Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Zwiekszyc uprawnienia samorzadu

100%

Stochlak J.

Aura

|

1996

|

nr 01

4-5

EN

The authority of municipalities in the field of environmental protection is not precisely defined, and one gets the impression that the existing structure of environmental powers and obligations is a temporary solution. Analysis of the actual authority of municipalities in environmental protection shows that the current powers, the same for all municipalities, are too limited for the exercise of proper environmental policy. Calling environmental protection the municipality’s own task is rather a slogan and is far from precise. The article includes proposals for amendments to legal regulations in preparation.

PL

Kompetencje gmin w ochronie środowiska nie są do końca uregulowane prawnie i można odnieść wrażenie, że istniejąca konstrukcja praw i obowiązków gmin w ochronie środowiska jest rozwiązaniem tymczasowym. Analiza rzeczywistych kompetencji gminy w kwestiach ochrony środowiska pozwala stwierdzić, iż obecne, jednakowe dla wszystkich gmin uprawnienia w tym zakresie są tak małe, że nie pozwalają na właściwą politykę w sferze ochrony środowiska. Zaliczenie ochrony środowiska do zadań własnych gminy ma charakter „hasłowy” i dalekie jest od precyzji. Artykuł zawiera propozycje uzupełnień do przygotowywanych uregulowań prawnych.

2

Ksztaltowanie i realizacja polityki przestrzennej w Polsce. Uklad kompetencyjny.

100%

Piech J.

Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej w Krakowie. Geodezja

|

2001

|

tom 20

117-124

3

Podmioty lokalnej sceny wladzy w spolecznych ocenach

100%

Lojko E.

Człowiek i Środowisko

|

1992

|

tom 16

|

nr 3-4

183-192

PL

Wybory komunalne w maju 1990 r. promowane były odgórnie jako wyraz przekonań zwycięskiego obozu solidarnościowego, że zmiany makrosystemowe zapoczątkowane rok wcześniej nie będę dość głębokie i trwałe, jeśli nie będę im towarzyszyły przekształcenia układów lokalnych. Artykuł porównuje wyniki trzech badań: z 1987 r. w trzech małych miastach (grupy 100-osobowe - próby losowe), z lipca 1990 r. (reprezentatywna, ogólnopolska próba - grupa 1300 osób) oraz z 1991 r. (5 gmin - grupy 100-osobowe - próby quota). W opiniach badanych, po wyborach trwale wzmocniła się pozycja rad gminnych w lokalnym układzie decyzyjnym. Jednak stosunek mieszkańców do atrybutu „lokalności" gminy jest arnbiwa- lentny.Po reformie samorządu terytorialnego tylko 20% badanych postrzega miejsce zamieszkania jako względnie autonomiczny lokalny układ decyzyjny. Natomiast 27,1% uważa, że w układzie lokalnym znaczący wpływ ma faktycznie administracja wojewódzka, a 21% dostrzega silny wpływ władz centralnych na lokalne sprawy. Co więcej, 30-40% badanych preferuje takie „uzależnienie" od podmiotów ponadlokalnych bądź oczekuje silniejszej ich integracji w sprawy środowisk lokalnych. Z badań wynika, że nowy model samorządu terytorialnego nie w pełni został zaakceptowany i przyswojony w świadomości mieszkańców. Społeczności lokalne nie maję silnego poczucia własnej podmiotowości ani jednoznacznych kryteriów społecznej oceny działania rad gminnych; nie wykształciły się też grupy interesów gotowe wspierać inicjatywy władz lokalnych. Natomiast nowi radni nie zawsze potrafię zaproponować przemyślane i spójne lokalne programy, które dawałyby ich środowiskom szansę wyboru z wielu wariantów własnej drogi rozwoju.

