Historia i teraźniejszość wiaduktu kolejowego nad ul. Grzegórzecką w Krakowie

• Autorzy: Biliszczuk Jan
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Podstawowa sieć linii kolejowych powstała w Europie w drugiej połowie XIX w. Do współczesnych czasów dotrwały i nadal są w eksploatacji obiekty zbudowane na tej sieci często 150 lat temu. Są to mosty i wiadukty murowane oraz nitowane konstrukcje stalowe. Podczas modernizacji istniejących linii kolejowych polegającej na dostosowaniu ich do współczesnych wymagań eksploatacyjnych często pojawia się problem dalszego wykorzystania starych, wyeksploatowanych obiektów mostowych. Rewitalizacja uznanego za zabytkowy mostu kolejowego do stanu odpowiadającego współczesnym wymaganiom nie zawsze jest możliwa i uzasadniona.

Słowa kluczowe

PL

kolej; Kraków; most

• Wydawca: Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
• Czasopismo: Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
• Rocznik: 2024
• Tom: Nr 1
• Strony: 64--68
• Opis fizyczny: Bibliogr. 38 poz., rys.

Twórcy

autor

Biliszczuk Jan

• Politechnika Wrocławska; Zespół Badawczo-Projektowy Mosty-Wrocław s.c.

Bibliografia

• [1] Biliszczuk J.: Opinia na temat możliwości dostosowania istniejącego wiaduktu kolejowego nad ulicą Grzegórzecką w Krakowie do współczesnych wymagań eksploatacyjnych. Opinię sporządzono dla Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Byków 2021.
• [2] Dokumentacja projektowa na modernizację linii kolejowej E30 na odcinku Kraków Główny Towarowy – Rudzice z dobudową torów linii aglomeracyjnej na odcinku Kraków Główny – Kraków Płaszów – Kraków Bieżanów w ramach projektu POIŚ7.1-74. Projekt budowlany. Obiekty inżynierskie, odcinek 2 – Wiadukt w km 0.779 linii 91 (ulica Grzegórzecka). BBF Sp. z o.o., ul. Dąbrowskiego, 60–451 Poznań. Poznań, marzec 2015.
• [3] Dokumentacja projektowa na modernizację linii kolejowej E30 na odcinku Kraków Główny Towarowy – Rudzice wraz z dobudową torów linii aglomeracyjnej na odcinku Kraków Główny Płaszów – Kraków Bieżanów w ramach projektu POIŚ 7.1-74. Program prac konserwatorskich. Poznań, marzec 2015.
• [4] Dominas P.: Mosty kolejowe na Śląsku do 1945 roku. Księży Młyn. Łódź. 2019.
• [5] Inwentaryzacja uszkodzeń odkrytych kluczy wiaduktu zabytkowego W8 nad ulicą Grzegórzecką w Krakowie z dokumentacją fotograficzną. Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej. Kraków, grudzień 2020.
• [6] Jankowski J.: Mosty w Polsce i mostowcy polscy (od czasów najdawniejszych do końca I wojny światowej). Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wyd. PAN. Wrocław 1973.
• [7] Kunicki S.: Krótki zarys rozwoju budowy mostów kolejowych w ciągu stulecia 1825–1925 ze szczególnym uwzględnieniem prac inżynierów Polaków. „Przegląd Techniczny” 1926, nr 3, s. 25–28.
• [8] Materiały konferencji ARCH 2016. Arch Bridges in Culture. Wroclaw, Poland. Oktober 5–7.2012. Dolnośląskie Wydawnictwo Edukacyjne. Wrocław 2016.
• [9] Modelowanie obiektu W8 i dostrajanie jego geometrii do skaningu. Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej. Kraków, grudzień 2020.
• [10] Biliszczuk J.: Mosty w dziejach Polski. Dolnośląskie Wydawnictwo Edukacyjne. Wrocław 2017.
• [11] Chwaściński B.: Mosty na Wiśle i ich budowniczowie. Fundacja Rozwoju Nauki w Zakresie Inżynierii Lądowej im. A. i Z. Wasiutyńskich. Warszawa 1997.
• [12] Polski słownik biograficzny. T. XXI/1, zeszyt 88, s. 170. Wyd. PAN. Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wrocław 1976.
• [13] Pismo o wznowienie z urzędu postępowania administracyjnego dotyczącego decyzji MKDNiS z dnia 1 września 2021 r. Tomasz Korzeniowski. Gdańsk, 22 października 2021.
• [14] Biau D.: Le Pont et la Ville un histoire d’amour planétaire. Presses des Pont. Paris 2012.
• [15] Biliszczuk J., Budych L.: Most nad Młynówką w Kłodzku – zabytek techniki mostowej najwyższej klasy. „Inżynieria i Budownictwo” 1998, nr 11, s. 649–652.
• [16] Biliszczuk J., Onysk J., Węgrzyniak M., Budych L.: Mosty murowane na Śląsku. Dziedzictwo kultury, które musi być zachowane. „Inżynieria i Budownictwo” 2000, nr 6, s. 321–324.
