Alternatywne źródła białka w produkcji żywności

• Autorzy: Drużyńska Beata

Identyfikatory

DOI

10.15199/65.2023.9.5

Warianty tytułu

EN

Alternative sources of protein in food production

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Prawidłowe żywienie człowieka uzależnione jest od spożycia wielu składników odżywczych obecnych w diecie. Białko stanowi nieodłączną część tej diety. Może ono pochodzić z wielu źródeł i różnić się pod względem biodostępności czy profilu aminokwasowego. Najczęściej źródłem pełnowartościowego białka jest żywność pochodzenia zwierzęcego. Współcześnie hodowla zwierząt generuje jednak wysokie koszty i jest szkodliwa dla środowiska. W obliczu stale rosnącej populacji światowej aktualnym wyzwaniem jest poszukiwanie białka ze źródeł spełniających aspekty żywieniowe, środowiskowe i społeczne. Najlepszymi alternatywami wydają się być białka jednokomórkowców, organizmów morskich oraz owadów jadalnych. Białka te charakteryzują się wysoką wartością odżywczą i wysoką strawnością. Obecnie głównymi problemami, które ograniczają wykorzystanie tych białek w żywności są wysokie koszty produkcji, bezpieczeństwo oraz brak akceptacji tego typu żywności ze strony konsumentów.

EN

Proper human nutrition depends on the intake of many nutrients present in the diet. Protein is an integral part of this diet. It can come from many sources and differ in terms of digestibility and amino acid profile. The most common source of protein is food of animal origin. Nowadays, livestock farming generates high costs and is harmful to the environment. In the face of a constantly growing world population, the current challenge is to search for protein from sources that meet nutritional, environmental and social aspects. The best alternatives seem to be proteins from unicellular organisms, marine organisms and edible insects. They are characterized by high nutritional value and high digestibility. Currently, the main problems that limit the use of these proteins in food are high production costs, safety and lack of acceptance of this type of food by consumers.

Słowa kluczowe

PL

białko; białka jednokomórkowców; owady jadalne; algi

EN

protein; unicellular proteins; edible insects; algae

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Spożywczy
• Rocznik: 2023
• Tom: T. 77, nr 9
• Strony: 28--31
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz.

Twórcy

autor

Drużyńska Beata

• Zakład Oceny Jakości Żywności, Katedra Technologii i Oceny Żywności, Instytut Nauk o Żywności, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

• https://orcid.org/0000-0003-1756-7428

Bibliografia

• [1] Bito T., E. Okumura, M. Fujishima, F. Watanabe. 2020. „Potential of Chlorella as a dietary supplement to promote human health”. Nutrients 12 (9) : 2524. DOI: 10.3390/nu12092524.
• [2] Bueschke M., B. Kulczyński, A. Gramza-Michałowska, T. Kubiak. 2017. „Alternatywne źródła białka w żywieniu człowieka”. Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Problemy Rolnictwa Światowego 17 (3) : 49-59.
• [3] Haoujar I., M. Haoujar, A.B. Altemimi, A. Essafi, F. Cacciola. 2022. „Nutritional, sustainable source of aqua feed and food from microalgae: a mini review”. International Aquatic Research 14 (3) : 157-167. DOI: 10.22034/IAR.2022.1962583.1297.
• [4] Hawkey K.J., C. Lopez-Viso, J.M. Brameld, T. Parr, A.M. Salter. 2021. „Insects: a potential source of protein and other nutrients for feed and food”. Annual Review of Animal Biosciences 9 : 333-354. DOI: 10.1146/annurev-animal-021419-083930.
• [5] Hertzler S. R., J.C. Lieblein-Boff, M. Weiler, C. Allgeier. 2020. „Plant proteins: assessing their nutritional quality and effects on health and physical function”. Nutrients 12 (12) : 3704. DOI: 10.3390/nu12123704.
• [6] Hoszek K. 2021. „Produkty z kryla antarktycznego Euphausia superba – zdrowie na talerzu czy zdrowy ekosystem?”. Tutoring Gedanensis 6 (1) : 46-57. DOI: 10.26881/tutg.2021.1.06.
• [7] Kim T.K., H.I. Yong, Y.B. Kim, H.W. Kim, Y.S. Choi. 2019. „Edible insects as a protein source: A review of public perception, processing technology, and research trends”. Food Science of Animal Resources 39 (4) : 521. DOI: 10.5851/kosfa.2019.e53.
• [8] Kisielewska J., M. Dąbrowski, T. Bakuła. 2020. „Perspektywa wykorzystania białka z owadów jako alternatywnego składnika pasz”. Życie Weterynaryjne 95 (02) : 81-85.
• [9] Koyande A.K., K.W. Chew, K. Rambabu, Y. Tao, D.T. Chu, P.L. Show. 2019. „Microalgae: A potential alternative to health supplementation for humans”. Food Science and Human Wellness 8 (1) : 16-24. DOI: 10.1016/j.fshw.2019.03.001.
• [10] Kumar P., N. Sharma, S. Sharma, N. Mehta, A. K. Verma, S. Chemmalar, A.Q. Sazili. 2021. „In-vitro meat: a promising solution for sustainability of meat sector”. Journal of Animal Science and Technology 63 (4) : 693. DOI: 10.5187/jast.2021.e85.
• [11] Loveday S.M. 2019. „Food proteins: technological, nutritional, and sustainability attributes of traditional and emerging proteins”. Annual Review of Food Science and Technology 10 : 311-339. DOI: 10.1146/annurev-food-032818-121128.
• [12] Mary S. 2019. „Hungry for free trade? Food trade and extreme hunger in developing countries”. Food Security 11(2) : 461-477. DOI: 10.1007/s12571-019-00908-z.
• [13] Mikulec A., M. Zborowski. 2022. „Problem głodu na świecie w świetle pandemii COVID-19”. Sztuka Leczenia 37 (2) : 65-70. DOI: 10.4467/18982026SZL.22.016.16675.
• [14] Mroczek J.R., M. Rudy, K. Mroczek. 2019. „Owady alternatywnym źródłem białka dla ludzi i zwierząt gospodarskich”. Aura 7 : 6-9. DOI: 10.15199/2.2019.7.1.
• [15] Mroczek K. 2020. „Alternatywne i egzotyczne źródła białka zwierzęcego w żywieniu człowieka w kontekście racjonalnego wykorzystania zasobów środowiska”. Polish Journal for Sustainable Development 24 (1) : 95-102. DOI: 10.15584/pjsd.2020.24.1.10.
• [16] Obaeda B.A. 2021. „Yeasts as a source of single cell protein production: A review”. Plant Archives 21(1) : 324-328. DOI: 10.51470/PLANTARCHIVES.2021.v21.S1.051.
• [17] Sharif M., M.H. Zafar, A.I. Aqib, M. Saeed, M.R. Farag, M. Alagawany. 2021. „Single cell protein: Sources, mechanism of production, nutritional value and its uses in aquaculture nutrition”. Aquaculture 531: 735885. DOI: 10.1016/j.aquaculture.2020.735885.
• [18] Trotta T., C. Porro, A. Cianciulli, M.A. Panaro. 2022. „Beneficial effects of spirulina consumption on brain health”. Nutrients 14 (3) : 676. DOI: 10.3390/nu14030676.
• [19] Wiza P. 2019. „Charakterystyka owadów jadalnych jako alternatywnego źródła białka w ujęciu żywieniowym, środowiskowym oraz gospodarczym”. Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego (1) : 98-102.
• [20] www.fao.org/publications/sofi/2021/en/ [dostęp: 30.08.2023].

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2024).