EN

The article presents: 1) prerequisities for self-governmental organization of local centres connected with the reform of territorial self-government in 1990; 2) perception of local system of decision-making recapitulated on the basis of the state of consciousne of people (comparision of the results of empirical research of 1987, 1990 and 1991) and transofmations in social opinions in this field; 3) opinions of respondents on the influence of superior subjects on the events occuring on their place of residence; 4) final conclusions. Communal elections were promoted from above by victorious camp of Solidarity mainly as continuation of macrosystem transformations. However, the elections' programmes proposed rarely and rather in a general way some concepts of local development. The results of research show that, according to the opinions of inhabitants, the position of community councils in the local systems of decision-making had grown and became consolidated after the elections. However, the attitude to coonsider the community as a „local one" is rather ambiguous, as the majority of respondents still feel and - what is more important - accept and postulate the intensification of influences of superior (voivodship and central) authorities on the decision concerning local problems. As a matter of fact, a new model of territorial self-government has not been fully accepted and adopted to the consciousness of people. Local societies have neither a strong feeling of their own subjectivity nor unambiguous criteria for social approval of the activities of communities'councils. Still missing are the groups of interest which would be ready to support the initiative of local authorities, whereas the new councillors are not always able to propose some compact and carefully considered programmes of local development which could give the society some possibilities to choose from many available variants, their own, the most effective way for development.

4

Samorzad terytorialny a kreatywnosc spoleczna i rozwoj lokalny

100%

Piekara A.

Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach

|

1992

|

nr 1298

200-221

5

Regionalizacja a zakres dzialania samorzadu

80%

Niewiadomski Z.

Człowiek i Środowisko

|

1992

|

tom 16

|

nr 3-4

219-226

PL

Będąca przedmiotem rozważań regionalizacja dla celów administracyjnych ma w Europie Zachodniej stosunkowo bogate tradycje. Szczególne doświadczenia ma w tym zakresie Francja. Regionalizacja we Francji, aczkolwiek odbiegająca w swych rozwiązaniach od reform regionalnych innych państw kapitalistycznych, wskazuje na obiektywną potrzebę tworzenia nowych, pośrednich szczebli zarządzania. Regiony wychodzą naprzeciw obiektywnym potrzebom zapewnienia sprawnego systemu zarządu lokalnego. Ich powołanie leży zarówno w interesie władz rzędowych, jak i dotychczas funkcjonujących związków samorządowych. Odciążają jedne i drugie władze. Stwarzają im szanse koncentrowania się na zadaniach dla nich najważniejszych. Stąd też nawet w państwach, gdzie u podstaw regionalizacji legły czynniki polityczne, następuje charakterystyczna ewolucja regionalizmu. Regionalizacja polityczna przeradza się w regionalizację administracyjną. W rezultacie regionalizacja nie tylko nie zagraża samodzielności gminy, ale leży w jej interesie. Region przejmuje bowiem zadania, których realizacją państwo zmuszone było obarczyć już istniejące związki samorządowe, a w tym i gminy.

EN

Polish reforms of political system in the period 1989-1990 connected, among other things, with introduction of the institution of self-government, as well as intended regionalization of the country brought about a need to consider the problem of influence exerted by the regionalization on the scope of responsibilities of the community. When analysing the lega! relations between the region and the community, use had been taken of relatively rich experiences of West-European countries, particularly France. The functions of the region had been thoroughly considered just on the example of the French region. These functions were subject to an essential evolution. At first, they were limited to auxiliary planning actions. The regional authorities prepared the draft economic plans and those of physical development and submitted them to the central authorities. They expressed also their opinions on the plans prepared by governmental bodies. The functions of the regions were gradually changing. The same was with the scope of their responsibilities and their character. On the turn of the sixties and seventies, regional authorities were dealing not only with planning but also with economic problems and some lawmakers provided them with remedies being not only of advisory but also of legislative character. As a result, the region gives up its function of the governmental body within its area. It becomes a self-governmental organization, isolated from the structure of the state, having its own authorities established by the elections and its own tasks and responsibilities. Deriving from the idea of centralization of authorities, from the idea of elongation of governmental administration to the region, it is transformed into sel-fgovernmental institution. From the instrument of centralization, it becomes the form of decentralization. Responsibilities of so created region derive from those of larger extent than those of present sel-fgovernmental unions. Although a thesis may be adopted that the dispersion of the organizational means and a lack of a lerger cooperation among the communities are the source of responsibility of the region, this thesis would be not altogether true. Development of civilization brings about a need to raise the problems which cannot be solved even in a concerted action of present units of territorial self-government. Hence, the source of responsibilities of the region should be perceived rather in new fields of the activity of the state and, consequently, in the need for decentralization of the governmental responsibilities than in the lack of cooperation among the lower units of territorial self-government. These observations should not remain without influence on the intended Polish solution of regionalization. Therefore, the final part of the article contains some conclusions for the Polish law-maker.

