BazTech - Yadda

1

Bezpieczna eksploatacja mokrego składowiska odpadów paleniskowych w warunkach zwiększonych odbiorów odpadów

Dąbska Agnieszka, Bednarz Bartosz, Popielski Paweł, Winter Jan, Wróblewska Ewelina

Gospodarka Wodna

|

2023

|

Nr 11

10--17

PL

W artykule zostały przedstawione wyzwania i problemy związane z praktycznym zastosowaniem modelu gospodarki o obiegu zamkniętym na mokrym składowisku odpadów paleniskowych, przy jednoczesnym zachowaniu zasad bezpieczeństwa i zapewnieniu niezawodności pracy obiektu, na przykładzie odbioru dużej ilości odpadów w stosunkowo krótkim czasie podczas bieżącej eksploatacji mokrego składowiska odpadów paleniskowych (zbiornika do waloryzacji mieszanki popiołowo-żużlowej) „Jelnia” w Stalowej Woli. Krótko przedstawiono założenia gospodarki o obiegu zamkniętym i scharakteryzowano obiekt. Na przykładzie zwiększonych odbiorów odpadów zrealizowanych w roku 2020 omówiono zagrożenia normalnej eksploatacji obiektu wynikające z intensyfikacji procesu odbiorów odpadów paleniskowych. Szczególną uwagę zwrócono na problemy wynikające z przebiegu trasy dojazdowej do obiektu oraz tras dojazdowych do kwater i wyjazdowych dla pojazdów z załadunkiem. Podkreślono znaczenie możliwości dostosowania bieżącej eksploatacji obiektu do warunków logistycznych prowadzonych odbiorów oraz wypływu jakości prac prowadzonych w kwaterach na ponowną ich bezpieczną eksploatację.

EN

The article presents challenges and problems related to the practical application of the circular economy model on a wet waste landfill while following safety rules and ensuring the reliability of the facility's operation, on the example of collecting a large amount of waste in a relatively short time during the current operation of the wet waste landfill „Jelnia” in Stalowa Wola. The assumptions of the circular economy were briefly presented, and the wet landfill was characterized. The authors discuss the threats to the facility's regular operation resulting from the intensification of the combustion waste collection process in the example of a greater amount of waste collection carried out in 2020. Particular attention was paid to the problems resulting from the access road to the structure and the access routes to ponds and exit routes for loaded vehicles. The importance of adapting the structure's current operation to the logistic conditions of the conducted transport and the impact of the quality of work carried out in the ponds on their safe reoperation was emphasized.

2

Środowiskowe aspekty wymywania składników mineralnych z popiołów lotnych i żużli elektrownianych

Adamczyk Zdzisław, Harat Andrzej, Jaguś Andrzej, Porszke Andrzej

Polish Journal of Materials and Environmental Engineering

|

2022

|

Vol. 4 (24)

21--29

EN

Leachability of chemical substances from waste produced during fuel combustion in a power plant has been investigated. The aim of the research was to identify the chemical composition of eluates obtained from fly ashes and slags subjected to the leaching test. The results of leaching tests indicate potential environmental hazards related to the migration of chemical substances. Migration can occur both during the storage of waste and due to the weathering of usable materials, including those made from waste. Leachability of the following substances has been analysed: sodium, potassium, chlorides, sulphates, arsenic, zinc, cadmium, copper, lead, nickel and chromium. The analysis of the results has demonstrated, above all, that fly ash eluates contain much more substances than slag eluates. This is particularly evident in the case of chlorides and sulphates, as well as nickel, which practically was not found in slag eluates. The leached substances included among others zinc, lead, chromium, which are potentially toxic to living organisms. It should be noted, however, that the contents of these substances in the eluates did not exceed the permissible concentrations in industrial wastewater discharged into the environment. Exceedances occurred only in the case of sulphates contained in ash eluates. The concentrations of a given substance in the tested eluates were found to be different during the entire research period. These differences, especially in fly ash eluates, reached several dozen and even more than one hundred percent. This shows that the use of power plant waste in civil or water engineering should be preceded by an analysis of potential environmental impact.

