Wyrobiska surowców skalnych – antropogenicznymi wyspami krajobrazu kulturowego

• Autorzy: Nita J. , Nita M.

Warianty tytułu

EN

The excavation of rock raw materials – anthropogenic islands cultural landscape

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przeanalizowano cechy charakterystyczne wyspy i wyspowości w ocenie krajobrazu. Sprecyzowano znaczenie wyżej wymienionych terminów. Określono rolę wyspowości i wyspy w badaniach krajobrazu, a w szczególności w klasyfikacji i jego ocenie. Omówiono pojęcie wyrobisk surowców skalnych jako dynamicznych wysp w krajobrazie. Uzasadniono potrzebę wprowadzenia wyspowości i wyspy do badań krajobrazu, w tym szczególnie objętego pracami górniczymi jako kategorii klasyfikacyjnych krajobrazów.

EN

We analyzed the characteristics of islands and inslarity in the evaluation of landscape. Clarifies the meaning of the above mentioned terms. Identified the role of islands in studies of landscape, especially in the classification and evluation. Disscused the meaning of excavations of rock raw materials as an example of a dynamic island in the landscape. The need of introduction for studies of landscape for islands and insularity were justified especially in case of areas covered by mining work as landscape category classification.

Słowa kluczowe

PL

krajobraz; wyrobisko; wyspa; wyspowość

EN

landscape; excavation; island; insularity

• Wydawca: Komisja Krajobrazu Kulturowego Polskiego Towarzystwa Geograficznego
• Czasopismo: Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
• Rocznik: 2016
• Tom: nr 33
• Strony: 53--65
• Opis fizyczny: Bibliogr. 25 poz., ryc., fot.

Twórcy

autor

Nita J.

• Uniwersytet Śląski, Wydział Nauk o Ziemi, Sosnowiec, Polska

autor

Nita M.

• Uniwersytet Śląski, Wydział Nauk o Ziemi, Sosnowiec, Polska

Bibliografia

• Andrejczuk W., 2013: Funkcje Krajobrazu kulturowego, Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG nr 20: 65-81.
• Angiel, J. 2012: Rzeka i jej przestrzeń-percepcja sfer profanum i sacrum. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG, 17.
• Bernat, S. 2015: Wizualizacja dźwięku w krajobrazie na mapach" dźwiękowych". Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG, nr 28: 81-97.
• Beruczaszwili N.L., 1986: Czetyrie imierienija łandszafta, Myśl, Moskwa.
• Barmuta M., 2011: "Geotourism during excursions in the northeastern part of The Gorce National Park." (Park Geoturystyka podczas spaceru w północno-wschodniej części Gorczańskiego Parku Narodowego), Geotourism 3-4 (26-27): 51-64.
• Chmielewski, T. J., & Chmielewski, S. 2015: Podstawowe przyrodnicze jednostki przestrzenne, a spójność i stabilność ekologiczna systemów krajobrazowych. Problemy Ekologii Krajobrazu. Tom XL: 145 – 160.
• Doroszewski W., (red.), 1969: Słownik języka polskiego, W., t. 1-11, 1958-1969, Warszawa, PWN, także na stronie http://sjp.pwn.pl/doroszewski/.
• Forman R.T.T., 1995: Land Mosaic. The Ecology of Landscapes and Regions, Cambridge University Press, Cambridge.
• Haila, Y. 2002: A conceptual genealogy of fragmentation research: from island biogeography to landscape ecology. Ecological Applications, 12 (2): 321-334.
• Jędrusik M., 2003: Trzy modele kolonizacji turystycznej na przykładzie archipelagów mórz ciepłych, Przegląd Geograficzny, vol. 75, no. 1: 81-100.
• Kulczyk S. 2013: Krajobraz i turystyka o wzajemnych relacjach. Uniwersytet Warszawski, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych: 187.
• Losiak, R. 2011: Percepcja dźwięków świątyń we współczesnym krajobrazie fonicznym miasta. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG, 15: 38-53.
• Mavar, Z., 2008: Problemy rewaloryzacji, zagospodarowania i zarządzania powojskowym krajobrazem kulturowym w Chorwacji. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG 10: 455-470.
• Myga-Piątek, U. 2012: Krajobrazy kulturowe. Aspekty ewolucyjne i typologiczne, Uniwersytet Śląski, Katowice: 170-173.
• Myga-Piątek, U., & Plit, J. 2013: Aspekty krajobrazowe cmentarzy w różnych kręgach kulturowo-religijnych. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego, 22: 11-30.
• Nita J., 2012: Quarries in landscape and geotourism. Geographia Polonica, 85, 2: 7-14.
• Nita J., 2013: Zmiany w krajobrazie powstałe w wyniku działalności górnictwa surowców skalnych na obszarze Wyżyn Środkowopolskich. UŚ, Katowice: 1-185.
• Ostaszewska K., 2002: Geografia krajobrazu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Pawłowska, K., 2008: Ogród sensoryczny. Prace komisji krajobrazu kulturowego T. XI, PTG, Lublin: 143-152.
• Pietrzak M., 1998: Syntezy krajobrazowe. Założenia, problemy, zastosowania, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
• Raszeja, E. 2008: Bariery w zarządzaniu krajobrazem kulturowym na obszarach chronionych Wielkopolski. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG, 10: 358-367.
• Rydzewska, A., 2013: Sacrum w krajobrazie otwartym i miejskim-funkcje i zagrożenia. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG, 22. 105-112. Sosnowiec.
• Solon, J. 2000: Zastosowanie koncepcji potencjałów krajobrazowych dla oceny stopnia spójności krajobrazu. Problemy Ekologii Krajobrazu, 14: 29-43.
• Stryjakiewicz, T., 2010: Krajobraz antropogeniczny, przestrzenie kreatywne a turystyka. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG, 14: 52-62.
• Szymczak M. (red.), 1994: Słownik Języka Polskiego, T 1-3. PWN, Warszawa.

Uwagi

PL

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).