6

Rola samorzadu terytorialnego w ksztaltowaniu gospodarki lokalnej w W. Brytanii

80%

Karwowska M. A. , Mrozinska E.

Handel Wewnętrzny

|

1993

|

tom 39

|

nr 6

48-49

7

Samorzadowy system informacyjny w procesie kreowania aktywnosci gospodarczej terenow wiejskich

80%

Mazur Z.

Folia Universitatis Agriculturae Stetinensis. Oeconomica

|

1999

|

tom 36

|

nr 2

531-540

8

W sprawie reformy terytorialnego systemu panstwa

80%

Kolodziejski J.

Biuletyn PAN. Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju

|

1993

|

nr 166

89-110

9

Podstawy formulowania strategii rozwoju terenow wiejskich

80%

Mazur Z.

Folia Universitatis Agriculturae Stetinensis. Oeconomica

|

1999

|

tom 36

|

nr 1

41-50

10

Badania nad prawem samorzadowym [komunalnym] w Republice Federalnej Niemiec

80%

Leonski Z.

Człowiek i Środowisko

|

1992

|

tom 16

|

nr 1-2

83-91

PL

W artykule została przedstawiona charakterystyka podstawowych kierunków badawczych w literaturze prawniczej w RFN oraz główne zagadnienia prezentowane w wiodących pracach związanych z prawem komunalnym. Przedstawiono również zakres i kierunek rozwoju myśli samorządowej w Republice Federalnej Niemiec. W artykule zwrócono uwagę szczególnie na wielokierunkowość badań oraz na miejsce ustrojowego prawa samorządowego wśród nauk komunalnych.

EN

The author presents the characteristics of basic research trends in legal literature of the former Federal Republic of Germany and the main problems arising in the leading research works connected with self-governmental law. Besides, the scope and development trends of municipal concept in this country have also been dealt with. Special attention has been paid to the multi-trend character of research works and to the place of self-governmental law in communal sciences.

11

Problemy spoleczne

80%

Sieminski W.

