Potencjał geoturystyczny rzeźby lessowej projektowanego Geoparku Dolina Kamiennej

Gałka, E.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Potencjał geoturystyczny rzeźby lessowej projektowanego Geoparku Dolina Kamiennej

Autorzy

Gałka E.

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

Warianty tytułu

Geotourist potential of the loess relief of the projected Kamienna Valley Geopark

Języki publikacji

Abstrakty

This paper provides an assessment of geotourism potential of the loess relief of the projected Kamienna Valley Geopark, by selecting the most interesting, scientifically and didactically, gulley regions, comprising natural and cultural heritage related to the occurrence of loess cover. The possibility of using geotourism potential of the loess relief by delineating geotourist routes is evaluated. The main barriers limiting tourism development within the geopark is the low awareness of the loess geoheritage among local administrative units and tourist guides, afforestation, poor access to public transport, and lack of tourist infrastructure in the loess gullies. In summary, the paper points out to the benefits that could be achieved after including the loess areas into the project during the establishment of the Kamienna Valley Geopark.

Słowa kluczowe

geopark potencjał geoturystyczny geoedukacja rzeźba lessowa

geopark geotourist potential geoeducation loess relief

Wydawca

Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy

Czasopismo

Przegląd Geologiczny

Rocznik

2018

Tom

Vol. 66, nr 1

Strony

55--64

Opis fizyczny

Bibliogr. 50 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Gałka E.

egalka@agh.edu.pl

Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica, al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

