The role of landscape architecture in the process of revitalising rural areas

• Autorzy: Hodor K. , Sawicka M.

Identyfikatory

DOI

10.4467/2353737XCT.16.184.5795

Warianty tytułu

PL

Rola architektury krajobrazu w procesie rewitalizacji wsi

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The discussion contained in the paper highlights the relationship between the process of revitalisation and the specialisation of landscape architecture. This is an artistic, professional and scientific field that is focused on the theoretical foundations of shaping landscapes and the development of practical methods of designing them. Revitalisation, on the other hand, is defined as a process of the internal renewal of degraded urban or rural spaces. In order to develop a proper plan of action, it is necessary to perform various types of analyses with the aim of discovering the source of the crisis that has taken hold of a given area, as well as determining the natural and cultural values which define the identity of an area, on the basis of which, the right decisions regarding the composition of its space can be made. This paper also provides examples of rural areas in the west of Germany that have undergone multi-aspect renewal, as well as efforts that are being made in relation to rural areas located in Poland. These examples highlight the interdisciplinary nature of the process of revitalisation and its key issues: those of establishing spatial harmony and the preservation and highlighting of the heritage of the landscape.

PL

Niniejsze rozważania mają na celu wskazanie związków procesu rewitalizacji ze specjalizacją jaką stanowi architektura krajobrazu. Jest to dziedzina artystyczna, zawodowa oraz naukowa, zajmująca się tworzeniem teoretycznych podstaw oraz opracowywaniem praktycznych metod projektowych kształtowania krajobrazów. Rewitalizacja natomiast definiowana jest jako proces wewnętrznej odnowy zdegradowanych przestrzeni urbanistycznych bądź ruralistycznych. Do ustalenia prawidłowego programu działań niezbędne jest wykonanie różnego typu analiz mających na celu m.in. poznanie źródła kryzysu danego obszaru, jak również ustalenie wartości przyrodniczych i kulturowych, wyznaczających tożsamość terenu, na podstawie których podejmowane są właściwe decyzje dotyczące kompozycji przestrzeni. Artykuł przedstawia także funkcjonujące po przeprowadzeniu wieloaspektowej odnowy obszary ruralistyczne na terenie zachodnich Niemiec oraz działania na gruncie polskich wsi. Przykłady te podkreślają interdyscyplinarność procesu rewitalizacji, w którym szczególnie istotne są kwestie zaprowadzania ładu przestrzennego oraz zachowania i podkreślania dziedzictwa krajobrazu.

Słowa kluczowe

EN

landscape architecture; revitalization; renewal of rural areas

PL

architektura krajobrazu; rewitalizacja; odnowa wsi

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Czasopismo Techniczne. Architektura
• Rocznik: 2016
• Tom: Y. 113, iss. 2-A
• Strony: 179--187
• Opis fizyczny: Bibliogr. 25 poz., fot.

Twórcy

autor

Hodor K.

• Institute of Landscape Architecture, Faculty of Architecture, Cracow University of Technology

autor

Sawicka M.

• Institute of Landscape Architecture, Faculty of Architecture, Cracow University of Technology

