Wpływ historycznej eksploatacji rud cynkowo-ołowiowych oraz hutnictwa żelaza i cynku na zanieczyszczenie gleb w centralnej części Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego

Pasieczna, A.

doi:10.5604/01.3001.0012.7709

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Wpływ historycznej eksploatacji rud cynkowo-ołowiowych oraz hutnictwa żelaza i cynku na zanieczyszczenie gleb w centralnej części Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego

Autorzy

Pasieczna A.

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0012.7709

Warianty tytułu

Soil contamination induced by historical zinc-lead ore mining and iron and zinc smelting in the central part of the Upper Silesian Industrial Region (southern Poland)

Języki publikacji

Abstrakty

Celem pracy było określenie stopnia kumulacji metali ciężkich, arsenu i siarki w glebach centralnej części Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego. Przemysł ciężki, eksploatacja rud metali i węgla kamiennego, hutnictwo żelaza i metali nieżelaznych oraz odprowadzanie ścieków przemysłowych i komunalnych są przyczyną silnej degradacji środowiska przyrodniczego tego obszaru. Zbadano zawartość 21 pierwiastków: Ag, Al, As, Ba, Ca, Cd, Co, Cr, Cu, Fe, Hg, Mg, Mn, Ni, P, Pb, S, Sr, Ti, V i Zn, a zanieczyszczenie gleb oceniono na podstawie wartości wskaźników zanieczyszczenia, wskaźników wzbogacenia i wskaźników geoakumulacji. Testy te wykazały podwyższoną zawartość metali, arsenu i siarki, znacznie przekraczającą poziomy regionalnego tła geochemicznego. Analiza czynnikowa umożliwiła połączenie pierwiastków chemicznych w grupy, prawdopodobnie pochodzące z tych samych źródeł litologicznych lub/i antropogenicznych.

The purpose of the work was to determine the degree of accumulation of heavy metals, arsenic and sulphur in the soils of the central part of the Upper Silesian Industrial Region. Heavy industry, mining of metal ores and hard coal, iron and non-ferrous metallurgy as well as the discharge of industrial and municipal sewage caused a strong degradation of the natural environment of this area. The content of twenty one elements (Ag, Al, As, Ba, Ca, Cd, Co, Cr, Cu, Fe, Hg, Mg, Mn, Mo, Ni, P, Pb, S, Sr, Ti, V i Zn) have been assayed in the soils of central part Upper Silesian Industrial Region. The contamination of the soils was assessed on the basis of contamination factors, enrichment factors and geoaccumulation indexes. The tests revealed elevated content of metals, arsenic and sulphur exceeding the levels of the regional geochemical background. Factor analysis made it possible to combine chemical elements into groups, probably derived from the same lithological or/and anthropogenic sources.

Słowa kluczowe

metale arsen siarka zanieczyszczenie gleby Górny Śląsk

metals arsenic sulphur soil pollution Upper Silesia

Wydawca

Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy

Czasopismo

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

Rocznik

2018

Tom

nr 473

Strony

49--65

Opis fizyczny

Bibliogr. 95 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Pasieczna A.