Człowiek i Środowisko

|

2001

|

tom 25

|

nr 4

137-146

PL

Artykuł przedstawia szeroką panoramę wybranych publikacji, które w stu wydanych dotychczas przez Instytut Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej numerach kwartalnika „Człowiek i Środowisko" poruszały problemy społeczne planowania i gospodarki przestrzennej.Publikacje kwartalnika potwierdzały status problematyki społecznej jako ważnego składnika procesów planowania przestrzennego.Szereg artykułów zamieszczonych w kwartaniku rozwijało konkretne metody ujmowania zjawisk społecznych w gospodarce i planowaniu przestrzennym. W sposób ciągły prowadzono rozważania metodologiczne nad społecznymi podstawami planowania przestrzennego jako jednej z dyscyplin nauk praktycznych.Dużą ciągłością odznacza się nurt publikacji „Człowieka i Środowiska" poświęcony uspołecznieniu procesu planowania przestrzennego w Polsce. Zapoczątkowany w latach 80. dotyczył technik i metod partycypacji społecznej wplanowaniu przestrzennym, kształtowania „partycypacyjnego" modelu całego planowania, jak też krytycznej refleksji nad jego efektywnością, gdy model ten w dużym stopniu wprowadzono w życie.Gama tematów społeczno-przestrzennych poruszanych na łamach kwartalnika jest bardzo szeroka. Na przestrzeni ponad 20 lat wydawania pisma uległa ona znamiennej ewolucji. W okresie tzw. realnego socjalizmu, w PRL-u, była ona szersza, gdyż publikacje naukowe były wtedy często jedynym sposobem artykulacji interesów społecznych istotnych dla kształtowania przestrzeni.Kładzenie nacisku na partycypację społeczną, na ułomności modernistycznego kano nu kształtowania tkanki urbanistycznej m.in. na łamach „Człowieka i Środowiska", doprowadziły do powstania jeszcze w 1984 r. ustawy o planowaniu przestrzennym, która - jako pierwszy akt legislacyjny w socjalistycznym państwie - wprowadziła uznanie pluralistycznej struktury interesów, w tym możliwej rozbieżności interesów ogólnospołecznego i lokalnych i zaproponowała procedury ich harmonizacji. Po roku 1990, gdy odrodził się w Polsce autentyczny samorząd terytorialny, to on przejął rolę wyraziciela zróżnicowanych interesów oddolnych. Dlatego to właśnie samorząd terytorialny i jego gospodarka przestrzenna stały się po roku 1990 głównym „społecznym" tematem publikacji kwartalnika. Ich autorzy,obok dorobku publikacyjnego, mają swój udział w tworzeniu nowego modelu planowania przestrzennego, w kształtowaniu instytucji odrodzonego samorządu terytorialnego i w poszerzeniu reformy samorządowej na nowe jednostki terytorialno-administracyjnego podziału kraju.

EN

The article presents the wide panorama of selected publications, which in the hundred issued till now by the Institute of Physical Planning and Municipal Economy numbers of the quarterly magazine „Man and Environment" touched the social problems of planning and spatial economy.The publications in the quarterly magazine confirmed the status of the social issues as an important ingredient of the spatial planning processes. A lot of articles included in the quarterly magazine developed the substantial methods of approach towards social phenomena in economy and spatial planning. The methodologic deliberations were continuously brought about the social foundations of the spatial planning as the one of practical knowledge disciplines. The current of publications in „Man and Environment" dedicated to the socializing of the spatial planning process in Poland has got a large continuity. Begun in the 80's, concerned the technics and methods of social participation in the spatial planning, „participatory" forming of the general planning model, as well the critical reflection on its effectiveness, when this model to a large degree was initiated. The scale of social-spatial subjects touched in the quarterly magazine is very large. In the scope of over 20 years of the periodic publication it was in the process of significant evolution. In the period of so called real socialism in the People's Republic of Poland it was broader because the scientific publications were often the only way of articulation of social matter, important for the forming of space. Putting the pressure on the social participation, imperfections of modern canon of urban tissue formation inter alia in the columns of „Man and Environment", they led to administer the Act on Spatial Planning still in 1984, which as the first legislation act in the socialist country introduced the acceptation of pluralistic structure of interests with the possible divergency of general social and local interests and proposed procedures of their harmonization included. After 1990, the year when the authentic territorial local government was reborn again in Poland, which intercepted a role of the exponent of differentiated, proceeding from the bottom businesses. That is why the local government and its spatial economy became after1990 the main social subject of publications in the quarterly magazine. Their authors, nearby publishing output, have got their share in the creation of the new model of spatial planning, in the formation of the institution of reborn territorial local government and in the extension of the local government reform on the new territorial-administrative division of the country.

12

Poprawa stanu gospodarki odpadami komunalnymi - aktualne zadanie polskich gmin

80%

Przywarska R.

Ochrona Powietrza i Problemy Odpadów

|

1995

|

tom 29

|

nr 1

16-20

13

Model zaspokajania potrzeb jednostki samorzadowej

80%

Bagdzinski S. L. , Konkel J. A.

Biuletyn PAN. Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju

|

1997

|

nr 177

197-206

14

Z rozwazan nad rola samorzadu terytorialnego

80%

Lang J.

