Zróżnicowanie zawartości Cd, Pb, Zn i Cu w kompostach wytwarzanych w różnych technologiach i miejscach

• Autorzy: Szwalec A. , Mundała P. , Kędzior R. , Telk M.

Identyfikatory

DOI

10.14597/infraeco.2016.3.2.065

Warianty tytułu

EN

Diversity of Cd, Pb, Zn and Cu contents in composts being produced in different technologies and areas

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Kompostowanie to sięgająca starożytności praktyka rolnicza mająca za zadanie wyprodukowanie cennych nawozów. W drugiej połowie XX wieku zaczęto wykorzystywać tą praktykę do utylizacji frakcji organicznej odpadów komunalnych i osadów z oczyszczalni ścieków i takie zastosowanie tego procesu dziś dominuje. Nie oznacza to jednak, że zaprzestano produkcji kompostów z „tradycyjnych” materiałów, że nie wykorzystuje się ich jako nawozów w ogrodnictwie. Celem pracy była ocena zróżnicowania zawartość Cd, Pb, Zn i Cu w kompostach wytwarzanych w różnych technologiach i miejscach z podobnego materiału wsadowego. Materiał badawczy pozyskano z krakowskiej kompostowni w Baryczy należącej do MPO w Krakowie, kompostowni w Płaszowie (dzielnica Krakowa) należącej do firmy Ekokonsorcjum-Efekt z przydomowych pryzm i kompostowników zlokalizowanych w podkrakowskich sołectwach Bobin, Czarnochowice i Rzozów oraz z ogrodów działkowych położonych przy ul. Praskiej w Krakowie. Materiałem wsadowym do ocenianych kompostów były: odpady z pielęgnacji zieleni miejskiej, odpady z placów targowych, na których sprzedawano warzywa i owoce, chwast z plewienia, pozostałości uprawianych roślin (ich części niekonsumpcyjne), resztki z jedzenia. Zawartości analizowanych pierwiastków oznaczono metodą płomieniową na spektrofotometrze absorbcji atomowej (FAAS) aparacie Solaar M6 firmy Unicam. Miejsce wytwarzania kompostu a więc materiał wsadowy i sposób kompostowania miały wpływ na zawartość badanych metali. Komposty różniły się istotnie statystycznie pod względem zawartości kadmu, ołowiu, cynku, miedzi i substancji organicznej. Pod względem zawartości analizowanych metali komposty spełniały wymagania stawiane im przez właściwe Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. W odniesieniu do minimalnej zawarto- ści materii organicznej w stałych nawozach organicznych zamieszczonej w wym. rozporządzeniu wymogi spełniał jedynie kompost z Płaszowa. Zgodnie z metodą IUNG stężenia ołowiu w badanych kompostach należy uznać za naturalne (00 ) a kadmu za podwyższone (I0 ) jedynie w kompostach z Baryczy i Rzozowa. Stwierdzono również średnie zanieczyszczenie (III0 ), cynkiem kompostu z Rzozowa i miedzią kompostu z Baryczy.

EN

Composting is reaching Antiquities agricultural practice mandated to produce valuable fertilizers. In the second half of the twentieth century was begun use this practice for the utilization of the organic fraction of municipal waste and sludge from sewage treatment plants and such application of this process dominates today. It does not mean, however, that ceased production of compost from „traditional” materials, they are not used as fertilizers in horticulture. The aim of the study was to estimate diversify of Cd, Pb, Zn and Cu contents in composts produced in different technologies and places but made of a similar feed material. The research material was obtained from the Krakow City (MPO Krakow) Composting Plant in Barycz, a Composting Plant at Plaszow (Krakow district) belonging to a private company Ekokonsorcjum-Effect and the three domestic composting piles located in the villages near Krakow: Bobin, Czarnochowice and Rzozow and from an allotments located at Krakow (Praska Street). Charge material for compost were taken: waste from the care of green areas of Krakow City, waste from Krakow marketplaces, which sold fruit and vegetables, weeds from weeding, the remains of cultivated plants (non-consumption parts), home waste food. The contents of the analysed elements were determined by flame atomic absorbtion spectrophotometer, the Unicam Solaar M6 apparatus. Place composting and therefore the feed material and method of composting affect the contents of the investigated metals. Composts differed significantly in terms of the content of cadmium, lead, zinc, copper and organic matter. In terms of the content of the analysed metals composts meet the requirements for them by the relevant Regulation of the Minister of Agriculture and Rural Development. As regards the minimum content of organic matter in the solid organic fertilizers reproduced in the Regulation requirements met only compost from Plaszow. According to the method IUNG the concentration of lead in the studied composts should be considered natural (00 ) and cadmium for elevated (I0 ) only composts Baryczy and Rzozów. It was also the average contamination (III0 ), zinc compost from Rzozów and copper compost Baryczy.