anna.pasieczna@pgi.gov.pl

Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

Bibliografia

1. ACOSTA J.A., MARTINEZ-MARTINEZ S., ZORNOZA R., CARMONA D.M., KABAS S., 2011 – Multivariate statistical and GIS-based approach to evaluate heavy metals behaviour in mine sites for future reclamation. J. Geochem. Explor., 109: 8–17.
2. ADAMO P., ARIENZO M., BIANCO M.R., TERRIBILE F., VIOLANTE P., 2002 – Heavy metal contamination of the soils used for stocking raw materials in the former ILVA iron-steel industrial plant of Bagnoli (southern Italy). Sci. Total. Environ., 295: 17–34.
3. ALEKSA A., DYDUCH F., WIERZCHOWSKI K., 2007 – Chlor i rtęć w węglu i możliwości ich obniżenia metodami przeróbki mechanicznej. Gór. Geoinż., 31: 35–48.
4. ALLOWAY B.J., 2012 – Sources of Heavy Metals and Metalloids in Soils. Springer.
5. BARBIERI M., 2016 – The Importance of Enrichment Factor (EF) and Geoaccumulation Index (Igeo) to Evaluate the Soil Contamination. J. Geol. Geophys., 5, 1: 1–4.
6. BASTA N.T., MCGOWEN S.L., 2004 – Evaluation of chemical immobilization treatments for reducing heavy metal transport in a smelter-contaminated soil. Environ. Pollut., 127: 73–82.
7. BASTA N.T., GRADWOHL R., SNETHEN K.L., SCHRODER J.L.,2001 – Chemical immobilization of lead, zinc, and cadmium in smelter-contaminated soils using biosolids and rock phosphate. J. Environ. Qual., 30: 1222–1230.
8. BLASER P., ZIMMERMANN S., LUSTER J., SHOTYK W., 2000 – Critical examination of trace element enrichments and depletions in soils: As, Cr, Cu, Ni, Pb, and Zn in Swiss forest soils. Sci. Total. Environ., 249: 257–280.
9. BOJAKOWSKA I., SOKOŁOWSKA G., 2001 – Rtęć w kopalinach wydobywanych w Polsce jako potencjalne źródło zanieczyszczenia środowiska. Biul. Państ. Inst. Geol., 394: 5–54.
10. BREGUŁA T., 2015 – Chorzów dawniej i dziś. Internet: http://www.e-chorzow.com/2015/06/chorzow-dawniej-i-dzis-11/ (dostęp: 16.10.2018).
11. BUŁA Z., KOTAS A. (red.), 1994 – Atlas geologiczny GZW w skali 1:100 000 cz. III. Mapa geologiczno-strukturalna utworów karbonu produktywnego. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
12. BURCHART-KOROL D., 2010 – Środowiskowa ocena technologii hutnictwa żelaza i stali na podstawie LCA. Pr. Nauk. Gł. Inst. Gór. Ser. Gór. i Środ., 3: 5–13.
13. CABAŁA J., 1996 – Koncentracje pierwiastków śladowych w rudach Zn-Pb i możliwość przechodzenia ich do odpadów. Pr. Nauk. Gł. Inst. Gór. Ser. Konf., 13: 17–32.
14. CABAŁA J., 2009 – Metale ciężkie w środowisku glebowym olkuskiego rejonu eksploatacji rud Zn–Pb. Wydaw. UŚl., Katowice.
15. CABAŁA J., KONSTANTYNOWICZ E., 1999 – Charakterystyka śląsko-krakowskich złóż cynku i ołowiu oraz perspektywy eksploatacji tych rud. W: Perspektywy geologii złożowej i ekonomicznej w Polsce. Pr. Nauk., UŚ, 1809: 76–98.
16. CAPPUYNS V., SWENNEN R., VANDAMME A. , NICLAES M., 2005 – Environmental impact of the former Pb–Zn mining and smelting in East Belgium. J. Geochem. Explor., 88: 6–9.
17. CUI Y.-J., ZHU Y.-G., ZHAI R.-H., CHEN D.-Y., HUANG Y.-Z., QIU Y., LIANG J.-Z., 2004 – Transfer of metals from soil to vegetables in an area near a smelter in Nanning. Environ. Int., 30: 785–791.
