Prawne wymogi kontroli szkodliwych czynników biologicznych w świetle zmian legislacyjnych w latach 2000-2020

• Autorzy: Górny Rafał L. , Gołofit-Szymczak Małgorzata

Identyfikatory

DOI

10.54215/BP.2022.07.18.Gorny

Warianty tytułu

EN

Legal requirements for control of harmful biological agents in the light of related legislative changes in years 2000-2020

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Legislacja w obszarze ochrony pracowników przed ryzykiem związanym z narażeniem na szkodliwe czynniki biologiczne (SCB) wymaga stałego nowelizowania. Pandemia COVID-19 wymusiła kolejne zmiany w tym zakresie. W 2020 r. opublikowano dyrektywę Komisji (UE) 2020/739 zmieniającą m.in. załącznik III do dyrektywy 2000/54/WE w odniesieniu do włączenia SARS-CoV-2 do wykazu czynników biologicznych o znanej zakaźności dla ludzi. W tym samym roku w Polsce ukazało się znowelizowane rozporządzenie Ministra Zdrowia (Dz.U. poz. 2234) zmieniające rozporządzenie w sprawie SCB dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki. W artykule omówiono prawne wymogi kontroli SCB w świetle ostatnich zmian legislacyjnych oraz scharakteryzowano problemy z tego obszaru, które wciąż wymagają rozwiązania zarówno na poziomie krajowym, jak i europejskim.

EN

Legislation in the area of protection of workers against the risks related to harmful biological agents (HBA) exposure requires constant revision. The COVID-19 pandemic has forced further changes in this regard. In 2020, Commission Directive (EU) 2020/739 was published, amending among others Annex III to Directive 2000/54/EC as regards the inclusion of SARS-CoV-2 in the list of biological agents known to infect to humans. In the same year in Poland, a revised Ordinance of the Minister of Health was published, amending the regulation on HBA for health in the work environment and protection of the health of workers professionally exposed to these agents. This article discusses the legal requirements of HBA control in the light of the latest legislative changes and characterizes the problems in this area that still need to be solved at both the national and European level.

Słowa kluczowe

PL

szkodliwe czynniki biologiczne; narażenie zawodowe; ocena ryzyka; wirus SARS-CoV-2; legislacja; inżynieria środowiska

EN

harmful biological agents; occupational exposure; risk assessment; SARS-CoV-2 virus; legislation; environmental engineering

• Wydawca: Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka
• Rocznik: 2022
• Tom: nr 7
• Strony: 12--20
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz., tab.

Twórcy

autor

Górny Rafał L.

• Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy

• https://orcid.org/0000-0001-5703-5835

autor

Gołofit-Szymczak Małgorzata

• Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy

• https://orcid.org/0000-0003-1463-404X

Bibliografia

• [1] Dyrektywa 2000/54/WE Parlamentu Europejskiego oraz Rady z dnia 18 września 2000 r. w sprawie ochrony pracowników przed ryzykiem związanym z narażeniem na czynniki biologiczne w miejscu pracy (siódma dyrektywa szczegółowa w rozumieniu art. 16 ust. 1 dyrektywy 89/391/EWG) (Dz.Urz. WE L 262 z 17 października 2000 r., s. 21-45).
• [2] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 11 grudnia 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki (Dz.U. poz. 2234).
• [3] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2005 r. w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki (Dz.U. nr 81, poz. 716).
• [4] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 lutego 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki (Dz.U. nr 48, poz. 288).
• [5] Ustawa z dnia 22 czerwca 2001 r. o organizmach genetycznie zmodyfikowanych (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 546).
• [6] Dyrektywa Komisji (UE) 2019/1833 z dnia 24.10.2019 r. zmieniająca załączniki I, III, V i VI do dyrektywy 2000/54/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do dostosowań wyłącznie technicznych (Dz.Urz. WE L 279 z 31.10.2019 r., s. 54-79).
• [7] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/41/WE z dnia 6 maja 2009 r. w sprawie ograniczonego stosowania mikroorganizmów zmodyfikowanych genetycznie (Dz.Urz. WE L 125 z 21.05.2009 r., s. 75-97).
• [8] Dyrektywa Komisji (UE) 2020/739 z dnia 3 czerwca 2020 r. zmieniająca załącznik III do dyrektywy 2000/54/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do włączenia SARS-CoV-2 do wykazu czynników biologicznych o znanej zakaźności dla ludzi oraz zmieniająca dyrektywę Komisji (UE) 2019/1833 (Dz.Urz. WE L 175 z 4.6.2020 r., s. 11-14).
• [9] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii (Dz.U. poz. 491).
• [10] PN-N-18002. Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy - Ogólne wytyczne do oceny ryzyka zawodowego.
• [11] DUTKIEWICZ, J., GÓRNY, R.L. Biologiczne czynniki szkodliwe dla zdrowia - klasyfikacja i kryteria oceny narażenia. Medycyna Pracy. 2002, 53(1): 29-39.
• [12] GÓRNY, R.L., CYPROWSKI, M., ŁAWNICZEK-WAŁCZYK, A., GOŁOFIT-SZYMCZAK, M., ZAPÓR, L. Biohazards in the indoor environment – a role for threshold limit values in exposure assessment. [In:] Management of indoor air quality, M.R. Dudzińska (ed.). Boca Raton: CRC Press-Taylor and Francis Group, 2011, pp. 1-20, ISBN 978-0-415-67266-5.
• [13] GÓRNY, R.L. Szkodliwe czynniki biologiczne. [W:] Czynniki szkodliwe w środowisku pracy - wartości dopuszczalne, Wyd. XII, M. Pośniak, J. Skowroń (red.). Warszawa: CIOP-PIB, 2020, s. 157-168, ISBN 978-83-7373-346-6.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).