Research and conservation of the so-called Studentate at the Dominican Priory in Krakow

• Autorzy: Bojęś-Białasik Anna , Luboń-Radwańska Agnieszka

Identyfikatory

DOI

10.37190/arc220403

Warianty tytułu

PL

Badania i konserwacja pomieszczeń tzw. studentatu w klasztorze dominikanów w Krakowie

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The topic of the article is architectural and conservation research in one of the rooms of the so-called studentate in the Dominican priory in Krakow, which brought very interesting and unexpected results. In a small room that served as a kitchen, elements of late-Gothic decoration were discovered, e.g. beamed ceiling, portal and large fragments of polychrome. The article describes the course of research and subsequent discoveries, each of which required individual decisions regarding the method of conservation and exposition. An important issue was the interpretation of the iconographic program of the polychrome and the analysis of the entire decoration in the context of architectural transformations and the supposed historical function of the room. Reference was also made to conservation and technical procedures related to, among others, the need to introduce a new load-bearing ceiling above the room.

PL

Tematem artykułu są badania architektoniczno-konserwatorskie jednego z pomieszczeń tzw. studentatu w klasztorze dominikanów w Krakowie. Prace te przyniosły bardzo ciekawe i nieoczekiwane rezultaty. W niewielkim pomieszczeniu pełniącym funkcję kuchni odkryto bowiem elementy późnogotyckiego wystroju, m.in. strop belkowy, portal oraz duże fragmenty polichromii. W artykule opisano przebieg badań oraz kolejne odkrycia, z których każde wymagało indywidualnych decyzji dotyczących sposobu konserwacji i ekspozycji. Istotną kwestią była interpretacja programu ikonograficznego polichromii i analiza całości wystroju w kontekście przemian architektonicznych i domniemanej historycznej funkcji pomieszczenia. Odniesiono się także do procedur konserwatorskich i technicznych związanych m.in. z koniecznością wprowadzenia nowego stropu nośnego nad pomieszczeniem.

Słowa kluczowe

EN

Dominican priory; Krakow; research; conservation; wooden beam ceiling; polychromy; portal

PL

klasztor dominikanów; Kraków; badania; konserwacja; strop drewniany; polichromia; portal

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
• Czasopismo: Architectus
• Rocznik: 2022
• Tom: Nr 4 (72)
• Strony: 27--36
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz., il.

Twórcy

autor

Bojęś-Białasik Anna

• Faculty of Architecture, Krakow University of Technology, Poland

• https://orcid.org/0000-0002-1676-5206

autor

Luboń-Radwańska Agnieszka

• Conservator of monuments, Krakow, Poland

• https://orcid.org/0000-0001-8803-3226

Bibliografia

• [1] Kopera F., Średniowieczna architektura kościoła i klasztoru OO. Dominikanów w Krakowie, “Rocznik Krakowski” 1926, nr 20, 57–76.
• [2] Jamroz J., Średniowieczna architektura dominikańska w Krakowie, “Rocznik Krakowski” 1970, nr 41, 5–28.
• [3] Szyma M., Kościół i klasztor Dominikanów w Krakowie. Architektura zespołu klasztornego do lat dwudziestych XIV wieku, Universitas, Kraków 2004.
• [4] Sztuka w kręgu krakowskich dominikanów, A. Markiewicz, M. Szyma, M. Walczak (red.), Esprit SC, Kraków 2013.
• [5] Filipowicz M., Sprawozdanie z badań architektonicznych budynku dawnej biblioteki klasztornej, [in:] J. Kłoczowski, J.A. Spież (red.), Studia nad historią dominikanów w Polsce, t. 3: Dominikanie w środkowej Europie w XIII–XV wieku, Wydawnictwo Polskiej Prowincji Dominikanów, Poznań 2002, 293–308.
• [6] Wojenka M., Bojęś-Białasik A., Szyma M., Trzynastowieczna zabudowa murowana w Grodzisku koło Skały w świetle wyników najnowszych badań archeologicznoarchitektonicznych , [in:] M. Wojenka, ks. S. Langner (red.), Konwent Klarysek skalskich a dziedzictwo kulturowe i religijne bł. Salomei, Jedność, Kielce 2019, 69–110.
• [7] Tajchman J., Stropy drewniane w Polsce, propozycja systematyki, Ośrodek Dokumentacji Zabytków, Warszawa 1989.
• [8] Komorowski W., Dom Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa przy ul. św. Jana, [in:] W. Komorowski (red.), Dom Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa przy ul. św. Jana 12, Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, Kraków 2013, 161–197.
• [9] Bojęś-Białasik A., Piece i latryny. Z badań nad urządzeniami ogniowym i sanitarnymi w klasztorach Małopolski, Politechnika Krakowska, Kraków 2018.
• [10] Bicz-Suknarowska M., Niewalda W., Klasztor oo. Augustianów w Krakowie (Kazimierz), Rozpoznanie badawcze skrzydła wschodniego klasztoru. Etap II, Kraków 1994 [manuscript in: archive WKZ, Kraków].