3

Witryfikacja - proces unieszkodliwiania odpadów paleniskowych

Kasprzyk Krzysztof

Inżynieria Elektryczna

|

2021

|

nr 6

44--48

PL

W Polsce najważniejszymi nośnikami energii pierwotnej dla wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej jest węgiel (96%), a efektem ubocznym jest duża ilość odpadów paleniskowych. Jednym ze sposobów utylizacji tych odpadów jest wykorzystanie procesu witryfikacji.

4

Ocena fizykochemicznych właściwości odpadów paleniskowych z zabudowy niskiej

Czop Monika, Petryk Agnieszka

Przemysł Chemiczny

|

2019

|

T. 98, nr 10

1571--1574

PL

Zbadano właściwości fizyczno-chemiczne 8 popiołów paleniskowych pobranych z kotłów opalanych węglem kamiennym, znajdujących się w zabudowie niskiej w województwie śląskim i małopolskim. Do sporządzenia wyciągów wodnych z badanych odpadów stosowano wodę destylowaną o pH 7,1 i przewodności elektrycznej właściwej 61,18 μS/cm, w ilości 10 L na 1 kg odpadów. Oznaczone w filtracie zawartości jonów porównano z maksymalnymi dopuszczalnymi wartościami. Badane popioły paleniskowe z zabudowy niskiej charakteryzowały się dużą wymywalnością jonów SO4 2-, PO4 3-, Cl-, K+, Na+ i Ca2+. Stwierdzono, że analizowane popioły nie były odpadem obojętnym.

EN

Eight ashes from combustion of hard coal were studied for tech. properties and chem. compn. in accordance with the std. methods and extrad. with distd. water (10 L/kg of waste, pH 7.1, 24 h). The filtrates were studied for contents of ions and then compared with the max. permissible values for different waste types. The waste should not be stored as municipal waste.

5

Geochemical characteristics of fine bituminous coal from the Upper Silesian Coal Basin (Poland) and its potentially furnace waste

Parzentny Henryk R., Róg Leokadia

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2019

|

T. 35, z. 2

49--68

EN

The research involved coal from 11 coal mines in the USCB in Poland, intended for combustion in power plants and for home furnaces. It has been stated that the content of As, Cd, Co, Cr, Cu, Mo, Ni, Pb, Sb and Zn in the ash of coal fines from the USCB with a density of <1.30 × 103 kg/m3 is the largest, and in the ash fraction with a density >2.00 × 103 kg/m3 is the smallest the fraction ash of coal fine with a density> 2.00 × 103 kg/m3 has the greatest impact on the content of As, Cd, Co, Cr, Mo, Pb and Zn in whole coal fines from the USCB. In turn, the largest impact on the content of Cu, Ni and Sb in whole fine coal ash has the fraction of coal fine having a density of 1.60–2.00 × 103 kg/m3 (for Cu) and fraction with a density <1.35 × 103 kg/m3 (Ni and Sb). The main carriers of elements in fine coal ash, thus in future furnace waste, are the grains of aluminosilicates and iron oxides resulting from the combustion of probably fusinite and semifusinite and the combustion of adhesions of these macerals with dolomite, ankerite and pyrite. The purification of fine coal from the matter with a density >2.00 × 103 kg/m3 may reduce the sulfur content (by 40%), the content of main element oxides (from 33% to 85%) and the content of ecotoxic elements (from 7% to 59%) in fine coal ash, i.e. in potential furnace wastes. Due to the small content of mineral matter, ash and sulfur in coal, small content of Al, Fe, Ca, Mg, Na, K, P oxides and high content of SiO2 in coal ash, low value of the Rogi sinterability index, small inclination of coal fine to slag the furnaces and boiler fouling by sludge, the investigated coal was favorable for technological reasons, fuel in power plants and for home furnaces.