18. CZOPEK A., 2013 – Analiza porównawcza efektywności metod redukcji zmiennych – analiza składowych głównych i analiza czynnikowa. Studia Ekonomiczne, 132: 7–23.
19. DEGENHARDT O., 1870 – Der Oberschlesian-Polnische-Bergdistrict mit Hinweglassung des Diluviums. Karte von Oberschlesien 1:100 000. Verlag der Landkarten handlung von J.H. Neumann, Berlin.
20. DRABINA J., 1998 – Historia Chorzowa od średniowiecza do 1868 roku. Drukarnia Archidiecezjalna, Katowice.
21. DRABINA J., 1999 – Historia Chorzowa od 1868 do 1945 roku. Drukarnia Archidiecezjalna, Katowice.
22. DURIASZ I., CUPIAŁ A., 2009 – Prognoza oddziaływania na środowisko dla zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Świętochłowice. Internet: https://www.swietochlowice.pl/bip/gpn/zal7.pdf (dostęp: 16.10.2018).
23. DWORAK J.S., 1995 – Karol Gadula pionier przemysłu cynkowego na Górnym Śląsku. Państw. Inst. Nauk – Inst. Śląs., Opole.
24. EKIERT F., 1971 – Sytuacja geologiczna złóż rud cynku i ołowiu w północno-wschodnim obrzeżeniu Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Biul. Inst. Geol., 241: 47–56.
25. EVERHART J.L., MCNEAR D.JR., PELTIER E, VAN DER LELIE D.,CHANEY R.L, DONALD L., SPARKS D.L., 2006 – Assessingnickel bioavailability in smelter-contaminated soils. Sci. Total.Environ., 367: 732–744.
26. FILIPPELLI G.M., LAIDLAW M.A., 2010 – The elephant in the playground: Confronting lead-contaminated soils as an important source of lead burdens to urban populations. Perspect. Biol. Med., 53: 31–45.
27. FILIPPELLI G.M., MORRISON D., CICCHELLA D., 2012 – Urban Geochemistry and Human Health. Element, 8, 6: 439–444.
28. FERNANDEZ-TURIEL J.L., ACENOLAZA P., MEDINA M.E., LLORENS J.F., SARDI F., 2001 – Assessment of a smelter impact area using surface soils and plants. Environ. Geochem. Hlth., 23: 65–78.
29. FRIESL-HANL W., PLATZER K., HORAK O., GERZABEK M.H.,2009 – Immobilising of Cd, Pb, and Zn contaminated arable soils close to a former Pb/Zn smelter: a field study in Austria over 5 years. Environ. Geochem. Hlth., 31: 581–594.
30. FUGE R., PEARCE F.M., PEARCE N.J.G., PERKINS W.T., 1993 – Geochemistry of Cd in the secondary environment near abandoned metalliferousmines. Wales. Appl. Geochem., Suppl. Iss., 2: 29–35.
31. GAŁKIEWICZ T., ŚLIWIŃSKI S., 1985 – Charakterystyka geologiczna śląsko-krakowskich złóż cynkowo-ołowiowych. Ann. Soc. Geol. Poloniae, 53, 1–4: 63–90.
32. GÄBLER H.E., SCHNEIDER J., 2000 – Assessment of heavy-metal contamination of floodplain soils due to mining and mineral processing in the Harz Mountains, Germany. Environ. Geol., 39: 774–782.
33. GÓRECKA E., 1996 – Mineral sequence development in the Zn–Pb deposits of the Silesian-Cracow area, Poland. Pr. Państw. Inst. Geol., 154: 26–36.
34. GRZECHNIK Z., 1978 – Historia dotychczasowych poszukiwań i eksploatacji. W: Poszukiwanie rud cynku i ołowiu na obszarze śląsko-krakowskim. Pr. Inst. Geol., 83: 23–39.
35. GUO-LI Y., TIAN-HE S., PENG H., JUN L., 2013 – Environmental geochemical mapping and multivariate geostatistical analysis of heavy metals in topsoils of a closed steel smelter: Capital Iron & Steel Factory, Beijing. China. J. Geochem. Explor., 130: 15–21.
