Ryzyko i jego miary w transporcie kolejowym

• Autorzy: Jedynak M. , Młynarski S. , Sowa A.

Warianty tytułu

EN

Risk and its Measurements in Railway Transport

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł poświęcony jest zagadnieniom bezpieczeństwa w transporcie kolejowym, zdefiniowanym w Rozporządzeniu Wykonawczym Komisji Unii Europejskiej, nr 402/2013 w powiązaniu z Dyrektywami 2004/49/We i 2009/149/WE. W dokumentach tych daje się zauważyć mało precyzyjne definicje oraz wykorzystywanie pojęć nie zawsze zgodnych z klasycznym ich rozumieniem przyjętym w polskich publikacjach naukowych z dziedziny eksploatacji technicznej. Rozważania skoncentrowały się w szczególności na porównaniu znaczenia wybranych pojęć w języku oryginału z użytymi odpowiednikami w oficjalnych dokumentach tłumaczonych na język polski. Stwierdzona została niewłaściwa definicja niektórych pojęć jak też brak dostatecznej odpowiedniości znaczeń w obu językach, w wyniku czego zaproponowano wprowadzenie stosownych zmian sformułowań tych pojęć oraz stosowanych miar ryzyka w dokumentach Unii Europejskiej oraz ich polskich odpowiednikach. Niektóre rozważania poparte zostały poszerzoną analizą merytoryczną zagadnienia. Propozycje zmian zawarto w zwięzłych wnioskach końcowych.

EN

The article is devoted to issues of safety in railway transport, as defined in the Regulation of the Executive Committee of the European Union, No. 402/2013 in conjunction with Directives 2004/49 / EC and 2009/149 / EC. In these documents can be seen vague definitions and use of terms which are not always consistent with their classical understanding adopted in Polish scientific publications in the field of technical operation. Considerations focused in particular on a comparison of the meaning of selected terms in the original language equivalents to those used in official documents translated into Polish. It was found incorrect definition of some terms and the lack of sufficient suitability of meaning in both languages, resulting in proposed introduction of appropriate changes to the wording of these terms and risk measures used in the documents of the European Union and their Polish equivalents. Some considerations have been supported by an extended analysis of the substantive issues. Proposed amendments were included in the brief final conclusions.

Słowa kluczowe

PL

bezpieczeństwo; logistyka; transport kolejowy; zagrożenie; ryzyko; ocena ryzyka; ocena stanu technicznego

EN

safety; logistics; railway transport; hazard; risk; risk evaluation; technical state evaluation

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Logistyka
• Rocznik: 2015
• Tom: nr 6
• Strony: 1071--1085, CD
• Opis fizyczny: Bibliogr. 23 poz., rys.

Twórcy

autor

Jedynak M.

• Politechnika Krakowska, Wydział Mechaniczny, Instytut Pojazdów Szynowych

autor

Młynarski S.

• Politechnika Krakowska, Wydział Mechaniczny, Instytut Pojazdów Szynowych

autor

Sowa A.

