Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

How opinions of the Czech Ombudsman influence the decision-making of administrative courts

100%

Chamráthová A.

Opolskie Studia Administracyjno-Prawne

|

2018

|

tom 16

|

nr 4 (2)

21-29

EN

The paper deals with the possibilities the Czech Ombudsman has to influence the decision-making of the administrative courts in the Czech Republic. It describes both direct and indirect means of their influence, with the emphasis on the indirect means, as the direct means are very limited in the Czech Republic and are rarely used. The first part is concerned with the enumeration of means of how the opinions of the Ombudsman can become known to the administrative courts and their description and analyses the efficiency of the means described. The second part deals with the problems which occur while trying to assess their efficiency and mentions possible improvements.

2

Zadania Kontrolera Sejmu (ombudsmana) Republiki Litewskiej w świetle ustawy z 4 listopada 2004 r. o kontrolerach sejmowych

100%

Malużinas M.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2023

|

nr 1(71)

135-147

PL

Celem niniejszego artykułu jest analiza zadań Kontrolera Sejmu w Republice Litewskiej. W artykule wzięto pod uwagę ustawę o kontrolerach Sejmu Republiki Litewskiej z 2004 r., dokonując oceny najważniejszych przepisów prawnych, zawartych w tymże akcie. Analiza zadań kontrolera Sejmu Republiki Litewskiej w świetle litewskiej ustawy wydaje się być zagadnieniem wartym naukowej eksploracji, bowiem brakuje w polskiej literaturze specjalistycznej rozważań na ten temat. Przedmiot analizy jest zagadnieniem nadal aktualnym, gdyż Litwa – podobnie jak państwa Europy Środkowej i Wschodniej – w okresie transformacji ustrojowej powołała do życia instytucję ombudsmana, który stoi na straży przestrzegania praw obywateli. Realizacji celu badawczego służyło zastosowanie metody analizy instytucjonalno-prawnej, która pomocna była w analizie litewskich aktów prawnych.

EN

The purpose of this article is to analyze the tasks of the Parliament’s Inspector (Ombudsman) in the Republic of Lithuania. The article takes into account the 2004 Act on Parliament’s Inspectors of the Republic of Lithuania, assessing the most important legal provisions contained in that act. The analysis of the tasks of the inspector of the Parliament of the Republic of Lithuania in the light of the Lithuanian act seems to be an issue worth scientific exploration. In the Polish specialist literature lacks considerations on this subject. The subject of the analysis is still a topical, because Lithuania – similarly to the countries of Central and Eastern Europe – during the political transformation established the institution of the ombudsman, which protects the rights of citizens. The research goal was achieved by using the method of institutional and legal analysis, which was helpful in the analysis of Lithuanian legal acts.

3

Pozycja Rzecznika Praw Pacjenta w polskim systemie ustrojowo-prawnym

94%

Hoffmann T.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2021

|

nr 1 (59)

311-331

PL

Artykuł porusza kwestię pozycji prawnoustrojowej Rzecznika Praw Pacjenta, a także jego zadań i kompetencji. Autor dochodzi do wniosku, iż Rzecznik Praw Pacjenta nie jest ty-powym ombudsmanem, a jego działalność jest ściśle podporządkowana władzy wyko-nawczej, co zaprzecza niezależności charakterystycznej dla potencjalnego ombudsmana.W artykule zastosowano dwie metody badawcze, takie jak analiza systemowa oraz insty-tucjonalna. Subsydiarnie zastosowano metodę historyczną oraz obserwacji. Jako tech-niki badawcze użyto analizę treści aktów prawnych, analizę tekstów opracowań specja-listycznych oraz analizę innych dokumentów.

EN

The article deals with issues related to the legal and systemic position of the patient om-budsman, as well as his tasks and competences. The author concludes that the ombuds-man is not a typical ombudsman and that his activity is strictly subordinate to the executive, which is a denial of independence characteristic of a potential ombudsman. The article uses several research methods, such as system analysis and institutional analysis. The comparative, historical and observational methods were used subordinately. The re-search techniques used in the article include the analysis of the content of legal acts, the analysis of the texts of specialist studies, and the analysis of other documents.

4

Ombudsman as a body protecting human rights.

94%

Tarnacka A.

Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Finansów i Prawa w Bielsku-Białej

|

2018

|

nr 2

58-63

EN

The paper begins with an outline of history of the institution of ombudsman and its place in the Polish legal system. The main body of the paper contains the description of the scope of activities of the Polish Ombudsman (in Polish nomenclature ‘the commissioner for the protection of civil rights’). The duties of the Ombudsman include: supporting individuals in their claims, filing petitions to the Constitutional Tribunal, public appearances, filing enquiries to the Supreme Court and to the Supreme Administrative Court. The institution of ombudsman is well grounded in the Polish legal system which fosters the efficacy of this post. Having in mind a big number of successful interventions of the Polish Ombudsmen, Polish organs creating and enforcing law are more vigilant and careful in their actions

5

Radio ombudsman services of Brazilian Public Radio (EBC) as media accountability instruments

94%

Filho L. L. , Paulino F. O. , Da Silva L. M.

Central European Journal of Communication

|

2012

|

tom 5

|

nr 2(9)

EN

This paper aims to analyze and provide parameters for radio ombudsman services, considering the ombudsman experience carried out by the Brazilian Public Communications Enterprise (EBC) radio stations. The analysis of the listeners’ feedback during July 2008–September 2011 allows us to conclude that the ombudsman experience may be considered a Media Accountability Instrument (MAI) focused not only on journalism but also on music and entertainment. The ombudsman performance may be a MAI because it provides visibility and transparency to errors, issues and dilemmas associated with the media actions. Thus it stimulates more credibility, prompt discussion with readers, listeners and viewers, and could encourage a culture of greater accountability in the newsroom. The EBC ombudsman sought to be a mediation channel that provides visibility to matters raised during the weekly radio program: Radio in Debate.

6

Instytucja rzecznika praw dziecka w systemie ochrony dzieciństwa: istota, międzynarodowe modele funkcjonowania, doświadczenia Ukrainy

84%

Kryvachuk L.

Społeczeństwo i Polityka

|

2021

|

nr 2(67)

43-64

EN

The article concerns the issues of the policy of protecting children’s rights, activities of the Ombudsman for Children in the childhood protection system. The article highlights and justifies the main models for the creation and operation of ombudsman institutes on children’s rights in an international context: ombudsman on children’s rights created in accordance with a special law adopted by the parliament regarding the ombudsman on children’s rights; ombudsmen on the rights of the child, created in accordance with the legislation on the protection of children’s rights; ombudsmen of children’s rights created and operating under existing public authorities; ombudsmen created from children’s rights based on non-governmental organizations. Particular attention was also paid to the basics and model of functioning of the Ombudsman for Children Institute in Ukraine.

PL

Artykuł dotyczy problematyki praw dzieci, polityki ochrony ich praw, funkcjonowania instytucji rzeczników praw dziecka (ombudsmanów ds. dzieci) w kontekście międzynarodowym. Analizie poddano podstawowe modele funkcjonowania instytucji rzecznika praw dziecka (RPD) w różnych krajach. W artykule zaproponowano autorską klasyfikację modeli funkcjonowania instytucji RPD: instytucja utworzona zgodnie ze specjalną ustawą przyjętą przez parlament, dotyczącą rzecznika praw dziecka; instytucja utworzona zgodnie z ustawodawstwem o ochronie praw dzieci; instytucja utworzona i działająca w ramach istniejących władz publicznych; instytucja utworzona i funkcjonująca przy udziale organizacji pozarządowych. Zwrócono także szczególną uwagę na podstawy prawne oraz model funkcjonowania instytucji Rzecznika Praw Dziecka na Ukrainie.

7

Uwagi o kształtowaniu się instytucji ombudsmana w Polsce i Meksyku, 1990–2022

84%

Czarnecki Ł. , Krawiec G.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2023

|

nr 2(72)

181-191

PL

Współcześnie instytucja ombudsmana stała się barometrem wdrażania systemu rule of law, demokracji i transparentności. Czy fakt, iż instytucja ombudsmana powstała w państwach autorytarnych ma wpływ na jego działalność współcześnie? Pytanie to będzie przedmiotem analizy porównawczej Polski i Meksyku, w których doszła w ostatnich dekadach do transformacji demokratycznej. W konkluzji należy zaobserwować, że pomimo różnic historyczno-ustrojowych, mamy do czynienia z podobnym kontekstem i mechanizmem funkcjonowania instytucji ombudsmana. Oba kraje mają przeszłość związaną z formą ustroju autorytarną i oba przeszły transformację demokratyczną w latach dziewięćdziesiątych i oba zmagają się ze współczesnymi formami autorytarnych form władzy.

EN

The ombudsman institution has become a barometer of implementing the rule of law, democracy and transparency system. Does the fact that the institution of the ombudsman was established in authoritarian countries influence its activities today? This question will be the subject of a comparative analysis of Poland and Mexico, in which there has been a democratic transformation in recent decades. In conclusion, it should be observed that despite the historical and political differences, we are dealing with a similar context and mechanism of functioning of the ombudsman institution. Both countries have an authoritarian past and both underwent a democratic transformation in the 1990s. and both struggle with contemporary forms of authoritarian forms of power.

