Miasto/nie-miasto. Brasília

• Autorzy: Malinowska-Petelenz B. , Twardowski M.

Warianty tytułu

EN

City/non-city. Brasília

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Brasilia. Miasto utopia. Miasto-eksperyment. Miasto-akt polityczny. Miasto-symbol i manifest. Zbudowane z idei i odważnie wrzucone w głąb lądu. I choć powstałe w latach 60. ubiegłego wieku, nadal budzi skrajne emocje. To mistrzowsko rozplanowane miasto miało być ośrodkiem wzorcowym i estetycznym symbolem nowej myśli modernistycznej, a także kluczem do sukcesu młodego brazylijskiego społeczeństwa. Minęło ponad 60 lat od podpisania aktu założycielskiego miasta przez socjalistę i populistę Juscelino Kubitschka. Jak dziś rozwija się owo urbanistyczne arcydzieło i symbol brazylijskiego modernizmu, który kiedyś zadziwił i olśnił cały świat? Co zostało z wyobrażeń i założeń funkcjonalistów? Czy można uznać, że unikatowy eksperyment na światową skalę się udał?

EN

Brasilia. A city that is a utopia. An experiment. A political act. A city that is a symbol and a manifesto. Built because of an idea and boldly cast deep inland. And although it was built in the 1960’s, it still elicits strong emotions. This masterfully planned city was meant to be a model centre and an aesthetic symbol of new modernist thought, as well as the key to the success of Brazil’s young society. Over sixty years have passed since signing the founding act of the city by the socialist and populist Juscelino Kubitschek. How is this urban masterwork, the symbol of Brazilian postmodernism, that once surprised and enchanted the entire world, developing today? What is left of the imaginings and assumptions of functionalists? Can we state that this globally unique experiment was successful?

Słowa kluczowe

PL

Brasilia; modernizm; utopia; eksperyment urbanistyczny

EN

Brasilia; modernism; utopia; urban experiment

• Wydawca: Polska Akademia Nauk, Oddział w Krakowie ; Politechnika Krakowska, Wydział Architektury
• Czasopismo: Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie
• Rocznik: 2018
• Tom: T. 46
• Strony: 525--541
• Opis fizyczny: Bibliogr. 23 poz., zdj.

Twórcy

autor

Malinowska-Petelenz B.

• Cracow University of Technology, Instytute of Urban Design

autor

Twardowski M.

• Cracow University of Technology, Instytute of Urban Design

Bibliografia

• Angoneze-Grela E., Percepcja i ocena przestrzeni publicznych, rekreacji i transportu w mieście na przykładzie Rio de Janeiro i Brasílii, Architectus 4(48), 2016, p. 96
• Brazil’s modern architecture, ed. E. Andreoli, A. Forty, Phaidon Press, London–New York 2004
• Dyplom roku 2018. Doroczna nagroda im. Zbyszka Zawistowskiego, ARCH iss. 4(48) 2018
• Girek B., Analiza modernistycznych idei urbanistycznych i ich wpływu na społeczeństwo na przykładzie Brasilii, opis autorski do projektu Brasília – Drugie Dno Miasta, FoA CUT 2017, Master’s project developed under the supervision of dr hab. inż. arch. Anna Franta, prof. PK
• Graham W., Miasta wyśnione, trans. A. Sak, Karakter, Kraków 2016.
• Kosiński W., Dobro i piękno – miejsca przyjazne człowiekowi w miastach modernistycznych: idee, projekty, realizacje, „Przestrzeń i Forma” 2013, iss. 19.
• Kosiński W., Mega pionierzy – mega nadzieje, sukcesy i kontrowersje, „Przestrzeń i Forma” 2010, iss. 13.
• Kwiatkowski J., Czy przestrzeń to iluzja opowiadana wrażliwością twórcy? Przyszłość i granice przestrzeni kontekstualnej, Czasopismo Techniczne. Architektura 2010, Y. 107, b. 7-A/2.
• Malinowska-Petelenz B., Dziedzictwo modernizmu. W poszukiwaniu lokalnej tożsamości, [in:] Brazylia: potencjał (ed. M. Jagiełło-Kowalczyk), Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, Kraków 2018
• Oscar Niemeyer: Life and genious, red. Fundação Oscar Niemeyer, L. Finotti, C.E. Comas, Productora Brasileira de Arte Cultura, 2017.
• Słyk J., Architektura eksperymentalna? [in:] RZUT „Eksperyment”, (1) 2014
• Sudjic D., Język miast, Kraków 2017.
• Sudjic D., Kompleks gmachu. Architektura władzy, Warszawa 2015.
• Szoska M., Brasília? Utopia czy koszmar, „ARCH” 2013, iss. 2(16).
• Trzeciak P., Przygody architektury XX wieku, Warszawa 1974.
• Twardowski M., Brasília – urban and architectural experiment after sixty years, „Państwo i Społeczeństwo” 2017, Y.17, iss. 1.
• Twardowski M., Z Niemeyerem i cahpirinhią, ARCH nr2 (28), 2015.
• Online sources:
• Banerji R., Niemeyer’s Brasilia: Does it work as a city?, „BBC World Service Magazine”, 7.12.2012, http://www.bbc.com/news/magazine-20632277; retrieved on: 25.06.2016.
• Gica Fernandes, Sede da FHE / MGS - Macedo, Gomes & Sobreira + Associados [in:] Arch Daily, www.archdaily. com.br/br/01-6186/sede-da-fhe-mgs-macedo-gomes-esobreira-mais-associados; retrieved on: 12.01.2018
• Macedo D. M., Ficher S., Brasilia, Preservation of a Modernist City [in:] Conservation Perspectives, The Getty Conservation Institute, 2013, www.getty.edu/conservation/publications_resources/newsletters/28_1/brasilia.html; retrieved on: 15.07.2018
• Pietrzak J., Lekcje Brasílii, https://jaroslawpietrzak.com/2017/01/16/brasilia-brazylia-oscar-niemeyer-lucio-costa-roberto-burle-marx/; retrieved on: 12.07.2018
• SEBRAE – Brasília [in:] concursosdeprojeto.org, 3.06.2011, https://concursosdeprojeto.org/2011/06/03/sebrae-df/; retrieved on: 12.01.2018
• Tais Mello, Chão livre [in:] Galeria da Arquitetura, www.galeriadaarquitetura.com.br/projeto/gruposp_/sede-do-sebrae-nacional-de-brasilia/1374; retrieved on: 12.01.2018

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).