Selected issues on the role of electric lighting in the regeneration programs of urban spaces in Poland

• Autorzy: Martyniuk-Pęczek J. , Sokół N.

Identyfikatory

DOI

10.15199/48.2016.09.49

Warianty tytułu

PL

Wybrane zagadnienia dotyczące roli zewnętrznego oświetlenia elektrycznego w programach rewitalizacyjnych przestrzeni miejskich w Polsce

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

This paper reflects on the basic research done in the area of outdoor public lighting in regard to regeneration processes. The general purpose of this scientific paper is to investigate the role that lighting design plays within regeneration frameworks. Referring to a wide spectrum of academic publications, the paper provides an overview of regeneration and outdoor public lighting objectives. Emphasize is put on the obstacles for lighting design implementations in the regeneration processes in Poland.

PL

Referat obejmuje wybrane zagadnienia dotyczące projektowania zewnętrznego oświetlania elektrycznego w procesach rewitalizacji terenów miejskich. Celem tego opracowania jest zbadanie roli projektu oświetleniowego w programach i procesach rewitalizacyjnych. W referacie zestawione są zadania rewitalizacji z zadaniami projektów oświetlania miejskiego. Przedstawione są też powody, dla których problematyka projektowania zewnętrznego oświetlania eklektycznego w tkance miejskiej nie jest szeroko popularyzowana w kontekście procesów rewitalizacji.

Słowa kluczowe

EN

architectural lighting; regeneration frameworks; lighting design

PL

oświetlenie miejskie; rewitalizacja; projektowanie oświetlenia

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przegląd Elektrotechniczny
• Rocznik: 2016
• Tom: R. 92, nr 9
• Strony: 194--202
• Opis fizyczny: Bibliogr. 79 poz., tab.

Twórcy

autor

Martyniuk-Pęczek J.

• Politechnika Gdańska, Wydział Architektury, Katedra Urbanistyki i Planowania Regionalnego, ul. Gabriela Narutowicza 11/12, 80-233 Gdańsk

autor

Sokół N.

• Politechnika Gdańska, Wydział Architektury, Katedra Urbanistyki i Planowania Regionalnego, ul. Gabriela Narutowicza 11/12, 80-233 Gdańsk

