Identification of threats and risk assessment in air transport with the use of selected models and methods

• Autorzy: Kwasiborska Anna , Stelmach Anna

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0053.7147

Warianty tytułu

PL

Identyfikacja zagrożeń i ocena ryzyka w transporcie lotniczym z wykorzystaniem wybranych modeli i metod

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Air transportation is one of the safest means of transport, but carrying out activities in the area of aviation incident analysis still remains necessary. Proper assessment and analyses of incidents must be based on identification of hazards in the area. Safety hazards can occur in the airspace, on the airport premises, and in the area of aircraft ground handling. The development of unmanned aircraft is also associated with the emergence of further safety hazards. Therefore, it is of great importance that available methods and tools be used to assess risks in each area. To this end, there are a lot of available quantitative and qualitative methods for analysing air transport incidents. An important aspect is the analysis of aviation incidents, which can contribute to proactive measures aimed at improving air transport safety. The paper presents selected aviation incident analysis methods and risk assessment tools.

PL

Transport lotniczy należy do najbardziej bezpiecznych środków transportu, ale w dalszym ciągu konieczne jest prowadzenie działań w obszarze analizy zdarzeń lotniczych. Prawidłowa ocena i analiza zdarzeń musi opierać na identyfikacji zagrożeń w danym obszarze. Zagrożenia bezpieczeństwa mogą pojawić się zarówno w przestrzeni powietrznej, na terenie lotniska, ale także w obszarze obsługi naziemnej statków powietrznych. Rozwój bezzałogowych statków powietrznych również związany jest z pojawianiem się zagrożeń bezpieczeństwa. Dlatego ważne jest zastosowanie dostępnych metod i narzędzi oceniających ryzyko w każdym obszarze. W tym celu występuje dużo metod ilościowych i jakościowych analizy zdarzeń w transporcie lotniczym. Ważnym aspektem jest analiza incydentów lotniczych, które mogą przyczynić się do proaktywnych działań zmierzających do poprawy bezpieczeństwa transportu lotniczego. W artykule przedstawiono wybrane metody analizy zdarzeń lotniczych oraz narzędzia służące do oceny ryzyka.

Słowa kluczowe

EN

risk of hazards management; remotely piloted aircraft system; hazard sources

PL

źródła zagrożeń; ocena ryzyka; zarządzanie ryzykiem zagrożeń

• Wydawca: Szkoła Główna Służby Pożarniczej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej
• Rocznik: 2023
• Tom: Nr 86
• Strony: 77--94
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Kwasiborska Anna