36. HAKANSON L., 1980 – An ecological risk index for aquatic pollution control. A sedimentological approach. Water. Res., 14: 975–1001.
37. HARAŃCZYK C., 1962 – Mineralogia kruszców śląsko-krakowskich złóż cynku i ołowiu. Pr. Geol. Kom. Nauk. Geol. PAN, 8: 1–74.
38. Historia Chorzowa. Internet: http://pl.wikipedia.org/wiki/Historia_Chorzowa (dostęp: 10.05.2018).
39. Historia miasta. Internet: http://swiony.pl/p,s,historia.html (dostęp: 17.10.2018).
40. HŁAWICZKA S., 2008 – Rtęć w środowisku atmosferycznym. Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska PAN, Zabrze.
41. JAWORSKA-CYGORIJNI K., 1989 – Produkcja cynku z rud galmanowych w XIX wieku na ziemiach polskich. Zakł. Narod. im. Ossolińskich, Wrocław.
42. KABATA-PENDIAS A., MUKHERJEE A., 2007 – Trace Elements from Soil to Human. Springer-Verlag, Berlin Heidelberg.
43. KACHENKO A.G., SINGH B., 2006 – Heavy Metal Contamination in vegetables Grown in Urban and Metal Smelter Contaminated Sites in Australia. Water Air Soil Pollut., 169: 101–123.
44. KANTYKA J. (red.), 1977 – Chorzów. Zarys rozwoju miasta. Wydaw.Śląsk, Katowice.
45. KARCZEWSKA A., SZERSZEN L., KABALA C., 1998 – Forms of selected heavy metals and their transformation in soils polluted by the emissions from copper smelters. Adv. GeoEcology, 31: 705–712.
46. KLOJZY-KARCZMARCZYK B.I., MAZUREK J., 2013 – Studies of mercury content in selected coal seams of the Upper Silesian Coal Basin. Gosp. Sur. Miner., 29, 4: 95–106.
47. LIS J., PASIECZNA A., 2005 – Factor analysis for geochemical characteristic of soils in the mining and smelting area (Sławków-Bolesław region). Pr. Spec., PTMin., 25: 146–149.
48. LOSKA K., WIECHUŁA D., KORUS I., 2004 – Metal contamination of farming soils affected by industry. Environ. International, 30: 159–165.
49. LU A.X., WANG J.H., QIN X.Y., WANG K.Y., HAN P., ZHANG S.Z., 2012 – Multivariate and geostatistical analyses of the spatial distribution and origin of heavy metals in the agricultural soils in Shunyi, Beijing, China. Sci. Total. Environ., 425: 66–74.
50. ŁABĘDZKI A., MICHALISZYN A., KLIMCZYK A., 2009 – Metalurgia ekstrakcyjna żelaza. Wydaw. AGH, Kraków.
51. ŁOMNICKI A., 2016 – Wprowadzenie do statystyki dla przyrodników. Wydaw. Nauk. PWN, Warszawa.
52. MAJ M., KALANDYK B., ZAPAŁA R., 2010 – Nowoczesne metody recyklingu w przemyśle metalurgicznym. Arch. Foundry Eng., 10: 103–106.
53. MAJORCZYK R., 1986 – 125 lat Zakładów Górniczo-Hutniczych Orzeł Biały. Rudy Metale, 31, 12: 462–469.
54. MICHALIK J. (red.), 2003 – Program Ochrony Środowiska wraz z Planem Gospodarki Odpadami dla Miasta Chorzów na lata 2004–2007 wraz z prognozą do roku 2011. Internet: http://www.bip.chorzow.eu/add_www/file/prog_os.pdf (dostęp: 17.10.2018).
55. MICHALSKA A., BIAŁECKA B., 2012 – Zawartość rtęci w węglu i odpadach górniczych. Pr. Nauk. Gł. Inst. Gór. Ser. Gór. i Środ., 3: 73–87.
56. MÜLLER G., 1969 – Index of geoaccumulation in sediments of the Rhine River. GeoJournal, 2, 3: 108–118.
57. MOLENDA D., 1960 – Górnictwo kruszców. W: Zarys dziejów górnictwa na ziemiach polskich, t. 1 (red. J. Pazdura): 120–162. Wydaw. Górniczo-Hutnicze, Katowice.
58. MOLENDA D., 1963 – Górnictwo kruszcowe na terenie złóż śląsko-krakowskich do połowy XVI wieku. PAN, Wrocław.