8

Instytucja Ombudsmana jako czynnik demokratyzacji systemów państwowych w krajach Europy Środkowo-Wschodniej i Południowej

84%

Kowalska M.

Przegląd Politologiczny

|

2014

|

nr 2

167-182

EN

The functioning of many organs which aim to ensure the rule of law is standard in democratic countries. One of them is the institution of the ombudsman, which has become significant in both those countries with strong democratic systems and emerging democracies. The most important features of this institution are independence, easy access, reliability and flexibility. Nowadays, it functions in approximately 100 countries and it is estimated that this number will increase in the near future. There has been a European ombudsman in the European Union since 1995, and the Council of Europe appointed a Human Rights Commissioner in 1999. In West European countries, the process of creating the office of the ombudsman was particularly intensive after the Second World War, as a result of their experience of totalitarianism. This process could also be observed in Central-Eastern and Southern Europe during the political transformations of the 1990s. It was a symbol of the transformation and democratization of those countries. Poland can be safely assumed to have been a forerunner in the process in this region.

PL

Standardem we współczesnych państwach demokratycznych stało się jednoczesne funkcjonowanie wielu organów mających na celu zapewnienie przestrzegania prawa. Jednym z nich pozostaje instytucja Ombudsmana, która zyskała na znaczeniu w wielu krajach świata zarówno o ustabilizowanej, jak i odradzającej się demokracji. Za główne cechy tej instytucji uznaje się niezależność Ombudsmana od innych organów, łatwość dostępu do niego, a także wiarygodność i elastyczność działania. Dzisiaj funkcjonuje ona w ponad 100 krajach i wciąż widać tendencję wzrostową. Nawet w ramach Unii Europejskiej od 1995 r. działa Ombudsman Europejski, a Rada Europy od 1999 r. powołuje Komisarza do spraw Praw Człowieka. W państwach Europy Zachodniej proces tworzenia urzędów ombudsmańskich szczególnie intensywnie przebiegał po II wojnie światowej, co spowodowane było m.in. wzrostem zainteresowania ówczesnych społeczeństw ochroną praw człowieka w związku z przebytymi doświadczeniami „brunatnego” i „czerwonego” totalitaryzmu. Natomiast w ramach transformacji ustrojowych zapoczątkowanych w latach dziewięćdziesiątych, proces ten zaczął dotyczyć również bloku państw Europy Środkowo-Wschodniej i Południowej. W przypadku bloku tych państw wprowadzanie instytucji ombudsmańskich do porządku konstytucyjnego poczytuje się jako część procesu transformacji ustrojowej i ich demokratyzacji. Warto przy tym podkreślić, że wśród tych krajów Polska należała do prekursorów w tym względzie.

9

ADAM BODNAR CITIZENS OMBUDSMAN – AN EXAMPLE OF SUCCESSFUL ADVOCACY CAMPAIGN

83%

Wojciechowska E. , Kopcewicz G. , Olszanecka N. , Urbański D. , Piechowiak-Lamparska J. , Bryc A. , Bojarczyk B. , Jorgensen F. A. E. , Niedziołka D. , Pacześniak A. , Potorski R. , Wincławska M. , Włodkowska-Bagan A. , Jeran A. , Mol A. , Solsbery A. , Dąbrowska I. , Głodkowski M. , Kopcewicz G. , Olszanecka N. , Piechowiak-Lamparska J.

The Copernicus Journal of Political Studies

|

2016

|

nr 2

PL

The Polish Senate approved the election of Dr Adam Bodnar for the position of Ombudsman on 7th of August 2015. It happened because of the social campaign "Adam Bodnar Citizens' Ombudsman," which was held by a non-governmental organization called Citizens Network Watchdog Poland. This text is a detailed description of this campaign on the basis of data collected from qualitative research. The author has prepared a basic SWOT analysis of this case study. This article is an example of a successful advocacy campaign, which was conducted by a non-governmental organization and has led successfully to exert real influence on the decisions of politicians, who themselves decide who will be the new Ombudsman for the term 2015-2020. This article was written in cooperation with Citizens Network Watchdog Poland for the program Pracademia.

10

Access to information for a transparent ombudsman’s office as a form of human right to fight corruption

83%

Campos Filho J. R. R. , de Sousa Trigueiro C.