• Warsaw University of Technology, Faculty of Transport

autor

Stelmach Anna

• Warsaw University of Technology, Faculty of Transport

Bibliografia

• 1. Chądzyńska, M., Klimecka-Tatar, D., (2017). Use the quality management tool, which is the Ishikawa Diagram on the example of a small leather business. Archives Of Engineering Knowledge, Vol. 2, Issue 1, 20–22.
• 2. Civil Aviation Authority entitled “Guidance on the Conduct of Hazard Identification, Risk Assessment and the Production of Safety Case” (issued 10 December 2010, Annex D).
• 3. Doc 9858 (2018). Podręcznik zarządzania bezpieczeństwem. ICAO.
• 4. Ergai, A., Cohen, T., Sharp, J., Wiegmann, D., Gramopadhye, A., & Shappell, S., (2016). Assessment of the Human Factors Analysis and Classification System (HFACS): Intrarater and inter-rater reliability. Safety Science, 82, 393–398. https://doi.org/10.1016/ j.ssci.2015.09.028.
• 5. Janic, M., (2000). An assessment of risk and safety in civil aviation, Journal of Air Transport Management, Volume 6, Issue 1, 43–50, https://doi.org/10.1016/S0969- 6997(99)00021-6.
• 6. Kozłowski, M., Kwasiborska, A., Rutkowska, P., Skorupski, J., Stelmach, A., (2019). Evaluation of the Probability of Aerodrome Traffic Incident Transformation into Accident. In: Proceedings of the 29th European Safety and Reliability Conference, Michael Beer, Zio Enrico (eds.), Research Publishing Services, pp. 67–74, DOI:10.3850/978- 981-11-2724-3_0358-cd.
• 7. Kwasiborska, A., Stelmach, A., (2016). Ewolucja percepcji bezpieczeństwa transportu lotniczego w polityce transportowej UE. In: Bezpieczeństwo energetyczne. Gospodarka. Społeczeństwo-wybrane zagadnienia, Ilnicki, M., Nowakowski, Z. (eds.), Warsaw, Towarzystwo Naukowe Powszechne S.A., pp. 199–213.
• 8. Lower, M., Magott, J., & Skorupski, J., (2016). Analysis of Air Traffic Incidents using Event Trees with Fuzzy Probabilities. Fuzzy Sets and Systems, 293, 50–79. https://doi. org/10.1016/j.fss.2015.11.004.
• 9. Meyer, D., & Tarnai, G., (2015). Safety level of airside, pre-take-off objects and processes. Periodica Polytechnica Transportation Engineering, 43(4), 184–188. https://doi. org/10.3311/PPtr.8282.
• 10. Patriarca, R., Gravio, G. Di, & Costantino, F., (2017). A Monte Carlo evolution of the Functional Resonance Analysis Method (FRAM) to assess performance variability in complex systems. Safety Science, 91, 49–60. https://doi.org/10.1016/j.ssci.2016.07.016.
• 11. Schönefeld, J., & Möller, D.P.F., (2012). Fast and robust detection of runway incursions using localized sensors. IEEE International Conference on Multisensor Fusion and Integration for Intelligent Systems (MFI), 33–39. https://doi.org/10.1109/ MFI.2012.6343034.
• 12. Siergiejczyk, M., Krzykowska, K., & Rosiński, A., (2014). Reliability Assessment of Cooperation and Replacement of Surveillance Systems in Air Traffic. In: Zamojski, W., Mazurkiewicz, J., Sugier, J., Walkowiak, T., & Kacprzyk, J. (eds.). Advances in Intelligent Systems and Computing, T. 286, 403–411. https://doi.org/10.1007/978-3-319-07013-1.
• 13. Skorupski, J., (2013). Airport Traffic Simulation Using Petri Nets. In: Mikulski, J. (eds.), Communications in Computer and Information Science, T. 395, 468–475. https://doi. org/10.1007/978-3-642-41647-7.
• 14. Skorupski, J., (2015). The risk of an air accident as a result of a serious incident of the hybrid type. Reliability Engineering & System Safety, Volume 140, 37–52. https://doi. org/10.1016/j.ress.2015.03.031.
• 15. Skorupski, J., (2018). Ilościowe metody analizy incydentów w ruchu lotniczym. Warsaw: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej.
• 16. Skorupski, J., Grabarek, I., Kwasiborska, A., & Czyżo, S., (2020). Assessing the suitability of airport ground handling agents. Journal of Air Transport Management, 83. https://doi.org/10.1016/j.jairtraman.2020.101763.
• 17. Stroeve, S.H., Blom, H.A.P., & Bakker, G.J.B., (2013). Contrasting safety assessments of a runway incursion scenario by event sequence analysis versus multi-agent dynamic risk modelling. Reliability Engineering & System Safety, 109, 133–149.
• 18. Studic, M., Majumdar, A., Schuster, W., & Ochieng, W.Y., (2017). A systemic modelling of ground handling services using the functional resonance analysis method. Transportation Research Part C: Emerging Technologies, 74, 245–260. https://doi.org/10.1016/j. trc.2016.11.004.
• 19. Tang, J., Angel, M., & Guasch, T., (2016). Coloured Petri net-based traffic collision avoidance system encounter model for the analysis of potential induced collisions. Transportation Research Part C, 67, 357–377. https://doi.org/10.1016/j.trc.2016.03.001.
• 20. Uğurlu, Ö., Yıldız, S., Loughney, S., & Wang, J., (2018). Modified human factor analysis and classification system for passenger vessel accidents (HFACS-PV). Ocean Engineering, 161, 47–61. https://doi.org/10.1016/j.oceaneng.2018.04.086.
• 21. Webpage of Eurocontrol. Metodology RAT. https://www.eurocontrol.int/tool/risk-analysis-tool.
• 22. Wyszywacz, W., (2021). Zarządzanie ryzykiem zagrożeń w użytkowaniu bezzałogowych statków powietrznych. Praca doktorska. Poznań.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2024).