PL

Badaniom poddano miał węgla z 11 kopalń w GZW, przeznaczony do spalania w zakładach energetycznych. Stwierdzono, że w popiele frakcji miału węgla z USCB o gęstości <1,30 × 103 kg/m3 jest największa, a w popiele frakcji o gęstości >2,00 × 103 kg/m3 jest najmniejsza zawartość As, Cd, Co, Cr, Cu, Mo, Ni, Pb, Sb i Zn. Popiół frakcji miału węgla o gęstości >2,00 × 103 kg/m3 kg/m3 ma największy wpływ na zawartość As, Cd, Co, Cr, Mo, Pb i Zn w popiele miału węgla z USCB. Z kolei największy wpływ na zawartość Cu, Ni i Sb w popiele miału węgla ma frakcja miału węgla o gęstości 1,60–2,00 × 103 kg/m3 (dotyczy Cu) i frakcja o gęstości <1,35 × 103 kg/m3 (Ni i Sb). Głównymi nośnikami pierwiastków w popiele miału węgla, a zatem i w przyszłych odpadach paleniskowych, są ziarna glinokrzemianów i tlenków żelaza powstałe w wyniku spalenia prawdopodobnie fuzynitu i semifuzynitu oraz spalenia zrostów tych macerałów z dolomitem, ankerytem i pirytem. Ze względu na ponadprzeciętną zawartość Pb i Zn, popiół miału węgla z USCB może okazać się uciążliwy dla środowiska. Oczyszczenie miału węgla z materii o gęstości > 2.00 × 103 kg/m3 może zmniejszyć zawartość siarki (o 40%), zawartość tlenków głównych pierwiastków (od 33 % do 85%) i zawartości ekotoksycznych pierwiastków (od 7% do 59%) w popiele miału węgla, czyli w potencjalnych odpadach paleniskowych. Ze względu na małą zawartość substancji mineralnej, popiołu i siarki w miale węgla, małą zawartość tlenków Al, Fe, Ca, Mg, Na, K, P i dużą zawartość SiO2 w popiele węgla, małą wartość indeksu spiekalności Rogi, małą skłonność miału węgla do żużlowania palenisk i zanieczyszczania kotłów osadem, badane miały węgla są korzystnym, ze względów technologicznych, paliwem w zakładach energetycznych i dla palenisk domowych.

6

Measuring low mercury content in furnace waste, with ALTEC's automatic atomic absorption spectrometer

Rompalski P., Greczichen A.

Journal of Sustainable Mining

|

2018

|

Vol. 17, iss. 4

195--201

EN

This article presents the results of comparing mercury content measurements made with the AMA254 automatic atomic absorption spectrometer with measurements obtained using the CVAAS method in a different laboratory. The aim of the article is to show the potential of applying the AMA254 analyzer to measure low mercury content (including trace amounts) without the pre-treatment (mineralization) of the samples. Mercury, as one of the more toxic elements (according to Agency for Toxic Substances and Disease Registry), which is present in hard coal, is the main cause of the problems resulting from the environmental pollution associated with hard coal combustion, as well as storing coal processing waste, such as extractive waste and combustion by-products including slag, ash, and slag-ash mixtures (CBP). Precise measurements of trace mercury content in extractive waste and combustion wastes (CBP) is very important in the context of the act on waste (2008 and 2013), BAT regulations 2016 and new BAT regulations (coming into force by 2021), which introduce more and more rigorous limits on mercury emission into the environment. The AMA254 analyzer performs analysis in a short period of time (approximately 5 min), enables repeatability, is intuitive to use and has very high accuracy and precision (the lower limit of quantification is 0.00001 μg Hg), is an ideal tool for measuring low mercury content in samples of both fuels and coal processing waste.

7

Właściwości fizykochemiczne odpadów paleniskowych otrzymanych w wyniku procesów współspalania paliw stałych z odpadami komunalnymi oraz odpadami olejowymi

Szulik W.

Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska

|

2018

|

Vol. 20, nr 4

1--8

PL

Problematyką artykułu są właściwości odpadów paleniskowych powstałych w wyniku spalania czystych paliw stałych oraz kompozy tów paliw stałych z materiałami odpadowymi. W artykule przedstawiono wyniki badań własnych odpadów w zakresie składu tlenkowego oraz pierwiastków występujących w ilościach śladowych. Scharakteryzowano zmienność właściwości fizykochemicznych otrzymanych stałych produktów spalania w odniesieniu do rodzaju oraz ilości zastosowanego odpadu. W odpadach powstałych w wyniku współspalania czystych paliw stałych z zastosowany mi odpadami zaobserwowano podwyższoną koncentrację ty tanu cynku, ołowiu i antymonu.

EN

The issues of the article are the properties of furnace wastes generated as a result of the combustion of clean solid fuels and composite solid fuels with waste materials. The article discusses the results of own investigations into the oxide compositio n of wastes and elements occurring in trace amounts. The variability of the physicochemical properties of the combustion products obtained has been characterized in relation to the type and amount of waste used. In the wastes resulting from the co-combustion of pure solid fuels with wastes, an increased concentration of zinc, titanium, lead and antimony has been observed.

