Oddziaływanie azbestu na środowisko przyrodnicze i organizm człowieka

• Autorzy: Maciołek H. , Zielińska A. , Domarecki T.

Warianty tytułu

EN

The impact of asbestos on people and the environment

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Azbest pod względem chemicznym jest to uwodniony zespół krzemianów, z domieszką niektórych metali, wapnia, magnezu, aluminium, sodu i żelaza. Z uwagi na budowę, rozróżnia się dwie grupy azbestu: 1. Azbest serpentynowy tzw. azbest biały - najczęściej stosowany w przemyśle, rolnictwie stanowi 93% światowego zużycia azbestu. Jego włókna mają przekrój rurkowy o średnicy od 0,002 do 0,015 mikrona i długości do 60 mikronów. Są więc niedostrzegalne w mikroskopie świetlnym. 2. Azbest amfibolowy - krokidolit zwany niebieskim azbestem należy do grupy tzw. amfiboli, które stanowią około 7% światowego rynku azbestowego. Ze względu na toksyczność i szkodliwość azbestu znajduje się na liście substancji działających rakotwórczo na człowieka, szczególnie w warunkach narażenia zawodowego. Wszystkie gatunki azbestu są karcynogenne - rakotwórcze dla ludzi. Azbest jest pochłaniany przez układ oddechowy do organizmu. Okres utajony choroby nowotworowej spowodowanej wdychaniem pyłów azbestu wynosi od 15 do 20 lat.

EN

Asbestos, in chemical terms, is a hydrated silicate band with an admixture of certain metals: calcium, magnesium, aluminum, sodium and iron. As regards its use in construction, there are two groups of asbestos: 1. Chrysotile asbestos, or white asbestos, the most widely used type in industry and agriculture represents 93% of asbestos consumption worldwide. Its fibers have a tubular cross section with a diameter of 0.002-0.015 microns, and up to 60 microns. Therefore, they are invisible in light microscopy. 2. Amphibole asbestos, or crocidolite asbestos, also known as blue asbestos, belongs to the so-called amphibole group, which constitutes about 7% of the world's asbestos market. Due to its toxicity and harmfulness, asbestos is on the list of active substances carcinogenic to humans, especially in conditions of occupational exposure. In conclusion it should be emphasized that all types of asbestos are carcinogenic as it is absorbed by the body's respiratory system. The latency period of cancer caused by inhaling asbestos dust is between 15-20 years.

Słowa kluczowe

PL

azbest; gleba; szkodliwość; środowisko; człowiek

EN

asbestos; soil; harmfulness; environment; human

• Wydawca: Górnośląska Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Kardynała Augusta Hlonda
• Czasopismo: Journal of Ecology and Health
• Rocznik: 2012
• Tom: R. 16, nr 3
• Strony: 112--119
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz.

Twórcy

autor

Maciołek H.

autor

Zielińska A.

autor

Domarecki T.

• Uniwersytet im. Jana Kochanowskiego w Kielcach, Filia w Piotrkowie Trybunalskim

Bibliografia

• [1] Dobrzański G., Dobrzańska B.M., Kiełczewski D.: Ochrona środowiska przyrodniczego, Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok, 1997.
• [2] Cichy zabójca z dachu Wydawnictwo Rada – rolnictwo, aktualności, doradztwo, analizy nr 7/8 Wojewódzki Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Bartoszewicach, 2004.
• [3] Godlewska-Lipowa W., Ostrowski J.Y.: Problemy światowej ekologii – z czym wchodzimy w XXI wiek, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn 2000.
• [4] Foltyn M.: Przydatność preparatu AFS do eliminacji azbestu – badania laboratoryjne, Bezpieczeństwo Pracy nr 6/2007.
• [5] Foltyn M.: Azbest jak organizować ryzyko. Podręcznik dobrych praktyk, Bezpieczeństwo Pracy nr 2/2010.
• [6] Siemiński M.: Środowiskowe zagrożenie zdrowia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2001.
• [7] Stobiński J.: Cukier z gazety – czy chemia wszystko może? Wydawnictwo „Alfa”, Warszawa 1987.
• [8] Gieraś M., Eksploatacja – Elektrowni Bełchatów praca pod red. Z. Pawłowskiego, Radom 1998.
• [9] Susanne Ch., Hens L.: Ekologia człowieka. Stopniowa odpowiedź fenotypu na środowisko, Wydawnictwo Problemy nr 7, 1987.
• [10] Toksykologia podręcznik dla studentów farmacji, pod redakcją prof. dr hab. W. Seńczuka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1994.
• [11] Zakrzewski S. F.: Podstawy toksykologii środowiska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000.