Bibliografia

1. BAJKA M. 2013 - Ziemia sandomierska w pradziejach i wczesnym średniowieczu: katalog wystawy. Muzeum Okręgowe w Sandomierzu.
2. CZARNECKI R. 1996 - Wyżyna Sandomierska. Część wschodnia. t. I. Komponenty krajobrazu geograficznego, Warszawa.
3. CZARNECKI R. 2005 - Wyżyna Sandomierska. Część wschodnia. t. II. Struktura krajobrazu geograficznego. Warszawa.
4. FILONOWICZ P. 1968 - Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski w skali 1:50 000, ark. Nowa Słupia, wraz z objaśnieniami. Wyd. Geol., Warszawa.
5. FRANKIEWICZ W. 1955 - Młode formy denudacyjne na obszarze lessowym w okolicy Ostrowca Świętokrzyskiego. Prz. Geogr., 27: 339-350.
6. GAŁKA E. 2008 - Wpływ procesów morfogenetycznych na rozwój współczesnej sieci wąwozowej północnego skłonu opatowsko-sandomierskiego płata lessowego na przykładzie form okolic Bodzechowa (Wyżyna Sandomierska). Ostrowieckie Zesz. Nauk., 1: 27-47.
7. GAŁKA E. 2014 - Quarries of the Kunów surroundings as future geotourist attractions within the Kamienna Valley Geopark. Geotourism, 36: 43-50.
8. GĄGOL J. 1995 - Modelowy system ewidencji, ochrony i konserwacji ważnych odsłonięć geologicznych na obszarze Gór Świętokrzyskich. Centr. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol.
9. GIERLIŃSKI G.D., NIEDŻWIEDZKI G., NOWACKI P. 2009 - Small theropod and ornithopod footprints in the Late Jurassic of Poland. Acta Geol. Pol., 59(2): 221-234.
10. GIERLIŃSKI G.D., SABATH K. 2002 - A probable stegosaurian track from the Late Jurassic of Poland. Acta Palaeont. Pol., 47, 561-564.
11. JARY Z. 2007 -Zapis zmian klimatu w górnoplejstoceńskich sekwencjach lessowo-glebowych w Polsce i w zachodniej części Ukrainy. Rozpr. Nauk. Inst. Geogr. Rozw. Reg., UWr., 1.
12. JARY Z., OWCZAREK P., SOLARSKAA., MAZIARZ M. 2012 -Unikatowa rzeźba lessowa Wzgórz Niemczańsko-Strzelińskich. [W:] Tarka R., Moskwa K. (red.), Walory przyrody nieożywionej Wzgórz Niemczańsko-Strzelińskich. Wyd. Ocean, Wrocław: 20-26.
13. JERSAK J. 1965 - Stratygrafia i geneza lessów okolic Kunowa. Acta. Geogr. Lodz., 20: 1-121.
14. JERSAK J., ŚNIESZKO Z. 1983 - Zmiany środowiska geograficznego w późnym vistulianie i holocenie na obszarach lessowych Wyżyny Miechowskiej i Opatowsko-Sandomierskiej. Przewodnik konferencji nt: Późnovistuliańskie i holoceńskie zmiany środowiska geograficznego na obszarach lessowych Wyżyny Miechowskiej i Opatowsko-Sandomierskiej. UŚl., Katowice.
15. JERSAK J., ŚNIESZKO Z. 1987 - Zmiany środowiska geograficznego w późnym vistulianie i holocenie na obszarach lessowych Wyżyny Miechowskiej i Opatowsko-Sandomierskiej. Wybrane zagadnienia paleogeografii czwartorzędu - holocen. Pr. Nauk. UŚl., 712: 7-24.
16. KARDAŚ R., URBAN J. 1996 - Zespół Przyrodniczo-Krajobrazowy Podgrodzie na Wyżynie Kielecko-Sandomierskiej. Chrońmy Przyr. Ojcz., 6: 15-26.
17. KLIMOWICZ Z. 1993 - Zmiany pokrywy glebowej w obszarze utworów lessowych i lessowatych w zależności od okresu użytkowania i rzeźby terenu. Rozpr. habilitacyjna XLVII, UMCS, Lublin.
18. KOBOJEK S. 1985 - Procesy i formy sufozyjne w parowie lessowym w Nietulisku Małym. Acta Univ. Lodz., Folia Geogr., 4: 137-154.
19. KOHUTEK Z.B., ŻAK S. 2006 - XL-lecie rekonstrukcji i rewaloryzacji podziemnej struktury pod starym miastem w Opatowie. Górn. i Geoinż., 30,4:37-57.
20. KONDRACKI J. 2000 - Geografia regionalna Polski. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
21. KOSMOWSKA-SUFFCZYŃSKA D. 1966 - Rozwój rzeźby w trzeciorzędzie okolic Ostrowca Świętokrzyskiego i Ćmielowa. Pr. Geogr., 54: 1-114.
22. KOSMOWSKA-SUFFCZYŃSKA D. 1998 - Wpływ spękań ciosowych na kierunkowość rzeźby. Wydz. Geogr. i Studiów Regionalnych UW, Warszawa.
23. KRYSZCZYŃSKA A. 2011 - Wycieczki przyrodniczo-historyczne po okolicach Chmielowa: Przyrodnicza ścieżka dydaktyczna Klubu 4H „Haliszka”. Wyd. Dorand, Starchowice.
24. KURPIOS M., WESOŁOWSKI W. 2007 - Ścieżka dydaktyczna Wąchock - Wąwóz Rocław - Rataje - Polana Langiewicza. Zespół Świętokrzyskich i Nadnidziańskich Parków Krajobrazowych, Kielce.
25. LINDNER L. 1980 - Zarys stratygrafii czwartorzędu regionu świętokrzyskiego. Kwart. Geol., 24 (3): 689-709.
26. LINDNER L. 1984 - Neoplejstocen. Region świętokrzyski. [W:] Sokołowski S. (red.), Budowa Geologiczna Polski, t. 1 Stratygrafia, cz. 3b: 255-286.