Studia Prawnicze: rozprawy i materiały

|

2022

|

tom (30)

|

nr 1

149-157

EN

The Ombudsman’s Office of public bodies constitutes a strategic and democratic space for communication between the citizen and this Government Institution, aiming at strengthening the mechanisms of social participation. It is essential for its consolidation that the citizen has a space to request information, register suggestions, praise, complaints and denunciations, obtaining an agile and resolute response to his manifestation. For that, it is necessary to improve an Ombudsman with the concept of participative management and democratization of information, which provides an effective service, capable of seeking the solution of the manifestations. In addition, these manifestations must be organized in management reports aimed at informing and subsidizing the managers of public agencies, serving as an instrument for positive changes in the course of the Audits. This article aims to implement proactive actions in order to foster Social Control, through the participation of society and encouraging the exercise of citizenship. In order to carry out this investigation, it was necessary to apply the dogmatic method, as the hermeneutics of the normative texts recommends, but also the need for doctrine and transversality was necessary, since it is an interdisciplinary theme with a high political and sociological content, everything basked by a tradition of egalitarian rationalist thinking and based on international human rights hermeneutics. In conclusion, we identified that the Ombudsman’s Office aims to improve the exercise of Social Control and be another effective tool for institutional management and transformation. Its main task is to promote a dialogue between the public institution and society. For this to happen, citizen participation is essential, representing a strong allied body for the realization of significant changes in Public Administration, which fundamentally cares for the public interest.

11

Organizacja skutecznej w działaniu instytucji publicznej na przykładzie działania Rzecznika Praw Dziecka

72%

Sołtysiak P.

Roczniki Nauk Prawnych

|

2020

|

tom 30

|

nr 4

123-130

EN

Principles and guidelines for efficient organization of operation constitute a set of directives and recommendations proposed by science, the conscious application of which – purposeful application significantly facilitates and accelerates operation and allows for achieving better results. The problem of protecting the rights of individual social groups exists throughout the world. Poland, like most other countries in the world, has ombudsman or quasi-ombudsman bodies in the form of various institutionalized ombudsmen who should be effective. It is important to have efficient, effective functioning in the internal law of the entity exercising appropriate control over whether the rights of individual social groups – human rights are properly exercised, secured and protected. Such entities include the ombudsman, whose counterpart is RPD. The subject of the Ombudsman’s control is checking both actions and omissions, i.e. the inaction of other legal entities. The legal form of RPD is also broadly understood cooperation with the administrative apparatus.

PL

Zasady i wytyczne sprawnej organizacji działania stanowią zbiór proponowanych przez naukę dyrektyw i zaleceń, których świadome stosowanie w znacznym stopniu ułatwia i przyspiesza działanie oraz pozwala na osiągnięcie lepszych wyników. Problem ochrony praw poszczególnych grup społecznych istnieje na całym świecie. Polska, podobnie jak większość krajów na świecie, posiada organy o charakterze ombudsmańskim lub quasi-ombudsmańskim w postaci różnych zinstytucjonalizowanych rzeczników praw, których powinna cechować skuteczność działania. Istotne jest sprawne i efektywne funkcjonowanie w prawie wewnętrznym podmiotu sprawującego odpowiednią kontrolę, czy prawa poszczególnych grup społecznych są należycie wykonywane, zabezpieczone i chronione. Do takich podmiotów należy ombudsman, którego odpowiednikiem jest RPD. Przedmiotem kontroli sprawowanej przez Rzecznika jest sprawdzanie zarówno działań, jak i zaniechań, czyli bezczynności innych podmiotów prawa. Prawną formą działania RPD jest również szeroko rozumiana współpraca z aparatem administracyjnym.

12

Ombudsman Institutions and the Judiciary in Sweden and Finland

67%

Mikuli P.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2017

|

nr 6 (40)

35-48

EN

The short article discusses the competences of ombudsmen in Sweden and Finland in relation to the judiciary. These institutions have controlling and supervisory powers in relation to courts of law, including the determination of the accountability of judges and typical competences of a prosecutor. The Author points out the necessity to read provisions of the constitutions and acts regulating the discussed competences in the light of the principle of the judiciary’s independence. Still, the supervisory rights of ombudsmen in Sweden and Finland are very well developed and may refer to issues approaching closely the sphere of jurisdiction. When assessing the solutions presented, the Author points out the fact that the ombudsmen in both countries have worked out respective practices aimed at such use of available means of control so they cannot be accused of a reasonable and too extended interference with the judiciary sphere.

