Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

SPOŁECZNA METAFORYKA CIAŁA: Socjologia ciała. Co dalej?

100%

Breczko S.

Miscellanea Anthropologica et Sociologica

|

2015

|

tom 16(1)

13-22

PL

Socjologię ciała od lat osiemdziesiątych XX wieku krytykowano za niewielki wkład w mainstreamowąsocjologię i chociaż „moda na ciało” w socjologii minęła, na przykładzie przeanalizowanychroczników czasopisma „Body & Society” z lat 2011–2013 wykazuję, że dyscyplinata ma wciąż wiele do zaoferowania.

2

„Ciężarówka” czy „kobieta w stanie błogosławionym”? Prezentacja współczesnych sposobów postrzegania ciał kobiet spodziewających się potomstwa

100%

Hajda A.

Rocznik Lubuski

|

2013

|

tom 39

|

nr 1

237-247

EN

The paper presents the reflections on the metamorphosis in the perception of pregnant women's physicality. It focuses on the moral sphere and the sources of the article relate primarily to the area of contemporary Poland (the examples are chosen at random due to the size of the article). The main issue is discussed around four aspects: - the breakthrough brought by the present in the perception of pregnant women, - metamorphosis of the language related to pregnancy and birth as a reflection of mental changes, - humorous way of writing/speaking about pregnancy by pregnant women, - sensuality of pregnant women as a challenge to tradition.

PL

Prezentacja współczesnych sposobów postrzegania ciał kobiet spodziewających się potomstwa. Niniejszy tekst stanowi podjęcie rozważań na temat metamorfoz w postrzeganiu fizyczności kobiet, które spodziewają się potomstwa. Problematyka zogniskowana została wokół sfery obyczajowości, źródła artykułu odnoszą się głównie do obszaru Polski współczesnej (z uwagi na objętość tekstu przykłady mają charakter wybiórczy). Prymarne zagadnienie zostaje poruszone w obrębie czterech aspektów: - przełomu, jaki przyniosła współczesność w postrzeganiu kobiet ciężarnych, - metamorfozy w zakresie języka związanego z ciążą i porodem jako odzwierciedlenia zmian mentalnych, - żartobliwego sposobu mówienia/pisania o ciąży przez kobiety oczekujące potomstwa, - zmysłowości kobiet ciężarnych jako wyzwania rzuconego tradycji.

3

MISCELLANEA: Simone de Beauvoir’s construction of female sexuality: reception by Luce Irigaray

100%

Kaszuba M.

Miscellanea Anthropologica et Sociologica

|

2014

|

tom 15(2)

EN

The objects studied in this work in the most general terms are feminist ideas about theoppression of women in their sex life. Perspective of reflection settles on the concept ofdurable patterns-disposition systems of thought and action understood as habitus in accordancewith Male dominance by Pierre Bourdieu. In order to find these social formsresistant to change, a comparative analysis of feminist French literature works of differentperiods and streams was conducted. The Second Sex by existentialist Simone de Beauvoirand This Sex Which Is Not One by Luce Irigaray, a feminist of difference, Irigaray were considered.The purpose of the article, in addition to highlighting the existing contemporarysymbolic structures on the body and sexuality, is to test the thesis of the incompatibility offeminisms emerging from different theoretical approaches.

4

THE SOCIAL METAPHOR OF THE HUMAN BODY: Sociology of the Body. What Next?

100%

Breczko S.

Miscellanea Anthropologica et Sociologica

|

2015

|

tom 16(1)

13-22

EN

Since the 1980s, sociology of the body has been criticized for its small contribution to mainstreamsociology. And despite the fact that the subject of “the body” in sociology has sincepassed, on the example of the analysis of the annual edition of volumes of “Body & Society”from the years 2011–2013 I will show that sociology of the body still has a lot to offer.

5

MISCELLANEA: Wątek konstruowania kobiecej seksualności u Simone de Beauvoir: recepcja Luce Irigaray

100%

Kaszuba M.

