Parks, green areas and landscape in view of new concepts related to the shaping of structure and form of a city

• Autorzy: Zachariasz A.

Warianty tytułu

PL

Parki, tereny zieleni i krajobraz w świetle nowych koncepcji kształtowania struktury i formy miasta

• Języki publikacji: EN PL

Abstrakty

EN

The article discusses changes to planning and designing of urban landscape, in particular, green areas and public parks, seen as component of the composition of a city, public space as well as important element of urban landscape and spatial order. It also focuses on a function performed by a landscape architect in these investments. The article includes references to concepts and ideas born in the last fifty years, including Urban Ecology, New Urbanism, Green Urbanism, Landscape Urbanism and green infrastructure. Factors important for the composition, designing, perception of nature and areas shaped by the greenery were also analysed. These days, the concept of planning urban greenery system is construed as a combination of requirements resulting from planning-related issues and pursuit of improvement in terms of quality of place and life.

PL

W artykule zaprezentowano zmiany zachodzące w planowaniu i projektowaniu krajobrazu miejskiego, a w szczególności terenów zieleni i parków publicznych traktowanych jako składnik kompozycji miasta, obszar przestrzeni publicznej, ważny element krajobrazu miejskiego i ładu przestrzennego. Zwrócono też uwagę na rolę architekta krajobrazu w tych przedsięwzięciach. Odniesiono się do konceptów i idei ostatniego półwiecza, m.in. Urban Ecology, New Urbanizm, Green Urbanizm, Landscape Urbanizm czy zielonej infrastruktury. Analizowano czynniki ważne w kompozycji, w projektowaniu, w postrzeganiu środowiska i otoczenia kształtowanego przez zieleń. Dzisiaj koncepcja planowania systemu terenów zieleni miejskiej rozumiana jest jako połączenie wymogów wynikających z przepisów planistycznych oraz dążenia do poprawy jakości miejsca i jakości życia.

Słowa kluczowe

EN

townscape; green areas; landscape architecture; urban design; public park

PL

krajobraz miasta; tereny zieleni; architektura krajobrazu; urbanistyka; park publiczny

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Czasopismo Techniczne. Architektura
• Rocznik: 2014
• Tom: R. 111, z. 2-A
• Strony: 327--359
• Opis fizyczny: Bibliogr. 60 poz.

Twórcy

autor

Zachariasz A.

• Institute of Landscape Architecture, Faculty of Architecture, Cracow University of Technology