Bibliografia

• [1] Böhm A., Architektura krajobrazu jej początki i rozwój, Cracow University of Technology, Krakow 1994.
• [2] Europejska Konwencja Krajobrazowa, written in Florence on the 20th of October 2000 r., Dz.U. from 2006, No. 14, pos. 98.
• [3] Hodor K., Klimek J., Attempts and methods of revitalizing the centres of small localities. Selected examples, “Journal of Sustainable Architecture And Civil Engineering’?”, 2013, No. 4(5), Knaunas 2013, 13–17.
• [4] Hodor K. (project lead), Mitkowska A. (consulation), Łakomy K., Bobek W., Klimek J., Steuer A., Projekt rewitalizacji wsi Stary Paczków, gm. Paczków [MS], Design and Green Area Laboratory, Kraków 2013.
• [5] Idziak W., Wilczyński R., Odnowa wsi. Przestrzeń, ludzie, działania, Fundacja Pomocy dla Rolnictwa FAPA, Warszawa 2013.
• [6] Kłosowski W., Wymogi wobec Lokalnych Programów Rewitalizacji pod kątem ich zgodności z wymogami ZPORR, http://www.funduszestrukturalne.gov.pl/NR/rdonlyres/41BFAC21-9B53-45A6-948D-80C56997A103/14344/zporr_wymogi_rewitalizacja_woj_mazow.pdf (access: 10.02.2016).
• [7] Narodowy Plan Rewitalizacji 2022. Założenia. Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju, 2014, https://www.mr.gov.pl/media/4438/NarodowyPlanRewitalizacji_Zalozenia_062014.pdf, (access: 08.06.2016).
• [8] Niedźwiecka-Filipiak I., Kuriata Z., Architektura krajobrazu w Programie Odnowy Wsi Opolskiej, Publ. Wroclaw University of Environmental and Life Sciences, Wrocław 2010.
• [9] Niedźwiecka-Filipiak I., Kuriata Z., Zagospodarowanie przestrzenne wsi w pracach Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, [in:] Polskie krajobrazy dawne i współczesne, Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego Iss. 12, Sosnowiec 2009, 206–214.
• [10] Pawłowska K., Staniewska A., Konopacki J., Udział społeczeństwa w ochronie, zarządzaniu i planowaniu krajobrazu – podręcznik dobrych praktyk, Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Krakow 2012.
• [11] Pawłowska K. (ed.), Zanim wybuchnie konflikt; Idea i metody partycypacji społecznej w ochronie krajobrazu i kształtowaniu przestrzeni, volumes A and B + CD, Fundacja Partnerstwo dla Środowiska, Krakow 2010.
• [12] Sałyga-Rzońca A., Burian M. (ed.), Waloryzacja zabytkowego zasobu wsi województwa opolskiego. Cele, metody, praktyka, Opracowanie eksperckie, Regionalny Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków w Opolu, Ryszard Wilczyński – Voivod of the Opolskie Voivodship, Opole 2010.
• [13] Sepioł J. (ed.), Raport Przestrzeń życia Polaków, SARP, Warszawa 2014.
• [14] Siewniak M., Mitkowska A., Tezaurus sztuki ogrodowej, Oficyna wydawnicza RYTM, Warszawa 1998, 27.
• [15] Solisz I., Dziedzictwo kulturowe wsi opolskiej – problematyka konserwatorska, [in:] Polskie krajobrazy wiejskie dawne i współczesne, Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego Iss. 12, Komisja Krajobrazu Kulturowego PTG, Sosnowiec 2009, 78–87.
• [16] Staniewska A., Krajobraz żyjący – wstępny program partycypacji społecznej w odnowie wsi historycznej, [in:] Przestrzeń i Forma, 24/2_2015, 191–210.
• [17] Tołwiński T., Urbanistyka, TOM III zieleń w urbanistyce, PWN, Warsaw 1963, 192–193.
• [18] Revitalisation Act of the 9th of October 2015 (Dz. U. of 2015, pos. 1777, Vol. 1), http://dziennikustaw.gov.pl/du/2015/1777/1 (access: 15.06.2016).
• [19] Rzeszotarska-Pałka M., Możliwość rewitalizacji krajobrazu kulturowego wsi folwarcznych na przykładzie wsi Świerzno, Przestrzeń i Forma, 9/2007, 313–318.
• [20] Rzeszotarska-Pałka M., Tożsamość krajobrazu kulturowego wsi folwarcznych i majątków ziemskich na terenie Pomorza Zachodniego, Przestrzeń i Forma, 3/2006, 105–116.
• [21] Rzeszotarska-Pałka M., Tożsamość krajobrazu kulturowego wsi folwarcznych i majątków ziemskich na terenie Pomorza Zachodniego. Zakres, możliwości i metody rewitalizacji krajobrazu kulturowego wsi i majątków ziemskich administrowanych w latach 1949–1991 przez państwowe gospodarstwa rolne, Doctoral thesis, promoter: A. Szymski, Cracow University of Technology, Krakow 2005 (unpublished).
• [22] Wilczyński R., Odnowa wsi z wykorzystaniem środków europejskich – niewykorzystana szansa na rewitalizację, Architektura Krajobrazu, 2012, issue 2, 4–2.
• [23] Wilczyński R. (ed.), Sieci Najpiękniejszych Wsi. Opracowanie eksperckie projektu – możliwości utworzenia sieci, Opole 2012.
• [24] Wilkosz-Mamcarczyk M., Rola zieleni w procesach rewitalizacji miast (w kontekście zrównoważonego rozwoju), Doctoral thesis, promoter: A. Mitkowska, Cracow University of Technology, Krakow 2015 (unpublished).
• [25] Zachariasz A., Programy nauczania na kierunku architektura krajobrazu, [in:] 1992–2012 Dwudziestolecie Instytutu Architektury Krajobrazu Politechniki Krakowskiej, Politechnika Krakowska, Kraków 2012, 27–38.