Miscellanea Anthropologica et Sociologica

|

2014

|

tom 15(2)

PL

Przedmiotem zainteresowań artykułu w najogólniejszym ujęciu są idee feministyczneopowiadające o ucisku kobiet w sferze życia seksualnego. Perspektywa rozważania osadzasię na koncepcji trwałych schematów-systemów dyspozycji myślenia i działania rozumianychjako habitus w myśl Męskiej dominacji Pierre’a Bourdieu. W celu odnalezienia owychtworów społecznych odpornych na zmiany została przeprowadzona analiza porównawczadzieł feministycznej literatury francuskiej różnych okresów i nurtów. Na warsztat trafiłaDruga płeć egzystencjalistki Simone de Beauvoir oraz Ta płeć (jedną) płcią niebędąca feministkiróżnicy, Luce Irigaray. Celem artykułu, obok wyróżnienia obowiązujących doczasów współczesnych struktur symbolicznych dotyczących ciała i seksualności, jest przetestowanietezy o nieprzystawalności tez feminizmu różnych podejść teoretycznych.

6

Po co tak się męczyć? Czynniki motywujące do aktywności w klubach fitness. Komunikat z badań

75%

Bazuń D.

Rocznik Lubuski

|

2013

|

tom 39

|

nr 1

197-211

EN

The objective of the article is to answer the question about the sources of motivation in case of physical activity in fitness clubs. It takes a great organizational, financial and physical effort to participate in this kind of activities. What makes people choose physical activity instead of simpler laziness in front of the TV? When do they prefer individual and when group exercises? Participants' motivations are varied – most often they are connected with their desire to keep fit and loose weight. However, they also mention the need to spend time with friends, go out or simply meet new people. It shall be noted though that the motivation and interests of the participants change with time – they have different goals at the beginning, and then gradually reformulate them to suit the changing situation. The paper is based on the analysis of 75 in-depth interviews with the ‘fitness club goers’. It addresses the importance of the institutions providing professional services related to physical activity from the perspective of the participants.

PL

Celem artykułu jest odpowiedź na pytanie o źródła motywacji w przypadku aktywności w klubach fitness. Uczestnicy zajęć muszą podjąć wysiłek organizacyjny, finansowy a także fizyczny, aby uczestniczyć w tego typu zajęciach. Co sprawia, że w ogóle wybierają aktywność fizyczną zamiast łatwiejszego lenistwa przy telewizorze? Kiedy bardziej odpowiednia jest dla nich oferta ćwiczeń indywidualnych a kiedy grupowych? Motywacje uczestników zajęć są zróżnicowane i oprócz najczęściej występujących związanych z chęcią zadbania o zdrowie i kondycję, potrzebą zrzucenia zbędnych kilogramów itp. pojawiają się także potrzeby konstruktywnego spędzenia czasu ze znajomymi, wyjścia z domu oraz poznania nowych osób spoza kręgów znajomych z pracy/szkoły. Zaznacza się także zmienność motywacji i zainteresowań uczestników ćwiczeń, inne cele stawiają przed sobą na początku, potem stopniowo przeformułowują je dopasowując do zmieniającej się sytuacji. Tekst powstał w oparciu o analizę zawartości 75 wywiadów pogłębionych z uczestnikami zajęć w klubach. W artykule ujęto kwestię znaczenia instytucji profesjonalnie zajmujących się świadczeniem usług związanych z aktywnością fizyczną prezentowanego z perspektywy uczestników takich zajęć.

7

Wizualne i sprawnościowe doświadczanie przez biorców przeszczepu kończyny górnej zrekonstruowanego ciała – studium socjomedyczne

63%

Kowal K.

Studia Socjologiczne

|

2015

|

nr 3(218)

