Evaluation of the socio-economic cost-benefit catalogue in assessing the economic efficiency of road investments

• Autorzy: Ołdakowska Ewa

Identyfikatory

DOI

10.34659/eis.2024.90.3.911

Warianty tytułu

PL

Ewaluacja katalogu kosztów i korzyści społeczno-ekonomicznych w ocenach efektywności ekonomicznej inwestycji drogowych

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The aim of the article is to present an evaluation of the cost-benefit catalogue of socio-economic taken into account in the economic efficiency analyses of road projects, drawn up on the basis of the guidelines contained in the "Blue Book" (road infrastructure) and in the "Instructions for assessing the economic efficiency of road and bridge projects for national, provincial, district and municipal roads". The results of the economic calculation including the different cost categories: vehicle operation, time of road infrastructure users, road accidents and casualties, related to air pollution emissions, climate change, noise, depend primarily on the algorithms used and the unit costs included.

PL

Celem artykułu jest przedstawienie ewaluacji katalogu kosztów i korzyści społeczno-ekonomicznych uwzględnianych w analizach ekonomicznej efektywności projektów drogowych, sporządzanych na podstawie wytycznych zawartych w „Niebieskiej Księdze” (infrastruktura drogowa) i w „Instrukcjach oceny efektywności ekonomicznej przedsięwzięć drogowych i mostowych dla dróg krajowych, wojewódzkich, powiatowych i gminnych”. Wyniki rachunku ekonomicznego ujmującego różne kategorie kosztów: eksploatacji pojazdów, czasu użytkowników infrastruktury drogowej, wypadków drogowych i ofiar, związanych z emisją zanieczyszczeń powietrza, zmian klimatu, hałasu, uzależnione są przede wszystkim od zastosowanych algorytmów i ujętych w nich kosztów jednostkowych.

Słowa kluczowe

EN

cost-benefit analysis; socio-economic costs; socio-economic benefits; economic efficiency; road; bridge

PL

analiza kosztów; analiza korzyści; koszty społeczno–ekonomiczne; korzyści społeczno–ekonomiczne; efektywność ekonomiczna; droga; most

• Wydawca: Polskie Stowarzyszenie Ekonomistów Środowiska i Zasobów Naturalnych
• Czasopismo: Economics and Environment
• Rocznik: 2024
• Tom: No. 3
• Strony: art. no. 911
• Opis fizyczny: Bibliogr. 37 poz., tab.

Twórcy

autor

Ołdakowska Ewa

• Bialystok University of Technology, Wiejska Street 45, 15-351 Białystok, Poland