• Politechnika Krakowska, Wydział Mechaniczny, Instytut Pojazdów Szynowych

Bibliografia

• [1]. Hebda M. i inni, Eksploatacja samochodów. Wydawnictwo Instytutu Technologii Eksploatacji, Radom 2005.
• [2]. Jaźwiński J., Bezpieczeństwo systemów. PAN, Warszawa 1993.
• [3]. Krystek R. (red.), Zintegrowany system bezpieczeństwa transportu, t. 1-3, WKiŁ, Warszawa 2009.
• [4]. Magiera J., Młynarski S., Jakość, niezawodność i bezpieczeństwo systemu eksploatacji transportu szynowego. Problemy Eksploatacji. 2002, nr 1, (44), s. 185-199.
• [5]. Mierzejewski E., Problemy niezawodności i bezpieczeństwa transportu kolejowego w świetle wypadków. V Konferencja Naukowa „ Problemy niezawodności transportu”, 1993.
• [6]. Niziński S., Michalski R. (red.), Utrzymanie pojazdów i maszyn. Seria Biblioteka Problemów Eksploatacji. Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, współpraca wyd. Instytut Technologii Eksploatacji, Olsztyn 2007.
• [7]. Niziński S., Elementy eksploatacji obiektów technicznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn 2000.
• [8]. Sitarz M., Chruzik K., Wachnik R., System zarządzania bezpieczeństwem polskich operatorów kolejowych, „Czasopismo techniczne” 2012, z 7-M.
• [9]. Smalko Z., Podstawy eksploatacji technicznej pojazdów, Oficyna wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1998.
• [10]. Sowa A., Stan obiektu jako wieloznaczne pojęcie we współczesnej eksploatacji technicznej. Czasopismo Techniczne, seria Mechanika, Politechnika Krakowska 2012, z. 7-M.
• [11]. Szopa T. Podstawy racjonalnego oddziaływania na niezawodność obiektu mechanicznego w fazie jego konstruowania. Warszawa: WPW, 1987.
• [12]. Internetowy słownik języka polskiego, http://sjp.pwn.pl z dnia 30 czerwca 2015 r.
• [13]. Commission Implementing Regulation (EU) No 402/2013 of 30 April 2013 on the common safety method for risk evaluation and assessment and repealing Regulation (EC) No 352/2009. Official Journal of the European Union of 3.5.2013, ver. EN, pp. L 121/8-L 121/25.
• [14]. Commission Directive 2009/149/EC of 27 November 2009 amending Directive 2004/49/EC of the European Parliament and of the Council as regards Common Safety Indicators and common methods to calculate accident costs. Official Journal of the European Union of 28.11.2009, ver. EN, pp. L 313/65- L 313/74.
• [15]. Directive 2004/49/EC of The European Parliament And of The Council of 29 April 2004 on safety on the Community’s railways and amending Council Directive 95/18/EC on the licensing of railway undertakings and Directive 2001/14/EC on the allocation of railway infrastructure capacity and the levying of charges for the use of railway infrastructure and safety certification (Railway Safety Directive). Official Journal of the European Union of 21.6.2004, ver. EN, pp. L 220/16- L 220/39.
• [16]. Dyrektywa 2004/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie bezpieczeństwa kolei wspólnotowych oraz zmieniająca dyrektywę Rady 95/18/WE w sprawie przyznawania licencji przedsiębiorstwom kolejowym, oraz dyrektywę 2001/14/WE w sprawie alokacji zdolności przepustowej infrastruktury kolejowej i pobierania opłat za użytkowanie infrastruktury kolejowej oraz certyfikacje w zakresie bezpieczeństwa (Dyrektywa w sprawie bezpieczeństwa kolei). Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej z 21.6.2004, wer. PL, str. L 220/16- L 220/39.
• [17]. Dyrektywa Komisji 2009/149/WE z dnia 27 listopada 2009 r. zmieniająca dyrektywę 2004/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do wspólnych wskaźników bezpieczeństwa orazwspólnych metod obliczania kosztów wypadków. Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej z 28.11.2009, wer. PL, str. L 313/65- L 313/74.
• [18]. Rozporządzenie Wykonawcze Komisji (UE) Nr 402/2013 z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie wspólnej metody oceny bezpieczeństwa w zakresie wyceny i oceny ryzyka i uchylające rozporządzenie (WE) nr 352/2009. Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej z 3.5.2013, wer. PL, str. L 121/8- L 121/25.
• [19]. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 października 2005 r. w sprawie ogólnych warunków technicznych eksploatacji pojazdów kolejowych, Dziennik Ustaw Nr 212 , poz. 1771.
• [20]. Sprostowanie do dyrektywy Komisji 2009/149/WE z dnia 27 listopada 2009 r. zmieniającej dyrektywę 2004/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do wspólnych wskaźników bezpieczeństwa oraz wspólnych metod obliczania kosztów wypadków. Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej z 18.08.2010, wer. PL, str. L 217/14.
• [21]. IEC 61508, Functional safety of electrical/electronic/programmable electronic safety-related systems.
• [22]. EN 61508, Bezpieczeństwo funkcjonalne elektrycznych / elektronicznych / programowalnych elektronicznych systemów związanych z bezpieczeństwem, 2010.
• [23]. PN-EN ISO 12100, Bezpieczeństwo maszyn -- Ogólne zasady projektowania -- Ocena ryzyka i zmniejszanie ryzyka, 2012.wspólnych metod obliczania kosztów wypadków. Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej z 28.11.2009, wer. PL, str. L 313/65- L 313/74.