Społeczne preferencje kierunków rewitalizacji terenów pogórniczych na wybranym obszarze pogranicza polsko-czeskiego

• Autorzy: Midor K.

Warianty tytułu

EN

Social preferences of directions revitalization in a selected mining area of Polish-Czech borderland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Działalność górnicza powoduje negatywne zmiany w środowisku, które najczęściej określane są szkodami górniczymi. Głównymi skutkami działalności górniczej są deformacje ze skutkami wtórnymi, zrzut wód zasolonych z odwodnienia zakładów górniczych, odpady górnicze, tereny wymagające rekultywacji i zagospodarowania, emisja metanu z kopalń, emisja zanieczyszczeń pyłowych i gazowych. Należy również podkreślić, że szkody górnicze silnie wpływają na psychikę osób zamieszkujących tereny zdegradowane i mogą wywoływać poczucie braku nadziei, osamotnienia i bezradności wynikającej z miejsca zamieszkania [3]. Wygląd terenów zdegradowanych jest mocno związany z przemianą społeczeństwa przemysłowego w społeczeństwo poprzemysłowe. Zmiany te odnoszą się nie tylko do gospodarki i działań ekonomicznych, ale również do standardów przestrzennych i wszystkich stylów życia. Te nowe formy aktywności powinny być sprawą priorytetową dla terenów zdegradowanych. W społeczeństwie poprzemysłowym mniejsze jest zapotrzebowanie przestrzenne na cele produkcyjne a większe na cele usługowe, konsumpcyjne i wypoczynkowe [7, 10]. Zjawiska związane z niekorzystnym oddziaływaniem działalności górniczej szczególnie widoczne są na obszarze przygranicznym obejmującym województwo śląskie (Polska) i kraj morawsko-śląski (Czechy) [6]. Artykuł prezentuje dyskusje wyników badań mających na celu zapoznanie się z opinią lokalnej społeczności na temat preferowanych kierunków rewitalizacji terenów pogórniczych. W przeprowadzonych badaniach przeanalizowano opinie różnych grup społecznych z podziałem na zawód, wiek, wykształcenie. Badania zostały przeprowadzone na terenie gminy znajdującej się na pograniczu polsko-czeskim.

EN

Mining activity causes negative changes in the environment, which are most frequently referred to as mining damage. The major effects of mining activity include deformations with secondary effects, discharge of saline waters from mining plants’ drainage, mining waste, areas requiring reclamation and management, methane emissions from mines, emissions of dust and gases. It should be emphasised that mining damage has a strong influence on the psyche of people inhabiting the degraded areas and can cause the sense of hopelessness, loneliness and helplessness, which results from living in such a place [3]. The appearance of degraded areas is closely related to the change of industrial society into post-industrial society. These changes refer not only to economy and economic activity, but also to spatial standards and all kinds of lifestyles. These new forms of activity should become a priority for degraded areas. In post-industrial society the spatial demand for production purposes is lower, whereas for services, consumption and recreation this demand is higher [7, 10]. Phenomena related to the unfavourable effect of mining activity are particularly visible in the border area of the Silesian Province (Poland) and Moravian-Silesian Region (Czech Republic) [6]. The article presents a discussion of the results of studies the aim of which was to become acquainted with the local community’s opinion on the preferred directions of post-mining areas’ revitalization. In the conducted studies the opinions of different social groups according to their occupation, age and education have been analysed. The research was conducted in a commune near the Polish-Czech border.

Słowa kluczowe

PL

teren zdegradowany; społeczność lokalna; działalność górnicza; rewitalizacja; kierunki zmian

EN

degraded area; local community; mining activities; revitalization; trends

• Wydawca: STE GROUP
• Czasopismo: Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji
• Rocznik: 2016
• Tom: z. 1 (13)
• Strony: 397--406
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz.

Twórcy

autor

Midor K.

• Politechnika Śląska, Wydział Organizacji i Zarządzania Instytut Inżynierii Produkcji ul. Roosevelta 26, 41-800 Zabrze, Polska

Bibliografia

• 1. J. Bednorz, Społeczno-ekonomiczne skutki eksploatacji węgla kamiennego w Polsce, Zeszyty Politechniki Śląskiej, Seria Górnictwo i Geologia nr 4 tom 6, Gliwice 2011.
• 2. B. Białecka, W. Biały, Tereny pogórnicze – szanse, zagrożenia. Analiza przypadku. P.A. NOVA, Gliwice 2014.
• 3. K. Czaplicka, Stan środowiska naturalnego na terenach poddanych wpływom działalności górniczej w obszarze GZW. [w:] Człowiek i środowisko wobec procesu restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego. Biblioteka Szkoły Eksploatacji Podziemnej, Seria z Lampką Górniczą, 6, 2001, s. 189-210.
• 4. S. Kołodziej, W. Biały, J. Sitko, Psychosocial perspective of revitalization process quality – polish example. 16th International Symposium on Quality “Quality and Competitiveness”. March 18-20, 2015 Opatija Chorwacja. ISBN 978-953-57036-9-3, pp. 129-140.
• 5. EW. Maruszewska, K. Midor, M. Zasadzień, Polish and Czech coal mines' communication practices referring to post-mining revitalization in the context of sustainable development. 16th International Symposium on Quality “Quality and Competitiveness”. March 18-20, 2015 Opatija Chorwacja. ISBN 978-953-57036-9-3, pp. 129-140
• 6. M. Molenda, S. Krafczyk, Quality Assessment of Municipal Services in the Selected Municipality of the Silesian Province; Systems supporting production engineering; [edited by Biały W, Kaźmierczak, J], PKJS, Gliwice, 2012 r.
• 7. K. Pikoń, Recultivation of mining waste dumps – environmental aspects, 8th International Scientific Conference, Conference Proceedings: Modern management of mine producing geology and environmental protection, SGEM 2008, Vol. 1, pp 773-780
• 8. Raport o społecznym i kulturowym wymiarze rewitalizacji zabytkowych obiektów postindustrialnych na Mazowszu, Warszawa, 2012
• 9. Tereny zdegradowane. Podręcznik. Projekt pilotażowy Leonardo da Vincicz /04/B/F/PP-168014, maj 2006
• 10. W. Łukowski, Tożsamość lokalna. W poszukiwaniu źródeł i sensu(ów) zakorzenienia, [w:] Od animacji do rewitalizacji społecznej, Warszawa 2011
• 11. M. Zasadzień, Social evaluation of mining activity effects. 14th SGEM GeoConference on Science and Technologies In Geology, Exploration and Mining, www.sgem.org, SGEM2014 GeoConference Proceedings, ISBN 978-619-7105-09-4 /ISSN 1314-2704, June 19-25, 2014, Vol. 3,pp 545-552

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.