8

Analiza możliwości identyfikacji domieszek, dodatków w materiałach opałowych oraz odpadów powstałych w wyniku ich spalania

Szulik W., Burczyk A., Jelonek I.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2017

|

nr 100

257--264

PL

Spalanie odpadów komunalnych w domowych piecach to problem, z którym boryka się wiele polskich samorządów. Zarządzanie procesami zwalczania i zapobiegania tym zjawiskom jest niezwykle trudne, ponieważ przepisy prawne oraz wymagania jednostek samorządu terytorialnego są niejednoznaczne. Kolejnym istotnym problemem jest stosowanie różnego rodzaju dodatków do paliw stałych. Często dodatki te, pomimo wysokich walorów energetycznych, nie powinny zostać poddane procesowi spalania przez indywidualnych użytkowników z powodu warunków technicznych procesu spalania w indywidualnych urządzeniach grzewczych. Z punktu widzenia użytkownika przy obowiązujących uwarunkowaniach prawnych nie ma możliwość zweryfikowania składu paliwa na etapie zakupu. Podjęta w artykule tematyka wskazuje na przyczyny zjawiska i podkreśla potrzeby wdrożenia modelu identyfikacji. W pracy szczegółowo omówiono diagnozę aktualnej sytuacji w zakresie interesariuszy przedsięwzięcia z uwzględnieniem ich potrzeb, oczekiwań przy uwzględnieniu obowiązujących przepisów prawnych. W artykule wskazano możliwości w zakresie potencjalnych technik identyfikacji domieszek w materiałach opałowych, co pozwoli uzyskać skuteczne narzędzie jednoznacznie określające skład i czystość materiału opałowego oraz co istotniejsze produkty ich spalania. Ponadto przeanalizowano techniki umożliwiające weryfikację spalania i/lub współspalania odpadów komunalnych przez indywidualne urządzenia grzewcze, podkreślając wybrane modele koncepcji. W pracy wskazano na istotny element wdrożenia, którym jest ocena skuteczności. Zakłada się, iż z punktu widzenia założonego celu i przeprowadzonej analizy otoczenia wdrożenia zarówno po stronie interesariuszy, jak i wymagań prawnych, zaproponowany model koncepcji będzie skutecznym elementem poprawy jakości powietrza w zakresie eliminacji procederu nielegalnego spalania, termicznego przekształcania odpadów komunalnych przez użytkowników palenisk domowych oraz wskazania, czy paliwo stałe stosowane do spalania nie stanowi mieszaniny paliwa legalnego z dodatkami nieznanego pochodzenia.

EN

Waste burning in household stoves is a problem faced by many Polish local governments. Managing the processes aimed at combating and preventing these phenomena are extremely difficult due to the ambiguity of law regulations and requirements of local government units. Another important issue is the use of various types of solid fuels additives. Often these additives, in spite of their high energy values, should not be subjected to incineration by individual users due to the technical conditions of the combustion process in individual heating devices. Under the current legal conditions, it is not possible to verify the composition of the fuel from the user’s point of view at the purchase stage. The subject matter presented in this article indicates the reasons for the phenomenon and underlines the need to implement the model of identification. The paper, in detail, discusses the current situation in the field of project stakeholders, taking their needs and expectations into consideration as well as considering the existing legal regulations. This publication indicates the possibilities for the potential identification techniques of admixtures in fuel materials to provide an effective tool that clearly defines the composition and purity of fuel material and more importantly products of their combustion. In addition, specified techniques enabled to verify the incineration and co-incineration of municipal waste by individual heating devices, indicating that selected concept models have been investigated. The paper points to an important element of implementation, which is the assessment of effectiveness. It is assumed that, from the point of view of the objective pursued and an analysis of the implementation environment, both the stakeholder and legal requirements, the proposed concept model will be an effective element to improve air quality by the elimination of illegal burning, thermal conversion of municipal waste by household users and an indication of whether solid fuel used for combustion is not a mixture of legal fuel and additives of unknown origin.

9

Na sucho i mokro. Problemy skażenia gleby podczas produkcji energii w zawodowych zakładach energetycznych cz. 2

Lewandowski W. M.