• https://orcid.org/0000-0002-5437-2470

Bibliografia

• Åström, S. (2023). Perspectives on using cost-benefit analysis to set environmental targets - a compilation and discussion of arguments informed by the process leading to the 2016 EU air pollution emission targets. Environmental Impact Assessment Review, 98, 106941. https://doi.org/10.1016/j.eiar.2022.106941
• Bielski, M. (2002). Podstawy teorii organizacji i zarządzania. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck. (in Polish).
• Byaruhanga, C. B., &Evdorides, H. (2024). The impact of indirect benefits (reduced travel time, fuel use and emissions) in cost benefit analysis of road safety countermeasures. Traffic Injury Prevention, 25(3), 434-439. https://doi.org/10.1080/15389588.2024.2322665
• CEDR. (2017). State of the Art in Managing Road Traffic Noise: summary report.https://www.cedr.eu/download/Publications/2017/CEDR2017-03-State-of-the-art-in-managing-road-traffic-noise.pdf
• CUPT. (2016). Analiza kosztów i korzyści projektów transportowych projektów transportowych współfinansowanych ze środków współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej: Vademecum beneficjenta.https://www.cupt.gov.pl/strefa-beneficjenta/wdrazanie-projektow/analiza-kosztow-i-korzysci/metodyka-analizy-kosztow-i-korzysci/vademecum-beneficjenta/ (in Polish).
• Ćwiąkała-Małys, A., & Nowak, W. (2010). Wybrane metody pomiaru efektywności podmiotu gospodarczego. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego. (in Polish).
• Daniels, S., Martensen, H., Schoeters, A., Van den Berghe, W., Papadimitriou, E., Ziakopoulos, A., Kaiser, S., & Perez, O. M. (2019). A systematic cost-benefit analysis of 29 road safety measures. Accident Analysis & Prevention, 133, 105292. https://doi.org/10.1016/j.aap.2019.105292
• Dowgiałło, Z. (1993). Słownik ekonomiczny dla przedsiębiorcy w warunkach rynkowych.Szczecin: Wydawnictwo „Znicz”. (in Polish).
• Ekholm, T. (2018). Climatic Cost-benefit Analysis Under Uncertainty and Learning on Climate Sensitivity and Damages. Ecological Economics, 154, 99-106. https://doi.org/10.1016/j.ecolecon.2018.07.024
• European Commission. (2022). Harmonised system-wide cost-benefit analysis for candidate carbon-dioxide transport networks and storage projects.https://energy.ec.europa.eu/system/files/2022-10/20220907_DRAFT_METHODOLOGY_CBA_CO2%20final.pdf
• European Commission. (2023). Economic appraisal vademecum 2021-2027. https://doi.org/10.2776/182302
• Głodziński, E. (2014). Efektywność ekonomiczna – dylematy definiowania i pomiaru. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej. Organizacja i Zarządzanie, 73, 155-167. http://yadda.icm.edu.pl/baztech/element/bwmeta1.element.baztech-9f73d895-2539-49fc-a3f4-5ccb3d7be1be (in Polish).
• Instytut Badawczy Dróg i Mostów. (2008). Instrukcja oceny efektywności ekonomicznej przedsięwzięć drogowych i mostowych dla dróg gminnych. Warszawa: Instytut Badawczy Dróg i Mostów. (in Polish).
• Instytut Badawczy Dróg i Mostów. (2008a). Instrukcja oceny efektywności ekonomicznej przedsięwzięć drogowych i mostowych dla dróg powiatowych. Warszawa: Instytut Badawczy Dróg i Mostów. (in Polish).
• Instytut Badawczy Dróg i Mostów. (2008b). Instrukcja oceny efektywności ekonomicznej przedsięwzięć drogowych i mostowych dla dróg wojewódzkich. Warszawa: Instytut Badawczy Dróg i Mostów. (in Polish).
• Instytut Badawczy Dróg i Mostów. (2008c). Instrukcja oceny efektywności ekonomicznej przedsięwzięć drogowych i mostowych - weryfikacja metody badań zgodnie z zaleceniami UE oraz aktualizacja cen jednostkowych na poziomie 2007 r. Warszawa: Instytut Badawczy Dróg i Mostów (in Polish).
• Jaki, A. (2012). Mechanizmy procesu zarządzania wartością przedsiębiorstwa. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. (in Polish).
• Jaspers. (2023). Niebieska Księga. Infrastruktura drogowa. Inicjatywa Jaspers.https://www.cupt.gov.pl/strefa-beneficjenta/wdrazanie-projektow/analiza-kosztow-i-korzysci/metodyka-analizy-kosztow-i-korzysci/niebieskie-ksiegi-2021-2027/ (in Polish).
• Kochaniak, K. (2010). Efektywność finansowa banków giełdowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. (in Polish).
• Koopmans, C., & Mouter, N. (2020). Chapter One - Cost-benefit analysis. Advances in Transport Policy and Planning, 6, 1-42. https://doi.org/10.1016/bs.atpp.2020.07.005
• Kozubek, P. R. (2012). Efektywność inwestycji infrastrukturalnych w transporcie kolejowym analiza i ocena. Kielce: Wydawnictwo Politechniki Świętokrzyskiej. (in Polish).
• Lutsey, N. P., & Nicholas, M. (2019). Update on electric vehicle costs in the United States through 2030. International Council on Clean Transportation, 06, 1-12. https://doi.org/10.13140/RG.2.2.25390.56646
• Matwiejczuk, R. (2000). Efektywność – próba interpretacji. Przegląd Organizacji, 11, 27-31. https://doi.org/10.33141/po.2000.11.05 (in Polish).
• Minister Funduszy i Polityki Regionalnej. (2023). Wytyczne dotyczące zagadnień związanych z przygotowaniem projektów inwestycyjnych, w tym hybrydowych na lata 2021-2027.https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/strony/o-funduszach/fundusze-na-lata-2021-2027/prawo-i-dokumenty/wytyczne/wytyczne-dotyczace-zagadnien-zwiazanych-z-przygotowaniem-projektow-inwestycyjnych-w-tym-hybrydowych-na-lata-2021-2027 (in Polish).
• Mouter, N. (2021). Standard Transport Appraisal Methods. Advances in Transport Policy and Planning, 7, 1-7. https://doi.org/10.1016/bs.atpp.2021.02.001
• NSW. (2022). Transport for NSW Technical Note on Calculating Road Vehicle Operating Costs. Version 2.0. https://www.transport.nsw.gov.au/system/files/media/documents/2022/TfNSW%20CBA%20Technical%20Note%20Vehicle%20Operating%20Cost%202022.pdf
• Rogowski, W. (2004). Rachunek efektywności przedsięwzięć inwestycyjnych.Kraków: OficynaEkonomiczna. (in Polish).
• Rosik, P., & Wójcik, J. (2023). Transport Infrastructure and Regional Development: A Survey of Literature on Wider Economic and Spatial Impacts. Sustainability,15(1), 548. https://doi.org/10.3390/su15010548
• Szablewski, A., Pniewski, K., & Bartoszewicz, B. (2008). Value Based Management. Koncepcje, narzędzia, przykłady. Warszawa: Poltext. (in Polish).
• Victoria Transport Policy Institute. (2022). Transportation Cost and Benefit Analysis II – Noise Costs. www.vtpi.org/tca/tca0511.pdf
• Victoria Transport Policy Institute. (2023). Transportation Cost and Benefit Analysis II – Travel Time Costs. www.vtpi.org/tca/tca0502.pdf
• Waka Kotahi NZ Transport Agency. (2024). Monetised benefits and costs manual. https://www.nzta.govt.nz/resources/monetised-benefits-and-costs-manual
• Wang, S., Song, R., Xu, Z., Chen, M., Luca, G., Di Tanna, Gl., Downey, L., Jan, S., & Si, L. (2024). The costs, health and economic impact of air pollution control strategies: a systematic review. Global Health Research and Policy, 9(1), 30.https://doi.org/10.1186/s41256-024-00373-y
• Wardman, M., Chintakayala, V. P. K, & De Jong, G. C. (2016). Values of travel time in Europe: Review and meta-analysis. Transportation Research Part A: Policy and Practice, 94, 93-111. https://doi.org/10.1016/j.tra.2016.08.019
• Wielka Encyklopedia PWN. Tom 8. (2002). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. (in Polish).
• Wijnen, W., Weijermars, W., Schoeters, A., Van den Berghe, W., Bauer, R., Carnis, L., Elvik, R., & Martensen, H. (2019). An analysis of official road crash cost estimates in European countries. Safety Science, 113, 318-327. https://doi.org/10.1016/j.ssci.2018.12.004
• Wrzosek, S. (2008). Ocena efektywności inwestycji. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. (in Polish).