Bibliografia

• [1] Brandi, U., Geissmar-Brandi C., Light for Cities: Lighting Design for Urban Spaces. Birkhauser, Switzerland, (2007)
• [2] Raynham, P., Public Lighting in Cities. International Conference ILUMINAT 2007 & BALKANLICHT (2007)
• [3] Pease, K., A Review of Street Lighting Evaluations: Crime Reduction Effects. Crime Prevention Studies, volume 10, Criminal Justice Press, (1999), pp. 47-76
• [4] Van Bommel, W., Caminada, E., Considerations for the Lighting of Residential Areas for Non-motorised Traffic. Proceedings of CIBSE National Lighting Conference. London: CIBSE, (1982), pp. 158—67
• [5] Unwin, J., Fotios, S., Does Lighting Contribute to the Reassurance of Pedestrians at Night-time in Residential Roads? Ingineria Iluminatului (2011), 13, 2, pp. 29-44
• [6] Rea, M., Smith, A., Birman, A., Figueiro, M., The Potential of Outdoor Lighting for Stimulation of the Human Circadian System. ASSIST; Alliance for Solid-Stat Illumination System and Technologies, Lighting Research Center, Rensselaer Polytechnic Institute, system , New York, http:// www.lrc.rip.edu (viewed online 08.06.2014)
• [7] Tillett, L,. A Social Activity Approach to Design, Practical Issues (2003), pp. 22-29
• [8] Casciani, D., Rossi M,. ELSE, Experience of Lighting Sustainability in the Environment. Proceedings of Cumulus, Helsinki, (2012)
• [9] Light's Labour's Lost. Policies for Energy-efficient Lighting, In support of the G8 Plan of Action. International Energy Agency, (2006)
• [10] Brons, J. A., Bullough, J.D., Rea, M.S., Outdoor Site-lighting Performance: A Comprehensive and Quantitative Framework for Assessing Light Pollution, Lighting Research and Technology 40 (2008), p. 201
• [11] Longcore T., Rich C., Ecological Light Pollution. Frontiers in Ecology and the Environment 2 (2004), pp. 191–198
• [12] Rabaza, O., F Aznar-Dols, F., Mercado-Vargas, M. J., Espín- Estrella, A., A New Method of Measuring and Monitoring Light Pollution in the Night Sky, Lighting Research and Technology, 46 (2014), p.5
• [13] Graczyk, R., Nawrowski, A., Kołata, J., Oświetlenie elektryczne jako element rewitalizacji na przykładzie aglomeracji poznańskiej, Deklinacja odnowy miast. Z dyskusji nad rewitalizacją w Polsce. Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM, (2012), pp. 269-278
• [14] Contemporary Understanding of Revitalization in Poland, edited by Noworól, A., Skalski, K., Monographs and Studies of Jagiellonian University Institute of Public Affairs, Kraków (2010).
• [15] Revitalizing Broadway East - What does “revitalizing” mean? The document includes definitions from various sources and is compiled by the Project Facilitator, Sylvia Holland, for Weaving Policy, People and Place Together, a Mount Pleasant, Neighbourhood House initiative to collaboratively support Community Plan implementation in Mount Pleasant. Source: http://www.mpnh.org/~ASSETS/DOCUMENT/WPPPT/REVITA LIZATION--%20Working%20Definition1.pdf (viewed 08.08.14)
• [16] Strzelecka, E., Rewitalizacja miast w kontekście zrównoważonego rozwoju, Civil and Environmental Engineering, 2 (2011)
• [17] Revitalization Act, pp 1-12. Source: http://orka.sejm.gov.pl/opinie7.nsf/nazwa/3594_u/$file/3594_u. pdf (2015), (viewed: 08.12.2015)
• [18] Milczyńska-Hajda, D., Analiza działań prowadzących do ustawowej regulacji wsparcia programów rewitalizacji miast dla potrzeb Miejskiego Programu Rewitalizacji dla Poznania, Urząd Miasta Poznania, (Retrived 08.2014: http://www.poznan.pl/), (2011)
• [19] Lorens, P., Pojęcia Podstawowe, in Wybrane zagadnienia rewitalizacji miast, ed. by Lorens, P.; Martyniuk-Pęczek, J., Wydawnictwo Urbanista, Gdańsk (2009), pp. 7-9