Energetyka Cieplna i Zawodowa

|

2017

|

Nr 2

68--73

PL

Na podstawie ilości produkowanej energii elektrycznej szacuje się pośrednio ilość odpadów paleniskowych, w zależności od kaloryczności węgla, w oparciu o następujący przelicznik 60-200 g/kWh [11]. Odpady te składuje się w formie suchej lub mokrej w składowiskach nad- lub podpoziomowych [9].

10

Evaluation of bottom ashes usability in road construction industry based on the example of ashes from Dolna Odra Power Plant in Nowy Czarnów (NW Poland)

Chudy K., Pawlak K., Mielcarek S., Tupta K.

Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud

|

2017

|

nr 1

73--82

EN

The study presents the results of physicochemical and mechanical tests of ash-slag mixture occurring in the bedding of north part of bottom ashes landfill - Dolna Odra Power Plant in Nowy Czarnów. Moreover the field tests of shear strength using SLVT rotatory-percussive probe were made. The aim of tests was to determine the strength parameters being the extra requirements listed in PN-S-02205 standard for civil engineering contractors. The results allowed to establish the usability of the materials being tested i.e. wastes from combusting the hard coal in Dolna Odra Power Plant, for strengthening or improving the natural basements or foundations stabilized by binders. The second issue having at least the same importance for the authors, was the attempt to evaluate the factors influencing the geotechnical parameters, basing on laboratory and field tests.

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań fizyczno-chemicznych i mechanicznych mieszaniny popiołowo-żużlowej zalegającej w podłożu kwatery 4bb i magazynu A składowiska odpadów paleniskowych Elektrowni Dolna Odra w Nowym Czarnowie. Równolegle wykonano terenowe badania wytrzymałości na ścinanie sondą obrotowo-udarową SLVT. Celem prezentowanych badań było określenie parametrów wytrzymałościowych, które należą do nadprogramowych wymogów w rozumieniu PN-S-02205 dla wykonawstwa drogowych robót ziemnych. W artykule podjęto próbę dyskusji na temat przydatności odpadów paleniskowych w budownictwie drogowym w oparciu o odpowiednie normy branżowe i poradniki. Rezultaty badań materiału pochodzącego ze spalania węgla kamiennego z Elektrowni Dolna Odra, pozwoliły na ustalenie jego przydatności m.in. do wzmacniania lub ulepszania podłoży naturalnych i podbudów stabilizowanych spoiwami. Drugim, nie mniej ważnym dla autorów pracy zagadnieniem, była próba oceny czynników wpływających na parametry geotechniczne wspomnianego materiału, oparta na badaniach laboratoryjnych i polowych.

11

Zawartość pierwiastków śladowych (Mn, Zn, Cu, Cd, Pb, Cr) w liściach olsz (Alnus sp.) zastosowanych jako gatunki fitomelioracyjne na składowisku odpadów paleniskowych

Pietrzykowski M., Krzaklewski W., Woś B.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski

|

2013

|

nr 151 (31)

26--34

PL

W pracy przedstawiono koncentrację wybranych pierwiastków śladowych (Mn, Zn, Cu, Cd, Pb i Cr) w liściach olszy zielonej, szarej i czarnej, wprowadzonych doświadczalnie na składowisko odpadów paleniskowych ze spalania węgla brunatnego „Lubień” Elektrowni PGE „Bełchatów” (Polska Centralna). Najbardziej podatnymi pierwiastkami na kumulację przez olsze były cynk i mangan oraz miedź. Akumulacja pozostałych metali (chromu, ołowiu i kadmu) była bardzo niska. Stwierdzono, że wzrastająca w warunkach osadnika olsza szara charakteryzowała się, w porównaniu do pozostałych wprowadzonych gatunków, istotnie wyższą akumulację manganu (Mn) i miedzi (Cu). Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że w warunkach składowiska popiołów nie występuje zagrożenie nadmiernym pobraniem pierwiastków śladowych przez olsze.

