Hammershus - dobre praktyki i zarządzanie trwałą ruiną

Siwek, Andrzej; Trafas-Wołoszyn, Magdalena

Powiadomienia systemowe

Sesja wygasła!
Sesja wygasła!

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Hammershus - dobre praktyki i zarządzanie trwałą ruiną

Autorzy

Siwek Andrzej , Trafas-Wołoszyn Magdalena

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

Warianty tytułu

Hammershus Castle - "Good Practices" and Managing Permanentl Ruin

Języki publikacji

Abstrakty

Zamek Hammershus, to średniowieczna, duńska warownia na wyspie Bornholm. W ruinie od połowy XVIII w. Dewastację powstrzymano w 1822, gdy ruinę zamku uznano za zabytek. Zamek, dominujący w widokach północnego wybrzeża wyspy stał się celem wędrówek romantycznych turystów. Decydujące prace konserwatorskie przeprowadził Peter Hauberg w latach 1885 – 1928, programowo powstrzymując się od rekonstrukcji. Funkcje recepcyjne pomieszczono w zabudowaniach opodal ruin. Polityka ochronna prowadzona od 1907 r. wiązała się z wykupem terenów wokół zamku i systematycznym usuwaniem okolicznych budowli. W 1969r. koncepcję centrum informacyjnego, ukrytego w krajobrazie stworzył Jørn Utzon. W 2013 podjęto realizację jego koncepcji. Projekt opracował duński zespół Arkitema, we współpracy z Buro Happold, i Ch. Harlangiem. Nowoczesne centrum interpretacji zabytku oddane do użytku w 2018 r. jest odsunięte od ruin i ukryte w formach terenu. Ochrona zamku Hammershus jest podporządkowana zachowaniu jego historycznej formy – trwałej ruiny. Jest również prowadzona w sferze krajobrazowej. Nowe centrum recepcyjne zlokalizowano i zaprojektowano tak, by nie konkurowało z formą historyczną i krajobrazem. Model zarządzania zamku Hammershus to przykład dobrej praktyki w ochronie dziedzictwa kulturowego i zabytkowych ruin. Istotą jest wykorzystanie atrakcyjności ruiny historycznej, jako obiektu przyciągającego odwiedzających oraz oddalenie współczesnych funkcji komercyjnych od zabytku wraz ze stworzeniem nowych możliwości kontemplacji zabytku oraz rygorystyczną ochroną krajobrazu.

Hammershus is a medieval Danish castle on the Bornholm island. In 1743 Hammershus was finally abandoned as a stronghold. The fortress was partially demolished around 1750. The ruins were put on the national historic register in 1822. From 1885, until his death in 1928, P. C. Hauberg was in charge of the extensive restoration work. After that, the castle remained a picturesque ruin. The conservation policy, which was taken from 1907, includes the purchase of land around the castle and systematic removal of the surrounding buildings. In 1969 Jørn Utzon created the concept of the information center hidden in the landscape. In 2013, his concept was implemented. The project was developed by the Danish team Arkitema, in cooperation with Buro Happold, and Ch. Harlang. The modern information center put into use in 2018. Building is removed from the ruins and hidden in the nearby slope. The protection of Hammershus Castle is subordinated to preserving its historical form - a permanent ruin. It is also conducted in the landscape sphere. The new reception center was located and designed so as to not compete with the historical ruin and landscape. The Hammershus castle management model is an example of good practice in protecting cultural heritage and historic ruins. The main point is to use the attractiveness of the historical ruins, as an object that attracts visitors.The remoteness of modern commercial functions from the monument create new possibilities for contemplating the castle ruins and contributes to strict landscape protection.

Słowa kluczowe

ruina historyczna ochrona krajobrazu zarządzanie dziedzictwem konserwacja zamek Hammershus

historical ruins landscape protection heritage management conservation Hammershus castle

Wydawca

Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków ICOMOS
Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej

Czasopismo

Ochrona Dziedzictwa Kulturowego

Rocznik

2018

Tom

Nr 6

Strony

163--176

Opis fizyczny

Bibliogr.34 poz., ryc.