193-220

PL

Celem artykułu jest przedstawienie sposobu doświadczania przez biorców ręki zrekonstruowanego przeszczepem ciała w kontekście ich pracy nad odtworzeniem w nim jedności cielesnej. Podstawą empiryczną tekstu są autorskie badania socjomedyczne przeprowadzone w grupie 6 biorców przeszczepu ręki poddanych zabiegowi transplantacyjnemu w Polsce w latach 2006–2014. Główne pytanie, na które poszukiwano odpowiedzi w toku procesu badawczego dotyczyło wizualnego i sprawnościowego doświadczania przez biorcę przeszczepu kończyny górnej swego zrekonstruowanego ciała. Zakres badania obejmował: 1) doświadczanie ciała zrekonstruowanego jako bytu materialnego; 2) doświadczanie ciała zrekonstruowanego w relacji do „ja” biorcy; 3) doświadczanie ciała zrekonstruowanego w relacji do przedmiotów i ludzi. W zbieraniu i analizie materiału badawczego sięgnięto po metodologię teorii ugruntowanej. Zgromadzony materiał empiryczny pochodzi z przeprowadzenia we wskazanej grupie biorców 33 wywiadów pogłębionych (IDI). W wyniku jego analiz udało się ustalić, że najważniejszym problemem w doświadczaniu własnej cielesności przez badanych jest dostosowanie się do fizycznych zmian w ciele spowodowanych przez transplantacyjną rekonstrukcję. Proces ten określa dystansowanie się tożsamościowe biorcy od swojego ciała.

EN

The aim of the paper is to present the way in which hand transplant recipients experience their reconstructed bodies in the context of their work on recreation of corporeal unity in it. The empirical basis of the paper is the author’s sociomedical research study of a group of 6 hand transplant recipients who underwent the transplantation procedure in Poland in the years 2006 – 2014. The main question which the study sought to answer was how the upper limb transplant recipients experience their reconstructed body in terms of visual impression and the transplanted limb dexterity. The scope of the study comprised: 1) experience of the reconstructed body as a material being; 2) experience of the reconstructed body in relation to the recipient’s “ego”; 3) experience of the reconstructed body in relation to objects and people. The research material was gathered using the grounded theory methodology. The collected empirical material comes from 33 in-depth interviews (IDI) conducted in the aforesaid group of transplant recipients. The analysis of the empirical material showed that the most important problem for the research subjects in the experience of their own corporeality was the adjustment to physical changes in their body resulting from the limb transplantation. This process determines the recipient’s distancing of his/her identity from his/her body.

8

„GENDEROWE KILOGRAMY”. PŁEĆ JAKO KATEGORIA ANALITYCZNA W BADANIACH POSTRZEGANIA (NIE)NORMATYWNOŚCI SYLWETEK OSÓB O ROŻNYM INDEKSIE MASY CIAŁA

63%

Maj A. , Kłonkowska A. M.

Rocznik Lubuski

|

2016

|

tom 42

|

nr 1

127-143

EN

The aim of this article is to show in what way the notions of normativity of silhouette, its most desirable shape, proportion and mass, are determined by discourse connected with sex. The starting point of these considerations are the results of research within the sociology of the body. The research was carried out on a group of 60 individuals with the method of in-depth interview, whose theme concentrated on perception of normativity of silhouettes of people with different BMIs. The aim of the interview was to select and interpret the main topics associated by individuals with the issues of overweight and underweight and their cultural meanings. The analysis shows that cultural meanings of opposite categories “slim” - “obese” are significantly connected with gender: the assessment of who is slim and who is obese depends not only on the sexes of the observing and observed individuals, but is also conditioned by a number of assumptions on the perception of roles connected with sex, socially perceived ideals of a beautiful and attractive body, and also stereotypes of femininity and masculinity. Key words: obesity, slimness, sociology of body, stereotypes of sexes.

PL

Celem artykułu jest pokazanie, w jaki sposób przekonania na temat normatywności sylwetki: jej najbardziej pożądanego kształtu, proporcji i wagi, determinowane są przez dyskursy związane z płcią. Punkt wyjścia dla tych rozważań stanowią wyniki badania osadzonego w nurcie socjologii ciała, przeprowadzonego na grupie 60 osób metodą wywiadu pogłębionego, którego tematyka koncentrowała się wokół postrzegania normatywności sylwetek osób o różnym BMI. Celem wywiadu było wyodrębnienie i interpretacja głównych zagadnień łączonych przez badanych z kwestiami nadwagi i niedowagi oraz ich znaczenia kulturowego. W analizach pokazano, że kulturowe rozumienie opozycyjnych kategorii „szczupły” – „otyły” w istotny sposób związane jest z płcią: ocena tego, kto jest szczupły, a kto otyły, zależy nie tylko od płci osoby patrzącej oraz płci osoby ocenianej, ale też jest uwarunkowana przez szereg założeń odnoszących się do postrzegania ról związanych z płcią, społecznie postrzeganych ideałów pięknego i atrakcyjnego ciała, a także stereotypów kobiecości i męskości.