59. MOLENDA D., 1970 – Kopalnie rud ołowiu na terenie złóż śląsko-krakowskich w XVI–XVIII wieku. Zakł. Narod. im. Ossolińskich, Wrocław.
60. MOLENDA D., 1972 – Kopalnie rud ołowiu na terenie złóż śląsko-krakowskich w XVI–XVIII wieku. Zakł. Narod. im. Ossolińskich, Wrocław.
61. NACHTEGAAL M., MARCUS M.A., SONKE J.E., VANGRONSVELD J., LIVI K.J.T., VAN DER LELIE D., SPARKS D.L., 2005 – Effects of in situ remediation on the speciation and bioavailability of zinc in a smelter contaminated soil. Geochim. et Cosmochim. Acta, 69: 4649–4664.
62. NAGAJYOTI K.D., LEE K.D., SREEKANTH T.V.M., 2010 – Heavy metals, occurrence and toxicity for plants: a review. Environ. Chem. Lett., 8: 199–216.
63. NANNONI F., PROTANO G., RICCOBONO F., 2011 – Uptake and bioaccumulation of heavy elements by two earthworm species from a smelter contaminated area in northern Kosovo. Soil Biol. Biochem., 43: 2359–2367.
64. NAVARRO M.C., PÉREZ-SIRVENT C., MARTÍNEZ-SÁNCHEZ M.J., VIDAL J., MARIMÓN J., 2006 – Lead, cadmium and arsenic bioavailbility in the abandoned mine site of Cabezo Rajao. Chemosphere, 63, 3: 484–489.
65. NIEMIEROWSKI W., 1983 – Dwa wieki huty „Zabrze” 1782–1982. Prasa ZSL, Warszawa.
66. NOWAK J., LUTYŃSKA S., 2015 – Wpływ antropopresji na środowisko wodne obszaru Zespołu Przyrodniczo-Krajobrazowego Żabie Doły (Górny Śląsk). Arch. Gosp. Odpadami i Ochrony Środowiska, 17, 2: 11–18.
67. OWCZAREK J., SYSKA A., CABAN E., SZALA M., SZYMAŃSKA J., WOŹNIAKOWSKA A., 2012 – Wstępne sprawozdanie z inwentaryzacji obiektów przemysłowych w województwie śląskim. Śląskie Centrum Dziedzictwa Kulturowego, Katowice.
68. PASIECZNA A. (red.), FAJFER J., STRZEMIŃSKA K., 2016 – Szczegółowa mapa geochemiczna Górnego Śląska 1:25 000, ark. Zabrze. Państw. Inst. Geol. – Państw. Inst. Badaw., Warszawa.
69. PATER Z., 2014 – Podstawy metalurgii i odlewnictwa. Wydaw. Politechniki Lubelskiej, Lublin.
70. PAULO A., KRZAK M., 2018 – Modern trade standards for steel raw materials. Gosp. Sur. Miner., 34, 3: 5–30.
71. PAULO A., STRZELSKA-SMAKOWSKA B., 2000 – Rudy metali nieżelaznych i szlachetnych. Wydaw. AGH, Kraków.
72. PAULSON A.J., 1997 – The transport and fate of Fe, Mn, Cu, Zn, Cd, Pb, and SO4 in a groundwater plume and in downstream surface water in the Coeur d’Alene mining district. Idaho, USA. Appl. Geochem., 12, 447–464.
73. PELFRÊNE A., WATERLOT C., MAZZUCA M., NISSE C., BIDAR G., DOUAY F., 2011 – Assessing Cd, Pb, Zn human bioaccessibility in smelter-contaminated agricultural topsoils (northern France). Environ. Geochem. Health, 33: 477–493.
74. PODGÓRSKA B., PODGÓRSKI A., 2014 – Kalendarium Godulowe 1748–2014. Internet: http://biblioteka.r-sl.pl/pasje/pliki/godula_fermata/kalendarium_godulowe.pdf (dostęp: listopad 2018).
75. RÓŻKOWSKA A., PTAK B., 1995a – Bar w węglach kamiennych Górnego Śląska. Prz. Geol., 43, 3: 223–226.
76. RÓŻKOWSKA A., PTAK B., 1995b – Atlas geochemiczny złóż węgla kamiennego Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
77. SASS-GUSTKIEWICZ M., 1997 – Revised and completed paragenetic order of minerals in the Pomorzany lead-zinc deposit, Upper Silesian district, Poland. Miner. Pol., 28: 67–80.
