Formalizacja litostratygrafii formacji gogolińskiej (trias środkowy) na Śląsku Opolskim

• Autorzy: Kowal-Linka Monika

Warianty tytułu

EN

Formalization of the lithostratigraphy of the Gogolin Formation (Middle Triassic) in the Opole (Silesia) region

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Formacja gogolińska, nazywana dotychczas warstwami gogolińskimi, jest najniższą jednostką litostratygraficzną dolnego wapienia muszlowego Wyżyny Śląsko-Krakowskiej, leżącą pomiędzy węglanowymi utworami retu (górny pstry piaskowiec) i wapienną formacją górażdżańską. Początek sedymentacji utworów formacji przypadł na późny olenek lub wczesny anizyk, a koniec - na wczesny pelson. Podstawą do sformalizowania litostratygrafii formacji gogolińskiej stał się podział wprowadzony w 1944 r. przez Paula Assmanna. Formację tworzą zróżnicowane utwory węglanowe, które zostały podzielone na sześć głównych jednostek litostratygraficznych - cztery ogniwa i dwa poziomy (jednostki nieformalne, nie odsłania się granica pomiędzy nimi). Najniższą jednostkę, ogniwo wapienia krynoidowego z Zakrzowa (odpowiadające wyróżnionym przez Assmanna wapieniom z Pecten i Dadocrinus) budują w dolnej części cienkoławicowe, falisto-gruzłowe margliste wapienie pelitowe, w środkowej - grubo- i średnioławicowe, warstwowane przekątnie wapienie krynoidowe, w górnej - cienko- i średnioławicowe, uziarnione frakcjonalnie normalnie i warstwowane poziomo lub przekątnie wapienie organodetrytyczne oraz zbioturbowane wapienie pelitowe. Ogniwo margla ze Skały (odpowiadające wyróżnionemu przez Assmanna poziomowi margli ilastych) jest utworzone z warstw margli przeławiconych wapieniami pelitowymi i organodetry- tycznymi. Lokalnie dolną część jednostki stanowi zespół buł i fragmentów ławic spojonych marglem i przykrytych zlepieńcem śródformacyjnym z małymi intraklastami. Ogniwo wapienia komórkowego z Emilówki (odpowiadające wyróżnione- mu przez Assmanna wapieniowi komórkowemu) budują w dolnej części masywne, warstwowane przekątnie i poziomo, cienko- i średnioławicowe wapienie organodetrytyczne i pelitowe, a w górnej - silnie porowate, cienkoławicowe wapienie margliste (dedolomity). Poziom wapienia marglistego z Odrowąża (odpowiadający wyróżnionym przez Assmanna gruboławicowym wapieniom i wkładkom wapieni falistych) jest zbudowany głównie z warstw margli, cienko- i średnioławicowych, uziarnionych frakcjonalnie normalnie i warstwowanych przekątnie lub poziomo wapieni organodetrytycznych oraz piaszczystych, a także cienkich warstw płytowych i falisto-gruzłowych wapieni pelitowych. Poziom wapienia z Malni (odpowiadający wyróżnionemu przez Assmanna poziomowi wapienia marglistego) tworzą cienko- i średnioławicowe, uziarnione frakcjonalnie normalnie i laminowane poziomo lub przekątnie wapienie organodetrytyczne oraz cienkoławicowe płytowe i faliste wapienie pelitowe. Ogniwo wapienia falistego z Ligockiej Góry (odpowiadające wyróżnionemu przez Assmanna głównemu poziomowi falistemu) zbudowane jest z pakietów falisto-gruzłowych wapieni pelitowych przewarstwionych cienko- i średnioławicowymi, uziarnionymi frakcjonalnie normalnie i warstwowanymi przekątnie lub poziomo wapieniami organodetrytycznymi oraz piaszczystymi.