• [17] Biliszczuk J.: Mosty łukowe w Polsce. Historia, współczesność, przyszłość. Wrocławska Seria Wydawnicza Inżynierii Mostowej, t. 8. Dolnośląskie Wydawnictwo Edukacyjne. Wrocław 2015.
• [18] Rożek M.: Mosty Krakowa. Wyd. Baran i Suszczyński. Kraków 2002.
• [19] Wojasiewicz W.: Mosty dróg żelaznych Królestwa Polskiego. WKiŁ. Warszawa 1982.
• [20] Brown D.: Mosty – trzy tysiące lat zmagań z naturą. Arkady. Warszawa 2005.
• [21] Biliszczuk J. z zespołem: O naprawach zabytkowych mostów sklepionych. „Inżynieria i Budownictwo” 2002, nr 3–4, s. 140–143.
• [22] Opinia o projekcie wykonawczym wzmocnienia konstrukcji zabytkowego wiaduktu kolejowego W8 nad ulicą Grzegórzecką w Krakowie autorstwa TOP Projekt z grudnia 2020 r. Janusz Rymsza. Warszawa, 4 stycznia 2021.
• [23] Opinia o rozwiązaniach projektowych zawartych w notatce służbowej z 26 lutego 2021 r., dotyczącej przebudowy wiaduktu kolejowego nad ulicą Grzegórzecką w Krakowie. Janusz Rymsza. Warszawa, 8 marca 2021.
• [24] Opracowanie sposobu zabezpieczenia sklepień wiaduktu zabytkowego W8 nad ulicą Grzegórzecką w Krakowie. Raport końcowy. Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej. Kraków, grudzień 2020.
• [25] Sprawozdanie z badania mikrordzeni z mikroodwiertów wraz z analizą. Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej. Kraków, grudzień 2020.
• [26] Projekt wykonawczy. Prace na linii kolejowej E30 na odcinku Kraków Główny Towarowy – Rudzice z dobudową torów linii aglomeracyjnej. Odcinek 2 – Szlak Kraków Główny do rzeki Wisły (od km 0,400 do km 1,750 LK 91. Obiekty inżynieryjne. Projekt wzmocnienia konstrukcji zabytkowego wiaduktu kolejowego. STRABAG, TOP Projekt, ul. Piecewska 33/151, 80–288 Gdańsk. Gdańsk, grudzień 2020.
• [27] Pilujski B., Sobala D., Topolewicz K., Topolewicz M.: Modernizacja zabytkowego wiaduktu kolejowego nad ulicą Grzegórzecką w Krakowie. Seminarium Naukowo-Techniczne Wrocławskie Dni Mostowe „Obiekty kolejowe”, Wrocław, 23–24 listopada 2023. Wrocław 2023, s. 53–62.
• [28] Analiza numeryczna MES 3D wiaduktu W-8 przy uwzględnieniu (…). Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej. Kraków, grudzień 2020.
• [29] Badania biologiczne próbek muru ceglanego i kamiennego pobranych z zabytkowego wiaduktu kolejowego W8 nad ulicą Grzegórzecką w Krakowie. Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej. Kraków, grudzień 2020.
• [30] Badania chemiczne próbek muru pobranych z wiaduktu zabytkowego W8 nad ulicą Grzegórzecką w Krakowie. Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej. Kraków, grudzień 2020.
• [31] Badania dynamiczne i profilowanie dynamiczne falą PiS z analizą. Raport końcowy. Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej. Kraków, grudzień 2020.
• [32] Badania wytrzymałości na ściskanie muru i cegieł na próbkach rdzeniowych wyciętych z konstrukcji sklepień zabytkowego wiaduktu kolejowego W8 nad ulicą Grzegórzecką w Krakowie. Politechnika Krakowska. Wydział Inżynierii Lądowej, Kraków, grudzień 2020.
• [33] Decyzja Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu, znak DOZ-OAiK.650.917.2021 z dnia 1.09.2021 uchylająca decyzję Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Krakowie z dnia 5 września 1989 r. wpisującą do rejestru zabytków wiadukt kolejowy nad ul. Grzegórzecką w Krakowie.
• [34] Pozwolenie nr OZKK.5142.2.2021 Małopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków na prowadzenie robót budowlanych w układzie urbanistycznym wpisanym do rejestru zabytków. Kraków, 11 października 2021.
• [35] Raport z badań geofizycznych wykonanych metodą georadarową sklepień wiaduktu zabytkowego W8 nad ulicą Grzegórzecką w Krakowie. Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej. Kraków, grudzień 2020.
• [36] Rejestr stanu zachowania sklepień wiaduktu zabytkowego W8 nad ulicą Grzegórzecką w Krakowie. Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej. Kraków, grudzień 2020.
• [37] Wasiutyński Z.: O architekturze mostów. PWN. Warszawa 1971.
• [38] Wiadukt kolejowy nad ul. Grzegórzecką w Krakowie. Modernizacja linii kolejowej E30 na odcinku Kraków Główny Towarowy – Rudzice. Program prac konserwatorskich. Konserwator Dzieł Sztuki. Małgorzata Wida. Kraków, grudzień 2020.