym w różnie uwilgotnionych siedliskach łąkowych

• Autorzy: Roguski W. , Kasperska-Wołowicz W. , Łabędzki L. , Smarzyńska K.

Warianty tytułu

EN

Air temeperature and air humidity in the above-ground layer in the growing season in differently moistured meadow sites

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badania prowadzono w rejonie Bydgoszczy w trzech zróżnicowanych siedliskach łąkowych: wilgotnym na madzie średniej w dolinie Wisły (Grabowo), wilgotnym okresowo suchym na glebie torfowo-murszowej (Frydrychowo) oraz suchym na glebie murszowej (Prądki) - oba w dolinie Noteci. Wyniki badań porównywano z uzyskanymi w Bydgoszczy w siedlisku suchym na glebie brunatnej. Pionowy rozkład i przebieg dzienny badanych elementów meteorologicznych były różne w badanych siedliskach. Średnie dobowe wartości ciśnienia pary wodnej i niedosytu wilgotności powietrza obliczane z trzech terminów pomiarów różniły się od obliczanych na podstawie czterech terminów, zwłaszcza w siedliskach łąkowych. Średnia dobowa wartość niedosytu wilgotności powietrza zależała od metody obliczania; dotyczy to szczególnie częstości i terminów wykonywania poszczególnych pomiarów meteorologicznych w ciągu doby. Zróżnicowanie dobowego przebiegu temperatury i wilgotności powietrza oraz ich pionowego rozkładu powoduje, że relacje między parowaniem z odkrytego lustra wody i średnią dobową wilgotnością powietrza są różne w badanych siedliskach. Zróżnicowane wartości dobowe, ich przebieg oraz rozkład pionowy określany różnymi metodami powodują, że współczynnik higrometryczny (stosunek parowania z odkrytego lustra wody do niedosytu wilgotności powietrza) osiąga różne wartości. Współczynnik ten w zależności liniowej osiąga najmniejsze wartości w siedlisku suchym na glebie brunatnej, zaś największe w siedlisku wilgotnym okresowo suchym na glebie torfowo-murszowej.

EN

Studies were carried out in three different grassland sites near Bydgoszcz: wet site in fluvial soil in the Vistula River valley (Grabowo), wet periodically dry site in peat-moorsh soil (Frydrychowo) and dry site in mineral-moorsh soil (Prądki), both in the Noteć River valley. Measurements carried out in the dry site in mineral soil (Bydgoszcz) were used for comparison. Vertical distribution and daily course of examined meteorological factors were different in the examined sites. Mean daily water vapour pressure and water vapour pressure deficit calculated from three measurements at 7 a.m., 1 p.m. and 7 p.m. CET differed from those calculated from four measurements, especially in dry sites. It appeared necessary to include also a measurement at 1 a.m. or to use data from automatic stations. Mean daily water vapour pressure deficit depended on adopted calculation method, especially on the frequency and on terms of particular measurements during twenty-four hours. Differentiation of the daily courses of temperature and air humidity and their vertical distribution caused that relationships between water evaporation and mean daily air humidity were different in the examined sites. The values, daily courses and vertical distribution diversity of water vapour pressure deficit resulted in differences of the higrometric coefficient (the ratio of water evaporation to vapour pressure deficit). The coefficient, in the linear relationship, was the lowest in the dry site in mineral soil, and the highest in wet periodically dry one in peat-moorsh soil.

Słowa kluczowe

PL

siedlisko łąkowe; temperatura i wilgotność powietrza

EN

air humidity; air temperature; meadow site

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2005
• Tom: T. 5, z. 2
• Strony: 111--130
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz., wykr.

Twórcy

autor

Roguski W.

• Wielkopolsko-Pomorski Ośrodek Badawczy IMUZ, ul. Glinki 60, 85–174 Bydgoszcz; tel. [phone]

autor

Kasperska-Wołowicz W.

• Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, Wielkopolsko-Pomorski Ośrodek Badawczy w Bydgoszczy

autor

Łabędzki L.

• Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, Wielkopolsko-Pomorski Ośrodek Badawczy w Bydgoszczy

autor

Smarzyńska K.

• Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, Wielkopolsko-Pomorski Ośrodek Badawczy w Bydgoszczy

Bibliografia

• Agroklimatyczne podstawy melioracji wodnych w Polsce, 1983. Pr. zbior. Red. S. Bac. Warszawa: PWRiL ss. 313.
• ALLEN R.G., PEREIRA L.S, RAES D., SMITH M., 1998. Crop evapotranspiration. Guidelines for computing crop water requirements. Irrig. Drain. Paper no. 56. Rome: FAO ss. 300.
• BIEŃKIEWICZ P., ROGUSKI W., ŁABĘDZKI L., 1983a. Wilgotność krytyczna dla traw w profilach gleb hydrogenicznych. Wiad. IMUZ t. 15 z. 1 s. 59-73.
• BIEŃKIEWICZ P., ROGUSKI W., ŁABĘDZKI L., 1983b. Właściwości fizyczno-wodne gleb hydrogenicznych doliny górnej Noteci pod kątem potrzeb melioracji i zagospodarowania. Wiad. IMUZ t. 15 z. 1 s. 74-104.
• BOKWA A., 2001. Ekstremalne gradienty temperatury w przygruntowej warstwie powietrza. Prz. Nauk. Wydz. Inż. Kształt. Środ. SGGW z. 21 s. 153-159.
• HOHENDORF E., 1970. Redukcja niedosytów wilgotności powietrza z wysoczyzny do doliny w regionie Kanału Bydgoskiego i dolnej Wisły. Wiad. IMUZ t. 9 z. 1 s. 49-74.
• KOŁODZIEJ J., LINIEWICZ K, SAMBORSKI A., WESOŁOWSKA-JANCZAREK M., 1989. Charakterystyka termiczna warstwy powietrza od 0 do 200 cm nad powierzchnią gruntu okolicy Lublina (1961-1980). Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. z. 369 s. 73-82.
• KONOPKO S., 1993. Zróżnicowanie klimatu lokalnego siedlisk łąkowych w dolinach na przykładzie badań w dolinie Noteci. Wiad. IMUZ t. 17 z. 2 s. 59-78.
• ŁABĘDZKI L., KASPERSKA-WOŁOWICZ W., 2002. Porównanie ewapotranspiracji wskaźnikowej obliczanej na podstawie pomiarów wykonanych na standardowej i automatycznej stacji agrometeorologicznej. Woda Środ. Obsz. Wiej. t. 2. z. 2 (5) s. 21-31.
• OSTROMĘCKI J., 1973. Podstawy melioracji nawadniających. Warszawa: PWN ss. 450.
• ROGUSKI W., ŁABĘDZKI L., KASPERSKA W., 2001. Analiza niedosytu wilgotności powietrza obliczanego z pomiarów ciągłych oraz terminowych w oparciu o wyniki stacji automatycznych w rejonie Bydgoszczy. Ann. UMCS Sect. B t. 55/56 36 s. 293-298.
• ROGUSKI W., ŁABĘDZKI L., KASPERSKA W., 2002. Analiza wybranych wzorów do obliczania parowania wskaźnikowego na potrzeby nawadniania użytków zielonych. Woda Środ. Obsz. Wiej. t. 2 z. 1 (4) s. 197-209.
• ROGUSKI W., ŁABĘDZKI L., KASPERSKA-WOŁOWICZ W., 2004a. Pionowy układ temperatury w przyziemnej warstwie atmosfery w siedliskach łąkowych w rejonie Bydgoszczy. Acta Agrophys. 104 vol. 3 (1) s. 143-152.
• ROGUSKI W., ŁABĘDZKI L., KASPERSKA-WOŁOWICZ W., 2004b. Dobowa zmienność temperatury i wilgotności powietrza na wysokości 2,0 i 0,5 m w siedlisku wilgotnym w dolinie Noteci i siedlisku suchym w Bydgoszczy. Woda Środ. Obsz. Wiej. t. 4. z. 2a (11) s. 137-156.
• ROGUSKI W., WEYNA A., 1983a. Ewapotranspiracja łąk i pastwisk w dolinie dolnej Wisły. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. z. 277 s. 13-24.
• ROGUSKI W., WEYNA A., 1983b. Ewapotranspiracja łąk i pastwisk na glebach torfowo-murszowych w dolinie Noteci. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. z. 277 s. 53-68.