9

Ciało w Sieci – (cyber)świat osób z zaburzeniami odżywiania w kontekście dyskursu somatycznego

63%

Graf M.

Socjolingwistyka

|

2021

|

tom 35

145-170

EN

The subject of the discussion is the linguistic image of the body in people with eating disorders (ED) who communicate via the Internet. The analysis concerns the language and style of blogs and microblogs written in 2012–2020 by people (mostly young women) identifying with the pro-Ana and pro-Mia movements. The most important transformations taking place in this cyber-community were indicated, including the transition from somatic exclusion, through body neutrality, to body acceptance. Leanness, even excessive leanness, is now often interpreted in this context not as a disorder (disease), but as a synonym for a healthy, responsible lifestyle. The purpose of the analysis, apart from updating the findings of linguists and researchers representing other disciplines (especially psychologists and sociologists writing about eating disorders), was to recreate the relationship between the medial (constructed) and perceived body image (resulting from self-exclusion practices) and to observe the linguistic mechanisms that build and maintain a sense of community among people with ED spectrum. In discussing these issues, the author combines a linguistic approach with findings in the field of cultural studies and sociology, with particular emphasis on research in the field of sociology of the body. The subject of observation are lexical and onimic contexts in which the attitude of people with eating disorders to the body is visible, especially in the aspect of its fragmentation and transformation. These findings are part of a broader context related to the interpenetration of (contradictory) discourses: diet discourse and the so-called body positivity (anty-body shaming), i.e. accepting your natural body.

PL

Przedmiotem omówienia jest językowy obraz ciała u osób z zaburzeniami odżywiania, które komunikują się za pośrednictwem internetu. Analiza dotyczy języka i stylu blogów i mikroblogów prowadzonych w latach 2012–2020 przez osoby (najczęściej młode kobiety) utożsamiające się z ruchem pro-Ana i pro-Mia. Wskazano najistotniejsze przemiany zachodzące w tej cyberwspólnocie, m.in. przechodzenie od somatycznego wykluczenia, poprzez neutralizację ciała (body neutrality), po jego akceptację (body acceptance). Szczupłość, nawet nadmierna, jest dziś w tym kontekście często interpretowana nie jako zaburzenie (choroba), ale jako synonim zdrowego, odpowiedzialnego stylu życia. Celem analiz, oprócz uaktualnienia ustaleń językoznawców oraz badaczy reprezentujących inne dyscypliny (zwłaszcza psychologów i socjologów piszących o zaburzeniach odżywiania) są odtworzenie relacji między medialnym (konstruowanym) i odczuwanym (będącym efektem praktyk samowykluczających) obrazem ciała oraz obserwacja mechanizmów językowych, które budują i pozwalają utrzymać poczucie wspólnoty osób ze spektrum ED. Autorka, omawiająca podejmowane zagadnienia, łączy podejście językoznawcze z ustaleniami z zakresu kulturoznawstwa i socjologii, ze szczególnym uwzględnieniem badań z zakresu socjologii ciała. Przedmiotem obserwacji są leksykalne i onimiczne konteksty, w których uwidacznia się stosunek osób z zaburzeniami odżywiania do ciała, zwłaszcza w aspekcie jego fragmentaryzacji i przekształcania. Te ustalenia wpisują się w szerszy kontekst związany z przenikaniem się (sprzecznych) dyskursów: dyskursu diety oraz tzw. ciałopozytywności (anty-body shaming), czyli zaakceptowania swojego naturalnego ciała.

10

Jana Szymczyka socjologia ciała i kultury fizycznej

63%

Kowalczyk S.