Człowiek i Środowisko

|

1992

|

tom 16

|

nr 1-2

15-22

PL

Rola samorządu terytorialnego ulegała w ostatnich stuleciach diametralnym zmianom. Na przykład w Konstytucji Francuskiej z 1789 r. widziano w gminie organizm odrębny od państwa, oparty na własnej egzystencji, mający prawo do sprawowania administracji lokalnej i stanowiący osobę prawa publicznego. Po czterech latach gmina stanowiła już tylko zwykły okręg administracji państwowej, z mianowanym merem i radę gminną, podporządkowanych prefektowi. Współcześnie przeciwstawianie samorządu terytorialnego państwu jest nie tyle wyrazem koncepcji wolnej gminy okresu wielkiej rewolucji francuskiej, co następstwem widzenia w państwie głównie administracji. W rzeczywistości samorząd terytorialny we współczesnej Polsce jest zarówno samoistną organizacją publiczną, jak też formą wykonywania administracji państwowej. Jest on również formą wykonywania władzy państwowej (sic). Tworząc samorząd terytorialny ustawy powierzyły mu bowiem nie tylko wykonywanie zadań publicznych, lecz także ich wyznaczanie w trybie i na zasadach podobnych do stosowanych w sejmie oraz przy pomocy tych samych form prawnych budżetu, programu społeczno-gospodarczego i przepisów prawnych. Państwo, mimo uczynienia z gmin podstawowej formy organizacji życia publicznego nadal jest odpowiedzialne za to co dzieje się w ich obrębie.

EN

Over the recent centuries, local government was thought to have a variety of roles in the state system. In extreme cases, its full separateness from state was even declared. This is also the trend to be found today in Poland. Largely prevailing are the opinions as to local government and state being opposed to each other. What is ussually quoted as the foundation of that separateness is the legal personality acquired by the commune, its acting in its own name, and responsibility for the public tasks with which it is charged. Yet the fact is ignored that authorities of the commune which is the basic and so far the only body of local government - act on the grounds of and within the scope outlined by laws; are subject to supervision on part of state agencies; and use the same means and methods as the other state agencies. For this reason, local government should be considered, on the one hand, the basic form of performance of public tasks in the commune and on the other hand, the way of decentralization and deconcentration of state administration and also decentralization of state authority. Creating local government, the Constitution and statutes charged it not only with performance but also with the setting of public tasks; this is to be done according to the procedure and principles similar to those followed by the Diet, and with the use of the same means: the budget, the socio-economic program, and the generally valid principles.

15

System prawny planowania przestrzennego RP w swietle nowych rozwiazan

80%

Niewiadomski Z.

Człowiek i Środowisko

|

1994

|

tom 18

|

nr 4

519-532

PL

Administracyjno-prawne studium problematyki. Spojrzenie na planowanie przestrzenne z punktu widzenia samorządu terytorialnego. Istotne walory praktycznej przydatności rozważań. Analiza nowych problemów planowania przestrzennego, m. in. „suwerenności" planistycznej gminy i interwencjonizmu państwa w warunkach gospodarki rynkowej. Jedna z pierwszych w literaturze przedmiotu prezentacja nowego systemu prawnego planowania przestrzennego Polski demokratycznej. Krytyczna ocena nowych rozwiązań prawnych.

EN

As a result of the changes in the political system in 1989-1990, the previous legal regulations on physical planning drastically contradicted the requirements of the market economy. There was an obvious need for change. Accordingly, on June 7, 1994, a new law on physical planning was passed. The law creates a system of physical planning which is different from the previous one. Pursuant to the law, a local physical plan is the basis for this system. The plan is a legal act which institutes universally valid regulations. Planning acts at a regional (voivodship) level and a national one are called conceptions and studies as well as government programmes. They are not universally binding. They include findings-offers addressed to local administrative units (gminas); through negotiations they are approved and incorporated in local plans. This entails, therefore, a complete change in the mechanism of implementing public goals with higher than local significance. It is based on the principle of negotiations rather than a directive. As a result of these transformations, the physical planning process involves equal partners: the state, gmina and citizen, and planning becomes above all a sequence of negotiations and consultations, and no longer an imposed directive.

16

Instytucje kredytowe samorzadu terytorialnego w Polsce

80%

Ochocinski S.

