Wody geotermalne okolic Jasła oraz możliwości ich zagospodarowania

• Autorzy: Bujakowski W. , Barbacki A. , Pająk L. , Skrzypczak R.

Warianty tytułu

EN

Geothermal water of the Jasło area and the possibility of their utilization

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono elementy budowy geologicznej i hydrogeologicznej Karpat Wschodnich w aspekcie praktycznych możliwości wykorzystania zbiorników wód geotermalnych ze szczególnym uwzględnieniem rejonu Jasła. Ze względu na spodziewane niewielkie wydajności ujęć, zbiorniki te mogą mieć znaczenie głównie lokalne. Analizowane dane pochodziły z wierceń poszukiwawczych prowadzonych najczęściej w celu rozpoznawania i eksploatacji złóż bituminów. Na przykładzie strefy złożowej „Roztoki” w rejonie Jasła wykazano potencjalną możliwość eksploatacji wód geotermalnych po rekonstrukcji jednego ze zlikwidowanych otworów poszukiwawczych. Bazując na danych PGNiG – Oddział w Sanoku, przeanalizowano informacje o występujących tam horyzontach wodonośnych oraz wskazano na możliwości zagospodarowania tamtejszych zasobów wód geotermalnych. Dokonano wstępnej wielowariantowej analizy energetycznej, ekonomicznej i ekologicznej potencjalnego złoża geotermalnego oraz wytypowano do rekonstrukcji otwór S-11, który stanowiłby podstawową część przyszłego systemu technologicznego.

EN

The article presents the elements of the geological and hydrogeological conditions of Eastern Carpathians in terms of the practical possibilities of using geothermal water reservoirs for a particular focus on the area Jasło. Due to the expected low yield, the reservoirs may be relevant mainly local. The analyzed data derived mainly from exploration drillings conducted in order to the exploration and exploitation of bitumen. By example of reservoir zone „Roztoki” near Jasło it was demonstrated a potential for exploitation of geothermal waters after reconstruction of one of the abandoned exploration wells. Based on the data of PGNiG – Sanok, the analysis occurring horizons was made and pointed out the possibility of utilizing the local resources of geothermal waters. The initial multivariante analysis of energy, economic and environmental potential of geothermal resources were made. Also pointed-out to reconstruction the well S-11, which would constitute a fundamental part of the future technological system.

Słowa kluczowe

PL

wody geotermalne; wykorzystanie wód geotermalnych; Karpaty Wschodnie; Jasło

EN

geothermal waters; using geothermal waters; Eastern Carpathians; Jasło

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Czasopismo: Technika Poszukiwań Geologicznych
• Rocznik: 2014
• Tom: R. 53, nr 1
• Strony: 27--51
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Bujakowski W.

• Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią, Polska Akademia Nauk, Pracownia Odnawialnych Źródeł Energii, ul. Wybickiego 7, 31-261 Kraków

autor

Barbacki A.

• Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią, Polska Akademia Nauk, Pracownia Odnawialnych Źródeł Energii, ul. Wybickiego 7, 31-261 Kraków

autor

Pająk L.

• Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią, Polska Akademia Nauk, Pracownia Odnawialnych Źródeł Energii, ul. Wybickiego 7, 31-261 Kraków

autor

Skrzypczak R.

• Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią, Polska Akademia Nauk, Pracownia Odnawialnych Źródeł Energii, ul. Wybickiego 7, 31-261 Kraków