Bibliografia

• [1] Abbaté M., Green Urbanism: Principles of Sustainable Site Planning and Design, ASLA, Green Works, b.r.w.
• [2] Beatley T., Green Urbanism. Learning from European Cities, Washington DC 2000.
• [3] Benedict M.A., McMahon E.D., Green Infrastructure: linking landscapes and communities, Island Press, Washington 2006.
• [4] Benedict M.A., McMahon E.T., Green Infrastructure: Smart Conservation for the 21s Century, Washington DC, b.r.w.
• [5] Benedict M.A., McMahon E.T., Green Infrastructure: Smart Conservation for the 21st Century, Renevable Resources Journal, Vol. 20, no. 3, Autumn 2002, 12-17.
• [6] Bogdanowski J., Kompozycja i planowanie w architekturze krajobrazu, Kraków 1976.
• [7] Calthorpe P.A., Fulton W., The Regional City, 2001.
• [8] Calthorpe P.A., The Next American Metropolis: Ecology, Community and American Dream, New York 1993.
• [9] Charter of the New Urbanism, New York, NY: McGraw-Hill 1993.
• [10] Ciołek G., Zarys ochrony i kształtowania krajobrazu, Warszawa 1964.
• [11] Corner J., Landscape Urbanism in the Field, Topos 71/2010, 25-29.
• [12] Cowan R., The Dictionary of Urbanism, Streetwise Press, 2005.
• [13] Cranz G., Boland M., Defining the Sustainable Park: A Fifth Model for Urban Parks, Landscape Journal, 23/2 2004, 102-120.
• [14] Cranz G., The Politics of Park Design. A History of Urban Parks in America, MIT Press 1992.
• [15] Czyżewski A., Trzewia Lewiatana. Antropologiczna interpretacja utopii miasta-ogrodu, Kraków 2001.
• [16] Duany A., Plater Zyberk E., Towns and Town-Making Principles, New York 1991.
• [17] Dutton J.A., New American Urbanizm. Reforming of the Suburban Metropolis, Milan 2000.
• [18] Grant G., Ecosystem services come to town. Greening cities by working with nature, Wiley Blackwell, 2012.
• [19] Hough M., City Form and Natural Proces, London 1989.
• [20] Jacobs J., The Death and Life of Great American Cities, Random House, New York 1961.
• [21] Kühn M., Greenbelt and Green Heart: separating and integrating landscapes in European city regions, Landscape and Urban Planning, 64/2003, 19-27.
• [22] Katz P., New Urbanizm. Toward an Architecture of Community, New York 1994.
• [23] Kształtowanie Systemu Przyrodniczego Miasta, red. B. Szulczewska, J. Kaftan, Warszawa 1996.
• [24] Landscape Urbanism and its Discontents. Dissimulating the Suistanable City, edited by Andres Duany and Emily Talen, New Society Publishers, 2013.
• [25] Lehmann S., The Principles of Green Urbanism: Transforming the City for Sustainability, London: Earthscan 2010.
• [26] March L., Martin L., Urban Space nd Structures, Cambridge University Press, 1972.
• [27] McHarg I., Design with Nature, New York 1967.
• [28] Morris A.E.J., History of Urban Form: Before the Industrial Revolution, Harlow 1994, 10-18.
• [29] Mostafavi M., Doherty G., Ecological Urbanism, Lars Müller Publisher, 2010.
• [30] Mumford L., The City in History, A Penguin Book, 1991.
• [31] Myczkowski Z., Krajobraz wyrazem tożsamości w wybranych obszarach chronionych w Polsce, Kraków 1998.
• [32] Nature and Ideology. Natural Garden Design in the Twentieth Century, Washington 1997.
• [33] Novák Z., Planowanie regionalne i udział w nim architekta, Kraków 1950.
• [34] Pawłowska K., Idea swojskości w urbanistyce i architekturze miejskiej, Kraków 1996.
• [35] Robinson W., The Wild Garden, London 1870.
• [36] Rostański K.M., Natura modelowana. Elementy naturalistyczne w kompozycji urbanistycznej, Politechnika Śląska, Gliwice 2012.
• [37] Schumacher I., Funkcje terenów zieleni miejskiej a świadczenia ekosystemów, Prace i Studia Geograficzne, 2011, T. 46, 169-176.
• [38] Simo M., 100 Years of Landscape Architecture, ASLA Press 1999.
• [39] Simonds J.O., Garden City 21, New York 1994.
• [40] Smith-Morris E., British Town Planning. Principles and Policies, Harlow 1997.
• [41] Solon J., Koncepcja „Ecosystem Services” i jej zastosowania w badaniach ekologiczno-krajobrazowych, w: Struktura i funkcjonowanie systemów krajobrazowych: meta-analizy, modele, teorie i ich zastosowanie, red. T.J. Chmielewski, vol. 21/2008, 25-44.
• [42] Spirn A.W., The Granite Garden: Urban Nature and Human Design, New York 1984.
• [43] Szulczewska B., Teoria ekosystemu w koncepcjach rozwoju miast, Warszawa 2002.
• [44] Tactical Urbanism, Short-Term Action, Long-Term Change, M. Lyndon, editor, author, T. Garcia, R. Preston, R. Woudstra – contributors, Street Plans Miami, New York 2012.
• [45] The Dynamic Landscape: Design, Ecology and Management of Naturalistic Urban Planting, ed. N. Dunnett, J. Hitchmough, Taylor & Francis, 2004.
• [46] The Future of Cities, ed. A. Blowers, Ch. Hamnett, P. Sarre, London 1974.
• [47] The Landscape Urbanism Reader, editor Ch. Waldheim, Princeton Architectural Press, New York 2006.
• [48] Thompson I.H., Ten Tents and Six Questions for Landscape Urbanism, Landscape Research, Vol. 37, No. 1, 2012, 7-26.
• [49] Turner T., City as Landscape. A Post-Postmodern View of Design and Planning, London 1996.
• [50] Vienna, Green Network. The State of the Art, Wien 1996.
• [51] Waldheim Ch., On Landscape, Ecology and other Modifiersto Urbanism, Topos 71/2010, 25-29.
• [52] Ward S.V., Planning the Twentieth-Century City, Wiley 2002.
• [53] Weller R., Landscape (sub)urbanism in theory and practice, Landscape Journal, 2008/27, 247-267.
• [54] Whyte W.H., The Last Landscape, New York 1968.
• [55] Yu K., Five Traditions for Landscape Urbanism Thinking, Topos nr 71, 2010, 58-63.
• [56] Zachariasz A., Architekt krajobrazu Frederick Law Olmsted oraz amerykańskie parki i systemy parków miejskich, Teka Komisji Urbanistyki i Architektury, t. XXXV, 2003, 153-166.
• [57] Zachariasz A., O kształtowaniu systemów terenów zieleni miejskiej w kontekście zielonej infrastruktury ze szczególnym uwzględnieniem Krakowa, [w:] Zielona infrastruktura miasta, praca zbiorowa, red. A. Pancewicz, Wyd. Politechniki Śląskiej, monografia nr 515, Gliwice 2014, w druku.
• [58] Zachariasz A., Parki przyszłości – O różnych koncepcjach kształtowania terenów zieleni w miastach, Technical Transactions, 1-A/2/2012, 455-462.
• [59] Zachariasz A., Rośliny rodzime i introdukowane w kompozycji ogrodowej, Teka Komisji Urbanistyki i Architektury, t. XXXVIII, 2006, 175-193.
• [60] Zachariasz A., Zieleń jako współczesny czynnik miastotwórczy ze szczególnym uwzględnieniem roli parków publicznych, Wyd. PK, Kraków 2006.