Tytuł artykułu
Autorzy
Identyfikatory
Warianty tytułu
Ocena zagrożenia tąpaniami i profilaktyka tąpaniowa w polskich kopalniach miedzi
Języki publikacji
Abstrakty
Longstanding mining of copper deposit in the Legnica-Glogow Mining Basin (LGOM area) enabled to gain broad experience concerning the impact of geological and mining conditions on seismic and rockburst hazard. Basing on gathered data, the methods of rockburst prevention for deep copper mines were developed. Methods of rockburst hazard evaluation as well as rockburst control methods constitute a set of rockburst prevention. The prevention methods due to their nature and location within the production process can be the passive and the active ones. Active methods of rockburst prevention consist in liquidation of stresses in the areas of their concentration through controlled generation of rock-mass tremors and rockburst by blasting works (group winning blasting, release blasting in rock-mass and in pillars able to accumulate the stress as well as in the roof and floor). Whereas the group blasting works as a basic method are very effective in the copper mines conditions. Provocation of dynamic events makes possible the control of time of their occurrence. In Polish copper mines all blasting works are made during the absence of miners in the mining fields. Daily distribution of both the number of recorded strong seismic events and the volume of energy released confirm the advisability of using this kind of rockburst hazard prevention. The rockburst hazard prevention methods developed during the 40 years of copper deposit extraction are economically reasonable and offer the sufficient effectiveness under the high rockburst hazard conditions.
Długotrwała eksploatacja złoża miedzi na obszarze LGOM pozwoliła na uzyskanie znaczącego doświadczenia odnośnie wpływów warunków geologiczno-górniczych na zagrożenie sejsmicznie i tąpaniowe. W oparciu o zgromadzone dane, opracowane zostały metody zapobiegania tąpaniom dla podziemnych kopalń miedzi. Metody oceny zagrożenia tąpaniami, jak również metody kontroli tąpań stanowią system zapobiegania tąpaniom. Metody zapobiegania tąpaniom, które ze względu na swój charakter i miejsce w procesie wydobycia dzielimy na pasywne i aktywne. Aktywne metody zapobiegania tąpaniom polegają na likwidacji naprężeń w obszarach ich koncentracji poprzez kontrolowane prowokowanie wstrząsów i tąpnięć górotworu przy wykorzystaniu robót strzałowych (grupowe strzelania urabiające, strzelania odprężające w górotworze i w filarach zdolnych do akumulacji naprężeń oraz w spągu i w stropie wyrobisk). Strzelania grupowe jako podstawowa metoda są bardzo skuteczne w warunkach kopalń miedzi. Prowokowanie zjawisk dynamicznych pozwala na kontrolowanie czasu i miejsca ich wystąpienia. W polskich kopalniach miedzi wszystkie roboty strzałowe wykonywane są pod nieobecność pracowników w rejonie eksploatacji. Dzienna ilość zarejestrowanych silnych zjawisk sejsmicznych oraz ilość uwolnionej przy tym energii potwierdzają celowość stosowania tego sposobu zapobiegania tąpaniom. Metody zapobiegania zagrożeniu tąpaniowemu opracowane w ciągu 40 lat eksploatacji złoża miedzi są opłacalne ekonomicznie i zapewniają odpowiednią skuteczność w warunkach wysokiego poziomu zagrożenia tąpaniami.
Rocznik
Tom
Strony
5--20
Opis fizyczny
Bibliogr. 5 poz., rys., tab.
Twórcy
autor
autor
- KGHM CUPRUM sp. zo.o.- CBR, ul. gen. Wł. Sikorskiego 2-8, 53-659 Wrocław
Bibliografia
- [1] Butra J. and Pytel W., 1998, Copper ore exploitation in bump hazard conditions, Mine Planning and Equipment Selection 1998, Singhal(ed), Balkema, Rotterdam, pp. 237-242.
- [2] Butra J. and Cieszkowski H., 2000, Experience in exploitation using room and pillar with roof deflection mining systems, International Mining Forum, Publ. Inst. GSM&E Pol. Acad. Sc.Krakow, pp. 7-15.
- [3] Dubiński J. and Konopko W., 2000, Bumps, Publ. GIG Katowice.
- [4] Pytel W. and Butra J., 2007, 3D FEA Application for Excavation Geometry Selection in Complex Underground Mining Conditions of Polish Copper Mines, Proceedings of the SLGS's 1st Int. Conf. on Soil & Rock Engineering, Colombo Sri Lanka, August 5-11.
- [5] Butra J. and Pytel W., 2008, Mining of a deposit under rock bump hazard in a light of numerical modelling, Rudy i Metale Nieżelazne, R-53, No.2, pp. 85-95.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.baztech-article-AGH1-0028-0150