Zmiany temperatury powietrza na morzach Arktyki Rosyjskiej i ich konsekwencje dla żeglugi na północnej drodze morskiej

• Autorzy: Pastusiak T. , Styszyńska A.

Warianty tytułu

EN

Changes of air temperature in Russian Arctic seas and their implications for shipping in the northern sea route

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Praca omawia zmiany średniej miesięcznej temperatury powietrza na morzach Arktyki Rosyjskiej w latach 1988-2013. Wartości średnie wieloletnie z tego okresu porównano z danymi podawanymi w locjach rosyjskich dla okresu 1936-1987. Stwierdzono, że w badanym okresie na wszystkich badanych stacjach doszło do wzrostu temperatury powietrza. Największy wzrost miał miejsce w sezonie chłodnym (o 1,5-2 deg). W sezonie ciepłym wzrosty były znacznie mniejsze i na ogół nie przekraczały 1 deg. Tylko na 3 stacjach doszło do wydłużenia okresu występowania dodatnich średnich miesięcznych wartości temperatury powietrza (Kanin Nos – w maju, O. Biełyj – w czerwcu, O. Wrangla – we wrześniu). Choć na wszystkich stacjach nastąpił wzrost wartości średnich, to daleko nie wszystkie te zmiany są istotne statystycznie. W latach 1988-2013, w pełni sezonu ciepłego, w lipcu i sierpniu, temperatura powietrza nie stanowi żadnego utrudnienia dla żeglugi na Północnej Drodze Morskiej. Występująca okresowo, w czerwcu i wrześniu, niska lub nawet bardzo niska temperatura powietrza stanowić może tylko pewne utrudnienie dla żeglugi na PDM, związane przede wszystkim z prowadzeniem na statku lub w porcie prac na wolnym powietrzu oraz z występowaniem zjawisk pochodnych – oblodzeniem statku, ograniczoną widzialnością i utrzymywaniem się (w czerwcu) lub tworzeniem się już (we wrześniu) nowej pokrywy lodowej.

EN

The paper discusses changes of the mean monthly air temperature on the Russian Arctic seas in the years 1988-2013. The mean long-term values for the period compared with the data contained in the Russian Sailing Directions for the period 1936-1987. There was an increase in air temperature on all studied stations in the analyzed period. The largest increase occurred in a cold season (1.5-2 degrees Celsius). Increases of temperature in the warm season were much smaller than in cold period and were generally not exceed 1 degree Celsius. Only at 3 stations the lengthening of the period of average monthly positive air temperature (Kanin Nos Peninsula – in May, Island Belyy – in June, Wrangel Island – in September) was observed. An increase of average values has been observed at all stations, but not all these changes were statistically significant. In the years 1988-2013, while fully warm season – in July and August – air temperature does not pose any difficulties for the navigation on the Northern Sea Route. Occurring periodically – in June and September – a low or even very low air temperature may only cause some difficulties for navigation on the Northern Sea Route. This is primarily related to navigation of the vessel at sea or in port during outdoor work. It is also associated with the occurrence of related phenomena – limited visibility, icing the vessel and the persistence of old (in June) or the formation of already new (in September) ice cover.

Słowa kluczowe

PL

temperatura powietrza; Północna Droga Morska; Arktyka Rosyjska

EN

air temperature; Northern Sea Route; Russian Arctic

• Wydawca: Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
• Czasopismo: Problemy Klimatologii Polarnej
• Rocznik: 2015
• Tom: Nr 25
• Strony: 227--238
• Opis fizyczny: Bibliogr. 26 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Pastusiak T.

• Katedra Nawigacji, Wydział Nawigacyjny Akademii Morskiej w Gdyni, ul. Jana Pawła II 3, 81-345 Gdynia

autor

Styszyńska A.

• Katedra Urbanistyki i Planowania Regionalnego, Politechnika Gdańska, ul. Narutowicza 11/12, 11/12 80-233 Gdańsk