EN

The Gogolin Formation, hitherto named the Gogolin Beds, is the lowermost lithostratigraphical unit of the Lower Muschelkalk in the Silesian-Cracow Upland, underlain by the Upper Buntsandstein carbonates and overlain by the Górażdże Formation carbonates. The formation is built of various carbonates which were deposited on a carbonate ramp during the late Olenekian or the early Anisian to the early Pelsonian. Assmann's (1944) lithostratigrapic subdivision was the basis for formalizing the lithostratigraphy of the Gogolin Formation. This Formation has recently been divided into four members and two horizons (still informal units, the boundary between them could not be defined). The lowermost unit, the Zakrzów Crinoidal Limestone Member (equivalent to Assmanmn's limestones with Pecten and Dadocrinus) is built of thin-bedded, wavy- bedded and crumpled marły pelitic limestones (the lower part of the member), thick- to medium-bedded, cross-bedded crinoidal limestones (the middle part) and thin- to medium-bedded, graded, horizontally and cross-bedded bioclastic lime-stones and wavy-bedded pelitic limestones (the upper part). The Skała Marl Member (equivalent to Assmann's horizon of clayey marls) consists of marls interbedded with pelitic and bioclastic limestones. The lowermost part of this member is locally built of broken-up limestone beds and lumps which are covered by an intraformational conglomerate with small intraclasts. The Emilówka Cellular Limestone Member (equivalent to Assmann's cellular limestone) consists of massive, cross- bedded, thin- to medium-bedded bioclastic and pelitic limestones (the lower part of the member), and strongly porous, thin- bedded marły limestones that are, in fact, dedolomitized dolomites (the upper part). The Odrowąż marly limestone horizon (equivalent to Assmann's thick-bedded limestones and wavy-bedded limestone intercalations) is mainly built of marls, thin- to medium-bedded, graded, cross-bedded and horizontally bedded bioclastic limestones and thin layers of platy and wavy- bedded pelitic limestones. The Malnia limestone horizon (equivalent to Assmann's horizon of marly limestone) consists of thin- to medium-bedded, graded, horizontally and cross-bedded bioclastic limestones, thin-bedded, platy and wavy-bedded pelitic limestones. The Ligota Hill Wavy-Bedded Limestone Member (equivalent to Assmann's main horizon of wavy-bedded limestone) is built of wavy-bedded and crumpled pelitic limestones intercalated with medium- to thin-bedded, graded, cross- and horizontally bedded, bioclastic limestones.

Słowa kluczowe

PL

formacja gogolińska; wapień muszlowy; trias; Wyżyna Śląsko-Krakowska; litostratygrafia

EN

Gogolin Formation; Muschelkalk; Triassic; Silesia-Cracow Upland; lithostratigraphy

• Wydawca: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza. Instytut Geologii
• Czasopismo: Geologos
• Rocznik: 2008
• Tom: Vol. 14, No. 2
• Strony: 125--161
• Opis fizyczny: Bibliogr. 79 poz.

Twórcy

autor

Kowal-Linka Monika

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Instytut Geologii, Zakład Geologii Dynamicznej i Regionalnej, ul. Maków Polnych 16, 61-606 Poznań

