Zawartość pierwiastków śladowych (Mn, Zn, Cu, Cd, Pb, Cr) w liściach olsz (Alnus sp.) zastosowanych jako gatunki fitomelioracyjne na składowisku odpadów paleniskowych

• Autorzy: Pietrzykowski M. , Krzaklewski W. , Woś B.

Warianty tytułu

EN

Concentration of trace elements (Mn, Zn, Cu, Cd, Pb, Cr) in alder (Alnus sp.) leaves used as phytomelioration species on fly ash disposal

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono koncentrację wybranych pierwiastków śladowych (Mn, Zn, Cu, Cd, Pb i Cr) w liściach olszy zielonej, szarej i czarnej, wprowadzonych doświadczalnie na składowisko odpadów paleniskowych ze spalania węgla brunatnego „Lubień” Elektrowni PGE „Bełchatów” (Polska Centralna). Najbardziej podatnymi pierwiastkami na kumulację przez olsze były cynk i mangan oraz miedź. Akumulacja pozostałych metali (chromu, ołowiu i kadmu) była bardzo niska. Stwierdzono, że wzrastająca w warunkach osadnika olsza szara charakteryzowała się, w porównaniu do pozostałych wprowadzonych gatunków, istotnie wyższą akumulację manganu (Mn) i miedzi (Cu). Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że w warunkach składowiska popiołów nie występuje zagrożenie nadmiernym pobraniem pierwiastków śladowych przez olsze.

EN

The paper presents concentration of selected trace elements (Mn, Zn, Cu, Cd, Pb and Cr) in the leaves of green, grey and black alders, introduced experimentally as phytomelioration species on fly ash disposal "Lubień" (in Central Poland, PGE "Bełchatów" Power Plant). The largest accumulation of the trace elements by alder species was noted in case of zinc, manganese and copper. Accumulation of the other metals (chromium, lead and cadmium) in the alder leaves was very low. An extra reducting factor of the trace elements mobility in soil and uptake by trees was caused by alkaline pH (7.9-8.0 in H₂O). It was found that gray alder growing on fly ash was characterized by significantly higher accumulation of manganese (Mn) and copper (Cu), compared to the rest of the introduced alder species. Based on the results we assumed that there is no risk of toxic trace elements concentration for introduced species in the fly ash technosols substrate.

Słowa kluczowe

PL

popioły; odpady paleniskowe; olsza; pierwiastki śladowe

EN

fly ash disposal; alder; trace elements

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski
• Rocznik: 2013
• Tom: nr 151 (31)
• Strony: 26--34
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz., tab.

Twórcy

autor

Pietrzykowski M.

• Uniwersytet Rolniczy, Wydział Leśny, Katedra Ekologii Lasu

autor

Krzaklewski W.

• Uniwersytet Rolniczy, Wydział Leśny, Katedra Ekologii Lasu

autor

Woś B.

• Uniwersytet Rolniczy, Wydział Leśny, Katedra Ekologii Lasu

Bibliografia

• 1. BAULE, H.; FRICKER, C.; 1973. Nawożenie drzew leśnych. PWRiL, Warszawa.
• 2. CARLSON, C.L.; ADRIANO, D.C.; 1991. Growth and elemental content of two tree species growing on abandoned coal fly ash basins. Journal of Environmental Quality 20(3), 581-587.
• 3. ČERMÁK, P.; 2008. Forest reclamation of dumpsites of coal combustion by-products (CCB). Journal of Forest Science 54 (6), 273-280.
• 4. DZ. U. NR 165, POZ. 1359. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi.
• 5. HAYNES, R.J.; 2009. Reclamation and revegetation of fly ash disposal sites – Challenges and research needs. Journal of Environmental Management, 90(1), 43-53.
• 6. KABATA-PENDIAS, A.; PENDIAS H.; 1999. Biogeochemia pierwiastków śladowych. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• 7. KRZAKLEWSKI, W.; PIETRZYKOWSKI, M.; FRUKACZ T.; 2005. Charakterystyka PEW i pH odpadów paleniskowych Elektrowni "Bełchatów" zdeponowanych na składowisku "Lubień". Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie 6, 48-50.
• 8. KRZAKLEWSKI, W.; PIETRZYKOWSKI, M.; WOŚ, B.; 2012. Survival and growth of alders (Alnus glutinosa (L.) Gaertn. and Alnus incana (L.) Moench) on fly ash technosols at different substrate improvement. Ecological Engineering, 49, 35-40.
• 9. OSTROWSKA, A.; GAWLIŃSKI, S.; SZCZUBIAŁKA, Z.; 1991. Metody analizy i oceny właściwości gleb i roślin. Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa.
• 10. PIETRZYKOWSKI, M.; KRZAKLEWSKI, W.; GAIK, G.; 2010. Ocena wzrostu zalesień z dominacją sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.) na poletkach doświadczalnych na odpadach paleniskowych Elektrowni "Bełchatów". Inżynieria Środowiska. Zeszyty Naukowe, Uniwersytet Zielonogórski 17, 65-74.
• 11. STOLECKI L.; 2005. Wpływ sposobów składowania odpadów paleniskowych w wyrobisku końcowym odkrywki Bełchatów na środowisko wodne. Praca doktorska, Politechnika Wrocławska, Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii, Wrocław.