Bibliografia

• [1] BARBACKI A., BUJAKOWSKI W., PAJĄK L., 2009 — Optymalne strefy lokalizacji otworów geotermalnych dla zbiorników: Kredy Dolnej, Jury Dolnej i Triasu oraz potencjalne kierunki wykorzystania zbiornika triasowego [W:] Bujakowski W. (red.), 2009. Opracowanie i testy zintegrowanej metodyki prac sejsmo-magnetotellurycznych w aspekcie rozpoznania przestrzennego wgłębnej budowy geologicznej dla wskazania optymalnej lokalizacji otworów geotermalnych. Wydawnictwo Revel, Kraków, s. 138–146.
• [2] BARBACKI A., BUJAKOWSKI W., PAJĄK L., TOMASZEWSKA B., KASZTELEWICZ A., SKRZYPCZAK R., HERMAN Z., HAJTOM., CAPIKM., 2013—Możliwości wykorzystania istniejących otworów do celów eksploatacji wód geotermalnych w rejonie Karpat Wschodnich [W:] Górecki W. (red. naukowy). Atlas Geotermalny Karpat Wschodnich, formacje fliszowe oraz utwory mioceńskie i mezozoiczno-paleozoiczne podłoża Karpat Wschodnich, Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków, s. 608–631.
• [3] CHOWANIEC J., OSZCZYPKO N., WITEK K., 1983 — Hydrogeologiczne cechy warstw krośnieńskich w centralnej depresji karpackiej. Kwartalnik Geologiczny t. 27, z. 4, Warszawa.
• [4] CHOWANIEC J., POPRAWA D., 1998—Thermal waters of the Polish part of the Carpathians. Prz. Geol. vol. 46, nr 8/2, Warszawa, s. 770–774.
• [5] CHOWANIEC J., POPRAWA D., WITEK K., 2001 — Występowanie wód termalnych w polskiej części Karpat. Prz. Geol.; nr 49, s. 734–742.
• [6] Dodatek nr 3 do Dokumentacji złoża gazu ziemnego i ropy naftowej „Roztoki” (1969) 1974. PIG, Oddział Krakowski, Nr 2096,5033/218.
• [7] Dodatek nr 5 do Dokumentacji złoża gazu ziemnego i ropy naftowej „Roztoki” (1969), 1995. PIG, Oddział Krakowski, PGNiG Oddział Sanok.
• [8] Dokumentacja wynikowa otworu Sobniów 11, 1974. Przedsiębiorstwo Poszukiwań Naftowych Jasło. PGNiG Oddział Sanok.
• [9] Dokumentacja wynikowa otworu Sobniów 14, 1975. Przedsiębiorstwo Poszukiwań Naftowych Jasło. PGNiG Oddział Sanok.
• [10] Dokumentacja złoża gazu ziemnego i ropy naftowej „Roztoki”, 1969. PIG, Oddział Krakowski. Nr 2096/218.
• [11] GÓRECKI W. (red.), 2013 — Atlas Geotermalny Karpat Wschodnich, AGH WGGiOOE –Kraków.
• [12] JABCZYŃSKI Z. (red.), 1985 — Ilościowa ocena zasobów prognostycznych ropy naftowej i gazu ziemnego w Karpatach polskich i wyznaczonych w ich obrębie stref perspektywicznych. Prob. Węzł. 01.1. Arch. SNTITPNG- Kraków.
• [13] KSIĄŻKIEWICZ M., 1972—Budowa geologiczna Polski, Tektonika-Karpaty, cz. 3. Instytut Geologiczny, Wyd. Geologiczne, Warszawa.
• [14] PAJĄK L., 2007 — Wybrane zagadnienia dotyczące pozyskania ciepła z pierwotnych nośników biomasy. Ciepłownictwo Ogrzewnictwo Wentylacja nr 3, s. 22–27.
• [15] PAJĄK L., 2008 — Wymiana ciepła i masy w całorocznych basenach odkrytych – model matematyczny zachodzących procesów, część I i II. Ciepłownictwo Ogrzewnictwo Wentylacja nr 7–8 i 9, s. 37–42 i 15–17.
• [16] PAJĄK L., 2009 — Optymalizacja kompozycji i harmonogramu pracy hybrydowych Źródeł energii, część II. Ciepłownictwo Ogrzewnictwo Wentylacja nr 5, s. 14–18.
• [17] RYŁKO W., 2004 — Budowa geologiczna Polski, Stratygrafia cz. 3a – Karpaty, Peryt & Piwocki (red.), PIG, Warszawa.
• [18] ŻYTKO K. i in., JANKOWSKI J. i in., 2013 — Mapa geologiczno-strukturalna wschodniej części Karpat [W:] Górecki W. (red. naukowy). Atlas Geotermalny Karpat Wschodnich, formacje fliszowe oraz utwory mioceńskie i mezozoiczno-paleozoiczne podłoża Karpat Wschodnich, Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków, s. 87.