3-(2,3-Epoksypropoksy)propen

• Autorzy: Soćko R. , Czerczak S.

Warianty tytułu

EN

Allyl glycidyl ether

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

3-(2,3-Epoksypropoksy)propen (eter allilowo-glicydowy, EAG) jest bezbarwną cieczą o charakterystycznym, nieprzyjemnym zapachu podobnym do zapachu aldehydów, stosowaną głównie jako związek pośredni do syntezy żywic, a ponadto jako stabilizator związków chlorowanych, żywic winylowych i kauczuku. Główną populacją osób narażonych na 3-(2,3-epoksypropoksy)propen są pracownicy zatrudnieni przy produkcji tego związku. 3-(2,3-Epoksypropoksy)propen został sklasyfikowany jako substancja szkodliwa oraz jako substancja uczulająca. 3-(2,3-Epoksypropoksy)propen wchłania się głównie w drogach oddechowych w postaci par i w postaci ciekłej przez nieuszkodzoną skórę. W wyniku narażenia ostrego i przewlekłego na 3-(2,3-epoksypropoksy)propen u ludzi występują głównie objawy działania drażniącego na układ oddechowy oraz przypadki zapalenia skóry i uczuleń, podrażnienia błon śluzowych, oczu i gardła. Na podstawie wyników badań doświadczalnych na zwierzętach stwierdzono, że 3-(2,3-epoksypropoksy)propen nie wykazuje działania embriotoksycznego, teratogennego i nie wpływa na rozrodczość zwierząt doświadczalnych. Na podstawie wyników uzyskanych z badań przeprowadzonych w warunkach in vitro na pro- i eukariotycznych organizmach wykazano, że 3-(2,3-epoksypropoksy)propen ma działanie mutagenne i genotoksyczne. W celu ustalenia wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) 3-(2,3-epoksypropoksy)propenu uwzględniono wyniki 2-letniego doświadczenia inhalacyjnego przeprowadzonego na szczurach i myszach obu płci. Wartość NDS wyliczona z wartości LOAEL równej 23,5 mg/m3 wynosi 6 mg/m3. Za wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) 3-(2,3-epoksypropoksy)propenu zaproponowano przyjęcie stężenia równego 12 mg/m3, a ponieważ substancja działa uczulająco oznaczono ją literą „A”.

EN

Allyl glycidyl ether (AGE) is a colorless, flammable liquid with a characteristic, but not unpleasant, aldehyde-like odor. The primary use of AGE is as a reactive diluent and as a resin intermediate. It is also employed as a stabilizer of chlorinated compounds, vinyl resins, and rubber. The predominant sign of intoxication after oral administration was depression of the central nervous system. A single topical or repeated application to intact rabbit skin produced moderate local irritation. Liquid AGE instilled into the eyes of rabbits produced severe but reversible conjunctivitis, iritis, and corneal opacity. Exposure to AGE caused slight respiratory distress. At necropsy, the lungs showed bronchopneumonia, emphysema, bronchiectasis, pneumonitis, and hemorrhage. Other findings were mottled discoloration of the liver and enlarged adrenal glands. Dermatitis, consisting of itching, swelling, and blister formation, and sensitization have been reported by workers exposed to AGE vapor and/or liquid. AGE is genotoxic, mutagenic but not fetotoxic or teratogenic. Based on the LOAEL value from an inhalation study in rats and mice a TWA value of 6 mg/m3 was proposed. A STEL value of 12 mg/m3 and “A” notation (sensitising substance) are recommended.

Słowa kluczowe

PL

3-(2,3-Epoksypropoksy)propen; działanie toksyczne; odległe skutki działania toksycznego; toksykokinetyka; ocena ryzyka; wartości normatywów higienicznych

EN

3-(2,3-epoxypropoxy)propene; toxic effects; delayed effects; toxicokinetics; occupational exposure limits

• Wydawca: Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
• Rocznik: 2006
• Tom: Nr 3 (49)
• Strony: 47--63
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz., tab.

Twórcy

autor

Soćko R.

• Instytut Medycyny Pracy im. prof. dr. med. Jerzego Nofera 90-950 Łódź ul. św. Teresy 8

autor

Czerczak S.

• Instytut Medycyny Pracy im. prof. dr. med. Jerzego Nofera 90-950 Łódź ul. św. Teresy 8

Bibliografia

• 1.ACGIH (2002) Documentation of threshold limit values. Ed. 6. Cincinnati.
• 2.ACGIH (2003) Guide to occuaptional exposure values.
• 3.Angelini G. i in. (1996) Occupational sensitization to epoxy resin and reactive diluents in marble workers. Contact Dermatitis 35, 11-16.
• 4.Bos P. i in. (1992) Evaluation of the sensory irritation test for the assesment of occupational health risk. Critical Reviews in Toxocology 21(6), 423-450.
• 5.Dyrektywa 2000/39/EC nowelizująca dyrektywę 96/94.
• 6.Fregert S., Rorsman H. (1964) Allergens in epoxy resins. Acta Allergol. 19, 296-299.
• 7.Gagnaire i in. (1992) Nasal and pulmonary toxicity of allyl glycidyl ether in mice. Toxicol. Lett. 39, 139, 1987 (cyt. za Bos i in. 1992).
• 8.Hine C.H. i in. (1956) The toxicology of glycidol and some glycidyl ethers. Arch. Ind. Health 14, 250-264.
• 9.HSDB (listopad 2002) [komputerowa baza danych].
• 10.List of MAK and BAT Values( 2001) Deutsche Forschungsgemeinschaft. Commission for the Investigation of Health Hazards of Chemical Compounds in the Work Area.
• 11.NTP, National Toxicology Program (1990) Toxicology and carcinogenesis studies of allyl glycidyl ether (CAS No. 106-92-3) in Osborne-Mendel rats and B6C3F1 mice (inhalation studies).(Tech. Rep. Ser. No. 376. NIH Publ. No. 90-2831), Research Triangle Park, NC.
• 12.NIOSH (1997) Pocket guide to chemical hazards. U.S. Department of Health and Human Services. Patty’s Toxicology (2001) Epoxy compounds. Ed. 5, vol. 6. [Red] E. Bingham, B. Cohrssen, Ch. H. Powell 1041-1045.
• 13.Perez H.L, Sterman-Golkar S. (2000) Biotransformation of the double bond in allyl glycidyl ether to an epoxide ring. Evidence from hemoglobin adducts in mice. Chem. Biol. Interact 125 (1), 17-28.
• 14.RTECS (2001) [komputerowa baza danych].
• 15.Ruth J.H. (1986) Odor thresholds and irritation levels of several chemical substances. A Review. Am. Ind. Hyg. Assoc. J. 47, A-142-151.
• 16.Wade M.J., Moyer J.W., Hine C.H. (1979) Mutagenic action of a series of epoxides. Mutat. Res. 66, 367-371.