27. LINDNER L., PRÓSZYŃSKI M. 1979 - Geochronology of the Pleistocene deposits at Wąchock, northern part of the Holy Cross Mts. Acta Geol. Pol., 29: 121-132.
28. LINDNER L., DZIERŻEK J., LAMPARSKI Z., MARKS L., NITYCHORUK J. 1995 - Zarys stratygrafii czwartorzędu Polski; główne poziomy osadów glacjalnych i interglacjalnych oraz ich rozprzestrzenienie. Prz. Geol., 43: 586-591.
29. LINDNER L., WOJTANOWICZ J., KUSIAK J. 1999 - Datowany TL profil lessowy w Bodzechowie nad Kamienną i jego znaczenie dla stratygrafii plejstocenu Wyżyny Sandomierskiej. Prz. Geol., 47: 163-167.
30. MAKOWSKI J. 1976 - Przyczyny zróżnicowania gęstości sieci wąwozów na Wyżynie Kielecko-Sandomierskiej. Pr. i Stud. IG UW, z. 21, Geogr. Fiz., 7: 49-76.
31. NOWOCIEŃ E. 1995 - Struktura przestrzenna sieci wąwozów drogowych na Wyżynie Małopolskiej. [W:] Kowalkowski A. (red.), Zintegrowany monitoring środowiska przyrodniczego w Polsce. Funkcjonowanie i Monitoring Geoekosystemów. Biblioteka Monitoringu Środowiska, Warszawa: 181-190.
32. PAWŁOWSKI A., RODZIK J., WAWER K. 2008 - Szlak lessowych wąwozów. Lokalna Organizacja Turystyczna „Kraina Lessowych Wąwozów”, Nałęczów.
33. PIEŃKOWSKI G. 2008 - The Kamienna Valley Geopark - more than dinosaurs. Prz. Geol., 56: 629-638.
34. PIOTROWSKA K. 2003 - Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski w skali 1: 50 000 - ark. Lipsko wraz z objaśnieniami. Państw. Inst. Geol.
35. PYZIK Z.W. 1996 - Z pradziejów regionu świętokrzyskiego. Muzeum Narodowe w Kielcach.
36. RADŁOWSKA C. 1963 - Rzeźba północno-wschodniego obrzeżenia Gór Świętokrzyskich. Pr. Geogr., 38: 1-178.
37. ROMANEK A. 1994 - Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski w skali 1:50 000 - ark. Ostrowiec Świętokrzyski wraz z objaśnieniami. Państw. Inst. Geol.
38. SAMSONOWICZ J. 1934 - Mapa Geologiczna Zakryta 1:100 000, ark. Opatów. Państw. Inst. Geol.
39. SOLARSKA A., HOSE T.A., VASILJEVIĆ D.A., MROCZEK P., JARY Z., MARKOVIĆ S.B., WIDAWSKI K. 2013 - Geodiversity of the loess regions in Poland. Inventory, geoconservation issues, and geotourism potential. Quatern. Intern., 296: 68-81.
40. STUDENCKI M. 1993 - Szczegółowa mapa geologiczna Polski w skali 1 : 50 000 - ark. Starachowice wraz z objaśnieniami. Państw. Inst. Geol.
41. URBAN J., GĄGOL J. 1994 - Kamieniołomy piaskowców w dawnych ośrodkach górnictwa kamiennego północnej części regionu świętokrzyskiego jako zabytki techniki i przyrody. Prz. Geol., 42: 193-200.
42. URBAN J. (red.) 1996 - Jaskinie regionu świętokrzyskiego. Pol. Tow. Przyj. Nauk. o Ziemi, Warszawa.
43. URBAN J., WIERZBOWSKI A., KASZA A. 2016 - Sesja terenowa B. Stanowisko B5. Zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Podgrodzie” - niewielkie jaskinie w wapieniach górnojurajskich na zboczu doliny rzeki Kamiennej. [W:] Urban J. (red.), Materiały 50. Jubileuszowego Symp. Speleologicznego, Kielce-Chęciny, 20-23.10.2016. Sekcja Speleol. PTP im. Kopernika, Kraków: 37-39.
44. UZIAK S. 1969 - Wpływ rzeźby terenu na typologiczne zróżnicowanie pokrywy glebowej w Karpatach fliszowych. Rocz. Glebozn., 20: 81-97.
45. WAROWNA W., ZGŁOBICKI W., KOŁODYŃSKA-GAWRYSIAK R., GAJEK G., GAWRYSIAK L., TELECKA M. 2016 - Geotourist values of loess geoheritage within the planned Geopark Małopolska Vistula River Gap, E Poland. Quatern. Intern., 399: 46-57.
46. WRÓBLEWSKI T. 2000 - Ochrona georóżnorodności w regionie świętokrzyskim. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
47. ZGŁOBICKI W., KOŁODYŃSKA-GAWRYSIAK R., GAWRYSIAK L., PAWŁOWSKI A. 2012 - Walory geoturystyczne rzeźby lessowej zachodniej części Wyżyny Lubelskiej. Prz. Geol., 60: 26-31.
48. ZGŁOBICKI W., KOŁODYŃSKA-GAWRYSIAK R., GAWRYSIAK L. 2015 - Gully erosion as a natural hazard: the educational role of geotourism. Nat. Hazards, 79: 159-181.
49. ZŁONKIEWICZ Z. 1994 - Szczegółowa mapa geologiczna Polski w skali 1 : 50 000 - ark. Ożarów wraz z objaśnieniami. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
50. ŻAKI A. 1972 - Najdawniejsze osadnictwo w Górach Świętokrzyskich na tle postępów osadnictwa w Karpatach Polskich. Uwagi i postulaty badawcze. Rocz. Świętokrzyski, 3: 11-31.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-5c783d7c-29d7-445d-bef4-319cf8fc2f58