PL

W artykule omówione zostały kompetencje ombudsmanów w Szwecji i Finlandii w odniesieniu do władzy sądowniczej. Instytucje te posiadają pewne uprawnienia kontrolno- nadzorcze nad sądami, w tym również w zakresie pociągania sędziów do odpowiedzialności a także kompetencje typowo prokuratorskie. Autor wskazuje na konieczność odczytywania przepisów konstytucji i ustaw regulujących opisywane kompetencje w świetle zasad niezależności władzy sądowniczej. Niemniej uprawnienia nadzorcze ombudsmanów w Szwecji i Finlandii mają charakter rozbudowany i mogą dotyczyć kwestii bardzo zbliżonych do sfery orzekania. Oceniając przedstawiane rozwiązania, Autor zwraca uwagę, że w obydwu państwach ombudsmani wypracowali odpowiednią praktykę prowadzącą do takiego stosowania dostępnych im środków kontroli, aby nie narażać się na zarzut nieuzasadnionej i zbytnio rozszerzonej ingerencji w sferę aparatu sądowego.

13

Instytucje ombudsmańskie w szkołach wyższych a zasada ich autonomii

67%

Gajda A. , Kotarski H.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2022

|

nr 4(68)

193-204

PL

Konstytucyjnie zagwarantowana zasada autonomii szkół wyższych, niezbędna dla realizacji misji systemu szkolnictwa wyższego i nauki oznacza m. in., że władzom szkół wyższych musi być pozostawiona sfera swobodnego decydowania o sprawach organizacji wewnętrznej. Wobec problemów, które występują w życiu społeczności akademickich, związanych m. in. z realizacją zasady równości i zakazu dyskryminacji, potrzeby zapewnienia szczególnej ochrony osobom z niepełnosprawnościami, autorzy zastanawiają się nad potrzebą utworzenia instytucji o charakterze ombudsmańskim w szkołach wyższych, wskazując zasady w oparciu o które tego typu organy mogłyby być tworzone i działać tak, by dało się to pogodzić z zasadą autonomii szkół wyższych.

EN

The constitutionally guaranteed principle of autonomy of universities, necessary for the implementation of the mission of the system of higher education and science means, among other things, that the authorities of higher education institutions must be left with the sphere of free decision on matters of internal organization. In view of the problems that occur in the life of academic communities, related, among others, to the implementation of the principle of equality and non-discrimination, the need to provide special protection for persons with disabilities, the authors reflect on the need to create ombudsman institutions in universities, indicating the principles on the basis of which such bodies could be created and operate in such a way that it could be reconciled with the principle of autonomy of universities.

14

ROLA „OMBUDSMANÓW POLICYJNYCH” W REALIZACJI ZASADY DEMOCRATIC POLICING

67%

Wentkowska A.

Roczniki Administracji i Prawa

|

2019

|

tom specjalny

|

nr XIX

301-317

PL

Jednym z elementów składających się na obraz demokratycznego społeczeństwa jest Policja, która podlegając regułom i zasadom prawa urzeczywistniającym poszanowanie godności ludzkiej, może ingerować w życie obywateli w określonych i ściśle kontrolowanych warunkach, w związku z czym ponosi publiczną odpowiedzialność. Wyjątkowe uprawnienia Policji związane z zatrzymaniem, aresztowaniem, przesłuchaniem, przeszukaniem czy użyciem siły czynią z formacji, jaką jest Policja (co dotyczy również wojska), potencjalne zagrożenie dla systemów demokratycznych – znacznie większe niż w przypadku pozostałych agencji państwowych. Dlatego też w celu rzetelnego, efektywnego i sprawiedliwego wykonywania przyznanych przez suwerena kompetencji powołuje się instytucje nadzoru nad organami ścigania. Instytucje te stają się tym samym jednym z atrybutów demokratycznego państwa prawa, w powołaniu których suweren ma prawo brać udział.

EN

Democratic policing is now a widely and more increasingly used approach to policing around the world. New challenges produced both by the media and the law as well as the internal command and control issues call for the basic reformulation of the foundations of democratic policing. An establishment of oversight institutions over police actions is one of the items of democratic policing undoubtedly. The important opportunities to promote the oversight may emerge from the broader political changes or reforms such as the election of new political leaders, transitions to democracy, or through implementing system of human rights protection.

15

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców: ombudsman czy organ administracji rządowej?

