Badania osobowości w psychologii transportu

• Autorzy: Odachowska E. , Ucińska M. , Dobrzyńska M.

Warianty tytułu

EN

Research on personality in traffic psychology

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Jednym z warunków uzyskania uprawnień do kierowania pojazdem jest, oprócz umiejętności obsługi urządzeń sterowniczych i znajomości przepisów regulujących ruch drogowy, także zdrowie fizyczne i psychiczne. W psychologii transportu najistotniejsza jest ta ostatnia składowa, zatem badania psychologiczne kierowców opierają się przede wszystkim na ocenie sposobu funkcjonowania jednostki, który może mieć oczywiste implikacje w ruchu drogowym. Badaniom, zgodnie z uwarunkowaniami prawnymi, podlega zatem osobowość (z uwzględnieniem temperamentu jako regulatora zachowania w sytuacjach trudnych), funkcje poznawcze i intelektualne oraz sprawność psychomotoryczna oparta na badaniu czasów reakcji, funkcjonowania uwagi, pamięci oraz percepcji. Dla potrzeb niniejszego artykułu najistotniejszym składnikiem jest osobowość człowieka rozumiana, jako charakterystyczny, względnie stały sposób reagowania jednostki na środowisko społeczno - przyrodnicze, a także sposób wchodzenia z nim w interakcje.

EN

Apart from knowledge on road traffic regulations and ability to operate a vehicle, one the conditions to receive a driving license is the physical and psychical health. In traffic psychology the last aspect is the most important one, therefore psychological examination of drivers base on assessment of one’s general behavior, which obviously affect behavior on the road. The object of examinations are, according to law regulations: personality (concerning temperament as a regulator of behavior in difficult situations), cognitive abilities, intellectual and psychomotor fitness which base on response time, memory and perception. For the purpose of the following paper, the personality is concerned as the most important determinant, understood as characteristic, relatively constant way that one react to socio-natural environment and interact with it.

Słowa kluczowe

PL

osobowość; psychologia transportu; kierowca

EN

personality; transport psychology; driver

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Logistyka
• Rocznik: 2014
• Tom: nr 3
• Strony: 4767--4776
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz., wykr., pełen tekst na CD

Twórcy

autor

Odachowska E.

• Instytut Transportu Samochodowego w Warszawie , Zakład Psychologii Transportu i Fizjologii, ul. Jagiellońska 80, 03-301 Warszawa

autor

Ucińska M.

• Instytut Transportu Samochodowego w Warszawie , Zakład Psychologii Transportu i Fizjologii, ul. Jagiellońska 80, 03-301 Warszawa

autor

Dobrzyńska M.

• Instytut Transportu Samochodowego w Warszawie , Zakład Psychologii Transportu i Fizjologii, ul. Jagiellońska 80, 03-301 Warszawa

Bibliografia

• 1. Buss, A.H., Plomin, R., Temperament: early developing personality traits. Hillsdale, NJ: Erlbaum 1984.
• 2. Odachowska E., Temperamentalne uwarunkowania zachowań ryzykownych na podstawie kierowców: praca magisterska. Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej w Warszawie: materiał niepublikowany 2010.
• 3. Odachowska E., Temperament a skłonność do zachowań ryzykownych w ruchu drogowym. Transport Samochodowy 1/2012, Wydawnictwo ITS, Warszawa 2012.
• 4. Odachowska E. (red.), Psychologia zachowań ryzykownych w ruchu drogowym. Monografia. Wydawnictwo ITS, Warszawa 2012.
• 5. Oleś P., Wprowadzenie do psychologii osobowości. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2003.
• 6. Oniszczenko, W., Diagnoza temperamentu w ujęciu genetycznej teorii Bussa i Plomina: Kwestionariusz Temperamentu EAS-TS. Studia Psychologiczne, 33, 97-111, 1995.
• 7. Pervin L.A., Psychologia osobowości, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2002.
• 8. Strelau J., Temperament. Strelau J. red., Psychologia. Podręcznik akademicki, t. 2, Psychologia ogólna. GWP, Gdańsk 2000.
• 9. Strelau J., Biologiczna teoria poszukiwania doznań Zuckermana.[] J. Strelau. Psychologia temperamentu. Wydawnictow Naukowe PWN, Warszawa 2002.
• 10. Strelau J., Zawadzki, B., The Formal Characteristics of Behaviour - Temperament Inventory (FCB-TI): Theoretical assumptions and scale construction. European Journal of Personality, 1993, 7, 313-336, 1993.
• 11. Strelau, J., Psychologia temperamentu. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998.
• 12. Zdankiewicz-Ścigała, E., Maruszewski, T., W: Strelau, J. Psychologia, podręcznik akademicki. GWP, Gdańsk 2004; t.2 (395-425).