Środki konserwujące w preparatach kosmetycznych i bezpieczeństwo ich stosowania

• Autorzy: Deska M. , Girek T. , Herman B.

Identyfikatory

DOI

10.16926/tiib.2016.04.08

Warianty tytułu

EN

Preservatives in cosmetic preparations and safety of their applications

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Preparaty kosmetyczne zawierające wodę i związki organiczne są szczególnie narażone na zanieczyszczenia mikrobiologiczne. Zastosowanie konserwantów w produktach kosmetycznych pozwala na znacznie dłuższe ich przechowywanie. W przemysłowej produkcji kosmetyków, zastosowanie substancji mających właściwości konserwujące jest konieczne, niestety związki te niejednokrotnie powodują podrażnienia i alergie. W artykule omówiono zarówno syntetyczne, jak i naturalne konserwanty kosmetyków. Przedstawiono ich strukturę, aktywność przeciwdrobnoustrojową, wymagania przed nimi stawiane oraz najczęstsze niepożądane skutki uboczne związane z ich zastosowaniem.

EN

Cosmetic preparations containing water and organic compounds are particularly exposed to microbial contamination. The use of preservatives in cosmetic products enables their much longer storage period. In the industrial production of cosmetics, the use of substances having preservative properties is necessary, however these compounds often cause irritations and allergies. In the article both synthetic and natural preservatives of cosmetics are discused. Their structure and the antimicrobial activity requirements are presented along with most frequent side effects connected with their use.

Słowa kluczowe

PL

konserwanty; preparaty kosmetyczne; mikroorganizmy chorobotwórcze; aktywność przeciwdrobnoustrojowa; bezpieczeństwo stosowania

EN

preservatives; cosmetic preparations; pathogenic microorganisms; antimicrobial activity; application safety

• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie
• Czasopismo: Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Technika, Informatyka, Inżynieria Bezpieczeństwa
• Rocznik: 2016
• Tom: T. 4
• Strony: 87--108
• Opis fizyczny: Bibliogr. 32 poz., tab.

Twórcy

autor

Deska M.

• Wydział Matematyczno-Przyrodniczy Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie al. Armii Krajowej 13/15, 42-200 Częstochowa

autor

Girek T.

• Wydział Matematyczno-Przyrodniczy Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie al. Armii Krajowej 13/15, 42-200 Częstochowa

autor

Herman B.

• Wydział Matematyczno-Przyrodniczy Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie al. Armii Krajowej 13/15, 42-200 Częstochowa

