Ocena ekonomiczna gospodarstw ekologicznych badanych w latach 2004-2008, z uwzględnieniem subwencji UE

• Autorzy: Prokopowicz J. , Jankowska-Huflejt H.

Warianty tytułu

EN

Economic assessment of ecological farms studied in 2004-2008 taking into consideration the EU subventions

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badania przeprowadzono metodą ankietową w 45 ekologicznych gospodarstwach rolnych w latach 2004-2008. Celem pracy była ocena różnych kierunków działalności rolniczej badanych gospodarstw za pomocą nadwyżki bezpośredniej, przyjętej jako główne kryterium oceny ekonomicznej gospodarstwa. Wartość nadwyżki bezpośredniej wykazuje tendencją zwyżkową, zarówno na ha UR, jak i na osobę stale zatrudnioną w gospodarstwie. Jedynie susza 2006 r. spowodowała załamanie tego trendu w gospodarstwach kilku województw. Przykładowo w 2008 r. nadwyżka bezpośrednia wyniosła średnio 2985 zł/ha UR i 43688 zł/osobę stale pracującą w gospodarstwie i wahała się od 1846 zł/ha w woj. warmińsko-mazurskim do 3500 zł/ha UR w woj. pomorskim i od 16415 zł w woj. małopolskim do 87318 zł/osobę w wielkopolskim. Z badanych gospodarstw wydzielono wg klasyfikacji UE rolnicze typy ogólne, podstawowe i szczegółowe. Określono również klasy wielkości ekonomicznej gospodarstw mierzone sumą standardowych nadwyżek bezpośrednich (SGM) wszystkich działalności występujących w gospodarstwie. Z typów ogólnych gospodarstw 40% zakwalifikowano do typu 4 (specjalizujące się w chowie zwierząt żywionych w systemie opasowym) i zaliczono do VII klasy wielkości ekonomicznej (16,0-40,0 ESU, czyli średnio duże). Z typów podstawowych ok. 40% gospodarstw zaliczono do typu 41 (bydło mleczne), także zaliczone do ekonomicznej klasy średnio dużych. Z typów szczegółowych najwięcej gospodarstw zaliczono do typu 411 (krowy mleczne), klasa średnio duże. Dopłaty w badanych latach stanowiły średnio 40% nadwyżki bezpośredniej i wahały się w poszczególnych grupach gospodarstw od 33,6% do 58,3%

EN

Studies were carried of with the questionnaire method in 45 ecological farms 2004-2008. The aim of this study was to assess various directions of agricultural activity with gross margin as the main criterion of economic assessment of a farm. Gross margin showed increasing trend when estimated both per ha of croplands and per person employed in a farm. Only the drought in 2008 collapsed this trend in farms of some voivodships. For example, mean gross margin in 2008 was 2985 zł/ha and 43688 zł/person permanently employed in a farm and ranged from 1846 zł/ha in warmińsko-mazurskie voivodship to 3500 zł/ha in pomorskie voivodship and from 16415 zł/person in małopolskie to 87318 zł/person in wielkopolskie voivodship. The general, basic and detailed agricultural types were distinguished from among studied farms acc. to EU classification. Classes of economic size of farms were also estimated based on the sum of standard gross margin of all activities in a farm. Among general types of farms, 40% were classified to type 4 (specializing in fattening animal breeding) and to VHth class of economic size (16.0 - 40.0 ESU i.e. medium-large). From among basic types, 40% were classified to type 41 (dairy cattle) also counted to medium-large economic size class. Most farms from detailed types were assigned to type 411 (dairy cows) of the medium-large class. Subsidies in the study years constituted 40% of gross margin, on average, and ranged in particular groups of farms from 33.6% to 58.3%.

Słowa kluczowe

PL

ocena ekonomiczna; gospodarstwo ekologiczne; subwencje UE

EN

economic assessment; ecological farm; EU subvention

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
• Rocznik: 2009
• Tom: Vol. 54, nr 4
• Strony: 55--61
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz.