Bibliografia

• 1. AMSA, 2009. Arctic Marine Shipping Assessment 2009 Report. Arctic Council, April 2009: 194 s.
• 2. Arikajnen A.I., 1990. Sudokhodstvo vo l’dakh Arktiki. Moskva “Transport”: 247 s.
• 3. Bułygina O.N., Razuvaev V.N., Trofimenko L.T., Švec N.V., 2014. Opisanie massiva dannykh srednemesačnoj tempertury vozdukha na stancijakh Rosii (http://meteo.ru/data/156-temperature) ostatni dostęp 10 września 2014 r.
• 4. Chylek P., Li J., Dubey M.K., Wang M., Lesins G., 2011. Observed and model simulated 20th century Arctic temperature variability: Canadian earth system model CanESM2. Atmospheric Chemistry and Physics Discussions, 11(8): 22893-22907.
• 5. Comiso J.C., Hall D.K., 2014. Climate trends in the Arctic as observed from space. Wiley Interdisciplinary Reviews: Climate Change, 5 (3): 389-409.
• 6. Drent T., 1993. Commercial shipping on the Northern Sea Route. The Northern Mariner - Le Marin du nord, III, No. 2 (April 1993): 1-17.
• 7. GUNiO, 1998a. Locija Karskogo Morja, Čast 1. GUNiO nr 1115, poprawione do 05.02. 2011: 472 s.
• 8. GUNiO, 1998b. Locija Vostočno-Sibirskogo Morja. GUNiO nr 1119, poprawione do 05.02.2011: 208 s.
• 9. GUNiO, 1999. Locija zapadnoj časti Čukotskogo Morja, Beringovo Proliva i Severo-Zapadnoj časti Beringovo Morja. GUNiO Nr 1120, poprawione do 30.04.2011: 240 s.
• 10. GUNiO, 2009. Locija Morja Laptevych. GUNiO nr 1118, poprawione do 05.02.2011: 300 s.
• 11. GUNiO, 2006. Locija Barenceva Morja. GUNiO nr 1112, poprawione do 30.04.2011: 496 s.
• 12. Johannessen O.M., Alexandrov V.Yu., Frolov I.Ye., Sandven S., Pettersson L.H., Bobylev L.P., Kloster K., Smirnov V.G., Mironov E.U. Babich N., 2007. Remote Sensing of Sea ice in the Northern Sea Route: Studies and Applications. Praxis Springer: 512 s.
• 13. Kwok R., Rothrock D.A., 2009. Decline in Arctic sea ice thickness from submarine and ICESat records: 1958-2008. Geophysical Research Letters, vol. 36, L15501, doi: 10.1029/2009GL039035.
• 14. Marchenko N., 2012. Russian Arctic Seas. Navigational conditions and accidents. Springer-Verlag, Berlin-Heidelberg: 293 s.
• 15. Marsz A.A., Pastusiak T., Styszyńska A., 2014. Zmiany powierzchni lodów morskich na morzach eurazjatyckich Arktyki i ich potencjalny wpływ na na nawigację na Północnej Drodze Morskiej w drugiej dekadzie XXI wieku. Problemy Klimatologii Polarnej, 24: 73-99.
• 16. Marsz A.A., Styszyńska A., 2010. Współczesne zmiany pokrywy lodów morskich w strefach polarnych i ich konsekwencje dla żeglugi na akwenach arktycznych. Prace Wydziału Nawigacyjnego Akademii Morskiej w Gdyni, 24: 61-80.
• 17. Marsz A., Styszyńska A., 2011. Rozkład przestrzenny oraz skala ocieplenia Arktyki Atlantyckiej w 30-leciu 1980-2009 i jej porównanie z „wielkim ociepleniem Arktyki” lat 30. XX wieku. Problemy Klimatologii Polarnej, 21: 91-114.
• 18. Maslanik J. A., Fowler C., Stroeve J., Drobot S., Zwally J., Yi D., Emery W., 2007. A younger, thinner Arctic ice cover: Increased potential for rapid, extensive sea-ice loss. Geophysical Research Letters, 34, L24501, doi:10.1029/2007GL032043.
• 19. Pastusiak T., 2014. Zmienność sezonu “bezlodowego” na Północnej Drodze Morskiej. Problemy Klimatologii Polarnej, 24: 101-108.
• 20. Polyakov I.V., Alekseev G.V., Bekryaev R.V., Bhatt U., Colony R., Johnson M.A., Karklin V.P., Makshtas A.P., Walsh D., Yulin A.V., 2002. Observationally based assessment of polar amplification of global warming. Geophysical Research Letters, 29, 1878, doi: 1029/2001GL011111.
• 21. Polyakov I.V., Bekryaev R.V., Alekseev G.V., Bhatt U.S., Colony R.L., Johnson M.A., Maskshtas A.P., Walsh D., 2003. Variability and Trends of Air Temperature and Pressure in the Maritime Arctic, 1875-2000. Journal of Climate, 16 (12): 2067-2077.
• 22. Przybylak R., 2007. Współczesne zmiany klimatu w Arktyce. [w:] Styszyńska A., Marsz A.A. [red.] Zmiany klimatyczne w Arktyce i Antarktyce w ostatnim pięćdziesięcioleciu XX wieku i ich implikacje środowiskowe. AM, Gdynia: 93-110.
• 23. Valor G.B., Lopez J.M.G., 2014. OGIMET – Professional information abort meteorological conditions In the Word (SYNOP messages available on-line on the web site: http://www.ogimet.com) ostatni dostęp 10 września 2014 r.
• 24. Zakrzewski W., 1983. Lody na morzach. Wydawnictwo Morskie, Gdańsk: 316 s.
• 25. Zblewski S., 2008. Zmiany pokrywy lodowej na Morzu Wschodniosyberyjskim w XX i XXI wieku i ich wpływ na zmiany klimatu tego obszaru. [w:] Kowalska A., Latocha A., Marszałek H., Pereyma J. (red.), Środowisko przyrodnicze obszarów polarnych. Wydział Nauk o Ziemi i Kształtowania Środowiska, Uniwersytet Wrocławski, Wrocław: 187-196.
• 26. Zblewski S., Marsz A.A., 2009. Zmiany temperatury powierzchni Morza Czukockiego (1982-2008). Problemy Klimatologii Polarnej, 19: 147-158.