Walory szaty roślinnej otoczenia źródeł w Ustroniu i jej znaczenie dla ekoturystyki

• Autorzy: Wilczek Z. , Zarzycki W , Kulik K. , Zimnol J

Identyfikatory

DOI

1012912/2081139X.80

Warianty tytułu

EN

Natural values of the vegetation of springs in Ustroń surroundings and its importance to ecotourism

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Ustroń jest miejscowością uzdrowiskową położoną na obszarze Karpat Zachodnich, w Polsce południowej, w przedziale wysokościowym 360–480 m n.p.m. Ze względu na bliskość Konurbacji Górnośląskiej (ok. 50 km) Ustroń jest masowo odwiedzany przez turystów. Obiektem badań było otoczenie trzech popularnych źródeł mineralnych: Źródła Karola, Źródła Żelazistego i Źródła na Równicy. Badania terenowe objęły analizę roślinności i spis flory w promieniu 100 metrów od każdego ze źródeł. Wyniki pokazują obecność 21 zbiorowisk roślinnych reprezentujących 8 klas roślinności oraz 167 gatunków roślin naczyniowych. Wiele z nich jest rzadkich i chronionych. Walory przyrodnicze obszaru badań mogą być wykorzystane do promocji ekoturystyki na obszarze Ustronia. Co więcej, każde zbiorowisko roślinne ma swój specyficzny wpływ na ludzkie zdrowie i lokalne warunki bioklimatyczne, więc analiza roślinności powinna być potraktowana jako niezbędna dla każdej miejscowości uzdrowiskowej.

EN

Ustroń is a spa town in Southern Poland in area of the Western Carpathians (attitude range: 360–480 m a.s.l.). It is very popular with tourists due to its proximity to biggest urban area of Poland – Upper Silesian Metropolis (about 50 km). The objects of study were surroundings of 3 popular mineral springs in Ustroń: Karol Spring, Ferruginous Spring and Spring on Równica Hill. Field research concerned vegetation and flora within 100 m of each spring. Results show occurrence of 21 different vegetation types from 8 vegetation classes and 167 vascular species. Many of them are rare and legal protected. Natural values of study area could be use in promotion of ecotourism in Ustroń. What more, each plant community have specific influence to a human health and local bioclimatic properties, so it is necessary to recognize vegetation of spa towns.

Słowa kluczowe

PL

uzdrowiska; źródła; ekoturystyka; bioklimat; Karpaty Zachodnie

EN

spa; springs; ecotourism; bioclimate; Western Carpathians

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Inżynieria Ekologiczna
• Rocznik: 2014
• Tom: Nr 40
• Strony: 173--182
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz., tab.

Twórcy

autor

Wilczek Z.

• Katedra Ekologii, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Uniwersytet Śląski, ul. Jagiellońska 28, 40-032 Katowice

autor

Zarzycki W

• Katedra Ekologii, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Uniwersytet Śląski, ul. Jagiellońska 28, 40-032 Katowice

autor

Kulik K.

• Katedra Botaniki i Ochrony Przyrody, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Uniwersytet Śląski, ul. Jagiellońska 28, 40-032 Katowice

autor

Zimnol J

• Katedra Klimatologii, Wydział Nauk o Ziemi, Uniwersytet Śląski, ul. Będzińska 60, 41-200 Sosnowiec