Słowa kluczowe

PL

kompost; kadm; ołów; cynk; miedź

EN

composts; cadmium; lead; zinc; copper

• Wydawca: Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
• Czasopismo: Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
• Rocznik: 2016
• Tom: nr III/2
• Strony: 895--906
• Opis fizyczny: Bibliogr. 30 poz., tab.

Twórcy

autor

Szwalec A.

• Uniwersytet Rolniczy w Krakowie Katedra Ekologii, Klimatologii i Ochrony Powietrza Al. Mickiewicza 24/28, 30-059 Kraków

autor

Mundała P.

• Uniwersytet Rolniczy w Krakowie Katedra Ekologii, Klimatologii i Ochrony Powietrza Al. Mickiewicza 24/28, 30-059 Kraków, 12 6624013

autor

Kędzior R.

• Uniwersytet Rolniczy w Krakowie Katedra Ekologii, Klimatologii i Ochrony Powietrza Al. Mickiewicza 24/28, 30-059 Kraków

autor

Telk M.

• Uniwersytet Rolniczy w Krakowie Katedra Ekologii, Klimatologii i Ochrony Powietrza Al. Mickiewicza 24/28, 30-059 Kraków

Bibliografia

• Amlinger F., Favoino E., Pollak M. (2004). Heavy metals and organic compounds in wastes used as organic fertilizer. Final Report for European Commission http://ec.europa.eu/environment/waste/compost/pdf/hm_finalreport.pdf
• Baran S., Bielińska E. J., Kawecka-Radomska M. (2010). Zawartość metali ciężkich w glebach parków miejskich podlegających zróżnicowanym wpływom antropogenicznym. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego, seria Inżynieria Środowiska, nr 137(17), 131-137.
• Ciesielczuk T., Kusza G. (2009). Zawartość metali ciężkich w kompostach z odpadów jako czynnik ograniczający ich wykorzystanie do celów nawozowych. Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych nr 41, 347-354.
• Ciesielczuk T., Rosik–Dulewska Cz. (2012). Wady i zalety rekultywacyjnego wykorzystania kompostów z odpadów. Prace Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych, nr 10, 316-322.
• German Ordinance on Biowastes - BioAbfV 1998. Ordinance on the Utilisation of Biowastes on Land used for Agricultural, Silvicultural and Horticultural purposes. Notice of initiation of the amendment of the Bio-Waste Ordinance of 4 April 2013. Federal Law Gazette Part I, 658.
• http://www.bmub.bund.de/fileadmin/Daten_BMU/Download_PDF/Abfallwirtschaft/ bioabfv_engl_bf.pdf
• Hadam A., Obidowska G. (2009). Fitotoksyczność i genotoksyczność metali ciężkich zawartych w kompostach z odpadów miejskich. Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych nr 41, 332-340.
• Hseu Z.Y. (2004). Evaluating heavy metal contents in nine composts using four digestion methods. Bioresource Technology 95, 53-59.
• Ignatowicz K., Garlicka K., Breńko T.(2011). Wpływ kompostowania osadów ściekowych na zawartość wybranych metali i ich frakcji. Inżynieria Ekologiczna Nr 25. 231-241.
• Jędrczak A., Haziak K. (2005). Określenie wymagań dla kompostowania i innych metod biologicznego przetwarzania odpadów. Pracownie Badawczo-Projektowe EKOSYSTEM, Zielona Góra.
• Jędrczak A., Haziak K. (2001). Mechaniczno-biologiczne przetwarzanie odpadów. Przegląd komunalny, nr 5, 92-96.
• Kabata-Pendias A., Pendias H. (1999). Biogeochemia pierwiastków śladowych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Kabata-Pendias A., Motowicka-Terelak T., Piotrowska M., Terelak H., Witek T. (1993). Ocena stopnia zanieczyszczenia gleb i roślin metalami ciężkimi i siarką. Ramowe wytyczne dla rolnictwa. Seria P (53), Wyd. IUNG, Puławy, 20.