Zeszyty Naukowe KUL

|

2021

|

tom 64

|

nr 1-2

55-68

EN

The paper has three parts. The first part discusses humanistic-axiological profile of Szymczyk’s sociology. According to this researcher, values are strongly connected with the human person: elementary values bring sense to human life and create bonum commune of society; therefore, moral relativism is destructive for culture and social order. The second part of the article treats about the meaning of the human body; its consequence for individual and social life; and socio-cultural as well as economic transformations of the concept of the body. The final part of the paper presents the sociology of man’s physical activity connected with sport and tourism. In his sociological works, Szymczyk analyses the structure and the polymorphism of sport, but mainly focuses on the principial values of sport’s activity: economic, biological-vital, ethical, aesthetic and political. He also warns against the deviated tendency for professional record-seeking in contemporary sport. The present-day sport is often connected with tourism active and passive, which has many values.

PL

Artykuł został podzielony na trzy części. W pierwszej omówiono humanistyczno-aksjologiczny profil socjologii w ujęciu J. Szymczyka. Zgodnie z nim wartości są ściśle powiązane z osobą ludzką: podstawowe wartości zyskują sens w odniesieniu do ludzkiego życia i tworzą dobro wspólne społeczeństwa, a zatem relatywizm moralny jest destruktywny dla kultury i porządku społecznego. Druga część artykuły przedstawiono znaczenie ciała ludzkiego, jego konsekwencje dla ludzkiego życia indywidualnego i społecznego, przekształceń społeczno-kulturowych i ekonomicznych powiązanych z pojmowaniem cielesności. W ostatniej części zaprezentowano socjologię ludzkiej aktywności fizycznej powiązanej ze sportem i turystyką. J. Szymczyk analizował w swojej socjologii strukturę i polimorficzność sportu, ale także przede wszystkim podstawowe wartości aktywności sportowej: ekonomiczne, biologiczno-witalne, etyczne, estetyczne i polityczne. Występował także przeciw dewiacjom w sporcie wyczynowym zorientowanym na bicie rekordów. Współcześnie sport jest często powiązany z posiadającymi wiele wartości turystyką i odpoczynkiem.

11

THE SOCIAL METAPHOR OF THE HUMAN BODY: Sociology and Dance. A Search for Meaning in Motion

63%

Byczkowska-Owczarek D.

Miscellanea Anthropologica et Sociologica

|

2015

|

tom 16(1)

23-37

EN

In the article I present sociological interest in dance as a social activity rooted in culturewhich combines two manifestations of human existence: the body/physicality and mental/emotional aspects. I also describe the relationship between culture and dance movement,I present the most important fields of interest in the sociology of dance, such asmovement, perception and shaping one’s own physicality, use of the body as a tool forconstructing group position and identity, stereotypes and social roles, the role of dance ineducation, values and norms adopted by the community, the relationship between dance and the rituals of local communities. In the text one may also find description of the relationshipbetween sociology of dance and other areas of knowledge, such as sociology ofbody, sociology of culture, phenomenology, interactionist sociology, anthropology andphilosophy of dance, performance studies and more. In addition to theoretical issues, inthe article I also present research techniques used in social studies dance, such as interview(also video and photo elicited), observation and autoethnography. To illustrate theaforementioned theoretical and methodological issues, I present an example of a sociologicalstudy of dance, which I conducted in the social environment of ballroom dancing.

12

Ciało wobec technonauki. Perspektywa transhumanistyczna

63%

Grajeta P.

Studia Socjologiczne

|

2019

|

nr 1(232)

117-132

PL

W miarę wzrostu technologicznego i naukowego zaawansowania współczesnych społeczeństw przyszłość coraz częściej definiowana jest w kategoriach różnych wariantów nieuniknionej synergii człowieka i maszyny. W tym wyobrażeniu ciało człowieka wydaje się jedynie tymczasowym wehikułem, który nie stanowi bynajmniej naszej natury. Cielesność (being flesh) stanowi jedynie etap na drodze nieuchronnego postępu technonauki, który miałby zapewnić człowiekowi wolność morfologiczną. Taką przynajmniej optykę, czy też wizję przyszłości, tworzy transhumanizm. Artykuł jest próbą odczytania, w jaki sposób w transhumanistycznej narracji ciało biologiczne podlega problematyzacji, a także prześledzenia, jak w tym kontekście wymogi technonauki i dostępne możliwości technologicznych interwencji zmieniają i narzucają sposoby rozumienia oraz definiowania ciała. W tym świetle wolność morfologiczna staje się dyscyplinującym imperatywem, a propozycje wyzwolenia z biologii, czy nawet przybrania krzemowych ciał (silicon bodies), zostają dyskursywnie wykreowane jako szanse, a z szans stają się koniecznościami.