62%

Lissoń P.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2018

|

tom 80

|

nr 4

55-71

EN

The Ombudsman for Small and Medium-sized Enterprises (SME Ombudsman) is a new state body established pursuant to the Act of 6 March 2018: Law on Entrepreneurs. The author analyses the nature of this body, asking whether it is another specialised body of government administration or maybe a special kind of ombudsman, that is Ombudsman specialised in the protection of the rights of micro-, small and medium-sized enterprises (SMEs). First of all, the analysis of the tasks and competences of the SME Ombudsman was undertaken and a suggestion how to systematise them presented. It was established that within the scope of intervention in individual cases of SMEs and activities aimed at a uniform interpretation of economic law, currently the only specialised body is the SME Ombudsman, and these tasks have not been regulated by the economic law provisions, which accentuates the exceptional nature of these tasks and the special role of the SME Ombudsman. An analysis of the tasks and competences of the SME Ombudsman, the rules on the appointment and dismissal of that body, as well as comparative analyses relating to the original legislative approach to the institution and the status of other bodies referred to as ombudsmen lead to the conclusion that it is a high-profile body of legal protection. The author comes to the conclusion that it is of a hybrid nature, which cannot be strictly placed either within the category of a fully independent ombudsman, not dependent of the executive power, or within the category of a typical public administration body.

PL

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców (Rzecznik MSP) to nowy organ państwa, utworzony na podstawie ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców. Autor stawia pytanie o charakter tego organu. Czy jest to kolejny, wyspecjalizowany organ administracji rządowej, czy może szczególny rodzaj ombudsmana, a więc Rzecznika Praw Obywatelskich, tym razem wyspecjalizowany w ochronie praw mikro-, małych i średnich przedsiębiorców (MSP)? W pierwszej kolejności podjęto analizę zadań i kompetencji Rzecznika MSP oraz przedstawiono propozycję ich usystematyzowania. Ustalono, że w zakresie podejmowania interwencji w indywidualnych sprawach MSP oraz działań na rzecz jednolitej wykładni przepisów prawa gospodarczego obecnie jedynym wyspecjalizowanym organem jest Rzecznik MSP, a zadania te nie było do tej pory uregulowane w przepisach prawa gospodarczego, co podkreśla wyjątkowy charakter tych zadań oraz szczególną rolę Rzecznika MSP. Analiza zadań i kompetencji Rzecznika MSP, zasad powoływania i odwoływania tego organu, a także analizy porównawcze odnoszące się do pierwotnych założeń legislacyjnych dotyczących tej instytucji oraz do statusu innych organów określanych mianem rzeczników praw prowadzą do wniosku, że jest to organ ochrony prawnej o wysokiej pozycji prawnej. Autor dochodzi do wniosku, że jest to organ o charakterze hybrydowym, którego nie sposób umieścić w ścisły sposób ani w ramach kategorii w pełni niezależnego od władzy wykonawczej ombudsmana, ani w kategorii typowego organu administracji publicznej.

16

Zvláštní žalobní legitimace k ochraně veřejného zájmu

59%

Chamráthová A.

Právník. Teoretický časopis pro otázky státu a práva (The Lawyer - Scientific Review for Problems of State and Law)

|

2016

|

tom 155

|

nr 8

689-703

EN

The article deals with the special right of action to protect public interest regulated by Section 66 of Act no. 150/2002 Coll., Code of Administrative Justice, as amended. In the first part of the article, the author describes the institute and characterises it in detail, with the emphasis on the condition to prove the necessity of substantial public interest in order to take this kind of action. The next part describes the holders of this right of action (Director of Public Prosecution,ombudsman, other special holders), including the potential ones (administrative bodies, other special holders), analyses the specifics of particular holders and mentions a new development in case law in this field. Following up on this, the successes and achievements of the Director of Public Prosecution and the ombudsman are discussed, as well as the newest relevant case law. The last part of the article reflects on whether the Director of Public Prosecution or the ombudsman would be preferable to protect public interest. The conclusion is that although the ombudsman seems to be preferable, however due to the nature of their mandate and practical concerns, the Director of Public Prosecution would have better results in practice.

CS

Článek se zabývá institutem zvláštní žalobní legitimace k ochraně veřejného zájmu dle § 66 zákona č. 150/2002 Sb., soudní řád správní, ve znění pozdějších předpisů. V první části je institut podrobně popsán a charakterizován, zvláštní důraz je přitom kladen na podmínku prokázání závažného veřejného zájmu na podání této žaloby některými nositeli této legitimace. V další části jsou popsáni jednotliví nositelé této legitimace (nejvyšší státní zástupce, veřejný ochránce práv, některé zvláštní subjekty) včetně potenciálních nositelů (správní orgány, některé zvláštní subjekty), jsou analyzována některá specifika k jednotlivým nositelům se vztahující a je zmíněn aktuální vývoj judikatury v této oblasti. Poté článek rozebírá konkrétní úspěchy a výsledky, kterých nejvyšší státní zástupce a veřejný ochránce práv při podávání tohoto druhu žalob dosáhli a zpracovává nejnovější judikaturu v této oblasti. V poslední části se článek zabývá úvahami, zda je vhodnějším žalobcem ve veřejném zájmu nejvyšší státní zástupce či ochránce, a dochází k závěru, že ač je ochránce charakterem své činnosti k tomuto úkolu lépe uzpůsoben, v praxi se jako žalobce ve veřejném zájmu mnohem více osvědčil nejvyšší státní zástupce.