Człowiek i Środowisko

|

1992

|

tom 16

|

nr 3-4

269-278

PL

Instytucje kredytowe samorządu terytorialnego nie istnieją we współczesnej Polsce. Zakłada się, że zostaną u nas stworzone podstawy dla uruchamiania i rozwoju komunalnych instytucji kredytowych. Związki międzygminne powinny przystąpić do zakładania komunalnych kas oszczędności jako instytucji kredytu krótkoterminowego, komunalnego banku hipotecznego jako instytucji kredytu inwestycyjnego i centrali bankowej komunalnych kas oraz związku komunalnych kas oszczędności jako ich centrali rewizyjnej i organizacyjnej. Wprowadzanie do praktyki wymienionych i innych jeszcze propozycji programowych i organizacyjnych po dokonaniu odpowiednich zmian prawa bankowego, budżetowego i spółdzielczego, może przyczynić się do lepszego wykorzystania zasobów kredytowych dla pobudzania inicjatywy gospodarczej jednostek względnie słabych ekonomicznie, uspołecznienia w różnych formach dodatkowego zysku, co doprowadzi do poprawy zaspokajania potrzeb gospodarczych i socjalno-kulturalnych lokalnej społeczności.

EN

Communal credit institutions do not exist in contemporary Poland. Therefore, the author presents a typical structure of banking system, the place of communal banks in the network of credit institutions in Poland up to 1948, a proposed organizational and finance concept of communal savings'banks and an outline of the role of central bank for supervision of communal savings'banks which is proposed to be created and whose role should play an important part in the conditions of market economy. In these proposals, the experiences of former Polish banking had been used as they may contribute to the rationalization of management over local credit means and to the improvement of both movable and immovable assets, mainly in form of land and buildings. In the interwar period, the banking system in Poland showed a great variety of types of banking institutions, among which the network of communal savings'banks reached the second place as to the amount of savings gathered by the population. The proposed type of communal savings'bank, both municipal or regional, considered as institution of shortterm credit, leading its activities on local market of circulating capitals, granting loans for current, profitbearing operations for communal institutions, private agriculture, small industry and trade should have a legal form of public bank established and supervised by the unions of regional self-government. The communal mortgage bank may fulfill the tasks of the central bank for communal savings'banks, consisting in regulation of their financial efficiency and as mediator between these banks and the capital market. The union of communal savings'banks should not exceed the tasks concerning the sponsorship and supervision. The system of communal credit institutions may enrich its forms of organization and the methods of work which is an essential condition for success of economic reform in Poland.

17

Samorzad terytorialny spolecznosci lokalnej na Orawie

80%

Kolodziej A. , Kolodziej W.

Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych

|

1997

|

tom 445

125-133

EN

The article presents the directions of social and political changes occurred in Orava after 1989. These changes promoted increased activity of the local communities and self-governments. Two Oravian communities: Jabłonka and Lipnica Wielka were investigated in terms of their achievements over the last six years and the directions of their future social and economic evolution.

PL

W artykule zostały przedstawione kierunki działalności samorządu terytorialnego na terenie Orawy. W oparciu o materiały zebrane z terenu gminy Jabłonka Orawska oraz Lipnica Wielka dokonano analizy kierunków ich działania w zakresie realizacji zadań samorządowych na swoim terenie.

18

Szepietowo. Czas podsumowan

80%

Wyszynski S. R.

Wiadomości Rolnicze. Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Szepietowie

|

1994

|

nr 02

3

19

Rada solecka w systemie samorzadu terytorialnego

80%

Ostrowski L.