• [20] Zieliński, M., Regeneracja, odnowa, czy rewitalizacja miejskiej przestrzeni publicznej? Przestrzeń i Forma, nr 15, (2011) Wydawnictwo SFERA, Szczecin, pp. 163-179
• [21] Local Revitalization Programme for the City of Warsaw for 2005-2013. The Local Revitalization Programme (LRP) describes a revitalization strategy for the City of Warsaw, which covers activities of a spatial, social, and economic character. The mission of the LRP is coordinating the chosen policies of the City of Warsaw in the areas covered by revitalization and supporting the districts directed at bringing back to life as well as balanced development of given areas, which lost social and economic functions. Source: http://rewitalizacja.um.warszawa.pl/en/the-local-revitalizationprogramme- for-the-city-of-warsaw (viewed 10.03.14)
• [22] Billert, A., Problemy rewitalizacji w Polsce na tle doświadczeń niemieckich. Międzynarodowa Konferencja w Lubaniu Śląskim – Rewitalizacja Miast, (2006)
• [23] Wybrane Zagadnienia Rewitalizacji Miast, edited by Lorens, P.; Martyniuk-Pęczek, J., Wydawnictwo Urbanista, Gdańsk (2009)
• [24] Noworól, A., Rewitalizacja jako wyzwanie polityki rozwoju. W: O budowie metod rewitalizacji Monografie i Studia Instytutu Spraw Publicznych by Skalski, K., Instytut Spraw Publicznych Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, Kraków (2010)
• [25] Skalski, K., Rewitalizacja w Polsce po roku 2009 a rozwój dydaktyki dla zarządzania tym procesem, W: O budowie metod rewitalizacji Monografie i Studia Instytutu Spraw Publicznych by Skalski, K., Instytut Spraw Publicznych Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie , Kraków (2010)
• [26] Założenia polityki rewitalizacji w Polsce. 2010. ed. Ziobrowski, Z. In: Rewitalizacja Miat Polskich, Kraków: Instytut Rozwoju Miast, Tom 9, p 278.
• [27] Olejko, W., Transformation of Industrial Facilities – Revitalisation or Adaptation? Civil and Environmental Engineering Reports, No. 9 (2012), Silesian University of Technology
• [28] Polish Lighting Norms:  PN-EN 12665:2011E Światło i oświetlenie; Podstawowe terminy oraz kryteria określania wymagań dotyczących oświetlenia; PN-EN 40-2:2005P Słupy oświetleniowe - Część 2: Wymagania ogólne i wymiary; PN-EN 50172:2005P Systemy awaryjnego oświetlenia ewakuacyjnego; PN-EN 12464-2:2014-05 Światło i oświetlenie - Oświetlenie miejsc pracy - Część 2: Miejsca pracy na zewnątrz; PN-EN 13201-(1-4):2007P Oświetlenie dróg - Część 1: Wybór klas oświetlenia; Oświetlenie dróg - Część 2: Wymagania oświetleniowe; Oświetlenie dróg - Część 3: Obliczenia parametrów oświetleniowych; Oświetlenie dróg - Część 4: Metody pomiarów parametrów oświetlenia.
• [29] Rombauts, P., Vandewyngaerde, H., Maggetto, G,. 1989. Minimum Semi-cylindrical Illuminance and Modelling in Residential Area, Lighting Research and Technology 21 (1989) 2, pp. 49-55
• [30] Kuhn, L., Johansson, M., Laike, T., and Govén, T., Residents' Perceptions Following Retrofitting of Residential Area Outdoor Lighting with LEDs, Lighting Research and Technology, 45 (2013), pp. 568–584
• [31] SLL Code for Lighting, edited by Raynham, P., Society of Light and Lighting, CIBSE, (2012)
• [32] Final Report Lot 9: Public street lighting edited by Van Tichelen, P., Geerken, T., Jansen, B., Vanden Bosch M., Van Hoof, V., Vanhooydonck, L., Vercalsteren, A. Study for the European Commission DGTREN unit D3, 2007 p 99. Source: http://www.eup4light.net/assets/pdffiles/Final/VITOEuPStreetLi ghtingFinal.pdf (viewed: 20.03.2014)
• [33] IES Lighting Handbook 10th Edition, Illuminating Engineering Society, editors: Dilaura, D., Houser, K., Mistrick, R., Steffy, G., (2011)