EN

The paper presents concentration of selected trace elements (Mn, Zn, Cu, Cd, Pb and Cr) in the leaves of green, grey and black alders, introduced experimentally as phytomelioration species on fly ash disposal "Lubień" (in Central Poland, PGE "Bełchatów" Power Plant). The largest accumulation of the trace elements by alder species was noted in case of zinc, manganese and copper. Accumulation of the other metals (chromium, lead and cadmium) in the alder leaves was very low. An extra reducting factor of the trace elements mobility in soil and uptake by trees was caused by alkaline pH (7.9-8.0 in H2O). It was found that gray alder growing on fly ash was characterized by significantly higher accumulation of manganese (Mn) and copper (Cu), compared to the rest of the introduced alder species. Based on the results we assumed that there is no risk of toxic trace elements concentration for introduced species in the fly ash technosols substrate.

12

Popioły z energetyki to cenny materiał dla gospodarki

Sajdak-Chudzik D.

Piece Przemysłowe & Kotły

|

2013

|

1-2

26--28

PL

Polska energetyka opiera sie na węglu, co powoduje powstawanie znacznych ilości odpadów paleniskowych. Uboczne produkty spalania (ups) nie muszą jednak stanowić obciążenia dla środowiska.

13

Sposób zagospodarowania odpadów paleniskowych z Elektrowni Turów i problemy z tym związane

Rzepecki K.

Górnictwo i Geoinżynieria

|

2011

|

R. 35, z. 3

307-314

PL

W procesie produkcji energii elektrycznej w elektrowni cieplnej opalanej węglem brunatnym powstają znaczne ilości odpadów paleniskowych czyli popiołów z produktami odsiarczania spalin (ubocznych produktów spalania). Własności tych popiołów z produktami odsiarczania w dużym stopniu zależą od technologii spalania węgla w kotłach i od technologii odsiarczania spalin. Niektóre własności ubocznych produktów spalania są korzystne dla gospodarczego wykorzystania. W artykule przedstawiono informację o własnościach różnych odpadów paleniskowych z Elektrowni Turów. Przedstawiono historię zagospodarowania tych odpadów w ciągu wielu lat eksploatacji Elektrowni Turów i aktualne sposoby wykorzystania. Na koniec zaprezentowano problemy, jakie występują w procesie zagospodarowania odpadów paleniskowych z PGE GiEK SA Oddział Elektrownia Turów.

EN

In the process of electricity production in brown coal-fired, thermal power plant significant quantities of combustion wastes are created. The wastes are ashes (by-products of combustion) which contain products of flue gas desulfurization. Properties of ashes containing products of flue gas desulfurization depend on both coal combustion process in boilers and flue gas desulphurization process. There are some properties of combustion by-products which are suitable for commercial utilization. The present paper presents information on the properties of various combustion wastes coming from the Turow Power Station. Both the history of waste management over years of operation of Turow Power Plant and current utilization practices are included as well. The paper is concluded with description of presents problems which appear in the process of waste management in PGE GiEK SA Division Turow Power Plant.

14

Analysis of Chemical Properties of the Incineration Wastes and the Possibilities of Their Biological Reclamation

Kowalik S., Wójcik J.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2011

|

Vol. 18, nr 9-10

1271-1278

EN

The paper presents the results of the studies of chemical properties of the incineration wastes, 8 years after finishing their deposition in the sedimentation pond using the method of hydraulic transportation. The studies referred to 5 horizons of the profile up to the depth of 80 cm and 3 zones systematically distant from the place of the wastes deposition. The results indicate that within 8 years there was a displacement of a significant amount of components to the deeper layers of the profile, and consequently the decrease in pH and electrolytic conductivity. However, the satisfactory effect such as diminishing the pH value to the level tolerable for the majority of higher plants refers only to layer 0–10 cm in the whole study area and 0–20 cm in the area up to 400 m from the point of discharge. The properties of wastes after 8 years from their deposition in the sedimentation pond do not allow efficient biological reclamation of the object without applying remediation measures.

PL

W pracy zamieszczono wyniki badań właściwości chemicznych odpadów paleniskowych po 8 latach od zakończenia ich składowania w osadniku metodą hydrotransportu. Badania dotyczyły 5 warstw w przekroju pionowym osadnika do głębokości 80 cm i 3 stref systematycznie oddalonych od miejsca zrzutu odpadów. Uzyskane wyniki wskazują, że w okresie 8 lat nastąpiło przemieszczenie znacznej ilości składników do głębszych warstw osadnika i w konsekwencji zmniejszenie wartości pH i przewodności elektrolitycznej. Jednak wystarczający efekt w postaci zmniejszenia wartości pH do poziomu tolerowanego przez większość roślin wyższych dotyczy tylko warstwy 0-10 cm na całej badanej powierzchni i 0-20 cm w strefie do 400 m od punktu zrzutu. Właściwości odpadów po 8 latach od ich zdeponowania na osadniku nie pozwalają na efektywną rekultywację biologiczną obiektu bez zastosowania zabiegów naprawczych.