Twórcy

autor

Siwek Andrzej

Instytut Historii Sztuki UJ Polska

autor

Trafas-Wołoszyn Magdalena

Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Krakowie Polska

Bibliografia

1. Fabritius E., Danish Artists' Colonies, Skagens Museum, 2007.
2. Geremek R., Zamek w ruinie jest hołdem dla najeźdźcy, http://www.fronda.pl/a/zamek-w-ruinie-jest-holdem-dla-najezdzcy,13215.html.
3. Jensen B., Bornholm – Danmarks ferieø, Bornholms Museum 2016, Landscape painting on Bornholm, Bornholms Kunstmuseum, http://www.bornholms-kunstmuseum.dk/udforsk/bornholms-kunsthistorie/landskabsmaleriet-paa-bornholm.aspx.
4. Jokilehto J., A History of Architectural Conservation, York 1986.
5. Kadłuczka A., Conservatio est continua creatio – or the doctrine of heritage protection as a component of existential space, Wiadomosci Konserwatorskie – Journal of Heritage Conservation 2015.
6. Karta ochrony historycznych ruin, /zasady ochrony historycznych ruin/ przyjęta Uchwałą Walnego Zgromadzenia Członków PKN ICOMOS w dniu 4 grudnia 2012 r., http://www.icomos-poland.org/pl/dokumenty/uchwaly/130-karta-ochrony-historycznych-ruin.html.
7. Konferencja PKN ICOMOS, Historic ruins – protection, use, management Kraków, 8-10 listopad 2018, http://www.icomos-poland.org/pl/archiwum-aktualnosci/249-scientific-conference-historic-ruins-protection-use-management-cracow-8-10-november-2018.html.
8. Konferencja PKN ICOMOS, Historyczne Ruiny - Ochrona, Użytkowanie, Zarządzanie - 16-17 kwietnia 2018 r. Łazienki Królewskie w Warszawie, http://www.icomos-poland.org/pl/archiwum-aktualnosci/239-konferencja-naukowa-historyczne-ruiny-ochrona-uzytkowanie-zarzadzanie-16-17-kwietnia-2018-r-lazienki-krolewskie-w-warszawie.html.
9. Kosiewski P., Krawczyk J., Zabytek i historia. Wokół problemów konserwacji i ochrony zabytków w XIX wieku. Antologia, Warszawa 2007.
10. Loschwitz-Himmel G., New Visitor Centre for Hammershus, Topos 28.04.2014; https://www.toposmagazine.com/new-visitor-centre-hammershus/.
11. Meldgaard K., Hammershus, 2007.
12. Ochrona i konserwacja ruin zamkowych : wybrane problemy i przykłady, B. Szmygin, P. Molski (red.), Warszawa - Lublin 2013.
13. Przyłęcki M., Jasieńko J., Zabytek w trwałej ruinie. Ochrona, konserwacja i ekspozycja. Program Śląskiego Oddziału Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków, Wrocław 2001.
14. Ratajczak T., Nowy zamek w Poznaniu – negatywny przykład adaptacji reliktów średniowiecznej architektury, [w:] Zamki w runie – zasady postępowania konserwatorskiego, B. Szmygin, P. Molski (red.), Warszawa-Lublin 2012.
15. Ratajczak T., Zamki na nowo. Blog poświęcony odbudowie historycznych zamków w Polsce, https://zamkinanowodotcom.wordpress.com/.
16. Rekomendacja Warszawska o odbudowie dziedzictwa kulturowego zniszczonego na skutek konfliktów zbrojnych i kataklizmów naturalnych, http://www.icomos-poland.org/pl/archiwum-aktualnosci/254-rekomendacja-warszawska-o-odbudowie-dziedzictwa-kulturowego-zniszczonego-na-skutek-konfliktow-zbrojnych-i-kataklizmow-naturalnych.html.
17. Seehusen Ch., Hmmershus og Bornholms andre borge, Bornholms Museum 2017.
18. Seminarium Narodowego Instytutu Dziedzictwa, Fortyfikacje pomiędzy Bałtykiem a Morzem Czarnym. Zarządzanie i ochrona dziedzictwa obronnego, 21-23 czerwca 2017, Gdańsk, https://www.nid.pl/pl/O_NID/Sprawozdania/Sprawozdanie%20z%20dzia%C5%82alno%C5%9Bci%20NID%20w%202017%20roku.pdf.
19. Seminarium Narodowego Instytutu Dziedzictwa, Międzynarodowe seminarium „Zamki Pomorza – przykład rewitalizacji zabytków rezydencjonalno-obronnych, 6-10 września 2016, https://www.nid.pl/pl/Dla_specjalistow/Aktualnosci/news.php?ID=3301&sphrase_id=52506.
20. Sillehoved S. P., Hammershus, Bornholms Tidendes Forlag 2014.
21. Skaarup J. Ch., De Bornholmske Kystskanser, Bornholms Forsvarsmuseum 2016.
22. Stemann I., Danja. Kraj i naród, Warszawa 1926.
23. Taylor J., Arkitema Wins Competition for a Visitor Centre at Hammershus, 28 Nov 2013, ArchDaily; https://www.archdaily.com/452798/arkitema-wins-competition-for-a-visitor-centre-at-hammershus/.
24. Zamki w ruinie - zasady postępowania konserwatorskiego, B. Szmygin, P. Molski (red.), Warszawa - Lublin 2012
25. Zamki, grody, ruiny – waloryzacja i ochrona, M. L. Lewicka (red.), Seria Architektura Obronna: t. III, Warszawa – Białystok 2009.
26. http://bornholmske-samlinger.dk/.
27. http://tidende.dk/?Id=85756.
28. http://www.bornholmerneshistorie.dk/hotel-hammershus.html.
29. https://naturstyrelsen.dk/lokale-enheder/lokale-nyheder/2017/nov/farvel-til-slotsgaarden-giver-fri-udsigt-til-hammershus/.
30. https://www.kulturarv.dk/kid/VisWeilbach.do;jsessionid=137216E2FBF67D08ED395D4CF2674321?kunstnerId=7238&wsektion=alle.
31. https://www.utzon-archives.aau.dk.
32. https://www.utzon-archives.aau.dk/drawings/hammershus-museum-and-visitors-center-bornholm/HAMMERSHUS_L_097_005.png.html.
33. https://www.utzon-archives.aau.dk/drawings/hammershus-museum-and-visitors-center-bornholm/HAMMERSHUS_L_097_005.png.html.
34. https://www.utzon-archives.aau.dk/drawings/hammershus-museum-and-visitors-center-bornholm/HAMMERSHUS_L_097_006.png.html.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-2df6ac2e-1c8e-4068-8d4b-9deb78970817