78. SMOLIŃSKI A., 2006 – Gospodarka zasolonymi wodami kopalnianymi. Pr. Nauk. Gł. Inst. Gór. Ser. Gór. i Środ., 1: 5–15.
79. SORDOŃ-KULIBABA B., 2010 – Program ochrony środowiska dla miasta Świętochłowice. Internet: https://www.swietochlowice.pl/files/PDF/programy_ekologiczne/POS_aktualizacja.pdf (dostęp: listopad 2018).
80. SULIMIERSKI F., WALEWSKI W. (red.), 1880–1914 – Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Wydaw. Kasa im. Józefa Mianowskiego, Warszawa.
81. SUTHERLAND R.A., TOLOSA C.A., TACK F.M.G., VERLOO M.G., 2000 – Characterization of selected element concentrations and enrichment ratios in background and anthropogenically impacted roadside areas. Arch. Environ. Contam. Toxicol., 38: 428–438.
82. SWENNEN R., VAN KEER I., DE VOS W., 1994 – Heavy metal contamination in overbank sediments of the Geul river (East Belgium): its relation to former Pb–Zn mining activities. Environ. Geol., 24: 12–21.
83. SZCZECH B., 2003 – Siedemnastowieczny transumpt Fundacji Łagiewnickiej dla kościoła mariackiego w Bytomiu (1495). Internet: http://www.sbc.org.pl/Content/129556/4_Posortowane_013.pdf (dostęp: 17.10.2018).
84. SZPADT R. (red.), 1994 – Zanieczyszczenie środowiska rtęcią i jej związkami. Bibl. Monitoringu Środowiska, Warszawa
85. SZULC W., 2013 – Transformacja polskiego hutnictwa żelaza do gospodarki wolnorynkowej. Wydaw. Inst. Metalurgii Żelaza, Gliwice.
86. SZUWARZYŃSKI M., 1996 – Ore bodies in the Silesian-Cracow Zn-Pb ore district, Poland. Pr. Państw. Inst. Geol., 154: 9–24.
87. VIETS J.G., LEACH D.L., LICHTE F.E., HOPKINS R.T., GENT C.A., POWELL J.W., 1996 – Paragenetic and minor- and trace-element studies of Mississippi Valley type ore deposits of the Silesian-Cracow district, Poland. Pr. Państw. Inst. Geol., 154: 51–71.
88. WALERJAŃSKI D., 2006 – Zabrze krok po kroku. Wydaw. Frodo, Zabrze.
89. WIECZORKOWSKA G., WIERZBIŃSKI J., 2011 – Statystyka. Od teorii do praktyki. Wyd. Nauk. Scholar, Warszawa.
90. WILANOWSKI S., KRIEGER W., ŻABA M., 2009 – Objaśnienia do Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski w skali 1:50 000, ark. Zabrze (942). Państw. Inst. Geol., Warszawa.
91. WYCZÓŁKOWSKI J., 1957 – Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski 1:50 000, ark. Zabrze. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
92. ZHANG J., LIU C.L., 2002 – Riverine composition and estuarine geochemistry of particulate metals in China-weathering features, anthropogenic impact and chemical fluxes. Estuar. Coast Shelf Sci., 54: 1051–1070.
93. ZIĘTEK-KRUSZEWSKA A., 1978 – Charakterystyka mineralogiczna siarczków w utworach triasowych. W: Poszukiwanie rud cynku i ołowiu na obszarze śląsko-krakowskim. Pr. Inst. Geol., 78: 211–215.
94. ZMIANA Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Świętochłowice. Internet: http://www.bip.swietochlowice.pl/res/serwisy/bip-swietochlowice/komunikaty/_003_003_004_394931.pdf (dostęp 17.10.2018).
95. ŻABIŃSKI W., 1960 – Charakterystyka mineralogiczna strefy utlenieni śląsko-krakowskich złóż kruszców cynku i ołowiu. Pr. Geol. Komis. Nauk. Geol. PAN, 1: 1–73.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019)

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-ac76d6b1-1278-4f7b-9b40-31015695367f