Ocena ekonomiczna kierunków działalności rolniczej gospodarstw ekologicznych mierzona standardową nadwyżką bezpośrednią "2006"

• Autorzy: Prokopowicz J. , Jankowska-Huflejt H.

Warianty tytułu

EN

Economic evaluation of agricultural activity trends in ecological farms measured with the standard gross margin "2006' method

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badania przeprowadzono w latach 2005-2007 metodą ankietową. Dane uzyskano z 34 wybranych ekologicznych gospodarstw rolnych. Celem pracy było określenie kierunków działalności rolniczej badanych gospodarstw ekologicznych w latach 2005-2007, za pomocą standardowej nadwyżki bezpośredniej "2006", przyjętej jako główne kryterium oceny ekonomicznej gospodarstwa. Wartość nadwyżki bezpośredniej wykazuje tendencję zwyżkową, zarówno na ha UR, jak i osobę stale zatrudnioną w gospodarstwie. Jedynie susza 2006 r. spowodowała załamanie tego trendu w gospodarstwach kilku województw. Średnio nadwyżka bezpośrednia z omawianych trzech lat, wyniosła 3083 zł/ha UR i 33930 zł/osobę stale pracującą w gospodarstwie i wahała się od 1975 zł/ha UR w woj. podkarpackim do 3743 zł/ha UR w woj. podlaskim i od 17332 zł w małopolskim do 54394 zł/osobę w pomorskim. Ogólnie najkorzystniejszy był rok 2007, a najmniej korzystny 2006. Nadwyżka bezpośrednia z/ha UR obniża się średnio wraz ze wzrostem obszaru gospodarstwa. I odwrotnie - w przeliczeniu na osobę stale zatrudnioną - wzrasta wraz ze wzrostem obszaru gospodarstwa. Według klasyfikacji UE wśród badanych gospodarstw rolnych wydzielono 5 typów ogólnych (z 9 wydzielanych w UE), 7 typów podstawowych (z 17 w UE) i 10 - szczegółowych (z 50 w UE). Określono również klasy wielkości produkcji w Europejskich Jednostkach Wielkości (ESU), wg której każde gospodarstwo zaliczane jest do jednej z IX klas. Z typów ogólnych 44% gospodarstw zakwalifikowano do typu 4 (specjalizujące się w chowie zwierząt żywionych w systemie wypasowym) i zaliczono do VII klasy - średnio dużych (ESU 29,3). Z kolei 41% gospodarstw typu podstawowego zaliczono do typu 41 (bydło mleczne), te z klasy średnio dużych (31,2 ESU). Z 10 typów szczegółowych najwięcej gospodarstw zaliczono do typu 411 (krowy mleczne), z klasy średnio duże (ESU 31,2).

EN

Studies were carried out in the years 2005-2007 with the questionnaire method. Data were obtained from 34 selected ecological farms. The paper was aimed at estimating agricultural trends in studied farms in the years 205-2007 with the Standard Gross Margin Method "2006" adopted as the main criterion of economic evaluation of farms. Gross margin showed an increasing trend when calculated both per ha of croplands and per person employed in a farm. Drought in the year 2006 slumped this trend in farms from several voivodeships. Mean gross margin from the three years under study was 3083 zł/ha croplands and 33930 zł/person permanently employed in a farm and ranged from 1975 zł/ha croplands in podkarpackie province to 3743 zł/ha in podlaskie province and from 17332 zł/person in małopolskie province to 54394 zł/person in pomorskie province. In general, the most favourable was the year 2007 and the least - 2006. Gross margin calculated per ha of croplands decreased with the increased farm size; that calculated per permanently employed person increased in the same direction. According to the EU classification 5 general types (out of 9 used in the EU), 7 basic types (out of 17 in the EU) and 10 detailed types (out of 50 European ones) were distinguished among studied farms. Classes of production were also estimated in the European Size Units, acc. to which every farm is counted to one of IX classes. 44% of farms were counted to type 4 of the general types (specialized in breeding animals fed in the grazing system) and classified to the VII size class of moderately large farms (ESU 29.3). 41% of the basic types farms were counted to the 41 type (dairy cattle) of the moderately large class (ESU 31.2) and out of 10 detailed types most farms were counted to type 411 (dairy cows) of the moderately large class (ESU 31.2).

Słowa kluczowe

PL

ocena ekonomiczna; gospodarstwo ekologiczne; rolnictwo; nadwyżka bezpośrednia

EN

economic estimation; ecological farm; agricultural trend; Standard Gross Margin Method

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
• Rocznik: 2008
• Tom: Vol. 53, nr 4
• Strony: 45--50
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz., tab.

Twórcy

autor

Prokopowicz J.

autor

Jankowska-Huflejt H.

• Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach,

Bibliografia

• [1] Badania nad wpływem pasz pochodzenia łąkowo-pastwiskowego na produkcję zwierzęcą w gospodarstwach ekologicznych. Raport naukowy z realizacji projektu badawczego HORre, zleconego przez MRiRW, kierowanego przez dr in . H. Jankowsk-Huflejt, 2006, 2007, 2008.
• [2] Jankowska-Huflejt H., Zastawny J., Wróbel B., Burs W.: Przyrodnicze i ekonomiczne uwarunkowania rozwoju łąkarskich gospodarstw ekologicznych w Polsce. [W:] Mater. Semin. IMUZ 2004, nr 49.
• [3] Józwiak W.: Możliwości inwestycyjne polskich gospodarstw rolnych na obszarach OSN. Ref. na Konf. Nauk. IMUZ 2008.
• [4] Kodeks Dobrej Praktyki Rolniczej. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Ministerstwo Środowiska, 2002.
• [5] Metodyka liczenia nadwyżki bezpośredniej i zasady typologii gospodarstw rolniczych (według standardów Unii Europejskiej), FAPA (Foundation of Assistance Programmes for Agriculture), Warszawa 2000.
• [6] Niewęgłowska G.: Ekonomiczna bariera zrównoważonego rozwoju polskich gospodarstw rolnych, referat na Konferencji Naukowej IMUZ 2005.
• [7] Prokopowicz J., Jankowska-Huflejt H.: Opłacalność produkcji w łąkarskich gospodarstwach ekologicznych w latach 2004-2006, Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering, 2007, vol.52 (4).
• [8] Stan i tendencje rozwoju rolnictwa ekologicznego w Polsce (dotyczy stanu rolnictwa ekologicznego w Polsce wg danych na dzie 31 grudnia 2007 r. oraz jego rozwoju na przestrzeni ostatnich trzech lat (2005-2007). Raporty i analizy IJHARS http://www.ijhar-s.gov.pl.
• [9] Źródłowe dane ankietowe: 2005, 2006, 2007 - wypełnione ankiety badanych gospodarstw ekologicznych.