Bibliografia

• AHLBURG J., 1906: Die Trias in siidlichen Oberschlesien. Abhandlungen der Koniglich Preuβischen Geologi- schen Landesanstalt und Bergakademie, Neue Folge, 50: 1-163.
• ALEXANDROWICZ S. 1957: Niższy pstry piaskowiec w Czernej koło Krzeszowic. Biuletyn Instytutu Geologicznego, 115: 5-17.
• ASSMANN P., 1913: Beitrag zur Kenntnis der Stratigraphie des oberschlsischen Muschelkalks. Jahrbuch der Konig- lich Preuβischen Geologischen Landesanstalt, 34, 1: 269-340.
• ASSMANN P., 1916: Die Brachiopoden und Lamellibranchia- ten der oberschlesischen Trias. Jahrbuch der Koniglich Preuβischen Landesanstalt, 36, 1: 586-638.
• ASSMANN P., 1924: Die Gastropoden der oberschlesischen Trias. Jahrbuch der Preuβischen Geologischen Landesans- talt, 44: 1-50.
• ASSMANN P., 1925: Die Tiefbohrung „Oppeln”. Jahrbuch der Koniglich Preuβischen Geologischen Landesans- talt, 46: 373-395.
• ASSMANN P., 1926: Die Fauna der Wirbellosen und Diploporen der oberschlesischen Trias mit Ausnahme der Brachiopoden, Lamellibranchiaten, Gastropoden und Korallen. Jahrbuch der Preuβischen Landesanstalt, 46: 504-527.
• ASSMANN P., 1928: Die Decapodenkrebse des deutschen Muschelkalks. Jahrbuch der Preuβischen Geologischen Landesanstalt, 48: 332-356.
• ASSMANN P., 1929: Die Tiefebohrung Leshna und ihre Bedeutung fiir Stratigraphie der oberschlesischen Trias. Jahrbuch der Preuβischen Geologischen Landesans- talt, 50: 155-185.
• ASSMANN P., 1937: Revision der Fauna der Wirbellosen der oberschlesischen Trias. Abhandlungen der Preuβischen Geologischen Landesanstalt, Neue Folge, 170: 1-134.
• ASSMANN P., 1944: Die Stratigraphie der oberschlesischen Trias. Teil 2: Der Muschelkalk. Abhandlungen des Reichsamtes fiir Bodenforschung, Neue Folge, 208: 1-124.
• BARDZIŃSKI W., 1994: Rozwój sedymentacji węglanowej na aktywnej tektonicznie rampie. [In:] Przewodnik III Krajowego Spotkania Sedymentologów. Sosnowiec, 14-22.
• BOJKOWSKI K., 1955: Dolny wapień muszlowy w okolicy Szczakowej. Biuletyn Instytutu Geologicznego, 97, 1: 229-270.
• BODZIOCH A., 1997: Formacja karchowicka: definicja i stratygrafia. Geologos, 2: 166-199.
• CHRZĄSTEK A., 2002: Stratygrafia i warunki sedymentacji retu oraz dolnego wapienia muszlowego niecki północnosudeckiej. Prace Geologiczno-Mineralogiczne, 73: 1-130.
• CHUDZIKIEWICZ, L., 1983. Sedymentacja warstw gogolińskich wschodniego obrzeżenia Zagłębia Górnośląskie- go. Studia Geologia Polonica, 75: 7-59.
• DADLEZ R., MAREK S. and: POKORSKI, J. (Ed.), 2000: Mapa geologiczna Polski bez utworów kenozoiku w skali 1:1000000. Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.
• DOKTOROWICZ-HREBNGCIKI S., 1935: Arkusz Grodziec - objaśnienia. Mapa szczegółowa Polskiego Zagłębia Węglowego. Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa, 218 pp.
• DUNHAM R., J., 1962: Classification of carbonate rocks ac- cording to depositional textures. [In:] W.E. HAM (Ed.): Classification of carbonate rocks. A symposium. American Association of Petroleum Geologists Memoir, 1: 108-121.
• Eck H., 1865: Uber die Formationen des bunten Sandstein und des Muschelkalks in Oberschlesien und ihre Versteinerungen. Friedlindern und Sohn, Berlin, 149 pp.
• GAŹDZICKI A. TRAMMER J. and ZAWIDZKA K., 1975: Foraminifers from the Muschelkalk of southern Poland. Acta Geologica Polonica, 25, 2: 285-298.
• GŁUCHOWSKI E., 1986: Crinoids from the Lower Gogolin Beds (Lower Muschelkalk) of the North-Eastern Part of Upper Silesia. Bulletin of the Polish Academy of Sciences, Earth Sciences, 34, 2: 179-187.
