Skład mineralny i chemiczny kruszywa sztucznego produkowanego na bazie odpadów z hutnictwa Zn-Pb

• Autorzy: Nowak J.

Warianty tytułu

EN

Mineral and chemical composition of the artifical aggregate produced on the basis of Zn-Pb metallurgical wastes

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań mineralogicznych i chemicznych kruszywa sztucznego wyprodukowanego na bazie starych odpadów z hutnictwa Zn-Pb. Skład mineralny zdominowany był przez minerały powstające w procesie hutniczym w wyniku oddziaływania wysokiej temperaturze (pirokseny, plagioklazy, mulit, magnetyt, spinele) oraz minerały wtórne powstałe w wyniku procesów hipergenicznych (gips, węglany). W składzie chemicznym dominowały: SiO2, Fe2O3, CaO, MgO a także Al2O3. Stwierdzono także wysoką zawartość Zn, która dochodziła nawet do 5,5%. Inne zidentyfikowane pierwiastki występujące w kruszywie to między innymi: Pb, Mn, Cr, Ni, Cu, As, Sr, Sb. Przeprowadzone testy wymywalności wykazały, że ilości metali jakie przechodzą do eluatu przekraczają dopuszczalne normy.

EN

The paper presents results of mineralogical and chemical studies of artificial aggregate produced on the basis of the old metallurgical Zn-Pb wastes. Mineral composition is dominated by minerals formed during metallurgical process as a result of high temperature interaction (pyroxene, plagioclase, mullite, magnetite, spinel) and secondary minerals formed as a result of hypergenic processes (gypsum, carbonates). In the chemical composition SiO2, Fe2O3, CaO, MgO dominate, but also Al2O3. The high concentration of Zn (even 5,5%) were also observed. Other elements identified in the artifical aggregate are: Pb, Mn, Cr, Ni, Cu, As, Sr, Sb. The leaching tests showed that the amounts of elements which were leached to the eluates exceed standards.

Słowa kluczowe

PL

odpady Zn-Pb; kruszywa sztuczne; cynk; ołów; eluat; metale ciężkie; Orzeł Biały

EN

Zn-Pb wastes; artifical aggregate; zinc; lead; eluate; heavy metals; Orzeł Biały

• Wydawca: STE GROUP
• Czasopismo: Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji
• Rocznik: 2016
• Tom: z. 5 (17)
• Strony: 192--203
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz.

Twórcy

autor

Nowak J.

• Politechnika Śląska, Wydział Górnictwa i Geologii, Instytut Geologii Stosowanej, ul. Akademicka 2, 44-100 Gliwice

Bibliografia

• [1] Z. Adamczyk, K. Nowinska. „Environmental mobility of trace elements present in dusts emitted from Zn-Pb metallurgical processes”, Environ Earth Sci, 75:956, 2016.
• [2] I. Jonczy „Formy występowania wybranych metali w żużlach hutniczych na tle ich właściwości geochemicznych”, Gospodarka Surowcami Mineralnymi, Tom 28, Zeszyt 1, 2012.
• [3] I. Jonczy, J. Nowak, A. Porszke, E. Strzałkowska. Phase components of selected mineral waste materials in microscope images, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2012.
• [4] K. Nowinska, Z. Adamczyk. „Mobilność pierwiastków towarzyszących odpadom hutnictwa cynku i ołowiu w środowisku”, Górnictwo i Geologia, Tom 8, Zeszyt 1, 2013.
• [5] M. Pozzi, K. Nowinska. „Szacowanie ilości metali ciężkich w składowisku odpadów niebezpiecznych huty cynku „Miasteczko Śląskie””, Górnictwo i Geologia, Tom 5 Zeszyt 4, 2010.
• [6] PN-EN 12457-4 Charakteryzowanie odpadów – Wymywanie – Badanie zgodności w odniesieniu do wymywania ziarnistych materiałów odpadowych i osadów. Część 4: Jednostopniowe badanie porcjowe przy stosunku cieczy do fazy stałej 10 l/kg w przypadku materiałów o wielkości cząstek poniżej 10 mm (bez redukcji lub z redukcją wielkości).
• [7] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 czerwca 2005 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie kryteriów bilansowości złóż kopalin Dz. U. Nr 116, poz. 978 z dnia 29 czerwca 2005 r.
• [8] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 18 listopada 2014 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego Dz.U. 2014 poz. 1800 z dnia16 grudnia 2014 r.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).