Bibliografia

• 1. Alaeddinoglu F., Can A.S. 2011. Identification and classification of nature-based tourism resources: western Lake Van basin, Turkey. Procedia Social and Behavioral Sciences 19, 198–207.
• 2. Białas Z. 2006. Ustrońskie źródła – te bardziej i te mniej znane. Przyrodnik Ustroński 5, 13–25.
• 3. Buultjens J., Ratnayake I., Gnanapala A., Aslam M. 2005. Tourism and its implications for management in Ruhuna National Park (Yala), Sri Lanka. Tourism Management, 26, 733–742.
• 4. Braun-Blanquet J. 1964. Pflanzensoziologie. Grundzüge der Vegetationskunde. Springer Verlag, Wien, New Jork.
• 5. Czaja J., Wilczek Z., Zarzycki W. 2015. Przyrodnicze ścieżki dydaktyczne w Beskidzie Śląskim. Przyroda Górnego Śląska (w druku).
• 6. Dąbrowska-Zielińska K., Wołk-Musiał E. 2012. Turystyka uzdrowiskowa w Polsce i na świecie – perspektywy rozwoju spa i wellness w Polsce. Inżynieria Ekologiczna 30, 36–47
• 7. Graja-Zwolińska S., Spychała A. 2013. What is nature tourism? Case study: University Students. Tourism 23(1), 37–45.
• 8. Matuszkiewicz W. 2008. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. PWN, Warszawa.
• 9. Mertens E. 1999. Bioclimate and city planning – open space planning. Atmospheric Environment 33, 4115–4123.
• 10. Mirek Z., Piękoś-Mirkowa H., Zając A., Zając M. 2002. Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin kwiatowych i paprotników Polski. Inst. Bot. im. W. Szafera PAN, Kraków.
• 11. Kozłowska-Szczęsna T., Błażejczyk K, Krawczyk, Limanowska D. 2002. Bioklimat uzdrowisk polskich i możliwość jego wykorzystania w lecznictwie, Monografie 3, Wydawnictwo PAN, Warszawa.
• 12. Krzymowska-Kostrowicka A. 1997. Geoekologia turystyki i wypoczynku. PWN, Warszawa.
• 13. Linder-Cendrowska K. 2013. Assessment of bioclimatic conditions in cities for tourism and recreational purposes (a Warsaw case study). Geographia Polonica 86(1), 55–66.
• 14. Parusel J.B., Cabała S., Hereźniak J., Wika S. (red.) 2012. Czerwona lista zbiorowisk roślinnych województwa śląskiego. Raporty Opinie 6 (3), 7–60.
• 15. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 kwietnia 2010 r. w sprawie siedlisk przyrodniczych oraz gatunków będących obiektem zainteresowania Wspólnoty, a także kryteriów wyboru obszarów kwalifikujących się do uznania lub wyznaczenia jako obszary Natura 2000. Dz. U. nr 77, poz. 510, z późniejszymi zmianami.
• 16. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 stycznia 2012 w sprawie ochrony gatunkowej roślin Dz. U. nr 0, poz. 81.
• 17. Steven R., Morrison C., Castley J.G. 2014. Birdwatching and avitourism: a global review of research into its participant markets, distribution and impacts, highlighting future research priorities to inform sustainable avitourism management. Journal of Sustainable Tourism (w druku).
• 18. Świeca A., Brzezińska-Wójcik T. 2009. Zasoby turystyczne i możliwości ich wykorzystania na obszarze miasta i gminy Nałęczów oraz gminy Wojciechów. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin-Polonia, Sectio B 64(1), 145–170.
• 19. Tang Z. 2015. An integrated approach to evaluating the coupling coordination between tourism and the environment. Tourism Management 46, 11–19 (w druku).
• 20. Votsi N.-E. P., Mazaris A.D., Kallimanis A.S., Pantis J.D. 2014. Natural quiet: An additional feature reflecting green tourism development in conservation areas of Greece. Tourism Management Perspectives 11, 10–17.
• 21. Wezel A., Jauneau J.C. 2011. Agroecology – Interpretations, Approaches and Their Links to Nature Conservation, Rural Development and Ecotourism. [W:] Campbell W.B., Ortíz S.L. (red.) Integrating Agriculture, Conservation and Ecotourism: Examples from the Field. Springer Dordrecht Heidelberg London New York.
• 22. Wilczek Z. 2006. Fitosocjologiczne uwarunkowania ochrony przyrody Beskidu Śląskiego (Karpaty Zachodnie). Wyd. UŚ, Katowice.