• Kashl A., Romheld V., Chen Y. (2002). The influence of soluble organic matter from municipal solid waste compost on trace metal leaching in calcareous soils. The Science of the Total Environment 291, 45-57.
• Kodeks Dobrej Praktyki Rolniczej (2004). Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. http://iung.pl/dpr/publikacje/kodeks_dobrej_praktyki_rolniczej.pdf
• Konieczyński P., Wesołowski M. (2008). Ocena zawartości manganu i miedzi w liściach wybranych roślin leczniczych i otrzymanych z nich ekstraktach wodnych. Bromatologia i Chemia Toksykologiczna XLI (3), 338-342.
• Kucharczak K., Stępień W., Gworek B. (2010). Kompostowanie odpadów komunalnych jako metoda odzysku substancji organicznej. Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych nr 42, 240-254.
• Michaud A. M., Chappelaz C., Hinsinger P. (2008). Copper phototoxicity affects root elongation and iron nutrition in durum wheat (Triticum turgidum durum L.). Plant and Soil 310, 151-165.
• Nomeda S., Valdasa P., Chen S.-Y., Lin J.-G. (2008). Variations of metal distribution in sewage sludge composting, Waste Management, volume 28, Issue 9, 1637-1644.
• Obidoska G., Hadam A., Karaczun Z. (2008). Przydatność testów roślinnych do badania genotoksyczności kompostów z odpadów miejskich. W: Praca zbiorowa pod redakcją Barbary Kołwzon i Kazimierza Grabsa „Ekotoksykologia w ochronie środowiska“, Wyd. Polskie - Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych nr 884, 241-246.
• Ostrowska A., Gawliński S., Szczubiałka Z. (1991). Metody analiz i oceny właściwości gleb i roślin - katalog. Wydawnictwo IOŚ, Warszawa.
• Pichtel J. i Anderson M. (1997). Trace metal bioavailability in municipal solid waste and sewage sludge composts. Bioresource Technology 60, 223-229.
• Poluszyńska J., Siemiątkowski G., Paciorkowski M. (2012). Charakterystyka kompostów z odpadów w świetle obowiązujących przepisów. Prace Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych nr 10, 321-246.
• Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o nawozach i nawożeniu z dnia 18 czerwca 2008 r. Dz.U. 2008 nr 119 poz. 765.
• Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 19 października 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o nawozach i nawożeniu. Dz.U. nr 236, poz. 2369.
• Siuta J., Wasiak G. (2000). Kompostowanie odpadów i użytkowanie kompostu. Wydawnictwo Instytutu Ochrony Środowiska, Warszawa.
• Szatanik - Kloc A., Sokołowska Z., Hajnos M., Alekseeva T., Alekseev A. (2010). Wpływ pH oraz jonów Cu+2 i Zn+2 na zawartość wapnia w życie (Secale cereale L.). Acta Agrophysica 15(1), 177-185.
• Szwalec A., Mundała P. (2012). Zawartość Cd, Pb, Zn i Cu w glebach wybranych parków miejskich Krakowa. Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych nr 53, 63-72.
• Yuan-Song W., Yao-Bo F., Min-Jian W., Ju-Si W. (2000). Composting and compost application in China. Resources, Conservation and Recycling 30, 277-300.
• Weber J., Karczewsja A., Drozd J., Licznar M., Licznar S., Jamroz E., Kocowicz A. (2007). Agricultural and ecological aspects of a sandy soil as affected by the application of municipal solid waste composts. Soil Biology & Biochemistry 39, 1294-1302.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).