Komunikaty, Raporty, Ekspertyzy. Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej

|

1995

|

tom 371

28

PL

Badania przeprowadzone w 72 wsiach położonych w różnych regionach Polski wykazały, że w latach 1992-1994 umocnił się i rozwinął samorząd mieszkańców, a rada sołecka stanowiła ważne ogniwo pomocnicze samorządu gminy. W radach sołeckich działa ok.207 tys. osób, a skład każdej rady - zależy od wielkości wsi, prowadzonych inwestycji oraz aktywności mieszkańców w pracy na rzecz środowiska i wynosi od 4 do 10 osób (średnio 5,3). Członkowie rad sołeckich są bardziej wykształceni niż przeciętnie mieszkańcy wsi. Wśród nich 75% stanowią rolnicy, a w grupie nierolników najliczniej są reprezentowani nauczyciele, rzemieślnicy i emeryci. Głównym zadaniem rad sołeckich jest organizowanie razem z sołtysem czynów społecznych i innych zadań ważnych dla życia wsi. Działalność rady jest skoncentrowana na realizacji inwestycji komunalnych (wodociągi, linie telefoniczne, gazociąg, oczyszczalnia ścieków), a w dalszej kolejności na sprawach infrastruktury społecznej, pomocy socjalnej i życiu kulturalnym wsi. Barierami w pracy rad sołeckich są ogólne trudności życia gospodarczego wsi (niskie dochody, bezrobocie) i zniechęcenie ludzi do pracy społecznej, a ponadto skromne uprawnienia tych ciał samorządowych w relacji z gminą. Dotyczy to zarządzania mieniem komunalnym, prowadzenia inwestycji dofinansowywanych przez gminę i organizowania życia kulturalnego. Sołectwo nie ma osobowości prawnej i własnego budżetu, a przy pomocy środków społecznych, składkowych czy incydentalnie otrzymywanych subwencji od sponsorów - nie wiele można zdziałać, pomimo ogromnych potrzeb. W związku z tym samorządy mieszkańców na terenach wiejskich powinny otrzymywać większe niż dotychczas wsparcie ze strony gmin, sejmików samorządowych, organizacji rolniczych, społecznych i politycznych. Działania sołtysa i rady sołeckiej powinny być postrzegane jako trwały element samorządności lokalnej, która dla wielu działaczy terenowych nadal zaczyna się na szczeblu gminy.

20

Problemy zagospodarowania przestrzennego w gminach w poczatkowym okresie dzialania samorzadow terytorialnych [na przykladzie wybranych gmin miejskich i wiejskich]

80%

Topczewska T.

Człowiek i Środowisko

|

1992

|

tom 16

|

nr 3-4

227-238

PL

Przedstawiono wstępne wyniki badań nad procesami zagospodarowania przestrzennego w wybranych gminach miejskich (11) i wiejskich (14) w pierwszym roku działania samorządów terytorialnych. Dotyczą one warunków działania samorządów w zakresie zagospodarowania przestrzennego (organizacyjnych, materialno-prawnych, finansowych, planistycznych), procesów inwestycyjnych w gminach oraz problemów związanych z realizacją zagospodarowania (samowole budowlane, blokada działalności inwestycyjnej, skutki procesu reprywatyzacji, nowe podziały w przestrzeni gminy).

EN

The article contains preliminary results of research on the processes of physical development in 11 selected municipalities and in 14 rural communities in the initial period of territorial self-govern- ments'activities i.e. from the middle of 1990 to November 1991. They are related to the conditions and relevant problems of development realization. In the part of the article devoted to the conditions of self-governments' activities concerning the physical development, the following problems had been discussed: -organization and functioning of the communities' authorities; situations involving conflicts, -position of the community as to its property; the advancement degree of the process concerning the property communalization, -budgets of communities; development finance and the income sources, -situation as to the local plans of physical development; the reasons why the decisions in the plans have not been brought up to date. In the part concerning the realization of development, the article deals with the following problems: -legal bases for realization of development; division of responsibilities between the governmental and self-governmental administration, -specific features of the investment activities in towns and in the rural communities, according to the kinds and subjects of investments (grounded on the decisions concerning localization and on building licences), -problems connected with realization of development (illegal building actions, blockade of investments, consequences of reprivatisation processes, new divisions within the community). The main barriers against the development growth in towns and in rural communities are as follows: considerably limited budgets of communities, their irregular financial and legal situation, lack of decisions being brought up to date in local plans, as well as inaptitude to create new forms of actions connected with new mechanisms of market economy