17

From information to innovation: activities of Polish ombudsmen for the laws of disabled people

59%

Kmieciak B.

Acta Innovations

|

2015

|

tom no. 15

24--34

EN

Human rights are one of the cornerstones of a democratic state. They have character: natural and inalienable. Human rights also apply to specific moments in which is a specific person, which is: a child, employee, patient and a person with a disability. The last two categories have a special character. They relate to moments in human life, in which he experiences pain and suffering. In Poland, for nearly thirty years operating office of the Ombudsman. Thanks to the work of successive ombudsmen, society was and still is learned in the field of human rights and freedoms. In recent years, it can be seen changes in the Polish system of human rights protection. There are new types of ombudsmen. With regard to persons with disabilities, there is new, innovative form of action. It is a method of training the skills of being a spokesman own rights. How work the above, still forming the Polish system of ombudsmen? How individual spokesmen work? Are their initiatives effective?

PL

Prawa człowieka stanowią jeden z fundamentów państwa demokratycznego. Posiadają one charakter: przyrodzony oraz niezbywalny. To dzięki nim człowiek może upominać się o przynależne mu dobra. Prawa człowieka odnoszą się także do szczególnych momentów, w jakich znajduje się konkretna osoba będąca: dzieckiem, pracownikiem, pacjentem oraz osobą niepełnosprawną. Dwie ostatnie kategorie mają wyjątkowy charakter. Dotyczą one chwil w życiu człowieka, w których doświadcza on bólu oraz cierpienia. W Polsce od prawie trzydziestu lat funkcjonuje urząd Rzecznika Praw Obywatelskich. To dzięki pracy kolejnych rzeczników, społeczeństwo zostało i nadal jest edukowane w zakresie praw i wolności człowieka. W ciągu ostatnich lat można zauważyć zmiany w polskim systemie ochrony praw człowieka. Pojawili się nowi, specjalni rzecznicy praw. W odniesieniu do osób niepełnosprawnych pojawiła się z kolei nowa, innowacyjna forma działania. Mowa o trenowaniu umiejętności bycia rzecznikiem własnych praw . Jak zatem działa powyższy, nadal kształtujący się system polskich rzeczników? W jaki sposób poszczególni rzecznicy działają? Czy ich inicjatywy są skuteczne?

18

Zasada dobra rodziny contra zasada równości na przykładzie bonu wychowawczego

59%

Krawiec G.

Roczniki Administracji i Prawa

|

2020

|

tom 3

|

nr XX

69-79

EN

The work presents the issue of an educational voucher - benefits that can be granted by the commune council as one of the forms of assistance for the family. In one of the communes such a voucher has been established. However, it was intended only for families based on marriage. This standpoint was criticized by the Polish Ombudsman. He pointed out that such a solution constitutes a violation of the principle of equality. It would seem that between the principle of the good of the family and the principle of equality, there is no contradiction and they can be reconciled. And indeed, in many areas, the principles do not interfere with each other, and when applied correctly, they can contribute to the real assurance of the good of the family

PL

W niniejszym opracowaniu problematyka bonu edukacyjnego posłużyła jako egzemplifikacja istniejącego w prawie, nauce i życiu publicznym sporu między zasadą dobra rodziny a zasadą równości. Są gminy, w których taki bon został ustanowiony. W niektórych gminach bon przyznano jednak wyłącznie biologicznym lub adopcyjnym rodzicom dzieci pozostającym w związku małżeńskim. Wprowadzenie takiego warunku – zdaniem niektórych – oznacza naruszenie zasady równości. Wydawałoby się, że między zasadą dobra rodziny a zasadą równości nie ma sprzeczności i można je pogodzić. I rzeczywiście, w wielu obszarach zasady nie kolidują ze sobą, a jeśli są właściwie stosowane, mogą przyczynić się do rzeczywistej pewności dobra rodziny

19

Działania Rzecznika Praw Obywatelskich na rzecz ochrony czynnego prawa wyborczego

59%

Domańska A.