15

Możliwość zastosowania popiołów – odpadów przemysłu energetycznego – do uszczelniania i rekultywacji składowisk odpadów

Łuczak-Wilamowska B.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2011

|

nr 446 (2)

477--481

PL

Odpady przemysłu energetycznego opartego na węglu kamiennym lub brunatnym to w głównej mierze popioły. Są one układem wieloskładnikowym i wielofazowym. W artykule rozważana jest możliwość wykorzystania odpadów paleniskowych – popiołów, w budowie konstrukcji składowiska odpadów. Ponadto sygnalizowana jest możliwość wykorzystania ich na etapie zamykania składowisk odpadów i/lub rekultywacji terenów powysypiskowych.

EN

Ashes are the main waste type from power plants driven by hard coal or brown coal. They form a multicomponent and a multiphase system. This article discusses the possibility of application of grate waste — ashes — in construction of landfills. Moreover, also the possibility of using ashes at the closing stage of landfills and/or in reclamation of waste disposal sites is also indicated.

16

Elektrownia Bełchatów wczoraj i dziś. Część II

Bilkowski E.

Energetyka Cieplna i Zawodowa

|

2009

|

Nr 3

56--60

PL

Wszystkie działania podejmowane przez Elektrownię Bełchatów w zakresie ochrony powietrza atmosferycznego takie jak: budowa instalacji odsiarczania spalin, redukcja emisji NOx metodami pierwotnymi, modernizacje elektrofiltrów, pozwalały w znacznym stopniu ograniczyć negatywne oddziaływanie na środowisko naturalne oraz spełnić wszystkie limity emisyjne wynikające z aktualnie obowiązującego stanu prawnego.

17

Wykorzystanie mikrosondy elektronowej do badań odpadów paleniskowych

Kapuściński T., Strzałkowska E.

Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska

|

2007

|

z. 280

57-72

PL

W ramach pracy przedstawiono rezultaty badań popiołów lotnych i żużli pochodzących z elektrowni "Łaziska" przy wykorzystaniu mikrosondy elektronowej. Zbadano sposób występowania i wzajemne relacje krystalochemiczne wybranych pierwiastków toksycznych z występującymi w odpadach fazami, w celu określenia stopnia ich rozpuszczalności. Punktowe analizy chemiczne wskazują na brak powinowactwa krystalochemicznego pierwiastków toksycznych z wydzielonymi fazami, nie mniej w kilku punktach występowania kwarcu lub krystobalitu stwierdzono podwyższone ilości rtęci, a w fazie glinokrzemianowej arsenu.

EN

The scope of the paper is the presentation of the results of the tests on volatile ashes and slag from "Łaziska" Power Plant conducted by means of an electron microprobe. The deposition and mutual crystal chemistry relations of selected toxic elements were investigated in view of the compounds of waste, to designate the degree of their solubility. Point chemical analyses indicate the absence of crystal chemistry affinity between the toxic elements and the separated compounds; however, in a few points of the occurrence of quartz and cristobalite, increased quantities of mercury were detected, and, in the case of the aluminosilicate compound, of arsenic.

18

Wykorzystanie analizy termicznej do badań składu fazowego odpadów paleniskowych

Kapuściński T., Strzałkowska E.

Górnictwo i Geologia

|

2006

|

T. 1, z. 2

43-54

PL

W ramach pracy przedstawiono rezultaty badań termicznych odpadów paleniskowych, tj. popiołów i żużli, przy wykorzystaniu derywatografu firmy MOM Budapeszt. Przeprowadzone badania pozwoliły na stwierdzenie, iż skład fazowy odpadów oraz zawartość niespalonej substancji organicznej mają wpływ na specyficzny charakter krzywych TG, DTG i DTA. Wykazano przydatność zastosowanej techniki pomiarowej w badaniach składu fazowego odpadów paleniskowych, w tym również nieidentyfikowanych rentgenograficznie procesów chemicznych, prowadzących do powstania określonych faz mineralnych.

