Zmienność temperatury powietrza na stacji klimatycznej Podłaźce w Sromowcach Niżnych w latach 1994-2023 (prezentacja wyników)

• Autorzy: Kozak Janusz , Zając Ewelina

Identyfikatory

DOI

10.53052/pjmee.2024.8.01

Warianty tytułu

EN

Variability of air temperature at weather station Podłaźce in Sromowce Niżne trough the years 1994-2023 (data presentation)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The article presents results of air temperature measurements carried out at weather station located at the foot of Three Crowns (Trzy Korony) in the area of Pieniny National Park. The aim of the authors was to compile and evaluate basic meteorological data, i.e. air temperature, obtained from 30-year long monitoring. Weather station at Podłaźce was established in 1993 at the foot of Three Crowns (Trzy Korony) as a base and control point for automatic climate monitoring in the Pieniny National Park in order to record possible climate changes caused by the construction of Czorsztyn-Niedzica dam. Continuous measurements are taken there in a Stevenson screen to provide homogeneity of the climatic sequence. The study discusses basic thermal indicators in relation to climate change and measurement carried out in this area as well as provides data for publications and research carried by authors and other institutions. The results show a noticeable deviation of values towards warm years starting from 2012 onwards, with two exceptions to this trend in 2017 and 2021. The analysis of average decadal and monthly temperatures and the occurrence of extreme values presents no significant changes in time. The frequency of very warm days tends to remain at a level above 50 per year (only the years 2003 and 2018 deviate from this generalization). There is a decrease in cool days after 2014. Winter is the fastest-warming season and warm winter days happened more often over analized 30 years.

Słowa kluczowe

PL

Pieniński Park Narodowy; temperatura powietrza; zmiany klimatu

EN

Pieniny National Park; air temperature; climate change

• Wydawca: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Bielsko-Bialskiego
• Czasopismo: Polish Journal of Materials and Environmental Engineering
• Rocznik: 2024
• Tom: Vol. 8 (28)
• Strony: 1--14
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz., fot., tab., wykr.

Twórcy

autor

Kozak Janusz

• University of Bielsko-Biala, Institute of Engineering Sciences, Willowa 2, 43-309 Bielsko-Biała, Poland

• https://orcid.org/0000-0002-9671-9268

autor

Zając Ewelina

• Pieniny National Park, Jagiellońska 107B, 34-450 Krościenko nad Dunajcem, Poland

Bibliografia

• 1. Feluch W. 2011. Cykliczne przyczyny zagrożeń gwałtownymi zmianami klimatu. Zeszyty Naukowe SGSP, 41, 55–79.
• 2. Kostrakiewicz L. 1979. Stosunki mezoklimatyczne Pienińskiego Parku Narodowego i jego obrzeża oraz prognoza przypuszczalnych zmian klimatu po wybudowaniu zapory wodnej na Dunajcu w Czorsztynie – Niedzicy. Ochrona Przyrody, 42, 245–278.
• 3. Kozak J., Zając E. 2018. Monitoring temperatury powietrza w rejonie Trzech Koron w latach 1998-2017. Pieniny – Przyroda i Człowiek, 15, 159–163.
• 4. Kundzewicz Z.W., Juda-Rezler K. 2010. Zagrożenia związane ze zmianami klimatu. Nauka (Kwartalnik PAN), 4, 69–76.
• 5. Lorenc H. 2004. Klimat. Wybrane zagadnienia. IMGW, Warszawa.
• 6. Łyczko W., Pływaczyk L., Klaus R. 2000. Oddziaływanie budowli piętrzącej na wody gruntowe w terenie przyległym. Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu, CCCXLII, seria Melioracje i Inżynieria Środowiska, 23, 267–278.
• 7. Matuszko D. 2022. Klimat tu i teraz. [W:] Jasikowska K., Pałasz M. (red.) Za pięć dwunasta koniec świata. Kryzys klimatyczno-ekologiczny głosem wielu nauk. Uniwersytet Jagielloński, Biblioteka Jagiellońska, Kraków, 259–316.
• 8. Miczyński J., Zuśka Z., Jabłońska-Korta U., Jurkiewicz T. 2010. Próba oceny zmiany klimatu lokalnego w wyniku oddziaływania zbiornika wodnego na przykładzie występowania mgieł w Czorsztynie. [W:] Soja R., Knutelski S., Bodziarczyk J. (red.) Pieniny – Zapora – Zmiany. Monografie Pienińskie, 2, 123–129.
• 9. Perzanowska J. 1982. Klimat Pienin. [W:] Kaźmierczakowa R. (red.) Charakterystyka i mapa zbiorowisk roślinnych Pienińskiego Parku Narodowego. Studia Naturae, 49, 21–32.
• 10. Pruchnicki J. 1987. Metody opracowań klimatologicznych. PWN, Warszawa.
• 11. Starkel L., Kundzewicz Z.W. 2008. Konsekwencje zmian klimatu dla zagospodarowania przestrzennego kraju. Nauka (Kwartalnik PAN), 1, 85–101.
• 12. Witryna internetowa IMGW 2024. https://imgw.pl/wydarzenia/poczatek-kalendarzowej-jesieni-2020-roku (dostęp: 6.03.2024 r.)

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr POPUL/SP/0154/2024/02 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki II" - moduł: Popularyzacja nauki (2025).