• [34] Discussions after Nona Schulte-Romer’s lecture: Light for remaking cities. Trend and reflections on urban design. PLDC Convention Proceedings, 19-22 October 2011 in Madrid, Spain (2011)
• [35] Tillett, L., Gardner K., A Social Activity Approach to Design, Professional Lighting Design, Jan/Feb (2003)
• [36] Boyce, P. R,. Human Factors in Lighting, London, Taylor & Francis, Lighting Research Center, (2003)
• [37] Oreszczyn, T., Urban Lights: Sustainable Urban Lighting for Town Centre Regeneration: ESRC Full Research Report, L487254007. Swindon: ESRC (2005)
• [38] Fotios, S., Cheal, C., Using Obstacle Detection to Identify Appropriate Illuminances for Lighting in Residential Roads. Lighting Research and Technology, 45 (2013), pp. 362–376
• [39] Johansson, M., Rosen, M., Kuller, R./ Individual Factors Influencing the Assessment of the Outdoor Lighting of an Urban Footpath, Lighting Research and Technology, 43 (2011), pp. 31–43
• [40] Lynch, K., The Image of the City. The MIT Press, (1960)
• [41] Seitinger, S. Liberated Pixels. Alternative Narratives for Lighting Future Cities,. PhD Thesis, MIT, 2010 (viewed online 02.04.2014)
• [42] Martyniuk-Pęczek, J., Światła miasta. Wydawnictwo Marina, Wrocław, (2014)
• [43] Czora, G., Świetlna akupunktura- nowy wizerunek publicznych przestrzeni miast, Czasopismo Techniczne. Architektura, Kraków, 106 (2009), p. 1-A.
• [44] Raynham P., Gardner, C., 2001. Urban Lights: Sustainable Urban Lighting for Town Centre Regeneration, Reykjavik: Lux Europa (2001)
• [45] Mansfield, K. , Raynham P., Urban Lights: Sustainable Urban Lighting for Town Centre Regeneration, Berlin: Lux Europa, (2005)
• [46] Raynham, P,. Public Lighting, How and Why? Bled: Lighting Engineering 2006 Proceedings, (2006)
• [47] Mansfield, K., Diana Del-Negro. D., Urban Lighting Master Plans: Environmental and Sustainable Guidelines, The International Journal of Environmental Sustainability, Vol. 9, Issue 4,(Dec. 2014), pp.49-59
• [48] The City of Melbourne Public Lighting Strategy 2013. http://www.melbourne.vic.gov.au (retrieved 15.08.2014)
• [49] Lighting Urban Community International, main source: http://www.luciassociation.org
• [50] CIE, Commission Internationale de l'Eclairage, International Commission on Illumination Technical Committee TC5 21 as: A Guide to Urban Lighting Master source: http://www.cie.co.at/div5/info/tclist.html (retrieved 14.08.2014)
• [51] Greek Row Area Revitalization Plan City of DeKalb. Implementation Review, Community Development Department City of DeKalb, 2007, source: http://www.cityofdekalb.com/PW/PlanDev/PlanDev%20Docs/Gr eek%20Row%20Implementation%20Review.pdf (viewed 20.03.14)
• [52] Mercer Island Municipal Code, A Codification Of The General Ordinances of The City Of Mercer Island, Washington, Code Publishing Company, Seattle, Washington, source: http://www.codepublishing.com/wa/mercerisland/html/MercerIsl and19/MercerIsland1911.html#19.11.090 (viewed 20.06.2014)
• [53] Anex 45, Guidebook on Energy Efficient Electric Lighting for Buildings. Summary report. Edited by Halonen, L., Eino Tetri, E., Bhusal, P,. Aalto University, School of Science and Technology, Department of Electronics Lighting Unit, Espoo (2010)
• [54] Górczewska, M., Ślęk, B. Analizy i ekspertyzy dotyczące źródeł światła. Źródła światła w gospodarstwach domowych . Oświetlenie dróg, ulic i miejsc publicznych. Ministerstwo Gospodarki Departament Energetyki, 2008 source:https://www.mg.gov.pl/NR/rdonlyres/AADB6664-50BD- 4B03-9F65-21344D9C77C2/56655/Analizacalosc.pdf (viewed: 11.08.2014)
• [55] Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej source: www.nfosigw.gov.pl, (viewed 08.08.2014)
• [56] Zarząd Dróg Miejskich w Poznaniu source: http://www.zdm.poznan.pl (viewed 08.08.2014)