EN

The scope of the paper involves the results of thermal analysis of combustion waste, i.e. ashes and slag, by means of derivatograph produced by MOM Budapest. The test results indicate that the phase composition of waste and the content of unburned organic matter have an impact on a specific character of TG, DTG and DTA curves. The discussed measurement technique may be applied to investigate the phase composition of combustion waste, including chemical processes unidentifiable by X-ray methods, entailing the emergence of definite mineral phases.

19

Budowa fazowa odpadów paleniskowych w świetle wyników badań rentgenograficznych i mikroskopowych

Kapuściński T., Strzałkowska E.

Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska

|

2005

|

z. 269

139-148

PL

W ramach artykułu oznaczono skład fazowy popiołów i żużli z Elektrowni Łaziska. Na podstawie badań mikroskopowych i rentgenograficznych stwierdzono obecność mullitu i kwarcu oraz podrzędnie magnetytu i hematytu. W popiołach z produktami odsiarczania spalin stwierdzono ponadto: kalcyt, portlandyt hannebachit, gips i anhydryt. Znaczny udział w składzie badanych popiołów mają. także porowate fragmenty nie spalonego węgla, które w zależności od stopnia porowatości przyjmują różne formy morfologiczne.

EN

The paper shows the results of investigations of the phases composition of fly ashes and slags from the Łaziska power station. The minerals: mullite and quartz as well as second-rate magnetite and hematite were identified on the base of microscopic observation and X-ray diffractometry examination. Moreover in the fly ashes with the products of desulphurization of fumes were founded: calcite, portlandite, hannebahite, gypsum and anhydrite. Significant participation in the composition of investigated fly ashes have also porous fragments of not combusted coal. They present different morphological forms depend on the porosity degree.

20

Charakterystyka PEW i pH odpadów paleniskowych Elektrowni "Bełchatów" zdeponowanych na składowisku "Lubień"

Krzaklewski W., Pietrzykowski M., Frukacz T.

WUG : bezpieczeństwo pracy i ochrona środowiska w górnictwie

|

2005

|

nr 6

48-50

PL

Celem prezentowanej pracy była charakterystyka zmienności przestrzennej i głębokościowej wartości pH I PEW (przewodności elektrycznej właściwej) odpadów paleniskowych zdeponowanych na wybranym fragmencie składowiska "Lubień" elektrowni "Bełchatów" w aspekcie oceny warunków rekultywacji biologicznej. Ogólnie odpady paleniskowe zaliczane są do grupy obiektów o wysokim stopniu trudności rekultywacji biologicznej, ponieważ charakteryzują się licznymi niekorzystnymi dla wzrostu roślin właściwościami fizycznymi i chemicznymi. Przy ich dużej zmienności pionowej i przestrzennej. Spośród tych właściwości istotne znaczenie przed wprowadzaniem roślin ma rozpoznanie nadmiernie alkalicznego odczynu (pH) odpadów i zbyt wysokiego stężenia soli. Na podstawie wyników uzyskanych w ramach badań prowadzonych na obszarze 21 ha składowiska stwierdzono występowanie zmienności powierzchniowej i głębokościowej pH i PEW. W oparciu o uzyskane wyniki określono stopnie trudności rekultywacji biologicznej, określono ich powierzchniowy udział i przedstawiono rozmieszczenie przestrzenne.

EN

The aim of the paper was to present spatial and depth variability of the pH and electrical conductivity of furnace waste stored on a selected fragment of the Lubień waste storage area from the Bełchatów power-plant for the purpose of an assessment of biological reclaim conditions. In general, furnace waste is regarded as belonging to a difficult group as far as biological reclaim is concerned since it characterized by numerous physical and chemical features which are unfavourable for plant growth with a simultaneous high vertical and spatial variability. Excessively alkalinity of waste together with high salt concentration are among the most significant factors affecting the introduction of plants. Spatial and depth variability of the pH and electrical conductivity have been determined based on results obtained as part of research conducted on an area of 21 ha. On the basis of the results obtained the degree of difficulty of biological reclaim has been determined, their superficial participation has been compiled, and spatial distribution has been presented.