Twórcy

autor

Prokopowicz J.

autor

Jankowska-Huflejt H.

• Instytut Melioracji i Użytków Zielonych, Falenty, al. Hrabska 3; 05-090 Raszyn,

Bibliografia

• [1] Badania nad wpływem pasz pochodzenia łąkowo-pastwiskowego na produkcję zwierzęcą w gospodarstwach ekologicznych. 2005, 2006,2007,2008, 2009. Raporty naukowe z realizacji projektu badawczego HORre pod kier. H. Jankowskiej-Huflejt, zleconego przez MRiRW.
• [2] Gajda J., Zalewski W., Litwińczuk Z.: Wpływ żywienia pastwiskowego na efekty opasu bydła mięsnego różnych gospodarstw. Rocz. Nauk Roi. 1994, Ser. A, 110 (3-4), s. 181-192.
• [3] Jankowska-Huflejt H., Domański J., P.: Aktualne i możliwe kierunki wykorzystania trwałych użytków zielonych w Polsce. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie 2009, t. 8 z. 2b (24) s. 31-49.
• [4] Jankowska-Huflejt H., Zastawny J., Wróbel B., Burs W.: Przyrodnicze i ekonomiczne uwarunkowania rozwoju łąkarskich gospodarstw ekologicznych w Polsce. W: Perspektywy gospodarowania na trwałych użytkach zielonych w ramach „Wspólnej Polityki Rolnej". Red. H. Jankowska-Huflejt. Mater. Semin. IMUZ 2004, nr 49 s. 37-50.
• [5] Jóźwiak W.: Możliwości inwestycyjne polskich gospodarstw rolnych na obszarach OSN. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie 2008, t. 8 z. 2b (24).
• [6] Kodeks Dobrej Praktyki Rolniczej. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Ministerstwo Środowiska 2002.
• [7] Kowalski A.: Polski sektor żywnościowy 5 lat po akcesji. MRiRW, AMiRR, Biuletyn Informacyjny 2009, nr 5-6 (129) s. 4-7.
• [8] Metodyka liczenia nadwyżki bezpośredniej i zasady typologii gospodarstw rolniczych (według standardów Unii Europejskiej), Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa (FAPA) Foundation of Assistance Programmes for Agriculture, Warszawa 2000.
• [9] Nazaruk M.: Wykorzystanie użytków zielonych do opasu bydła mięsnego .Wiad. Melior. 2003, nr 4, s. 196-200.
• [10] Niewęgłowska G.: Ekonomiczna bariera zrównoważonego rozwoju polskich gospodarstw rolnych, referat na Konferencji Naukowej IMUZ 2005.
• [11] Niewęgłowska G.: Kondycja ekonomiczna gospodarstw ekologicznych na tle konwencjonalnych, Referat w IERiGŻ luty 2009.
• [12] Prokopowicz J., Jankowska-Huflejt H.: Wybrane zagadnienia rolniczo -organizacyjno-ekonomiczne łąkarskich gospodarstw ekologicznych. Mater. Konf. "Rolnictwo ekologiczne — najlepszym rozwiązaniem dla społeczeństwa i środowiska", Puławy, 11-13 września 2005 r.
• [13] Prokopowicz J., Jankowska-Huflejt H: Opłacalność produkcji w łąkarskich gospodarstwach ekologicznych w latach 2004-2006. Joumal of Research and Applications in Agricultural Engineering 2007, Vol.52 (4), s. 32-37.
• [14] Prokopowicz J., Jankowska-Huflejt H: Ocena ekonomiczna kierunków działalności gospodarstw ekologicznych, mierzona standardową nadwyżką bezpośrednią „2006". Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering 2008, Vol.53 (4), s. 45-50.
• [15] Źródłowe dane ankietowe z badanych gospodarstw ekologicznych -lata 2004, 2005, 2006, 2007,2008