Studia Wyborcze

|

2014

|

tom tom XVIII

67-83

PL

Kolejno obowiązujące przepisy prawa wyborczego w okresie funkcjonowania instytucji ombudsmana w Polsce były przedmiotem wielu wystąpień rzeczników poszczególnych kadencji. Dotyczyły one przede wszystkim ochrony praw i wolności wyborców ze względu na uniemożliwienie bądź znaczne utrudnienie, uprawnionym do głosowania uczestniczenia w wyborach. W związku z powyższym ombudsman wchodził w relacje zarówno z organami władzy ustawodawczej, organami samorządu terytorialnego, ale przede wszystkim z Państwową Komisją Wyborczą. W swych wystąpieniach rzecznicy wielokrotnie sygnalizowali konieczność wprowadzenia do polskiego prawa wyborczego alternatywnych metod głosowania tj. głosowania korespondencyjnego, głosowania przez pełnomocnika lub głosowania za pomocą nośników elektronicznych. Ombudsman wyrażał też poparcie dla koncepcji uchwalenia jednolitego kodeksu wyborczego. Pracownicy Biura RPO dokonali licznych kontroli w lokalach wyborczych w celu nie tyle wykrycia nieprawidłowości ile wskazania sposobów uniknięcia ich na przyszłość w celu skutecznej ochrony praw wyborców. Rzecznicy prowadzili także działalność edukacyjną przez apele, wystąpienia do mediów szeroko informując o nowych procedurach wyborczych. Przeprowadzona analiza dowodzi, że RPO był jednym z najbardziej zaangażowanych organów w propagowanie zmian ułatwiających, a w przypadku niektórych grup obywateli umożliwiających uczestniczenie w akcie wyborczym.

EN

Consecutively applicable provisions of electoral law pertaining to the operation of the institution of ombudsman in Poland have been subject to many instances of particular term Advocates. They mainly considered the safeguarding of rights and freedoms of voters by ensuring that they were in no way prevented or hindered the from participating in elections. To achieve this goal, the Ombudsman entered into relationships with both bodies of the legislature and local government bodies. Above all the ombudsman forged relationships with the National Electoral Commission. In their speeches spokesmen repeatedly indicated the need of introduc-ing alternative voting methods to Polish electoral law, that is postal voting, voting by proxy or voting by electronic media. The ombudsman also expressed support for the concept of enactment of a uniform election code. The Ombudsman officials made a number of inspections at polling stations in order to not so much detect irregularities, but to identify some ways of avoiding them in the future and effectively protect the rights of voters. Spokesmen also conducted educational activities through appeals to the media, widely informing the public about new electoral procedures. The analysis shows that the Ombudsman was one of the authorities most involved in promoting changes, facilitating such changes and – in the case of certain groups of citizens – enabling participation in the electoral act.

20

Funkcjonowanie Rzecznika Finansowego w systemie ochrony praw konsumenta na rynku finansowym

59%

Rokosz P.

Studia Prawnicze KUL

|

2022

|

nr 2

269-283

UK

Ринок фінансових послуг є однією з галузей польської економіки, що найбільш динамічно розвиваються. Це зумовлює необхідність побудови додаткової системи захисту прав споживачів. У статті представлено інститут фінансового омбудсмена у системі захисту прав споживачів на фінансовому ринку. Автор показує напрями діяльності Фінансового омбудсмена, а також вказує напрями законодавчих змін, які б дозволили цій установі ефективніше захищати клієнтів фінансових послуг.

RU

Рынок финансовых услуг является одной из наиболее динамично развивающихся отраслей польской экономики. Это определяет необходимость построения дополнительной системы защиты прав потребителей. В статье изложено место института Финансового Омбудсмена в системе защиты прав потребителей на финансовом рынке. Автор представляет направления деятельности Финансового Омбудсмена и указывает направления законодательных изменений, которые позволили бы этому институту более эффективно защищать клиентов финансовых услуг.

EN

The financial services market is one of the most dynamically developing branches of the Polish economy. This determines the necessity to build a complementary consumer protection system. The article presents the position of the Financial Ombudsman in the system of consumer protection in the financial market in Poland. The Author presents the areas of activity of the Polish Financial Ombudsman, and indicates the directions of legislative changes that would allow the commented institution to more effectively protect clients of financial services.

PL

Rynek usług finansowych to jedna z najbardziej dynamicznie rozwijających się gałęzi polskiej gospodarki. Determinuje to konieczność budowy komplementarnego systemu ochrony konsumenta. W artykule umiejscowiono instytucję Rzecznika Finansowego w systemie ochrony praw konsumenta na rynku finansowym. Autor przedstawia obszary działania Rzecznika Finansowego, a także wskazuje kierunki zmian legislacyjnych, które pozwoliłyby komentowanej instytucji na skuteczniejszą ochronę klientów usług finansowych.