Model organizacji geoparku jako obszaru ochrony dziedzictwa górniczego i geologicznego

• Autorzy: Sobczyk W. , Poros M. , Sobczyk E. J. , Kowalska A. , Kowalski P.

Warianty tytułu

EN

Model of organization of the geopark as an area of conservation of mining and geological heritage

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Jednym z założeń tworzenia i funkcjonowania geoparku jest ochrona dziedzictwa geologicznego i funkcjonowanie sieci geostanowisk. Interesujące przykłady zagospodarowania terenów pogórniczych pod potrzeby geoturystyki i edukacji geologicznej pochodzą z wielu krajów europejskich, m.in. z Wielkiej Brytanii, Niemiec i Portugalii. Wskazują one na wymierne korzyści wynikające z wdrażania projektów edukacyjnych, aktywizujących społeczności lokalne. Proces ten wiąże się z budowaniem tożsamości regionalnej i identyfikacji mieszkańców z inicjatywą geoparku oraz działaniami planowanymi na jego terenie. Istotna jest również aktywizacja gospodarcza polegająca na tworzeniu i wspieraniu lokalnych inicjatyw biznesowych, wykorzystujących i promujących dziedzictwo geologiczne i kulturowe geoparku. Artykuł uwzględnia problematykę włączenia społeczności lokalnej w proces decyzyjny poprzez wykorzystanie mechanizmów funkcjonowania i zarządzania geoparkiem.

EN

One of the objectives of the establishment and functioning of the geopark is the protection of geological heritage and operation of the network of geosites. Interesting examples of post-mining land use for the needs of geotourism and geological education come from many European countries, including UK, Germany and Portugal. They show the measurable benefits of the implementation of educational projects, activating communities. This process involves the building of regional identity and identity with the geopark initiative and the activities planned in their area. It is also important economical activity consisting in the creation and support of local business initiatives, harnessing and promoting geological and cultural heritage of the geopark. Article takes into account the problem of integration of local communities in decision-making through the use of mechanisms of operation and management of geopark.

Słowa kluczowe

PL

model organizacji; rekultywacja; tereny pogórnicze; geopark; rozwój zrównoważony

EN

model of organization; reclamation; post-mining area; geopark; sustainable development

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Logistyka
• Rocznik: 2015
• Tom: nr 4
• Strony: 9780--9785, CD3
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz., rys., fot.

Twórcy

autor

Sobczyk W.

• AGH, AGH Akademia Górniczo-Hutnicza

autor

Poros M.

• Geopark Kielce

autor

Sobczyk E. J.

• Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią

autor

Kowalska A.

• Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Tarnowie

autor

Kowalski P.

• Instytut Odlewnictwa, Centrum Projektowania i Prototypowania, Pracownia Metod Szybkiego Prototypowania

Bibliografia

• [1] Badera J., Kocoń P.: Local community opinions regarding the socio-environmental aspects of lignite surface mining: experiences from central Poland. Energy Policy, Tom 66, s. 507-516, 2014
• [2] Kożuch B.: Nauka o organizacji. CeDeWu, Warszawa 2007
• [3] Lokalna Strategia Rozwoju na lata 2009-2015 LGD „Perły Czarnej Nidy”, 2009 (wersja zaktualizowana 21.02.2013): http://www.perlycn.pl/dok/lsr/LSR (wejście 12.06.2015)
• [4] Matusiak K.B., Bąkowski A. (red.): Wybrane aspekty funkcjonowania parków technologicznych w Polsce i na świecie. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Seria Innowacje, Warszawa 2008, https://www.parp.gov.pl (wejście 26 VI 2015)
• [5] Migoń P.: Geoturystyka. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2012
• [6] Pawul M., Sobczyk W.: Akceptacja społeczna prac rekultywacyjnych na terenach przemysłowych na przykładzie Jastrzębia Zdroju. Materiały Konferencji Naukowej: Innowacyjne rozwiązania rewitalizacji terenów zdegradowanych, Ustroń, s. 51-58, 2010
• [7] Peszko A.: Podstawy zarządzania organizacjami. Uczelniane Wydawnictwo Naukowo-Dydaktyczne AGH, Kraków 2005
• [8] Poros M.: Chęciny-Kielce Geopark – an aspiring projected geopark (Poland). Geoparks: Learning from the Past – Buidling a Sustainable Future, Proceedings of the 9th European Geoparks Conference, Lesvos Island, Greece, s. 133, 2011
• [9] Poros M., Sobczyk W.: Kierunki rekultywacji terenów pogórniczych obszaru chęcińsko-kieleckiego w kontekście ich wykorzystania w aktywnej edukacji geologicznej. Annual Set The Environment Protection - Rocznik Ochrona Środowiska Volume/Tom 16, s. 386-403, 2014
• [10] Prosser C., Murphy M., Larwood J.: Geological conservation – a guide to good practice. English Nature, External Relations Team, Peterborough 2006
• [11] Sobczyk W., Poros M.: Geoparks in geological and environmental education. X medzinárodná vedecká konferencia: SCHOLA 2014, Zborník prispievkov, s. 432-439, 2014
• [12] Sobczyk W. Poros M., Sobczyk E.J.: Model planowania rekultywacji terenów pogórniczych w świetle strategii funkcjonowania parku geologicznego. Logistyka, nr 2, nr 2 dod. CD nr 1, s. 705-711, 2015
• [13] Torabi-Farsani N., Coelho C., Costa C., Neto de Carvalho C.: Geoparks&Geotourism, New approaches to sustainability for the 21st century. Brown Walker Press, Boca Raton, Florida, USA 2012
• [14] Wawrzyniak S., Sobczyk W.: Znaczenie rewitalizacji w lokalnym rozwoju gminy. Innowacyjne rozwiązania rewitalizacji terenów zdegradowanych, Ustroń, s. 171-175, 2009