• GŁUCHOWSKI E., 2000: Triasowe liliowce basenu środkowoeuropejskiego. [In:] Historia basenów sedymentacyjnych a zapis paleontologiczny. Materiały XVII Konferencji Paleontologów, Kraków, 31-33.
• HAGDORN H. and GŁUCHOWSKI E., 1993: Palaeobiogeography and Stratigraphy of Muschelkalk Echinoderms (Cri- noidea, Echinoidea) in Upper Silesia. [In:] H. HAGDORN and A. SEILACHER (Ed.): Muschelkalk. Schontaler Symposium 1991. Goldschneck-Verlag, Stuttgart, 165-176.
• KŁAPCIŃSKI J., 1959: Trias na północny-wschód od Wału Przedsudeckiego. Rocznik Polskiego Towarzystwa Geologicznego, 28, 4: 361-408.
• KŁAPCIŃSKI J., 1993a: Litostratygrafia profili głębokich otworów wiertniczych w regionie opolskim. Prace Geologiczno-Mineralogiczne, 37: 1-159.
• KŁAPCIŃSKI J., 1993b: Litostratygrafia profili głębokich otworów wiertniczych Wrocławia i obszarów przyległych. Prace Geologiczno-Mineralogiczne, 41: 1-159.
• KOTLICKI S., 1968: Utwory wapienia muszlowego na obszarze między Opolem a Boronowem. Przegląd Geologiczny, 6: 279-284.
• KOTLICKI S., 1974a: Stratigraphic position of the Triassic Sediments in the Upper Silesia. Bulletin de l Academie Polonaise des Sciences, Serie des Sciences de la Terre, 22, 3/4: 161-166.
• KOTLICKI S., 1974b: Problem C. Wapień muszlowy Śląska Opolskiego. Punkt 7 - Błotnica - Wykształcenie litologiczne retu i problem jego górnej granicy. [In:] Przewodnik 46 Zjazdu PTG, Opole. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa, 176-177.
• KOTLICKI S., 1977: Mapa geologiczna Polski bez utworów czwartorzędowych w skali 1:200000. Arkusz Opole. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa.
• KOTLICKI S. and KUBICZ. A., 1974: Trias Śląska Opolskiego. [In:] Przewodnik 46 Zjazdu PTG, Opole. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa, 18-26.
• KOTLICKI S. and: RADEK R., 1975: Profil dolnego wapienia muszlowego w okolicy Strzelec Opolskich. Biuletyn Instytutu Geologicznego, 282: 119-464.
• KOWAL M., 1998: Charakterystyka warstw gogolińskich okolic Żyglina. Praca magisterska. Archiwum UAM, Poznań, 89 pp.
• KOWAL M,, 2005: Litostratygrafia, sedymentacja i diageneza formacji gogolińskiej (trias środkowy Opolszczyzny). Rozprawa doktorska. Archiwum UAM, Poznań, 191 pp.
• LEŚNIAK T.C., 1978a: Profil litostratygraficzny utworów retu i wapienia muszlowego w depresji północnosudeckiej. Zeszyty Naukowe AGH, Geologia, 4, 1: 5-26.
• LEŚNIAK T.C., 1978b: Rozwój osadów retu i wapienia muszlowego w depresji północnosudeckiej na tle ich wykształcenia w Polsce południowej. Zeszyty Naukowe AGH, Geologia, 4, 2: 29-43.
• LISZKOWSKI J., 1993: Die Selaschierfauna des Muschelkalk in Polen: Zusammensetzung, Stratigraphie und Palaookologie. [In:]: H. HAGDORN 6: A. SEILACHER (Ed.): Muschelkalk. Schontaler Symposium 1991. Goldschneck- Verlag, Stuttgart, 177-185.
• ŁUKASZEWICZ Z. (Ed.), 1990: Mapa topograficzna w skali 1:25000. Arkusz 474.32 Krapkowice. Państwowe Przedsiębiorstwo Geodezyjno-Kartograficzne, OPGK Białystok.
• NAWROCKI J. and SZULC J., 2000: The Middle Triassic magnetostratigraphy from the Peri-Tethys basin in Poland. Earth and Planetary Science Letters, 182: 77-92.
• NIEDŹWIEDZKI R., 2000: Litostratygrafia formacji górażdżańskiej i formacji dziewkowickiej na Śląsku Opolskim. Prace Geologiczno-Mineralogiczne, 71, 1-72.
• NIEDŹWIEDZKI R., 2002: Revision of stratigraphic ranges of selected invertebrate taxa from the Muschelkalk in Silesia. Geological Quarterly, 46, 2: 219-225.
• PAWŁOWSKA J., 1985: Rozwój facjalny morskich utworów triasu na obszarze śląsko-krakowskim. Biuletyn Instytutu Geologicznego, 349: 41-92.