EN

With the advances in technology and science, the future is often defined in terms of various forms of inevitable synergy between man and machine. In those imaginaries, the human body becomes a mere temporary vehicle, which is by no means constitutive of who we are. Being flesh seems to be only a phase on a path towards technoscientific progress, which will soon bring us morphological freedom – at least this is how transhumanism envisions it. The aim of this article is to investigate how transhumanist optics problematize bodily flesh. In this context, the text also examines how the exigencies of technoscience and opportunities for technological interventions change our understanding and definition of the body. Drawing upon this, the article makes clear how morphological freedom and the postulates to free ourselves from our biology for the sake of silicon bodies become a disciplinary imperative.

13

SPOŁECZNA METAFORYKA CIAŁA: Socjologia i taniec. Poszukiwanie znaczeń w ruchu

63%

Byczkowska-Owczarek D.

Miscellanea Anthropologica et Sociologica

|

2015

|

tom 16(1)

23-37

PL

W artykule prezentuję socjologiczne podejście do tańca jako działania społecznego zakorzenionegow kulturze, łączącego dwa przejawy ludzkiej egzystencji: cielesność czyteż fizyczność i aspekt psychiczny bądź emocjonalny. Omawiam także relację pomiędzykulturą a ruchem tanecznym i przedstawiam najważniejsze pola zainteresowań socjologiitańca, takie jak postrzeganie i kształtowanie własnej cielesności, korzystanie z ciała jakonarzędzia konstruowania pozycji grupowej i tożsamości, stereotypy i role społeczne uwidocznionew ruchu tanecznym, rola tańca w procesie wychowania, wartości i normy przyjęteprzez dane społeczności oraz relacje tańca z rytuałami i obrzędami lokalnych społeczności.Czytelnik znajdzie tu również opis relacji pomiędzy socjologią tańca a innymi subdziedzinamii dziedzinami wiedzy, takimi jak socjologia ciała, socjologia kultury, fenomenologia,socjologia interakcjonistyczna, antropologia i filozofia tańca czy performancestudies. Oprócz kwestii teoretycznych, w artykule analizuję też stosowane w społecznychbadaniach nad tańcem techniki badawcze, takie jak wywiad (także inspirowany fotografiąi nagraniami wideo), obserwację oraz autoetnografię. Aby zilustrować wymienione wyżejzagadnienia teoretyczne i metodologiczne, prezentuję przykład badania z zakresu socjologiitańca, które przeprowadziłam w środowisku społecznym tańca towarzyskiego.

14

Walking in the City as an Experienced Practice

51%

Konecki K. T.

Przegląd Socjologii Jakościowej

|

2023

|

tom 19

|

nr 4

170-201

PL

Artykuł jest kontemplacyjną eksplikacją procesu spacerowania. Jakie są istotne cechy spacerowania i w jaki sposób osoby spacerujące po mieście tego doświadczają? W opracowaniu wykorzystano kontemplacyjne metody badawcze i dokonano eksplikacji fenomenu chodzenia. Badania opierają się na autooobserwacjach i autoopisach myśli, odczuć ciała i emocji, które pojawiały się podczas spacerów u uczestników projektu badawczego. W artykule opisano cechy zjawiska spacerowania. Najpierw przeanalizowano proces myślenia generowany przez chodzenie po mieście. Następnie omówiono patyczny (ang. pathic) wymiar chodzenia (zwłaszcza nastrój), odczucia cielesne, doświadczanie relacji z innymi oraz refleksje nad życiem i sobą, które są konsekwencją chodzenia/spacerowania.

EN

The paper is a contemplative explication of the walking process. What are the essential features of walking, and how do those who stroll around the city experience walking? We used contemplative research methods and explication of the phenomenon of walking. The research is based on self-observation and self-reporting about the thoughts, body feelings, and emotions that emerge during walks. In the paper, we describe the features of the phenomenon of walking. First, we investigate the minding process generated by walking in the city. Then, we elaborate on the pathic dimension of walking (especially the mood), body feelings (lived body), lived relations, and reflections on life and self that are a consequence of walking.