• [57] data from: www.nfosigw.gov.pl and http://www.wfosigw.gda.pl/ and http://www.gdansk.pl/cennik (viewed 08.08.2014)
• [58] Zwierchanowski, R, Czy światło jest ważnym czynnikiem dla otoczenia? Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. (KAPE S.A.), Konferencja Naukowo – Techniczna Sztuka Oświetlania. Systemy oświetlania. Elektroenergetyczne urządzenia rozdzielcze. Kołobrzeg 17-19 May (2007)
• [59] Zajkowski, M., Program "SOWA" modernizacji oświetlenia w gminie, Technika Świetlna 2014, XXIII Krajowa Konferencja Oświetleniowa, Warszawa 20-21 listopada 2014, pp.166-173
• [60] SOWA, Ministerstwo Środowiska, source:http://www.mos.gov.pl/g2/big/2012_12/c0cae5c00e3f6d 7484174d1b1232811d.pdf, (viewed: 12.08.2014)
• [61] Jankowski, A,. Oświetlenie ulic — tak czy inaczej... ?, Wokół Energetyki nr 1 (2003)
• [62] Rechul, H., Jewuła, T., Rechul, M., Modernizacja oświetlenia ulic na przykładzie gminy Jaworzno, Wokół Energetyki, czerwiec (2007)
• [63] Szpringer, Z., Opinia dotycząca kosztów finansowania oświetlenia autostrad i dróg ekspresowych przez gminy. Zeszyty Prawnicze Biura Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu, nr 3(31) (2011), pp. 220–232 also http://www.ekowat. eu/problemy-zwazane-z-oswietleniem-drog-publicznychopinia/ (viewed 08.08.2014)
• [64] Gorzonkowski, J., Inwestycje oświetleniowe w gminach - problemy prawne, Technika Świetlna 2014, XXIII Krajowa Konferencja Oświetleniowa, Warszawa 20-21 listopada 2014, pp.50-54
• [65] Żagan, W., Czyżewski D., Kompleksowe ujęcie problematyki oświetlenia miast, II Konferencja Naukowo-Techniczna z cyklu „Energooszczędność w oświetleniu” DIODY LED Poznań, 24 ÷ 25 May (2011)
• [66] Podręcznik rewitalizacji. Zasady, procedury i metody działania współczesnych procesów rewitalizacji. Urząd Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast, 2003, source: file:///D:/Documents%20and%20Settings/ten/Pulpit/podrecznik_ rewitalizacji.pdf, (viewed: 12.08.2014)
• [67] Mastalerz M., Koźmińska M., Sarnacka A., Projekty rewitalizacyjne – zawartość i przygotowanie, Urbanista 7 (2006), p. 28
• [68] Chartered Institution of Building Services Engineers CIBSE Lighting Guide 6: The outdoor environment, London: CIBSE
• [69] Chartered Institution of Building Services Engineers CIBSE Factfile 2: Car park lighting – dilemma solved, London: CIBSE [70] Commission Internationale de l’Eclairge CIE Publication 150: 2003: Guide on the limitation of the effects of obtrusive light from outdoor lighting installations, Vienna: CIE
• [71] Commission Internationale de l’Eclairge CIE Publication 154: 2003: Maintenance of outdoor lighting systems, Vienna: CIE
• [72] Commission Internationale de l’Eclairge CIE Publication 115: 2010: Lighting of Roads for motor and pedestrian traffic, Vienna: CIE
• [73] Commission Internationale de l’Eclairge CIE Publication 136: 2000: Guide to the Lighting of Urban Area, Vienna: CIE
• [74] Commission Internationale de l’Eclairge CIE Publication 140: 2000: Road Lighting Calculations, Vienna: CIE
• [75] Commission Internationale de l’Eclairge CIE Publication 088: 2004: Guide for the Lighting of Road Tunnels and Underpasses, Vienna: CIE
• [76] Commission Internationale de l’Eclairge CIE Publication 094: 1993: Guide for Floodlighting, Vienna: CIE
• [77] Institution of Lighting Engineers, Guidance notes for the reduction of obtrusive light, ILE, Rugby
• [78] Institution of Lighting Engineers Technical Report 28, Measurement of road lighting performance on site, ILE, Rugby
• [79] Society of Light and Lighting SLL Factfile 7: Environmental considerations for exterior lighting, London: CIBSE

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.