Działania profilaktyczne psychologów transportu na rzecz bezpieczeństwa ruchu drogowego

• Autorzy: Ucińska M. , Odachowska E.

Warianty tytułu

EN

Preventive activities undertaken by traffic psychologists for road traffic safety

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Polska od wielu lat znajduje się w czołówce krajów, w których występuje największa liczba wypadków ze skutkiem śmiertelnym, dlatego też ważnym zadaniem psychologów transportu jest podejmowanie zadań w zakresie profilaktyki bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Działania te polegają z jednej strony na opracowywaniu i przeprowadzaniu stosownych programów, mających na celu zmniejszenie liczby ofiar wypadków drogowych a drugiej strony pomoc osobom, które już takimi ofiarami się stały. W Polsce podejmowanych jest wiele działań profilaktycznych, które adresowane są do różnych grup uczestników ruchu drogowego, którzy należą do odpowiednich grup ryzyka. Nowe zadania jakie stoją przed psychologami transportu dotyczą edukacji i reedukacji kierowców oraz pomocy psychologicznej poszkodowanym w wypadkach (ofiary, sprawcy). Światowa Organizacja Zdrowia przewiduje, że do roku 2020 wypadki drogowe staną się najczęstszą przyczyną przedwczesnej śmierci. Doświadczenie zagrożenia zdrowia lub życia własnego, zagrożenie lub utrata bliskiej osoby w wypadku drogowym, to jedno z najczęstszych doświadczeń traumatycznych.

EN

Since many years Poland is leading in world statistic on road traffic accidents fatality. Since majority of traffic accidents is caused by human error, traffic psychologists can play a significant role in improving road safety. Preventive activities are, on one hand carrying out proper campaigns aiming at reducing number of accident fatalities and, on the other hand providing help to people who already suffered in accident. in Poland there are numerous undertaken preventive activities addressed to each risk group. A new challenge for traffic psychologists is to properly educate and reeducate drivers and to provide psychological help to road accident victims and perpetrators. World Health Organization predicts that up to 2020, road traffic accidents will become the main cause of untimely deaths. Experiencing threat of one’s self life or health, threat of losing a relative in road accident is one of the most frequent traumatic experience.

Słowa kluczowe

PL

kierowca; bezpieczeństwo drogowe; profilaktyka bezpieczeństwa; edukacja; reedukacja

EN

driver; road safety; prevention security; education; reeducation

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Logistyka
• Rocznik: 2014
• Tom: nr 3
• Strony: 6501--6512
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz., pełen tekst na CD

Twórcy

autor

Ucińska M.

• Instytut Transportu Samochodowego w Warszawie , Zakład Psychologii Transportu i Fizjologii, ul. Jagiellońska 80, 03-301 Warszawa

autor

Odachowska E.

• Instytut Transportu Samochodowego w Warszawie , Zakład Psychologii Transportu i Fizjologii, ul. Jagiellońska 80, 03-301 Warszawa

Bibliografia

• 1. Ehlers, A., Clark, D. M., A cognitive model of posttraumatic stress disorder. Behaviour Research and Therapy, 38, 319-345, 2000.
• 2. Gaś Z.B., Psychoprofilaktyka, procedury konstruowania programów wczesnej interwencji. Uniwersytet Marii Curie – Skłodowskiej, Lublin 1988.
• 3. Hołyst B., Kryminologia. PWN, Warszawa 1994, s. 545.
• 4. Łuczak A., Wymagania psychologiczne w doborze osób do zawodów trudnych i niebezpiecznych. CIOP, Warszawa 2001.
• 5. Macintosh, B., Hoppitt L., Przetwarzanie poznawcze w lęku. (Przekł. Czernecka K.). W: M. Fajkowska i B. Szymura (red.), Lęk. Geneza, mechanizmy, funkcje. (s.109-138) Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2009.
• 6. Narodowy Program Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego 2013-2020. Krajowa Rada Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. Warszawa 2013.
• 7. Nęcki, Z., Postawy i ich zmiana (w): W. Szewczuk (red.), Encyklopedia psychologii. Fundacja INNOWACJA, s. 425, 430, Warszawa 1998.
• 8. Odachowska E. (red.)., Psychologia zachowań ryzykownych. ITS, Warszawa 2012.
• 9. Reber A.S., Słownik psychologii. Wyd. Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2002.
• 10. Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 13 lipca 2012 roku w sprawie szkolenia osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, instruktorów i wykładowców, Dziennik Ustaw z 14 września 2012 poz. 1019.
• 11. Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 13 lipca 2012 roku w sprawie egzaminowania osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, szkolenia, egzaminowania i uzyskiwania uprawnień przez egzaminatorów oraz wzorów dokumentów stosowanych w tych sprawach, Dziennik Ustaw z dnia 5 września 2012, poz. 995.
• 12. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 18 grudnia 2012 roku w sprawie kursu reedukacyjnego w zakresie problematyki przeciwalkoholowej i przeciwdziałania narkomanii oraz szczegółowych warunków i trybu kierowania na badania lekarskie i psychologiczne w zakresie psychologii transportu, Dziennik Ustaw z dnia 7 stycznia 2013r., poz. 9.
• 13. Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 15 maja 2013r. w sprawie kursów dla kierowców pojazdów uprzywilejowanych i przewożących wartości pieniężne, dziennik Ustaw, Dziennik Ustaw z dnia 24 maja 2013r, poz. 603.
• 14. Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 17 czerwca 2013 r., w sprawie kursu dokształcającego w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz praktycznego szkolenia w zakresie zagrożeń w ruchu drogowym, dziennik ustaw z dnia 15 lipca 2013r., poz. 809.
• 15. Sagberg, F., Summary: Driver training, driving experience, and crash risk. TØI Institutefor Transport Economics. Oslo 2002.
• 16. Strelau, J., Zawadzki, B., Kaczmarek, M., Konsekwencje Psychiczne Traumy. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2009.
• 17. Szymańska J., Programy profilaktyczne. Podstawy profesjonalnej profilaktyki. Warszawa 2000.
• 18. Tokarczyk E. Cechy psychiczne predysponujące do wykonywania czynności instruktora i egzaminatora. Metodyka badań. ITS, Warszawa 2009.
• 19. Tokarczyk E., Ucińska M., Naukowe podstawy profilaktyki społecznej w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego (na przykładzie ofiar wypadków drogowych). Kwartalnik Transport Samochodowy 2/2009. ITS, Warszawa 2009.
• 20. Ucińska, M Tokarczyk, E, Odachowska E., Wpływ czynników psychicznych na sprawność kierowcy. ITS, Warszawa 2012.
• 21. Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 roku o kierujących pojazdami, Dz. U. Nr 30. poz. 151.
• 22. Wypadki drogowe w Polsce w 2012r . KGP, Warszawa 2013