15

Zastosowanie autoetnografii analitycznej w badaniu społecznych aspektów doświadczania choroby

51%

Byczkowska-Owczarek D.

Przegląd Socjologii Jakościowej

|

2014

|

tom 10

|

nr 3

184-201

PL

W artykule zaprezentowane zostały zagadnienia związane ze zjawiskiem społecznych uwarunkowań doświadczania choroby, niesprawności i bólu. Tekst skierowany jest do socjologów, antropologów, pedagogów, a także przedstawicieli nauk medycznych zajmujących się wymienionymi wyżej zagadnieniami. W artykule prezentuję metodę autoetnografii, wskazuję różnice pomiędzy autoetnografią analityczną i sugestywną. Skupiam się jednak głównie na praktyce badawczej oraz wskazówkach i wątpliwościach dotyczących tego rodzaju badań. W tekście prezentuję dwa badania autoetnograficzne, których autorzy doświadczali poważnej, zagrażającej życiu choroby. Na ich podstawie wskazuję najważniejsze cechy, jakie powinno posiadać badanie autoetnograficzne. Są wśród nich: teoretyczna i metodologiczna dyscyplina, wgląd we własne doświadczenia, przeżycia oraz szczerość i otwartość. Odnoszę się także do rozróżnienia autoetnografii jako techniki i metody badawczej. W ostatniej części tekstu prezentuję niektóre wątki wykorzystane w moich własnych badaniach autoetnograficznych oraz wskazuję zalety i zagrożenia, a także praktyczne wskazówki związane ze stosowaniem autoetnografii jako metody i techniki badawczej.

EN

The article presents issues related to the phenomenon of social conditions of experiencing illness, disability, and pain. It will be presented from the perspective of sociologists, anthropologists, educators, and representatives of medical science. The article presents autoethnographical method, pointing out differences between its two kinds: analytical and evocative. In the text, I focus mainly on research practice, guidelines, and concerns regarding methods or techniques of research. In this article, I present two autoethnographic studies by the authors who have experienced serious, life-threatening disease. On this ground, I will present the most important features of autoethnographic study, such as: theoretical and methodological discipline, insights into one’s own experience, experiences, honesty, and openness. I also refer to distinction between autoethnography as a technique and method of social research. In the last part of the text, I present some of the issues pertinent to my own autoethnographic study and point out advantages and risks, as well as some practical tips related to the use of autoethnography.

16

Mask and shame of ageing

51%

Barański J.

Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris

|

2016

|

tom 32

|

nr 1

1-18

EN

The concept of ageing as a mask refers to, according to M. Featherstone and M. Hepworth, the tension between the identity and experiencing one’s own, aging body. There is a growing disparity between the body and “ I" in the elderly, which results from the fact that they lose “ symbolic capital" and do not accept their own bodies with their mental and physical limitations. Old age exposes and becomes a symbolic nudity, a source of shame in the culture full of images of beautiful, young, physically fit and sexually attractive bodies. We compensate shame and the loss of the symbolic vestment by rejuvenating our bodies and suppressing negative emotions. Old age has become painful, because people live longer than ever before. To justify all treatments aimed at prolonging life, contemporary culture has taken for granted the idea of Hufelad from 1897: “ Long life has always been the main desire and goal of humanity" [1905, 6]. Now, when we embark on prolonging life, we face the problems of recognizing the sense of identity and its social expression in the process of extended ageing, the relationship between our identity and our aging body, which is still an existential project.

17

Społeczne oblicze bólu – informacja, przyjemność, przekleństwo. Kulturowe, grupowe i interakcyjne uwarunkowania odczuwania doznań bólowych

51%

Byczkowska-Owczarek D.