Bibliografia

• [1] Rudzki E., Wyprysk: kosmetyki wywołujące wyprysk, Alergia, 2003, 1, 27–30.
• [2] Rudzki E., Alergia na kosmetyki, Przegląd Alergologiczny, 2004, 1, 29–31.
• [3] Bojarowicz H., Wojciechowska M, Gocki J., Substancje konserwujące stosowane w kosmetykach oraz ich działania niepożądane, Prob. High. Epidemiol. 2008, 89, 30–33.
• [4] Majewski S., Podrażnienia i alergie jako reakcja na kosmetyki, Alergia, 2004, 1, 21–23.
• [5] Hałat Z., Reakcje niepożądane po użyciu kosmetyków, Alergia, 2003, 2, 36–40.
• [6] Żukiewicz-Sobczak W.A., Adamczuk P., Wróblewska P., Zwoliński J., Chmielewska-Badora J., Krasowska E., Galińska E.M., Cholewa G., Pią- tek J., Koźlik J. Allergy to selected cosmetic ingredients, Postęp. Derm. Alergol. 2003, 30, 307–310.
• [7] Kieć-Świerczyńska M., Kręcisz B., Świerczyńska-Machura D., Uczulenie na kosmetyki. II. Środki konserwujące, Med. Pracy, 2004, 55, 289–292.
• [8] Kieć-Świerczyńska M., Kręcisz B., Świerczyńska-Machura D., Uczulenie kontaktowe na środki konserwujące zawarte w kosmetykach, Med. Pracy, 2006, 57, 245–249.
• [9] Wojciechowska M., Kołodziejczyk J., Bartuzi Z., Alergia na kosmetyki. Cz. II. Konserwanty, Pol. J. Cosmetol. 2009, 12, 224–227.
• [10] Kacalak-Rzepka, A., Bielecka-Grzela S., Różewicka-Czabańska M., Maleszka R., Klimowicz A., Nadwrażliwość kontaktowa na wybrane składniki kosmetyków oraz inne alergeny wśród kosmetyczek i studentek kosmetologii, Post. Dermatol. Alergol. 2010, 27, 400–405.
• [11] Szybiak J., Wiechuła D., Problemy skórne związane ze stosowaniem kosmetyków, Przegl. Dermatol. 2013, 100, 392–399.
• [12] Malinka W., Zarys chemii kosmetycznej, Volumed, Wrocław 1999.
• [13] Molski M., Nowoczesna kosmetologia, kosmetyki, zabiegi, suplementy, Wyd. Naukowe PWN SA, Warszawa 2014.
• [14] Sikora M., Konserwanty − konieczność stosowania, kosmetyki tradycyjne, kosmetyki naturalne, Mat. Konferencyjne. Bezpieczeństwo mikrobiologiczne preparatów kosmetycznych. Nowoczesne konserwanty, Warszawa 2011.
• [15] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1223/2009 z dnia 30.XI.2009 r. dotyczące produktów kosmetycznych.
• [16] Lamer-Zarawska E., Chwała C., Gwardys A., Rośliny w kosmetyce i kosmetologii przeciwstarzeniowej, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
• [17] Adaszyńska M., Swarcewicz M., Olejki eteryczne jako substancje aktywne lub konserwanty w kosmetykach, Wiadomości Chemiczne, 2012, 66, 1–2, str. 139–158.
• [18] Seńczuk W. (red.) Toksykologia współczesna , Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa 2005.
• [19] Martini M.-C., Kosmetologia i farmakologia skóry, Wyd. Lekarskie PZWL 2007.
• [20] http://www.kosmopedia.org/o_kosmetykach/kosmetyki_wymagania prawne/.
• [21] PN-EN ISO 22716:2009 Kosmetyki − Dobre Praktyki Produkcji (GMP) − Przewodnik Dobrych Praktyk Produkcji.
• [22] Marzec A., Chemia kosmetyków, surowce, półprodukty, preparatyka wyrobów, Wyd. „Dom Organizatora”, Toruń 2005.
• [23] Woźniak-Holecka J., Koziołek A., Ocena zachowań konsumenckich w związku ze stosowaniem kosmetyków z zawartością parabenów. Przegląd Dermatologiczny, 2013, 5, 297–304.
• [24] Pugazhendhi D., Pope G.S., Darbre P.D., Oestrogenic activity of p-hydroxybenzoic amid (common metabolite of paraben esters) and methylparaben in human breast cancer cell lines, J. Appl. Toxicol. 2005, 25, 301–309, DOI: http://dx.doi.org/10.1002/jat.1066.
• [25] Handa O., Kokura S., Adachi S., Takagi T., Naito Y., Tanigawa T., Yoshida N., Yoshikawa T., Methylparaben potentials UV-induced damage of skin keratinocytes, Toxicology 2006, 227, 62–72, DOI: http://dx.doi.org/10.1016/j.tox.2006.07.018.
• [26] Routledge E.J., Parker J., Odum J., Ashby J., Sumpter J.P., Some alkyl hydroxy benzoate preservatives (parabens) are estrogenic, Toxicol. Appl. Pharmacol. 1998, 153, 12–19, DOI: http://dx.doi.org/10.1006/taap.1998.8544.
• [27] Lipiak, D., Konserwanty w kosmetyce. Krótki przegląd i tendencje rozwoju. Świat Przemysłu Kosmetycznego, 2009, 1, 48–56.
• [28] Góra J., Lis A., Najcenniejsze olejki eteryczne, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2007.
• [29] Gniewosz M., Stobnicka A., Adamska E., Porównanie działania przeciwdrobnoustrojowego olejków eterycznych manuka (Leptospermum scoparium) i kanuka (Kunzea ericoides), Bromat. Chem. Toksykol. 2012, 3, 639–644.
• [30] Hołderna-Kędzia E., Działanie substancji olejkowych na bakterie i grzyby. Postępy Fitoterapii, 2010, 1, 3–8.
• [31] Kamatou G. P., Vermaak I., Viljoen A,M., Eugenol – From the Remote Maluku Islands to the International Market Place:A Review of a Remarkable and Versatile Molecule, Molecules, 2012, 17, 6953–6981.
• [32] Cortés-Rojas D.F., Fernandes de Souza C.R., Oliveira W.P., Clove (Syzygium aromaticum): a precious spice, Asian Pac. J. Trop. Biomed. 2014, 4, 90–96, DOI: http://dx.doi.org/10.1016/S2221-1691(14)60215-X.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).