Wartości przyrodnicze parków historycznych Lublina na tle struktury ekologicznej miasta

• Autorzy: Trzaskowska E. , Adamiec P.

Warianty tytułu

EN

Natural values of historical parks in Lublin within ecological structure of city

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Parki miejskie są postrzegane, jako wartość kulturowa miasta realizująca różne potrzeby mieszkańców. Jednocześnie mówi się o nich w kontekście kształtowania środowiska przyrodniczego miasta, w związku z pełnieniem funkcji biologicznej, hydrologicznej i klimatycznej. Podział ten ukazuje dwa odrębne punkty widzenia przyrody w mieście. Problem jeszcze bardziej komplikuje się w przypadku parków zabytkowych, gdzie na pierwszy plan wysuwa się znaczenie historyczne, aspekty estetyczne oraz sposoby użytkowania i wykorzystania tych terenów. Jak wskazują prowadzone w Lublinie badania, charakteryzująca takie obiekty duża różnorodność biologiczna i walory przyrodnicze, są często wynikiem synantropizacji szaty roślinnej. W związku z zachodzącymi zmianami konieczna jest ciągła kontrola istniejących zasobów krajobrazowych pod różnymi aspektami. Jednocześnie próby ingerencji (w tym pielęgnacja i rewitalizacja) powinny być zgodne z koncepcją zrównoważonego rozwoju, jako paradygmatu do odnowy zasobów historycznych i przyrodniczych.

EN

Urban parks are considered as cultural value of the city executing the different needs. At the same time there are disscusions about parks in the context of the natural environment development of the city, in connection with its climate, biological and hydrological function. This division shows two separate points of view of nature in the city. The problem is further complicated in the case of historic parks, where at the front are the historical, aesthetic aspects and methods of use of these areas. As the research in Lublin shows, historic parks are characterized by both biodiversity and natural values, is often the result of flora synanthropisation. In connection with the changes, it is necessary to continue the control of existing landscape resources in various aspects. At the same time any attempts to interfere (including maintenance and revitalization) should be compatible with the concept of sustainable development as a paradigm for the recovery of historical and natural resources.

Słowa kluczowe

PL

parki historyczne; Lublin; analiza krajobrazu; System Przyrodniczy Miasta; SPM; rewaloryzacja; rewitalizacja

EN

historical parks; Lublin; landscape analysis; urban ecological structure; revalorization; revitalization

• Wydawca: Komisja Krajobrazu Kulturowego Polskiego Towarzystwa Geograficznego
• Czasopismo: Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
• Rocznik: 2014
• Tom: nr 25
• Strony: 57--69
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz., ryc., tab.

Twórcy

autor

Trzaskowska E.

• Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Matematyki, Informatyki i Architektury Krajobrazu, Lublin, Polska

autor

Adamiec P.

• Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Matematyki, Informatyki i Architektury Krajobrazu, Lublin, Polska

Bibliografia

• Adamiec P., Trzaskowska E., 2012: Diagnoza stanu i walorów parków miejskich Lublina oraz wytyczne do ich kształtowania. Teka Komisji Urbanistyki i Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych PAN Politechnika Lubelska, nr 8: 7-18.
• Biaduń W., 2004: Ptaki Lublina. Wyd. AM Lublin.
• Bianco P.M., Fanelli G., Tescarollo P., Pignatti S., 2003: Ruderalization in a Roman Parks as a Result of Changing Management. Urban Habit, nr 1: 87-104.
• Drapella-Hermansdorfer A., 2009: Najnowsze tendencje w urządzaniu przestrzeni publicznych miast europejskich [w:] Zieleń w przestrzeni publicznej miast: funkcja-kreacja-identyfikacja (red.): E. Olesiejuk A. Jankowska, Wyd. Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych, Toruń. 43-56.
• Dunnett N., Hitchmough J., 2004: The Dynamic Landscape. Design, Ecology & Management of Naturalistic Urban Planting. Taylor & Francis. London & New York
• Fijałkowski D., Kseniak M., 1982: Parki wiejskie Lubelszczyzny, stan, ochrona i rewaloryzacja biocenotyczna. PWN, Warszawa.
• Haladyn K., 2001: Ekologiczne aspekty zagospodarowania wybranych elementów środowiska na terenach zurbanizowanych [w:] Kształtowanie przestrzeni zurbanizowanej w myśl zasad ekorozwoju. Wyd. PKE, Wrocław: 193-206.
• Majdecki L., 1993: Ochrona i konserwacja zabytkowych założeń ogrodowych. PWN, Warszawa.
• Majdecki L., 1993: Zagrożenia i ochrona w kształtowaniu środowiska przyrodniczego i krajobrazu i miejskich założeń ogrodowych na obszarach zurbanizowanych [w:] Przyroda, ogród i krajobraz w życiu miasta. Materiały Sympozjum „Ochrona i kształtowanie środowiska przyrodniczego, krajobrazu i miejskich założeń ogrodniczych na obszarach zurbanizowanych. Wyd. SGGW, Warszawa: 5-35.
• Przegalińska-Matyko M., Pudelska K., 2006: Zmiany w strukturze drzewostanu parku w Abramowicach (Lubelszczyzna) [w:] Przyroda i miasto (red.): J. Rylke. Wyd. SGGW, Warszawa, nr 8: 352-363.
• Rylke J., 1987: Wartość starych parków. Wyd. SGGW-AR, Warszawa.
• Siewniak M., Sikora D., 2010: Seminarium "Parki zabytkowe – ochrona i konserwacja" - wnioski poseminaryjne. Kurier konserwatorski, nr 8: 37-39.
• Siewniak M., 2010: Wartości kulturowe i przyrodnicze parków zabytkowych. Natura-kultura. Kurier konserwatorski, nr 7: 5-10.
• Szulczewska B., Kaftan J., 1996: Kształtowanie Systemu Przyrodniczego Miasta. Wyd. IGPiK, Warszawa.
• Szumacher I., 2005: Funkcje ekologiczne parków miejskich. Prace i Studia Geograficzne, nr 36: 107-120.
• Szumacher I., 2007: Wartości przyrodnicze parków miejskich na przykładach europejskich [w:] Przyroda i miasto (red.): J. Rylke. Wyd. SGGW, Warszawa, nr 10, cz. I: 355-364.
• Trzaskowska E., Adamiec P., 2011: Runo parków miejskich Lublina. Acta Scientiarum Polonorum. Formatio Circumiectus, nr 10 (4): 51-59.
• Trzaskowska E., 2013: Kształtowanie terenów zieleni dla zwiększania różnorodności biologicznej w miastach. Acta Scientarum Polonorum Administratio Locorum, nr 2: 5-14.
• Trzaskowska E., 2011: Rośliny do ogrodów naturalistycznych [w:] Rośliny do zadań specjalnych (red.): M.E. Drozdek. Oficyna Wydawnicza PWSZ w Sulechowie. Sulechów-Kalsk: 363-378.
• Trzaskowska E., 2012: Zastosowanie roślinności synantropijnej w kształtowaniu terenów zieleni miastnowe nurty w projektowaniu. Nauka Przyroda Technologie, nr 6 (2), #20.
• Trzaskowska. E., 2013: Wykorzystanie roślin i zbiorowisk synantropijnych na terenach zieleni Lublina. Wyd. KUL, Lublin.
• Wolski P, Piwowarski M., 1998: Naturalizm funkcjonalny w sztuce kształtowania ogrodów i krajobrazu [w:] Ochrona dziedzictwa przyrodniczo-kulturowego w Polsce. Wyd. SGGW, Warszawa.