Zagrożenie metanowe w zrobach oraz likwidowanych chodnikach wentylacyjnych ścian ze szczególnym uwzględnieniem sposobu przewietrzania na „U” po caliźnie węglowej

• Autorzy: Krause E.

Warianty tytułu

EN

Methane hazard in goafs and abandoned ventilation roads for longwalls with focus on „U” ventilation system

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Rosnący udział metanu wydzielającego się do zrobów z odgazowywania się pokładów podebranych i nadebranych w całkowitej ilości metanu wydzielającego się do środowiska ścian przyczynia się do wzrostu w nich zagrożenia metanowego. Czynnikami wzrostu tego zagrożenia w ścianie są: metanowość bezwzględna zrobów, sposób i parametry przewietrzania, usytuowanie zrobów ściany w podsieci wentylacyjnej oraz sposób likwidacji wyrobisk za frontem ściany. W niektórych stosowanych sposobach przewietrzania ścian, intensywna migracja powietrza przez zroby poeksploatacyjne obniża zawartość metanu w powietrzu zrobowym, ograniczając ich efektywne odmetanowanie. Najczęściej, stosowany sposób przewietrzania ściany ma wpływ na poziom występującego zagrożenia metanowego, zarówno w ścianie jak i czynnych oraz likwidowanych chodnikach przyścianowych (wentylacyjnych). W polskich kopalniach węgla kamiennego około 75% ścian jest przewietrzanych sposobem na „U” po caliźnie węglowej, pozostałe są przewietrzane sposobami na „Y”, „H” i „Z”. W artykule, na podstawie doświadczeń oraz wyników przeprowadzonych badań w likwidowanych chodnikach wentylacyjnych ścian przewietrzanych sposobem przewietrzania na „U” po caliźnie węglowej, przeprowadzono analizę oraz sformułowano wnioski w zakresie kształtowania się zagrożenia metanowego.

EN

The article analyses the impact of hazardous methane accumulations in longwall goafs on the methane hazard in longwall ventilation workings under the conditions of applied ventilation systems. Results of ventilation and methane tests in ventilation roads (upstream and downstream of the production face) of two longwalls ventilated using the “U” ventilation system were presented. The ventilation and methane balance for ventilation roads in the vicinity of methane-laden longwall goafs in question identifies the possibility of occurrence of volume hazardous methane accumulations and explosive atmospheres in emergency situations. The analysis of the results confirms that with the absolute methane emission of 5 m3CH4/min, the “U” ventilation system might result in explosion hazards in the open section of the ventilation road. In such conditions, it is essential to liquidate ventilation roads behind longwall faces during the advance of the production. The topic of liquidating ventilation roads when using the “U” ventilation system is a priority, since it applies to most of the longwalls in Polish hard coal mines.

Słowa kluczowe

PL

bezpieczeństwo w kopalni; likwidacja wyrobisk górniczych; wyrobisko

EN

safety in mine; liquidation of mine workings; mine working

• Wydawca: Wyższy Urząd Górniczy
• Czasopismo: Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie
• Rocznik: 2014
• Tom: nr 1
• Strony: 3--11
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz.

Twórcy

autor

Krause E.

• Główny Instytut Górnictwa, Katowice

Bibliografia

• 1. Konopko W. i in.: Strategia poprawy bezpieczeństwa pracy w kopalniach węgla kamiennego, Wyd. GIG, Katowice 2001.
• 2. Krause E.: Ocena i zwalczanie zagrożenia metanowego w kopalniach węgla kamiennego. Prace Naukowe GIG 2009, nr 878.
• 3. Krause E.: Wpływ niezlikwidowanych wyrobisk przyścianowych na kształtowanie się zagrożenia metanowego i wybuchowego w środowisku ścian. Mat. III Międzynarodowej Konf. Naukowo-Szkoleniowej „Wybrane zagadnienia wentylacyjne i pożarowe w kopalniach”, Jaworze, 4–6 września 2013.
• 4. Krause E. i in.: Kryteria wyznaczania przedziałów czasowych, w których ma być prowadzona likwidacja zbędnych wyrobisk wraz z określeniem środków bezpieczeństwa dla załogi prowadzącej likwidację zbędnych wyrobisk – etap 7 zadania nr 2 pt. „Opracowanie zasad projektowania robót górniczych w warunkach występowania skojarzonego zagrożenia metanowo-pożarowego w aspekcie systemów przewietrzania w podziemnych zakładach górniczych wydobywających węgiel kamienny” – realizowanego w ramach strategicznego projektu badawczego pt.: „Poprawa bezpieczeństwa pracy w kopalniach” współfinansowanego z NCBiR, Praca GIG, symb. 01050071-210, Katowice 2012 [niepublik.].
• 5. Krause E., Łukowicz K.: Zagrożenie metanowe. Dubiński J. (red.): Koncentracja wydobycia a zagrożenia górnicze, Wyd. GIG, Katowice 1999.
• 6. Krause E., Łukowicz K.: Określenie obszarów efektywnego odmetanowania środowiska ścian dla stosowanych sposobów przewietrzania. Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie 2013, nr 6, s. 15–26.
• 7. Wasilewski S.: Stany nieustalone przepływów wywołane katastrofami oraz zaburzeniami w sieci wentylacyjnej kopalni. Wyd. MAG, Katowice 2005.