• POPIEL J. S., 1967: Litologia i stratygrafia dolnego wapienia muszlowego okolic Malni (Śląsk Opolski). Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio B, 22: 191-217.
• SALVADOR A. (Ed.), 1994: International stratigraphic guide: a guide to stratigraphic classification, terminology, and procedure. 2nd edition. International Union of Geological Sciences 6z Geological Society of America, Boulder, Colorado, 214 pp.
• SENKOWICZOWA H., 1962: Wpływ fauny alpejskiej w osa- dach retu i wapienia muszlowego na obszarach Polski. [In:] Księga Pamiątkowa ku czci Prof. ]. Samsonowicza. Wydawnictwa PAN, Warszawa, 239-252.
• SENKOWICZOWA H., 1979a: Możliwość sformalizowania podziału litostratygraficznego środkowego i górnego triasu epikontynentalnego w Polsce. Kwartalnik Geologiczny, 23, 3: 583-600.
• SENKOWICZOWA H., 1979b: Gromada Scaphopoda Bronn, 1862. [In:] L. MALINOWSKA (Ed.): Budowa Geologiczna Polski, t. 3, Atlas skamieniałości przewodnich i charaktery- stycznych, cz. 2a, Mezozoik. Trias. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa, 66-68.
• SENKOWICZOWA H., 1979c: Gromada Brachiopoda Latreille, 1817. [In:] L. MALINOWSKA (Ed.): Budowa Geologiczna Polski, t. 3, Atlas skamieniałości przewodnich i charakterystycznych, cz. 2a, Mezozoik. Trias. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa, 103-105.
• SENKOWICZOWA H., 1979d: Gromada Malacostraca Latreille, 1806. [In:] L. MALINOWSKA (Ed.): Budowa Geologiczna Polski, t. 3, Atlas skamieniałości przewodnich i charakterystycznych, cz. 2a, Mezozoik. Trias. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa, 105-126.
• SENKOWICZOWA H. 1980: Możliwości sformalizowania podziału litostratygraficznego środkowego i górnego triasu Wyżyny Śląsko-Krakowskiej. Kwartalnik Geologiczny, 24, 4: 787-804.
• SENKOWICZOWA H., 1998: Trias północno-wschodniego obrzeżenia Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego, 378: 5-58.
• SENKOWICZOWA H. and: KOTAŃSKI Z., 1979a: Typ Brachiopoda. [In:] L. MALINOWSKA (Ed.): Budowa Geologiczna Polski, t. 3, Atlas skamieniałości przewodnich i charakterystycznych, cz. 2a, Mezozoik. Trias. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa, 41-47.
• SENKOWICZOWA. H. and KOTAŃSKI Z, 1979b: Gromada Bivalvia (Bonnani, 1681), Linne, 1758. [In:] L. MALINOWSKA (Ed.): Budowa Geologiczna Polski, t. 3, Atlas skamieniałości przewodnich i charakterystycznych, cz. 2a, Mezozoik. Trias. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa, 47-66.
• SENKOWICZOWA H. and KOTAŃSKI Z., 1979c: Gromada Gastropoda Cuvier, 1797. [In:] L. MALINOWSKA (Ed.): Budowa Geologiczna Polski, t. 3, Atlas skamieniałości przewodnich i charakterystycznych, cz. 2a, Mezozoik. Trias. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa, 68-94.
• SENKOWICZOWA. H. and: KOTAŃSKI Z., 1979d: Gromada Cephalopoda Cuvier, 1797. [In:] L. MALINOWSKA (Ed.): Budowa Geologiczna Polski, t. 3, Atlas skamieniałości przewodnich i charakterystycznych, cz. 2a, Mezozoik. Trias. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa, 94-103.
• SENKOWICZOWA H. and KOTAŃSKI Z., 1979e: Gromada Crinoidea Miller, 1821. [In:] L. MALINOWSKA (Ed.): Budowa Geologiczna Polski, t. 3, Atlas skamieniałości przewodnich i charakterystycznych, cz. 2a, Mezozoik. Trias. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa, 126-130.
• SENKOWICZOWA H. and KOTAŃSKI Z., 1979f: Gromada Stelleroidea Lamarck, 1816. [In:] L. MALINOWSKA (Ed.): Budowa Geologiczna Polski, t. 3, Atlas skamieniałości przewodnich i charakterystycznych, cz. 2a, Mezozoik. Trias. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa, 133.
