Cultural heritage protection issues in Leśnica, the settlement of Wrocław

• Autorzy: Kononowicz A.

Identyfikatory

DOI

10.1515/ceer-2015-0039

Warianty tytułu

PL

Problemy ochrony dziedzictwa kulturowego osiedla Leśnica we Wrocławiu

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Leśnica, today the settlement on the western edge of Wrocław, formerly was an independent town, located on a previously wooded area, with a linear street system. It developed in the Middle Ages around the castle and church playing a service role for the Silesian Piast court on their way to Legnica and during hunting. In the thirteenth century it received city rights, and lost them in the eighteenth century. After the Piast dynasty had died out, it was sold by John of Luxembourg, and repeatedly changed its owners. In the nineteenth century it developed thanks to the industry, tourism and a convenient railway connection to Wrocław as well as hotel and restaurant facilities. In 1928, Leśnica was incorporated into Wrocław. After the Second World War, it lost its cultural continuity. In the 1970's, middle-heigh and high prefabricated buildings were built in the vicinity of a residential district. At the end of the twentieth and early twentyfirst century, local industries were liquidated, and intensive land development started, causing the systematic blurring of its small-town character and its urban space started to acquire a character of a big city. In 2004, the old part of Leśnica was entered in the Register of Monuments. Also a ring road was planned, moving the cumbersome and dangerous transit traffic away from historic Średzka Street beyond the southern border of the settlement.

PL

Leśnica, dziś osiedle na zachodnim krańcu Wrocławia, dawniej samodzielne miasteczko, na terenie z dawna zalesionym, o układzie ulicowym, które rozwinęło się w średniowieczu wokół zamku i kościoła, stanowiąc obsługę dworu Piastów śląskich na trasie do Legnicy. W XIII w. otrzymało prawa miejskie, które utraciło w wieku XVIII. Po wygaśnięciu linii Piastów sprzedane przez Jana Luksemburczyka, zmieniało prywatnych właścicieli. W XIX w. rozwinęło się dzięki przemysłowi, ruchowi wycieczkowemu, dogodnemu połączeniu kolejowemu z Wrocławiem i zapleczu restauracyjno- hotelowemu. W 1928 r. Leśnica zostaje włączona do Wrocławia. Po II wojnie światowej utraciła ciągłość kulturową. W latach 70. XX w. w sąsiedztwie dzielnicy willowej wzniesiono grupę średnich i wysokich domów z wielkiej płyty. Pod koniec XX i na pocz. XXI w. w Leśnicy zlikwidowano przemysł, i rozwinął się intensywny ruch deweloperski, powodujący systematyczne zacieranie małomiasteczkowego charakteru i przekształcanie przestrzeni urbanistycznej na kształt dużego miasta. W 2004 r. stara część Leśnicy została wpisana do Rejestru Zabytków. Zaplanowano także obwodnicę, przenoszącą uciążliwy i niebezpieczny ruch tranzytowy z historycznej ulicy Średzkiej poza południową granicę osiedla.

Słowa kluczowe

EN

settlement; Wrocław; Leśnica; heritage protection; revalorization

PL

osiedle mieszkaniowe; Wrocław; Leśnica; dawne miasteczko; ochrona dziedzictwa; rewitalizacja

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego
• Czasopismo: Civil and Environmental Engineering Reports
• Rocznik: 2015
• Tom: No. 18
• Strony: 85--96
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz., fot., rys.

Twórcy

autor

Kononowicz A.

• Wrocław University of Technology Faculty of Architecture, Wrocław, Poland

Bibliografia

• 1. Antkowiak Z.: Stare i nowe osiedla Wrocławia, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk, 1973, 100-105.
• 2. Bimler K.: Burg Lissa in Breslau, Die schlesischen massiven Wehrbauten, Bd.1: Fürstentum Breslau, Kreise Breslau, Neumarkt, Namslau, Breslau 1940.
• 3. Encyklopedia Wrocławia, red. J. Harasimowicz, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 2001.
• 4. Goliński M., Ziątkowski L.: Osiedla Wrocławia (kalendaria dziejów do momentu wchłonięcia przez miasto), maszynopis, Wrocław 1997, 101-113.
• 5. Kononowicz A.: Problematyka dawnych miasteczek - dzisiejszych osiedli mieszkaniowych w granicach Wrocławia, Wydział Architektury PWr, 2014, dysertacja doktorska (maszynopis).
• 6. Kononowicz W.: Wrocław. Kierunki rozwoju urbanistycznego w okresie międzywojennym, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław, 1997, 22-24, 81-86.
• 7. Krzywka Ł., Eysymontt R.: Studium historyczno-urbanistyczno-konserwatorskie wraz z wytycznymi konserwatorskimi dla części Zespołu Urbanistycznego Leśnica oraz Parku Leśnickiego, Dla potrzeb planu miejscowego zagospodarowania przestrzennego. Analiza rozwoju zespołu (maszynopis), Wrocław, marzec 2004.
• 8. Młynarska-Kaletynowa M.: Leśnica, w: Encyklopedia Wrocławia, Wrocław 2006, 477-478.
• 9. Młynarska-Kaletynowa M.: Wrocław w XII-XVIII wieku. Przemiany społeczne i osadnicze, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź, 1986.
• 10. Zipser T.: Aktualna doktryna urbanistyczna wśród ślepych uliczek, w: Urbanistyka w działaniu. Teoria i praktyka, materiały II kongresu Urbanistyki Polskiej pod red. T. Ossowicza i T. Zipsera, „Urbanista”, Warszawa 2006, s.114-121.