Studia Socjologiczne

|

2013

|

nr 4(211)

165–191

PL

Tekst przedstawia różnorodne czynniki mające wpływ na odczuwanie, interpretację i reakcje na ból wśród członków różnych kultur i grup społecznych. Jego celem jest zaprezentowanie tematyki bólu z perspektywy nauk społecznych. Nie ogranicza się on do tradycyjnych zagadnień związanych z badaniem przebiegu choroby, takich jak: niepełnosprawność, wpływ bólu chronicznego na relacje społeczne i konstruowanie nowej tożsamości jednostki, ale rozważa także kwestie strategii zarządzania bólem w tańcu i sporcie, podejmuje również temat doznawania bólu jako zabiegu czasowej redukcji świadomości w praktykach masochistycznych. Wnioski zawarte w tekście koncentrują się wokół negocjowalności i nienegocjowalności doznań bólowych, ich medykalizacji, wpływu socjalizacji na sposoby interpretacji i radzenia sobie z bólem w różnych grupach społecznych. Artykuł ma charakter teoretyczny, jest oparty głównie na analizie literatury podejmującej tematykę bólu z perspektywy socjologicznej, psychologicznej i antropologicznej. W tekście można znaleźć także cytaty z jakościowych badań prowadzonych przez Autorkę w kilku różnych światach społecznych, między innymi tańca i rehabilitacji. Tekst zalicza się do socjologii ciała i socjologii medycyny.

EN

In the text there will be presented various conditions that may influence experiencing, interpretation and reactions to pain among members of diverse cultures and social groups. Its aim is to present the subject of pain from the perspective of social sciences. It is not limited by some traditional aspects of illness such as disability, influence of chronic pain on social relations and constructing new, post-illness identities. It also presents strategies of pain management in dance and sport, as well as in masochist practice. Conclusions concentrate on negotiability of pain experience, its medicalization, influence of socialization on interpretations and coping with pain in diverse social groups. The article has a theoretical character, it is based mainly on analysis of literature on sociological, psychological and anthropological aspects of pain. In the text there may be also found excerptions from a qualitative research conducted by the Author in different social worlds e.g. of dance and phisical therapy. The text represents interests of sociology of the body and sociology of medicine.

18

Applications of modern biotechnology from a perspective of body as a project

51%

Staniec-Januszek E.

Rozprawy Społeczne

|

2019

|

tom 13

|

nr 2

129-141

PL

Głównym celem niniejszego artykułu jest ukazanie miejsca ciała w kulturze i społeczeństwie jako projektu z perspektywy nowoczesnej biotechnologii. Rozważania te wpisują się w zakres socjologii ciała, socjologii kultury oraz antropologię kulturową. W dzisiejszych czasach społeczne rozumienie ciała przekroczyło dotychczasowe granice. Idąc tropem rozumowania m.in.: Chrisa Shillinga, Honoraty Jakubowskiej, Kate Nettleton, czy Francisa Fukuyamy można odnaleźć zupełnie nowe funkcje oraz granice cielesne. Ciało nie jest jedynie danym na zawsze bytem biologicznym, jest również bytem społecznym i kulturowym. Ten ucieleśniony projekt popycha jednostkę do jego ciągłego tworzenia oraz wprowadzania zmian i modyfikacji w ciele. Biotechnologia ze swoimi możliwościami doskonale zsynchronizowała się z ciałem-projektem. Obok ciała-projektu przedstawione zostały rozważania dotyczące ujmowania ciała jako kapitału oraz problematyka komodyfikacji ciała wraz z jego fragmentaryzacją. Na kanwie tych rozważań przedstawione zostały formy oraz zachowania modyfikujące ciało, przy szczególnym uwzględnieniu biotechnologii.

EN

The primary purpose of this article is to show the place of the body in culture and society as a project from a perspective of modern biotechnology. These considerations fall within the scope of sociology of the body, sociology of culture and cultural anthropology. The understanding of the body crosses the past lines nowadays. According to the reasoning of, among others, Chris Shilling, Honorata Jakubowska, Kate Nettleton or Francis Fukuyama, the completely new functions and boundaries of the body can be found. Body is not only an eternal biological being, but also a social and cultural one. This bodily project pushes an individual to continuously create it and to introduce changes and modifications in the body. Biotechnology, with all its opportunities, is perfectly synchronized with the body project. Next to the body project, the considerations concerning the understanding of the body as the capital and the issues of commodification along with its fragmentation were presented. Based on these considerations, the forms and bodymodifying behaviour were pictured with special regard to biotechnology.