• SENKOWICZOWA H. and KOTAŃSKI Z., 1979g: Gromada Echinoidea Leske, 1778. [In:] L. MALINOWSKA (Ed.): Budowa Geologiczna Polski, t. 3, Atlas skamieniałości przewodnich i charakterystycznych, cz. 2a, Mezozoik. Trias. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa, 133-136.
• SIEDLECKI S., 1949: Zagadnienia stratygrafii morskich utworów triasu krakowskiego. Rocznik Polskiego Towarzystwa Geologicznego, 18: 191-243.
• SIEDLECKI S., 1952: Utwory geologiczne obszaru pomiędzy Chrzanowem a Kwaczałą. Biuletyn Instytutu Geologicznego, 60: 1-153.
• SIEDLECKI S., 1964: Wybrane problemy stratygraficzne i sedymentologiczne triasu śląsko-krakowskiego. [In:] Przewodnik do 37 Zjazdu PTG, cz. 1. Katowice, 42-53,
• SIKORSKA-JAWOROWSKA M. 6: JAWOROWSKI K., 1997: Charakterystyka petrograficzna i sedymentologiczna osadów wapienia muszlowego. Prace Państwowego Instytutu Geologicznego, 153: 136-143.
• SŁOWIKOWSKA Z. (Ed.), 1990: Mapa topograficzna w skali 1: 25 000. Arkusz 474.41 Strzelce Opolskie. Państwowe Przedsiębiorstwo Geodezyjno-Kartograficzne, OPGK Białystok.
• STYK O., 1979a: Gromada Foraminifera. [In:] L. MALINOWSKA (Ed.): Budowa Geologiczna Polski, t. 3, Atlas skamieniałości przewodnich i charakterystycznych, cz. 2a, Mezozoik. Trias. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa, 16-30.
• STYK O., 1979b: Gromada Ostracoda. [In:| L. MALINOWSKA (Ed.): Budowa Geologiczna Polski, t. 3, Atlas skamieniałości przewodnich i charakterystycznych, cz. 2a, Mezozoik. Trias. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa, 107-126.
• SZEWCZYK E., 1980: Zespoły mikroskamieniałości i stratygrafia dolnego wapienia muszlowego Monokliny Śląsko-Krakowskiej. Rozprawa doktorska. Archiwum AGH, Kraków, 124 pp.
• SZULC J., 1991: Stop B15, Żyglin (Poland, Upper Silesia). [[n:] H. HAGDORN (Ed.): Muschelkalk. A Field Guide. Korb (Goldschneck), 71-72.
• SZULC J., 2000: Middle Triassic evolution of the northern Peri-Tethys area as influenced by early opening of the Tethys Ocean. Annales Societatis Geologorum Poloniae, 70: 1-48.
• ŚLIWIŃSKI S., 1964: Geologia obszaru siewierskiego. Prace Geologiczne PAN, 25: 1-58.
• WYCZAWSKA E. (Ed.), 1981: Mapa topograficzna w skali 1:25000. Arkusz 474.14 Tarnów Opolski. Zjednoczenie Przedsiębiorstw _ Geodezyjno-Kartograficznych „GEOKART”. OPGK Rzeszów.
• WYCZÓŁKOWSKI J., 1967: Uwagi o stratygrafii piaskowca pstrego i wapienia muszlowego w otworze wiertniczym 1-KW Wieluń. Biuletyn Instytutu Geologicznego, 205: 7-62.
• WYCZÓŁKOWSKI J., 1978: Osady triasu dolnego i środkowego. Prace Instytutu Geologicznego, 83: 79-104.
• ZARĘCZNY S., 1894: Atlas Geologiczny Galicyi. Tekst do zeszytu III. Akademia Umiejętności, Kraków, 290 pp.
• ZAWIDZKA K., 1975a: Conodont stratigraphy and sedimentary environment of the Muschelkalk in Upper Silesia. Acta Geologica Polonica, 25: 217-256
• ZAWIDZKA K., 1975b: Polychaete remains and their stratigraphic distribution in the Muschelkalk of southern Poland. Acta Geologica Polonica, 25: 257-274.
• ZAWIDZKA K., SENKOWICZOWA H. and KOTAŃSKI Ż., 1979: Gromada Polychaeta Grube, 1850. [In:] L. MALINOWSKA (Ed.): Budowa Geologiczna Polski, t. 3, Atlas skamieniałości przewodnich i charakterystycznych, cz. 2a, Mezozoik.; Trias. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa, 36-41.
• Zawodny T. (ed.), 1988a: Mapa topograficzna w skali 1 : 25 000. Arkusz 474.23 Szymiszów. Państwowe Przedsiębiorstwo Geodezyjno-Kartograficzne, OPGK Kraków.
• Zawodny T. (ed.), 1988b: Mapa topograficzna w skali 1 : 25 000. Arkusz 521.31 Toszek. Państwowe Przedsiębiorstwo Geodezyjno-Kartograficzne, OPGK Kraków.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).