Krajobraz od-dawna, od-zaraz, od-nowa. Czyli od krajobrazu zrównoważonego do inercyjnego i znijaczonego

• Autorzy: Myczkowski Z. , Rymsza-Mazur W.

Warianty tytułu

EN

Landscape for a Long Time - Right Now and a New One - from Sustainable Landscape to the Inertial Even Futureless One

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Landscape, which is a product of natural forces and human works, defined in many ways by representatives of such disciplines as geography, botany, ecology, geology or landscape architecture - seems to invariably be a "show environment" of human life. It is described in many scenes, seen at different scales, analyzed, protected and shaped by multiple methods and using a rich set of measures and ways developing for centuries. However, we can assume that only a man finds himself in the landscape as his interpreter of its existing "characteristies" and that he can transform them in a way that is motivated by different needs. Regardless of the omnipotence of natural forces, which, by natural disasters, earth-quakes, floods, fires, extreme climatic factors are able to change the "faces of the earth", in a far faster, more efficient and large-area way, it is the man "present in the environment," which explores and makes sense the existing and transformed landscapes. Landscape attributed his eternal harmonious expression, leading and inspiring the balanced and sustainable actions, rejecting the destruction and devastation as a principle or method, and even the goal of visible human actions is commonly associated with the existing character of the world "for a long time". It is not always coincided with the truth, but the mere fact of a much Iower technical capabilities during the past shows us the "sustainable landscapes", with the very power of naturę and the creations of culture increasingly present with their structures and their unusual scalę already of the ancient cities, buildings, forts, roads or ports seem to type in landscape or even respect him. The momentum of the contemporary, industrial, modern and postmodern, or even hyper-modern era, so to speak, "forced" the creation of landscape architecture as an art of shaping a space for meeting human needs across the landscape also filled with the mission of caring for the beauty in the surrounding of human habitations. Expression of the industrial and the post-industrial era seem to be landscapes implemented "immedi-ately", buildings, cities, fortresses, factories, dams and those destroyed and changed " instantly " as a result even if warfare. This all is with the man "here and now." How, then, to imagine a new landscape or anew landscape in the coming decades or even centuries? Will the post-modern and hyper-modern man feel the need to stare at "the old identity of a place"? Will he build on the continu-ity of tradition and respect for what he received in the great act of creatio ex nihilo (= creation of nothing)? The all-powerful competition, universal "madness of profit," pseudo-freedom will not be in the "new" or even "anew" landscapes expressed with generał insipidity and specific inertial character of the landscape, which tells us to live in non-places in an ever faster and more frequent movement? The authors are trying to find answers to these questions both in the concepts of preservation and conservation of landscape or landscape architecture objects, as well as their revalorization, and finally - creation in the area and scale of natural, rural, fortified, urban or park and garden landscapes.

Słowa kluczowe

PL

krajobraz; ochrona; konserwacja; kreacja

EN

landscape; protection; conservation; creation

• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu
• Czasopismo: Architektura Krajobrazu
• Rocznik: 2011
• Tom: nr 2
• Strony: 24--33
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz.

Twórcy

autor

Myczkowski Z.

• Instytut Architektury Krajobrazu, Zakład Krajobrazu Otwartego i Budowli Inżynierskich, Politechnika Krakowska

autor

Rymsza-Mazur W.

• Instytut Architektury Krajobrazu, Zakład Krajobrazu Otwartego i Budowli Inżynierskich, Politechnika Krakowska

Bibliografia

• 1. Auge M., 2010, Nie-miejsca. Wprowadzenie do antropologii hipernowoczesności, PWN, Warszawa.
• 2. Bogdanowski J. (red), 1994, 0 percepcji środowiska, Zeszyty Naukowe PAN nr 9, Komitet Naukowy przy Prezydium PAN „Człowiek i środowisko", Instytut Ekologii PAN, Oficyna Wydawnicza, Warszawa, tam: J. Braun (ochrona przyrody), J. Mikułowski-Pomorski (socjologia), E. Małachowicz (środowisko kulturowe), Z. Nęcki (psychologia), K. Wojciechowski (geografia), A. Basista, (architektura), A. Bohm (architektura krajobrazu) A. Karwińska (socjologia miasta), K.Pawłowska (swojskość w architekturze), S. Papp (sztuki piękne), A. J. Korbel (ekozofia).
• 3. Bohm A., 1994, Architektura krajobrazu - jej początki i rozwój, Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, Kraków.
• 4. Daly H.E., 2006, Beyond Growth: The Economics of Sustainable Development, Boston.
• 5. Mirek Z., 2011, Rozwój zrównoważony w kontekście szeroko rozumianej logiki życia, referat na seminarium naukowym Edukacja dla zrównoważonego rozwoju, Politechnika Krakowska Międzynarodowe Centrum Kształcenia, Kraków 3 czerwca 2011.
• 6. Myczkowski Z., 2003, Krajobraz wyrazem tożsamości w wybranych obszarach chronionych w Polsce, Politechnika Krakowska Monografie, Kraków.
• 7. Myczkowski Z., 2008, Przesłanki do zarządzania krajobrazem kulturowym w obszarach prawnie chronionych - myśli różne [w:] Zarządzanie krajobrazem kulturowym i kształtowanie społecznych postaw proekologicznych, IAK PK, Komisja Krajobrazu Kulturowego, Polskie Towarzystwo Geograficzne, Konferencja Międzynarodowa Niepołomice 2008. s. 87-91.
• 8. Myczkowski Z., Wielgus K., 2007, Krajobrazy zaniechane [w:] Międzynarodowy Kongres Polskich Architektów Krajobrazu, Sztuka ochrony i kształtowania środowiska twórczość-nauka-dydaktyka, Kraków 20-22 września 2007. s. 1 79-181.
• 9. Myczkowski Z., Wielgus K., Środulska-WielgusJ., Rymsza-Mazur W., Chajdys K., 2008, Rejestracja krajobrazów warownych jako podstawa rewitalizacji dawnych twierdz [w:] Wiadomości Konserwatorskie, Wrocław, s. 36-55.
• 10. Myczkowski Z., Wowczak J., 2010, Przestrzeń publiczna w kreacji konserwatorskiej [w:] Przegląd Urbanistyczny Rocznik II - 2010 Tom l/l I Seria Wydawnicza Towarzystwa Urbanistów Polskich, Wrocław.
• 11. Novak Z., 1997, Planowanie regionalne i udział w nim architekta, Wydanie III jubileuszowe, Politechnika Krakowska, Kraków.
• 12. Pawlikowski J.G., 2010, Kultura a natura i inne manifesty ekologiczne, Biblioteka Obywatela, Łódź.
• 13. Środulska-Wielgus J., Wielgus K., 2007, Krajobrazy „przemysłu czasu wolnego" [w:] Międzynarodowy Kongres Polskich Architektów Krajobrazu, Sztuka ochrony i kształtowania środowiska, twórczość-nauka-dydaktyka, Kraków 20-22 września 2007, s. 172-174.
• 14. Wielgus K., Rymsza-Mazur W., 2007, Rejestracja krajobrazów inżynieryjnych [w:] Międzynarodowy Kongres Polskich Architektów Krajobrazu, Sztuka ochrony i kształtowania środowiska, twórczość-nauka--dydaktyka, Kraków 20-22 września 2007, s. 106-109.